⬛️ آقای مصطفی ملکيان و تاريخنگاری عاشوراء
🖊 دکتر حسن انصاری (پژوهشگر و مدرّس دانشگاه پرینستون)
الآن دوست دانشمندم مؤرخ برجسته تاريخ صدر اسلام و عصر اموی جناب آقای علی بهراميان برای من فايلی صوتی فرستاد از استاد و حکيم گرامی جناب آقای مصطفی ملکيان در رابطه با تاريخنگاری کربلاء. از گفته های آقای ملکيان خيلی تعجب کردم. ايشان ابراز داشته اند که ما از حادثه کربلا بسيار بسيار کم می دانيم و غالب رواياتی که نقل می شود مربوط به دوران صفوی به اين طرف است و اينکه منابع چندان زيادی برای ثبت روايات تاريخی در قرن نخست وجود نداشته. آنگاه استناد می کنند به فرمان خليفه دوم در رابطه با منع کتابت حديث و اينکه گفت: حسبنا کتاب الله.
من احتمال میدهم کثرت مطالعات استاد ملکيان در رشتههای ديگر علوم مانع شده تا آن دانشمند محترم به درستی با تاريخ اسلام و منابع تاريخی و وضعيت تاريخنگاری در صدر اسلام آشنایی يابند. چند نکته را اينجا تذکر میدهم. اميدوارم به نظر شريفشان رسانده شود:
۱- سنتِ نقل روايات به ويژه روايتِ شعر و "ايام"، سنتی بسيار کهن در ميان عرب بوده و به دوران ماقبل اسلام و عصر جاهليت و تمدنهای کهن يمن قديم و شمال جزيرة العرب میرسد. اين نقلها عموما گرچه مکتوب نمیشد اما سينه به سينه منتقل میشد. در جنگها از هر دو سوی جنگ کسانی به عنوان راويان قصصِ جنگها و اشعار و رجزخوانیهای مرتبط با جنگها شرکت میکرده و به ضبط اشعار و علل سرودن اشعار و نقل حوادثی که منجر به سرودن اشعار جنگها میشد مبادرت میکردهاند. اين يکی از مهمترين سنتهای قبيلگی در ميان اعراب جاهلی بود. شعر و روايت اخبار قبائل و جنگها و حماسههای قبائل بنابراین سنتی نا آشنا برای مسلمانان صدر اول نبود.
۲- علاوه بر این با شکلگيری دولت در اسلام و دیوانهای اداری، ثبتِ روايات و اخبارِ تاريخی ابعاد تازهتری گرفت. بخشی از اين مسئله به وجود شماری از مخبرين حکومتی بر میگردد که برای امير و يا خليفه کار میکردهاند و بخشی هم به وظايف کاتبان دولتی بر میگردد که میبايست وقايع جنگها و ميزان مشارکتها و خسارتها و غنائم و غيره را دقيقا ثبت میکردند. قبائل هم برای خود راويانی معمولا به سنت قديم همراه میداشتند.
۳- حادثه کربلا در جایی پنهان و در غياب ناظران آفريده نشد. بر اين واقعه بسياری از مردم منطقه و يا کسانی که به دلائلی در جنگ مشارکت نکردند ناظر بودهاند و برخی از روايات حادثه کربلا به آنها بر میگردد. در ميان قاتلان و کشندگانِ قساوتپيشه حضرت اباعبدالله و اهل بيت و اصحاب بزرگوارش کسانی بودند که بعدا به دلائل مختلف بخشهایی از آنچه به چشم خود ديده بودند برای ديگران نقل کردهاند (و از جمله برای عبيد الله بن زياد و به خوشايند او). وانگهی از سوی خود خاندان رسالت هم علاوه بر حضرت زينب کبری (عليها السلام) و سيد الساجدين (عليه السلام) تعدادی ديگر از ميان بازماندگان کربلا بعدها روايت دست اولی از واقعه عاشوراء به دست دادند.
۴- در زمان قيام مختار ثقفي تعدادی از کسانی که شاهد واقعه بودند از ميان اهالی کوفه و به دستور او آنچه در کربلا گذشت و به ويژه آنچه قاتلان زشت سيرت انجام داده بودند برای امير نقل کردند. روايات کربلا و مساهمت اشخاص و قبائل به روشنی برای مختار روشن بود و اصولا حادثه عاشوراء برای کوفيان امر پوشيدهای نبود.
۵- دست آخر بايد چند کلمهای هم درباره اين گفته آقای ملکيان بنويسم که عمر خليفه دوم منع از کتابت کرد. باری او منع از کتابت کرد. اما او منع از کتابت حديث کرد و نه کتابت شعر و اخبار تاريخی و يا امور ديوانی و فرامين دولتی. تازه امروزه می دانيم که با وجود منع کتابت حديث بسياری از اصحاب پيامبر (ص) احاديثی که از حضرت شنيده بودند را به انحای مختلفی ثبت میکردهاند. سيره ابن اسحاق و مغازی واقدي و مدوّنات تاریخی عروه و زهری و زبيريان و بسياری ديگر اخبار زيادی از عصر رسالت و خلفای نخستين به دست دادهاند. تاريخنگاری و اخبارنگاری از نخستين سنتهایی بود که مسلمانان بدان خوگر شدند و اخبار جنگهایی مانند جمل و صفين و نهروان و حادثه کربلا را کسانی مانند ابومخنف بر اساس رواياتِ گاه دستِ اول نقل کردهاند. بنابراين اين استناد آقای ملکيان به کلی مردود است.
واقعيت اين است که حادثه کربلا از نقطه نظر روايات تاريخی در روشنایی تاريخ قرار دارد و ما درباره بسياری از جزئيات آن اطلاع کافی داريم.
https://t.me/azbarresihayetarikhi
@tarikht
@tafaqqoh
هدایت شده از تفقه
سید مصطفی خمینی رحمه الله.pdf
4.35M
🔉 #دریافت_صوت بررسی واژه و مفهوم جاهلیت در قرآن و سیرهی نبوی
🎙 حجة الاسلام و المسلمین دکتر محمدرضا جباری (مدیر گروه تاریخ موسسه امام خمینی رحمه الله)
🌐 https://www.balagh.ir/content/18145
⬇️ https://www.balagh.ir/sites/default/files/1401-08/%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C.mp3
🔹 همایش «پیامبر رحمت، الگوی جهانی»
@tarikht
هدایت شده از ندای تهذیب
📚معرفی و دریافت #کتاب «سیر مطالعاتی تاریخ اسلام»
✍️یکی از پرسشهای طلبههای جوان علاقهمند به مطالعه در موضوع تاریخ اسلام، چگونگی سیر مطالعاتی کتابهای تاریخ اسلام است. معاونت تهذیب حوزههای علمیه با تدوین کتاب سیر مطالعاتی تاریخ اسلام مسیر صحیح مطالعه این علم را ترسیم نموده است.
📍این کتاب شامل یک مقدمه و ۷ بخش با عناوین زیر میباشد:
۱- معرفی کلی مراحل سیر مطالعاتی تاریخ اسلام
۲- سیر مطالعاتی دوره مقدماتی
۳- سیر مطالعاتی دوره متوسط
۴- سیر مطالعاتی دوره پیشرفته
۵- کتابشناسی دوره مقدماتی
۶- کتابشناسی دوره متوسط
۷- کتابشناسی دوره پیشرفته.
📤 مشاهده و دریافت فایل کتاب🔻
https://hojre-nama.ir
📱به #ندای_تهذیب بپیوندید:
@nedaye_tahzib
هدایت شده از مؤسسه امام هادی علیه السلام _ قم
🔰 سیزدهمین دوره از دوره های کوتاه مدت موسسه امام هادی «علیه السلام»
▫️جایگاه مباحث کلامی در سنجش گزارش های تاریخی
🎙حجت الاسلام دکتر محمدی
مدیر گروه تاریخ اسلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
📌 ۲ جلسه _ پنجشنبه
🗓 ۱۲و ۱۹ آبان
🕰 ساعت ۱۰ الی ۱۱:۱۵ صبح
مهلت ثبت نام تا دو شنبه ۹ آبان ۱۴۰۱
👇👇 لینک ثبت نام 👇👇
https://survey.porsline.ir/s/AOQEVqf
👇 راه های ارتباطی 👇
02537725225-7
@emamhadi_qom
هدایت شده از علی نصیری
نقد شبهه دخالت خلیفه دوم در اسلام ایرانیان.m4a
29.2M
✳️ نقد شبهه دخالت خلیفه دوم در اسلام ایرانیان
گفته می شود که اگر خلیفه دوم و فتوحات او نبود، ایرانیان توفیق اسلام نمی یافتند!
آیا مردم یمن با جنگ اسلام آوردند؟!
نقد شبهه در فایل صوتی ضمیمه آمده است
http://eitaa.com/alinasirigilani
هدایت شده از معاونت پژوهشی دانشگاه باقرالعلوم-ع
✅ همایش بین المللی سیره و زمانه امام حسن عسکری (ع)
معاونت پژوهشی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با همکاری انجمن تاریخ پژوهان و پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) برگزار می کند:
⬅️کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی: امام حسن عسکری و روایات خارق عادت
👤ارائه دهنده : حجت الاسلام والمسلمین مهدی موری
👤ناقد: حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد یاوری سرتخت
📒دبیرعلمی : آقای عباس ایزدی فرد
⏰زمان: چهارشنبه 11 آبان ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱4:15 الی 15:30
⬅️مکان: قم؛ پردیسان، انتهای بلوار دانشگاه، دانشگاه باقرالعلوم(ع) روبروی نمازخانه
💠لینک ورود به جلسه:
http://dte.bz/res1
اداره پژوهش
@bouresearch
هدایت شده از دفتر ارتباطات فرهنگی
📡 دفتر ارتباطات فرهنگی و کانون طلوع در راستای اهداف خود برگزار میکنند
📋 برنامه دوشنبه 1401/8/23 ساعت 19
🗂 موضوع: وضعیت حجاب در صدر اسلام
💡 سخنران: حجتالاسلام دکتر محمدرضا جباری؛
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیره
🚚 رسانه شوید
🔶 نشانی ورود به جلسه👇
🌐https://heyatonline.ir/kanoon.tolloe
🌐 سایت دفتر ارتباطات فرهنگی
🌐 http://dpfqom.iki.ac.ir
🔷 كانال دفتر ارتباطات فرهنگی
🆔 @difqom
🌐 کانال و سايت مؤسسه امام خمینی(ره)
🔰 @iki_ac_ir
🔰 https://iki.ac.ir
🆔 @difqom
نقش زنان در گسترش تشیع.pdf
2.36M
🔖 #پایاننامه #کارشناسی_ارشد
📚 نقشِ زنان در گسترش تشیّع؛ از صدرِ اسلام تا پایانِ قرن پنجم هجری قمری
✔️ میلادِ تجسّمِ عینیِ زنِ #تاریخساز در مکتبِ #انسانسازِ تشیع، حضرت #زینب_کبری سلام الله علیها فریادگرِ #آزادی و #آزادگی مبارک باد.
@tarikht
@tafaqqoh
هدایت شده از صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه اسلام
01-08-12 تاریخ در قرآن لیاقتی پنجشنبه ها ج 1.mp3
11.92M
🎙 👤 درس و استاد
#تاریخ_در_قرآن_لیاقتی
جلسه 1
📅 تاریخ: 1401/08/12
صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه السلام
https://eitaa.com/mfihseda
هدایت شده از صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه اسلام
01-08-19 تاریخ در قرآن لیاقتی پنجشنبه ها ج 2.mp3
6.03M
🎙 👤 درس و استاد
#تاریخ_در_قرآن_لیاقتی
جلسه 2
📅 تاریخ: 1401/08/19
صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه السلام
https://eitaa.com/mfihseda
هدایت شده از صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه اسلام
01-08-26 تاریخ در قرآن لیاقتی پنجشنبه ها ج 3.mp3
11.43M
🎙 👤 درس و استاد
#تاریخ_در_قرآن_لیاقتی
جلسه 3
📅 تاریخ: 1401/08/26
صوت دروس مدرسه عالی امام حسین علیه السلام
https://eitaa.com/mfihseda