🔻ابر پروژهای که از برنامه توسعه لرستان کنار گذاشته شد
#پایگاه_خبری_یافته
🔹سد بختیاری، پروژهای عظیم در منطقه بختیاری از شهرستان الیگودرز در استان لرستان، با هدف تبدیل شدن به بلندترین سد بتنی دوقوسی جهان و تولید ۱۵۰۰ مگاوات برق از نیروگاه برقآبی طراحی شده است. این پروژه که در سال ۱۳۹۰ کلنگزنی شد، قرار بود نمادی از توسعه پایدار باشد، اما بیش از یک دهه است که به دلیل مشکلات مالی، نبود سرمایهگذار، و چالشهای مدیریتی نیمهتمام مانده است. بااینحال، اهمیت زیستمحیطی و اقتصادی آن برای لرستان و ایران غیرقابلانکار است. در این مقاله، نقش این سد در تولید انرژی پاک، تاثیراتش بر اقتصاد منطقه، و چالشهای پیشروی آن بررسی میشود.
💠انرژی پاک و حفاظت از محیطزیست
نیروگاههای برقآبی، مانند آنچه برای سد بختیاری در نظر گرفته شده، با استفاده از جریان آب، برق تولید میکنند و بهعنوان یکی از پاکترین منابع انرژی تجدیدپذیر شناخته میشوند. این نیروگاهها برخلاف نیروگاههای فسیلی، دیاکسید کربن (CO٢)، اکسیدهای گوگرد (SOx)، یا ذرات معلق تولید نمیکنند و در کشوری مثل ایران، که بخش زیادی از برقش از سوختهای فسیلی تامین میشود، میتوانند نقش کلیدی در کاهش آلودگی هوا و مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا کنند. با ظرفیت تولید ۱۵۰۰ مگاوات، سد بختیاری قادر است سالانه میلیونها تن از انتشار گازهای گلخانهای جلوگیری کند.
علاوه بر این، مخزن سد با ذخیرهسازی حدود ۴. ۸ میلیارد مترمکعب آب، سیلابهای مخرب فصلی را در منطقه کوهستانی لرستان مهار میکند و از تخریب زیستبومها، زمینهای کشاورزی، و سکونتگاهها جلوگیری میکند. این مدیریت منابع آبی، بهویژه در فصول خشک، به حفظ تعادل اکوسیستم و تامین آببرای کشاورزی کمک میکند.
💠توسعه اقتصادی و اجتماعی لرستان
از منظر اقتصادی، سد بختیاری میتواند تحول بزرگی در لرستان ایجاد کند. در زمان ساخت، پیشبینی شده که حدود ۶، ۰۰۰ شغل موقت برای کارگران، تکنسینها، و مهندسان ایجاد شود. پس از بهرهبرداری نیز بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ شغل پایدار در نیروگاه، مدیریت سد، و خدمات مرتبط به وجود میآید. این فرصتهای شغلی برای استانی که با نرخ بالای بیکاری روبهروست، اهمیت حیاتی دارد.
بودجه پروژه، که برخی آن را تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان تخمین زدهاند، بخش قابلتوجهی از گردش مالی را به اقتصاد محلی تزریق میکند. خرید مصالح، خدمات حملونقل، و تامین نیازهای کارگران، کسبوکارهای کوچک را فعال میکند و قدرت خرید خانوارها را افزایش میدهد. همچنین، دریاچه پشت سد پتانسیل تبدیل شدن بهجاذبهای گردشگری را دارد و میتواند صنعت بکر گردشگری لرستان را توسعه دهد، صنعتی که تاکنون کمتر موردتوجه قرارگرفته است.
💠جنجال واگذاری مدیریت به خوزستان
یکی از چالشهای بحثبرانگیز این پروژه، پیشنهاد واگذاری مدیریت و اجرا از لرستان به شرکت آب و برق خوزستان بود. این موضوع در سال ۱۴۰۰ با انتشار نامهای مطرح شد که هدفش جذب سرمایهگذار، ازجمله سرمایهگذاری از دزفول، اعلام شد. استدلال این بود که نزدیکی جغرافیایی به سد دز و تجربه خوزستان در مدیریت پروژههای آبی، میتواند به تسریع کار کمک کند. اما این پیشنهاد با واکنش تند مردم و مقامات لرستان مواجه شد. مدیرعامل وقت شرکت آب منطقهای لرستان تاکید کرد که سد در این استان تثبیت شده و انتقال آن صحت ندارد. بررسیها نشان داد که شرکت پیشنهادی توان کافی برای اجرای پروژه عظیمی مثل بختیاری را ندارد و این ایده درنهایت کنار گذاشته شد. این ماجرا حساسیتهای منطقهای و پیچیدگیهای تصمیمگیری در پروژههای ملی را برجسته کرد.
💠ملاحظات زیستمحیطی و نیاز به برنامهریزی
با وجود مزایا، سدسازی چالشهای زیستمحیطی خاص خود را دارد. احداث سد میتواند جریان طبیعی رودخانه بختیاری را تغییر دهد و به زیستبومهای آبی، ازجمله ماهیها و گیاهان آبزی، آسیب بزند. زیر آب رفتن زمینها و جابجایی احتمالی روستاها نیز از دغدغههای اجتماعی و زیستمحیطی است. همچنین، تجزیه مواد آلی در مخزن ممکن است گاز متان تولید کند که یک گاز گلخانهای قوی است، هرچند این اثر در مناطق خشکتر کمتر است. مدیریت هوشمند رهاسازی آب و مطالعات جامع اکولوژیکی میتواند این آسیبها را به حداقل برساند.
💠سد بختیاری، گامی بهسوی آینده
سد بختیاری بیش از یک سازه است؛ فرصتی برای تولید انرژی پاک، توسعه اقتصادی لرستان، و حفاظت از محیطزیست. اما تحقق این پتانسیل به رفع موانع مالی، جذب سرمایهگذاری، و هماهنگی بین نهادها بستگی دارد. در جهانی که بحران انرژی و تغییرات اقلیمی هر روز جدیتر میشود، تکمیل این پروژه نهتنها برای لرستان، بلکه برای ایران یک ضرورت است. آیا زمان آن نرسیده که اینرویای بزرگ به واقعیت تبدیل شود؟
#تاشاپرچمداررسانه
✅ رسانه مطالبه گر تاشا
@tashaa1400
@tashaa1400