#درست_بنویسیم
#نکات_ویرایشی
تر و ترين: همواره جدا از كلمه پيش از خود نوشته میشود، مگر در:
بهتر، مهتر، كهتر، بيشتر، كمتر
چه: جدا از كلمه پس از خود نوشته میشود، مگر در:
چرا، چگونه، چقدر، چطور، چِسان
چه: همواره به كلمه پيش از خود میچسبد:
آنچه، چنانچه، خوانچه، كتابچه، ماهيچه، كمانچه، قباله نامچه
را: در همه جا جدا از كلمه پيش از خود نوشته میشود، مگر در:
چرا (در معنایِ برای چه؟)
كه: جدا از كلمه پيش از خود نوشته میشود، مگر در:
بلكه، آنكه، اينكه
می: همواره جدا از كلمه پس از خود نوشته میشود:
میرود، میافكند، میزند، میدهد
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
ها (نشانه جمع): در ترکیب با کلمهها به هر دو صورت پیوسته و جدا صحیح است:
كتابها/كتابها، باغها/باغها، چاهها/چاهها، كوهها/كوهها
اما در موارد زير بايد جدا نوشته شود:
1- هرگاه بعد از كلمههای بيگانه نامأنوس به كار رود:
فمینیستها، فرماليستها
2- هنگامی كه بخواهيم اصل كلمه را برای آموزش يا برای برجستهسازی مشخص كنيم:
كتابها، باغها، متمدنها، ايرانیها
3- هرگاه كلمه پر دندانه (بيش از سه دندانه) شود و يا به « ظ» و « ط» ختم شود:
پيشبينیها، حساسيتها، استنباطها، تلفظها
4- هرگاه جمع اسامی خاص مد نظر باشد:
سعدیها، فردوسیها، مولویها
5- كلمه به«های» غير ملفوظ ختم شود:
ميوهها، خانهها
6- كلمه به «های» ملفوظی ختم شود كه قبل از آن حرف متّصل باشد:
پيهها، فقيهها، به ها
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
«هم» همواره جدا از كلمه پس از خود نوشته میشود، مگر در موارد زير:
۱. كلمه بسيط گونه باشد:
همشهری، همشيره، همديگر، همسايه، همين، همان، همچنين، همچنان
۲. جزء دوم تك هجايی باشد:
همدرس، همسنگ، همكار، همراه
تذكر: در صورتی كه پيوستهنويسی«هم» با كلمه بعد از خود موجبِ دشوارخوانی شود، مانند: همصنف، همصوت، همتيم، در اين صورت جدانويسی مرجّح است:
همصنف، همصوت، همتيم
۳. جزء دوم با مصوت «آ» شروع شود:
همايش، هماورد، هماهنگ
تذكر: در صورتی همزه تلفّظ شود، حرف «هم» جدا نوشته میشود:
هم آرزو، هم آرمان
۴. «هم» بر سر كلمههایی كه با «م» يا «الف» آغاز میشود، جدا نوشته میشود:
هم اسم، هم مرز، هم مسلك
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
آن، اين: جدا از جزء و كلمه پس از خود نوشته میشود، مگر در:
آنچه، آنكه، اينكه، اينجا، آنجا، وانگهی
بی: هميشه جدا از كلمه پس از خود نوشته میشود، مگر آنكه كلمه بسيط گونه باشد، يعنی معنای آن دقيقاً مركّب از معانی اجزای آن
نباشد، مانند:
بيهوده، بيخود، بيراه، بيچاره، بينوا، بيجا
تر و ترين: همواره جدا از كلمه پيش از خود نوشته میشود، مگر در:
بهتر، مهتر، كهتر، بيشتر، كمتر
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
#همزه_ميانی در كلمه: همزه در ميان كلمههای فارسی با رعايت قواعد خاص به شكلهای زير نوشته میشود:
۱. همزه ما بعد مفتوح: اگر حرف پيش از همزه مفتوح باشد، روی كرسیِ «أ» نوشته میشود؛ مانند:
رأفت، تَأسف، تلألؤ، مأنوس، شَأن
تبصره: اگر حرف پيش از همزه مفتوح باشد و حرف بعد از آن حروف مصوت «او» ، «ای» و یا حرکت « ِ» باشد، در این صورت روی کرسیِ «ئـ» نوشته میشود؛ مانند:
رئيس، لئيم، رئوف، مئونت، مطمئن، مشمئز
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
#همزه_میانی (بخش دوم)
2. همزه ما بعد مضموم: اگر حرف پيش از همزه مضموم باشد، روی كرسیِ «ؤ» نوشته میشود؛ مانند:
رؤيا، رؤسا، مؤسسه، مؤذّن، مؤثّر
تبصره: اگر حرف پيش از همزه مضموم باشد و حرف بعد از آن مصوت «او» باشد در اين صورت روی كرسیِ «ئـ»
نوشته میشود؛ مانند:
شئون، رئوس
@Telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
#همزه_میانی (بخش سوم)
3. همزه با شكل «آ»: اگر حرف پيش از همزه مفتوح يا ساكن و پس از آن حرف «آ» باشد به صورت «آ» نوشته میشود؛ مانند: مآخذ، قرآن، مرآت
4. همزه در كلمههای فرنگی : همزه در كليه كلمههای فرنگی روی كرسی «ئـ» نوشته میشود؛ مانند: رئاليست، لئون، سئول، تئاتر، نئون
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
#همزه_پایانی
همزه پايانی: همزه در پايان كلمههای فارسی با رعايت قواعد خاص به شكلهای زير نوشته میشود:
۱. همزه ما قبل مفتوح: اگر حرف پيش از همزه مفتوح باشد، روی كرسی (أ) نوشته میشود؛ مانند:
خلأ، ملأ، مبدأ، منشأ، ملجأ
۲. همزه ما قبل مضموم: اگر حرف پيش از همزه مضموم باشد، روی كرسی (ؤ) نوشته میشود؛ مانند:
لؤلؤ، تلألؤ
۳. همزه ما قبل مكسور: اگر حرف پيش از همزه مكسور باشد، روی كرسی (ئ) نوشته میشود؛ مانند:
توطئه، لئام
@telavate_aramesh
#نکات_ویرایشی
#درست_بنویسیم
#همزه_پایانی
۴. همزه بدون كرسی: اگر حرف پيش از همزه ساكن و يا يكی از مصوتهای بلندِ«ای»، «او» و «آ» باشد، بدون كرسی نوشته میشود؛ مانند:
جزء، سوء، شیء، سماء، ماء، املاء، انشاء
تبصره: كلمههايی مانند املاء، انشاء و اعضاء در فارسی بدون همزه پايانی هم نوشته میشود و صحيح است.
تذكر: اگر همزه در كلمه مكسور باشد و پس از آن مصوت «ا» بيايد، در کلمههای عربی رایج در فارسی به صورت «یـ» نوشته میشود؛ مانند:
جايز، فوايد، طايفه، نايب، زايل، عوايد، لذايذ، باير، قصايد، داير، دايم
تبصره: بعضی كلمههای عربی رايج در فارسی از اين قاعده مستثنا هستند؛ مانند:
سائل، مسائل، قائم، جائر
تذكر: همزه «است» پس از كلمههای مختوم به مصوتِ بلند «ا» و «و» حذف میشود؛ مانند:
داناست، نيكوست، بيناست، ابروست، دلجوست، رواست
تبصره: كلمههای «نيست»، «چيست» و «كيست» بنابر عرف و عادت در زبان فارسی از اين قاعده مستثناست.
تذكر: در كلمههای فارسی، همزه فقط در اول قرار میگيرد، بنابراين از آوردن همزه در وسط يا آخر كلمهها بايد پرهيز شود؛ مانند:
آيين، پاييز، آيينه، بينايی، گوييم، نماييم، نايين، دانايی
@telavate_aramesh