#تبیین_مسئله_روح_بخاری
#رابط_بین_نفس_بدن
نوع رابطه نفس با بدن یکی از مسائل مهم و بحثبرانگیز در طول تاریخ فلسفه هست. با توجه به تحقیقات گستردهای که در این زمینه انجامشده، ولی هنوز بهطور کامل همه جنبههای این مسئله روشن نشده است. نفس مجرد و غیرمادی چگونه با بدن مادی رابطه تأثیر و تأثری برقرار میکند؟ فلاسفه غربی و مسلمان هرکدام دیدگاههای متفاوتی را در این مسئله اتخاذ کردهاند. فیلسوفان دوگانه گرا هرکدام خواستهاند به گونهای این مشکل را حل کنند. «رنه دکارت» یکی از برجستهترین فیلسوفان طرفدار دیدگاه دوگانهگرایی عصر رنسانس در غرب بهحساب میآید. نظریه وی در چگونه ارتباط نفس با بدن از سوی برخی اندیشمندان غربی به چالش کشیده شد. دکارت برای حل این معضل ایده خود دراینباره را مطرح کرد؛ یعنی غده «پینه آل» -که در مرکز مغز قرارگرفته است و اکنون بهعنوان بخشی از سیستم غدد «درونریز» در نظر گرفته میشود- مکانی است که نفس و بدن باهم تعامل میکنند. بااینوجود، هنوز سؤال به حال خود باقی بود، زیرا دوباره این پرسش تکرار میشود: چگونه نفس مجرد با این غده مادی ارتباط برقرار کرده است؟
#تبیین_مسئله_روح_بخاری
#رابط_بین_نفس_بدن
در فلسفه اسلامی نیز این پرسش بهطورجدی مطرح بوده است. ابنسینا و صدرالمتألهین دو فیلسوف نامدار و صاحب مکتب فلسفی در عالم اسلام، سعی در حل این مسئله داشتند. هر دو، با توجه به مبانی علمالنفسی خاص خودشان، «روح بخاری» را بهعنوان «رابط» یا «واسط» بین نفس و بدن مطرح کردند. به باور ابنسینا نوع انسان از دو جوهر مجرد و مادی تشکیلشده است. ازاینرو، چگونگی ارتباط این دو جوهر، در دیدگاه وی پررنگتر است. وی روح بخاری را بهعنوان رابط بین نفس و بدن مطرح کرد. روح بخاری خاستگاه طبی دارد. وی نیز بهعنوان یک طبیب ماهر، در کتابهای طبی خود هویت روح بخاری را تبیین کرده است. همچنین او بهعنوان یک فیلسوف، در آثار فلسفی خود، روح بخاری را بهعنوان رابط بین نفس و بدن مطرح کرده است. در همین راستا صدرالمتألهین در تبیین ماهیت روح بخاری و اقسام آن دیدگاهی همانند ابنسینا اتخاذ کرده است؛ اما همچون مبانی مترقی خود در برخی مباحث فلسفی و علمالنفسی، در اثبات و چگونگی وساطت روح بخاری نیز، دیدگاه خاص خود را دارد. با توجه به خاستگاه طبی روح بخاری، آیا ازنظر فلسفی ارتباط بین بدن و نفس به وساطت روح بخاری نیازمند است؟ یا بهعبارتدیگر، آیا به لحاظ فلسفی وساطت روح بخاری قابلاثبات است؟ روح بخاری چه ویژگیهای دارد که میتواند بین نفس مجرد و بدن مادی پل ارتباطی برقرار کند؟ پاسخ این پرسشها، ضمن دیدگاههای این دو فیلسوف در رساله فوق تبیین شده است.