#نکات_علمی #منطق 💠 تأملاتی در مورد «نقدی بر منطق خوانی در حوزه» 🔹 بیان میزان نوآوری‌های ابن‌سینا نسبت به ارسطو و اظهار یک عدد یا درصد مشخصی بسیار سخت است. شکی نیست که ارسطو منطق را تقریبا از هیچ خلق کرده است و ابن سینا بسیار شیفته ارسطو است و بسیاری از اشکالاتی که شارحان یونانی به ارسطو کرده را جواب می‌دهد و آنجا که نمی‌تواند جواب بدهد صراحتا می‌گوید که این حرف‌های ارسطو «امتحانات و لیست فتاوی»: "و اعلم أن أكثر ما يشتمل عليه فى التعليم الأول من أمر الاختلاطات امتحانات، و ليست فتاوى حقيقية." (الشفاء(المنطق)، القياس، ص: 204) " فهذا ما قيل فى التعليم الأول و كله صواب حسن. و لكن مراعاة مقابلة ضرورتى الايجاب و السلب معا للسلب الممكن، أمر كان منسيا إلى هذا الموضع، و قد تذكروه هاهنا. فعسى أن يكون كلامهم فيما سلف ليس بحسب الممكن الحقيقى، بل بحسب الممكن العام، أو هى امتحانات." (الشفاء(المنطق)، القياس، ص: 208)(مقصود از «التعلیم الاول» کتاب ارغنون ارسطو است.) 🔸 این همه نشان خضوع ابن سینا نسبت به ارسطو است. البته مواردی هم هست که ابن سینا صراحتا به ارسطو اعتراض کرده است: "فصل: فى اختلاطهما فى الشكل الثاني‏: فاما الشكل الثاني، فان الظاهر و المشهور، هو أن العبرة بالسالبة ... و قد قلنا فى ذلك: ما قلنا. و الحق يوجب فيها ما لا يجب أن نستحيى منه؛ و هو أن النتيجة، دائما سالبة ضرورية. (النجاة من الغرق فى بحر الضلالات، النص، ص: 67) 🔹 اما این موارد صریح نسبتا کم هستند. اتفاقی که افتاده است این است که ابن سینا مطالب بسیاری را در ضمن سخنان خود گفته است که در ارسطو نفیا یا اثباتا نبوده و خود ابن سینا برای این مطالب، اصطلاحات لازم را جعل نکرده است ولی همین مطالب در سخنان شارحان ابن سینا به مطالب بسیار عمیق و گسترده‌ای دامن زده است. برای نمونه: 1️⃣ موجهاتی که ابن سینا مطرح کرده بعدها توسط فخر رازی به 13 قضیه استاندارد تبدیل شده و بحث عکس مستوی این 13 قضیه بحث‌های مشبعی در ادبیات پس از فخر رازی به وجود آورده است. 2️⃣ ابن سینا در دفاع از موجهات ارسطو و در نقد شارحان یونانی مطالبی را بیان کرده که فخر رازی آن را «بحسب الحقیقه» و «بحسب الخارج» نام‌گذاری کرده و خونجی «حقیقیه» و «خارجیه» نامیده و بیش از ده صفحه از آن بحث کرده است. بعدا ابهری قضیه «ذهنیه» را برساخته و نزاع‌های تاریخی بسیار عجیب و غریبی را دامن زده است که هیچ کدام در ارسطو نبوده. 3️⃣ ابن سینا مبحث عکس نقیض را از موجبه کلیه به محصورات اربع گسترش داده و حاصل آن سی صفحه بحث از عکس نقیض نزد افضل الدین خونجی شده است که هنوز کسی به تحلیل همه جانبه آن نپرداخته است. 4️⃣ ابن سینا در تحلیل قضیه موجبه کلیه مطالبی گفته که جلال الدین دوانی تمایز حمل اولی و شایع صناعی را از آن استخراج کرده و بعدها میرداماد و ملاصدرا و دیگران آن را به اوج رسانده‌اند. 🔻 از این موارد که ابن سینا مطلبی را به صورت غیر صریح به ارسطو افزوده و بعدها هر کدام تبدیل به یک ادبیات گسترده در تاریخ منطق در جهان اسلام شده بسیار است و متاسفانه هنوز هیچ کدام به شایستگی مورد تحلیل و بررسی معاصران قرار نگرفته است. 🔺 یک دلیل این مسئله به گمانم نامأنوسی حوزویان با منطق ریاضی است که به اهمیت نوآوری‌های ابن سینا و منطق‌دانان مسلمان توجه ندارند. کاش در حوزه مراکزی بود که دست کم 10 واحد تاریخ منطق در جهان اسلام و 10 واحد منطق ریاضی آموزش می‌دادند و از دل دانش‌آموختگان، محققانی تربیت می‌شدند که بتوانند تاریخ منطق در جهان اسلام را با کار گروهی بکاوند و به عرصه بین المللی عرضه کنند. ✍🏻 دکتر اسدالله فلاحی (مدیر گروه منطق انجمن حکمت و فلسفه ایران) 👈 نکات #علمی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم https://eitaa.com/vajeazeh

https://www.aparat.com/v/iF1x3 ویدیوی فوق نشست #علمی #اصول و #زبانشناسی شناختی است که در مدرسه عالی انوار طاها و در تاریخ 10 بهمن 1402 برگزار گردید. خلاصه این نشست به شرح ذیل است: ✅ مباحث #زبانی در #علم‌اصول در جهت تأسیس #کاربردشناسی خاص کشف مراد جدی #شارع مطرح شده است. #اصولیین برای تکمیل مباحث لغوی و #ادبی #کاربردشناسی خاصی را تأسیس کردند. ✅ علم اصول یک برنامه پژوهشی روشی است که در مباحث الفاظ به دنبال تعیین روش کشف مراد جدی #شارع بوده است. ✅ اگر به جای مباحث #الفاظ در علم اصول، مباحث #معناشناسی قرار می‌گرفت با علم اصول متفاوتی رو به رو بودیم. ✅ در #معناشناسی شناختی تفکیک میان #معناشناسی و #کاربردشناسی نفی می‌شود. ✅ #معناشناسی شناختی می‌تواند در مباحث مفهوم و نیز در نحوه جمع #روایات تأثیر داشته باشد. @hekmatebaleghe 〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰 📮@vajeazeh