✅ #تاريخ_علم_اصول
بخش بیست و سوم
✅ #مكتب_نجف
بازتاب مخالف مکتب سامرا نسبت به شیوۀ پردازش علم اصول و توسعه بیرویه آن را میتوانیم در مکتب اصولی نجف مشاهده کنیم و آن رابه عنوان «دوره پیرایش و ویرایش» #علم_اصول معرفی نماییم.
پیش کسوت این مکتب، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، از شاگردان شیخ انصاری و از بزرگترین شاگردان میرزای شیرازی است و همان طور که اشاره شد همراه استادش به سامرا نرفت و شاید به توصیه وی در نجف باقی ماند.
وی با تألیف اثر گرانقدر «#کفایه_الاصول» گامی بزرگ در این راه برداشت. او آغازگر نهضتی نوین در علم اصول است و پس از وی شاگردانش راه استاد را ادامه دادند و در این راه از هرگونه تلاش قلمی و بیانی دریغ ننمودند.
گفتمانهایی که در نقد روش سامراییان منتسب به شاگردان #آخوند_خراسانی برای ما روایت شده، حکایتگر عمق ذهنیت حاکم بر این گروه است.
ولی ذکر این نکته نیز ضروری است که نقدها و ایرادات در مورد علم اصول از سوی بزرگان، صرفاً درخصوص روش و شیوۀ مکتبی است که مدتی بر حوزههای علمی شیعی به خصوص حوزۀ سامرا حکمفرما بوده است، و به هیچ وجه، آنان در مقام تخفیف و کاهش ارزش فرآوردههای فکری این دانش نبودهاند.
👌 نظر نقادان بر آن بوده که هدف اصلی فقه است و علم اصول نقش ابزاری و مقدمی دارد و شیوۀ طرح مسائل باید به گونهای باشد که کاربرد آن در فقه روشن و ملموس گردد. پیشوایان نهضت ویرایش نگران آن بودهاند که کاوشهای فکری در علم اصول چنان نقشی محوری و اصلی و به اصطلاح خودشان «موضوعیت» بیابد که مقصود اصلی یعنی فقه، تحتالشعاع قرار گیرد.
انگیزه آنان کاملاً با آنچه که در دوران ما دستآویز برخی ناآشنایان قرار گرفته، تفاوت ژرف دارد. اینان همچون کودکانی که در مواجهۀ با اشیا شگفتآور به جای فروتنی و بهرهیابی، به پرتاب سنگ مبادرت نموده و فرار میکنند، بیرحمانه بر این میراث عظیم فکری میتازند و عقدۀ جهل را بدین وسیله میگشایند، که در عرصۀ دانش این امر ناسپاسی آشکاری است.
👌 به هر حال، مهمترین آثار اصولی که در فضای نهضت ویرایش تهیه و تحریر گردید، به شرح زیر است:
١- کفایة الاصول، اثر پیشوای نهضت و بنیانگذار مکتب اصولی نجف مرحوم آخوند ملامحمدکاظم خراسانی
٢- مقالات الاصول، اثر#آقا_ضیاء_الدین_عراقی
٣- الاصول علی نهج الحدیث، اثر حاج شیخ محمد حسین اصفهانی مشهور به کمپانی
٤- #نهایة_الدرایة_فی_شرح_الکفایه، اثر مرحوم کمپانی
٥- #فوائد_الاصول_و_اجود_التقریرات که هر دو تقریرات درس اصول میرزا حسین غروی نائینی (متوفی ۱۳۵۵ ه.ق) میباشند
٦-#بدایع_الافکار_و_نهایة_الافکار که هر دو تقریرات درس اصول آقا ضیاءالدین عراقی میباشند
👌 مکتب اصولی نجف به زودی بر مکتب سامرا تفوّق یافت و به سرعت مرزها را در نوردید، به طوری که همۀ حوزه علمیه شیعه را پیرو خود ساخت و «کفایه الاصول»، کتاب درسی سطوح عالیه شناخته شد.
ادامه دارد...
•••✾•🌿🌺🌿•✾•••
#کانال_وارثین( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی)
#مدرسه_علمیه_ولیعصر_کرمانیها
sapp.ir/valiasrkermani
@valiasrk
✅کتاب #دروس_تمهیدیه، نمونه روش #مکتب_نجف
🔹استاد #عشایری: کتاب دروس تمهیدیه استاد ایروانی نمونه خوبی از اجتهاد طبق روش مکتب نجف است؛ بابهای مختلف آن را با مباحث آیت الله بروجردی و محقق داماد و ... مقایسه کنید تا تفاوت دو مکتب را در روش استنباط متوجه شوید.
(نشست اشتراکات و افتراقات تفقه در دو مکتب نجف و قم، ۱۳۹۹/۴/۲۰)
▫️مطالعه کتاب دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی:
http://lib.eshia.ir/27840/1/0
▫️پینوشت:
اصطلاح مکتب قم و نجف، جغرافیایی نیست و ناظر به روش استدلال است. مکتب قم با عنوان مکتب تجمیعی (تجمیع ظنون) و قرائنی و مکتب نجف با عنوان مکتب تطبیقی و قواعدی و صناعتی و مدرسهای نیز شناخته میشوند.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#کانال_وارثین( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی)
#مدرسه_علمیه_ولیعصر_کرمانیها
🆔️@valiasrk
وارثین (کانال مدرسه علمیه ولیعصر کرمانیها «عج» ارائه مطالب علمی ، اخلاقی، آموزشی و پژوهشی)
#اجتهاد 📚 #مکتب_قم_و_نجف مکمل یکدیگرند/ آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مراجع تقلید، مردم، اقتضائ
✅ مکتب قم و نجف از نگاه استاد #علیدوست
🔹#مکتب_قم
در استنباطات فقهی ـ بهویژه در بخش غیر عبادات ـ بهعرف و بنای عقلا توجه بیشتری میکند
به تاریخ صدور روایات و آیات نگاه جدیتر و مؤثرتری دارد
به اهل سنت در فقه و حدیث مقارن نیمنگاهی دارد
دادههای دانش تاریخ را در استنباط مطمح نظر قرار میدهد
به وثوقِ صدور، بیشتر از سندشناسی توجه میکند
کمتر بهصورت ریاضی فکر میکند؛ در استنباطاتش مجموعهای از ظنون را در نظر میگیرد (درست است که تکتک آنها را معتبر نمیداند؛ ولی آنها را در یک نظام حلقوی تنظیم میکند تا از به هم پیوستن همان اسناد نامعتبر دلیل معتبری آفریده شود)
به قرآن و مقاصد توجه میکند
نگاهش به شریعت اجتماعی است
از نصوصی که در موارد خُرد وارد شدهاند گاه میتواند به یک قاعده کلان برسد
شهرت را در نظر میگیرد و آن را جابر ضعف سند یا جابر ضعف دلالت میانگارد
🔹#مکتب_نجف
در همه مواردی که برای مکتب قم برشمردیم در نقطهی مقابل قرار دارد
نصبسند است و برای یک مسأله دنبال یک روایت خاص است؛ نمیگویم عام را انکار میکند؛ ولی ترجیح میدهد دنبال روایت خاص باشد
بسیار ریاضیوار فکر میکند
اصول آن از حد لازم خیلی فربهتر شده است
فقهِ آن، در مواردی #فقه_کشف نیست؛ بلکه #فقه_عذر است (ابتنای بیشتری بر اصول عملیه دارد).
🔹نمیگوییم هرکس در نجف است نجفی فکر میکند و هر که در قم است قمی فکر میکند؛ چون اینطور نیست؛ مثلاً آیتالله #تبریزی در قم زندگی میکرد؛ اما فکرش کاملاً نجفی بود.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#کانال_وارثین( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی)
#مدرسه_علمیه_ولیعصر_کرمانیها
🆔️@valiasrk
1_412888868.pdf
198.1K
#اشتراکات و #افتراقات #روش_فقهی #مکتب_نجف و #مکتب_قم
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#کانال_وارثین( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی)
#مدرسه_علمیه_ولیعصر_کرمانیها
🆔️@valiasrk