#عدم_غفلت_از_خود – 2
✅«قَالَ النَّبِيُّ –صلی الله علیه و آله و سلم- مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّه» . (مصباح الشریعه، ص۱۳).
🖋 اینگونه روایت را معنا کرده اند که شناخت خود همراه با شناخت #خداوند –تبارک و تعالی- است و هر چه شناخت نسبت به خود عمیق تر شود، شناخت او نیز عمیق تر خواهد شد.
یکی از بیانها در شرح این حدیث شریف این است که انسان اگر خود را بشناسد، می یابد که عین #فقر و احتیاج خداوند –تبارک و تعالی- است. «أنتم الفقراء الی الله» (سورة مبارکة فاطر، آیة شریفة 15). به تعبیر فلسفی #وجود_ربطی و به تعبیر عرفانی، #مظهر و آیة الهی است. هیچ ارزش و کمالی را خودش به خودش اعطا نکرده و مالک هیچ ارزش و کمالی نیست. خودش به خودش وجود نداده است، علم نداده است، قدرت نداده است و نمی تواند وجود، علم و قدرت خود را حفظ کند.
🔆این خداست که هر کمالی را به انسان داده است و #مالک_اصلی هر کمالی اوست. لذا گفته می شود #«الحمدلله». حمد و ثنا مخصوص اوست، چرا که حمد و ثنا برای کمال و ارزش است و همة کمالها از او و برای اوست. هیچ کس در عرض او هیچ کمال و ارزش و خوبی و زیبایی ندارد.
از سویی معرفت به خود کشف می کند که هر چه نقص و پلیدی است، از ماست و ذات باری تعالی مبرا از هر نقص و پلیدی است و لذا گفته می شود #«سبحان الله». او منزّه از هر نقص و پلیدی است.
انسان هیچ کمالی را از خود و برای خود ندارد و منشأ نقص و ضعف است و ذات باری تعالی عین خیر و کمال بی نهایت و غیر قابل تصور و هیچ خطا و نقصی به ذات او راه ندارد.
🔑اگر نگاه ما اینگونه اصلاح شود، دیگر عجب و غرور در نفس ما راه نخواهد یافت. خود را مملوکِ مالکی می بیند که هر چه دارد به لطف و عنایت اوست. آن موقع از اعماق وجود عرضه می داریم «الهی لاتکلنی الی نفسی طرفة عین ابدا» (کافی، ج2، ص524) که نفس من زبون است و تو در نهایت عظمت، حکیمِ مهربان هستی.
#اخلاق
#سیروسلوک