بسم الله الرحمن الرحیم ✍️ سید مهدی مرتضوی #افراط_خوارجی و #تفریط_مرجئی 🔸 خداوند از سر لطف و مهربانی اش برای هدایت بشر و نجات او از افراط و تفریط در کنار عقل و فطرت و تجربه بشری، دو منبع معرفت بخش دیگر نیز در اختیار انسانها قرار داده است: قرآن و تعالیم اهلبیت علیهم السلام به عنوان حجتهای معصوم الهی. فهم تعالیم هدایت بخش کتاب و سنت از مسیر #تفقه_روشمند در آنها می گذرد و تعبد صرف می تواند حجاب دستیابی به این هدایت باشد. 🔸 اگر متدینان با مبانی ناب قرآن و اهلبیت علیهم السلام آشنایی کامل نداشته باشند در زندگی شخصی و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی خود، نادانسته و ناخواسته گرفتار دیدگاه های غلط و نگرشها و رویکردهای افراطی و تفریطی خواهند شد. 🔸 امام صادق علیه السلام می فرمایند مومنانی که اهل تفقه و دین شناسی روشمند در دین الهی نباشند و در حد وسع خود تلاش نکنند از مسیری که خداوند برای #هدایت قرار داده نیاز خود را برطرف کنند به منابع غیر دینی یا دیدگاه های دینی ناخالص، محتاج گشته و نادانسته گرفتار #ضلالت مکاتب بشری خواهند شد. عن بشير الدهان قال: قال أبوعبدالله عليه السلام: لا خير فيمن لا يتفقه من أصحابنا يا بشير. إن الرجل منهم إذا لم يستغن بفقهه احتاج إليهم فإذا احتاج إليهم أدخلوه في باب ضلالتهم وهو لا يعلم. 🔸 از جمله چالشهای #ضلالت_آفرین که بر سر راه مومنان قرار دارد، دو نگرش #مرجئی و #خوارجی است. در تعالیم اهلبیت علیهم السلام به این دو چالش که تهدید کننده دین‌ورزی مومنان می باشند به صراحت اشاره شده و درباره آنها به مومنان اخطار داده شده است. 🔸 در حدیثی مشهور آمده که فرزندان خود را پیش از آنکه با مرجئه و تعالیم آنها آشنا شوند با تعالیم و معارف وحیانی آشنا کنید. این حدیث بر #جذابیت تعالیم مرجئه برای نوجوانان و جوانان دلالت می کند. راه صیانت نسل جدید از خطر تعالیم جذاب مرجئی، آشنایی با علوم و معارف حق و صحیح می باشد: علموا صبیانکم الحدیث قبل ان یسبقکم الیهم المرجئه. 🔸 در گفتار مهمی امام صادق علیه السلام می فرمایند بنی امیه تعلیم ایمان را برای مردم آزاد گذاشتند اما تعلیم شرک را ممنوع کردند تا وقتی آنها را به سمت شرک می برند متوجه نشوند: ان بنی امیه اطلقوا للناس تعلیم الایمان و لم یطلقوا تعلیم الشرک لکی اذا حملوهم علیه لم یعرفوه. این حدیث به صراحت و مستقیما به ارجاء و مرجئه اشاره ندارد اما می توان آن را نقد تلویحی رویکرد مرجئی تلقی کرد. زیرا مهمترین رکن نگرش مرجئی، کمرنگ کردن #مرز ایمان و توحید با کفر و شرک و اهمیت زدایی از آن است. 🔸 به همان میزان که اهلبیت علیهم السلام رویکرد مرجئی را برای ایمان مومنان خطرناک معرفی کرده اند، در زمینه رویکرد خوارجی نیز اخطار داده اند. 🔸 سه نفر از شیعیان درباره ایمان و کفر مسلمانانی که به امام زمان خود معرفت ندارند مباحثه و احتجاج می کنند. از امام صادق علیه السلام دعوت می کنند تا درباره اختلاف آنها داوری کنند. امام دیدگاهی که همه غیر شیعیان را کافر می داند، مشابه دیدگاه خوارج تلقی می کنند و می فرمایند: سبحان الله هذا قول الخوارج. 🔸 در حدیثی دیگر رویکرد خوارجی را نگرشی تنگ نظرانه و #حصرگرایانه در حوزه دینداری معرفی می کنند که موجب کافر انگاشتن اکثر انسانها و به تبع آن، #دین_گریزی برخی مخاطبان می گردد: الدین واسع و لکن الخوارج ضیقوا علی انفسهم من جهلهم. 🔸 منظور از گرایش مومنان به رویکرد خوارجی یا مرجئی، پیوستن به این دو فرقه نیست. خوارج و مرجئه صرفا دو فرقه مذهبی در بین مسلمانان نیستند. آنها نماینده دو الگوی کلان اندیشه و دینداری هستند. #انحصارگرایی و #پلورالیسم را می توان امتداد رویکردهای خوارجی و مرجئی در دوره معاصر محسوب کرد. 🔸 مومنان برای آنکه نادانسته گرفتار افراط خوارجی و تفریط مرجئی نشده یا به آنها متهم نشوند باید #تفاوتهای رویکرد قرآن و اهلبیت علیهم السلام با دو رویکرد خوارجی و مرجئی را به روشنی شناخته و معرفی کنند. ✅https://eitaa.com/yad_dashtha