توضیحات شهید مطهری برای نظریه خاص مرحوم علامه در حرکت توسطیه. درسهای اسفار ج ۱،ص ۷۴،۸۲و ۸۴ #حرکت

 [ارشیو دروس شفا استاد محمد حسین حشمت پور92-91 - بيان حرکت توسطيه ۹۱/۰۷/۱۶ - صفحه ۱۰۲]  ما هم همیشه همینطور تعریف کردیم که کون المتحرک بین المبدا و المنتهی است ولی این تعریف، ناقص است ولو ما همیشه همینطور تعریف کردیم ولی قیدی باید اضافه کنیم که نباید از آن غفلت شود آن قید اگر نیاید حرکت، تفهیم نمی شود. قید را مصنف در اینجا آورده. اما وقتی ما به طور خلاصه داریم حرکت توسطیه را تعریف می‌کنیم این قید را حذف می‌کنیم حتما باید قید در ذهن باشد. شما ملاحظه کنید که وقتی ما بین المبدا و المنتهی می‌ایستیم، (کون بین المبدا و المنتهی) صادق است ولی حرکت نیست. و وقتی هم که داریم راه می‌رویم (کون بین المبدا و المنتهی) صادق است و حرکت هم هست. پس کون بین المبدا و المنتهی دو حالت دارد چون اصلِ این کون، هم برای شخصی که بین المبدا و المنتهی ایستاده است حاصل است هم برای کسی که دارد حرکت می‌کند. پس نمی توان حرکت توسطیه را کون بین المبدا و المنتهی گرفت زیرا این تعریف، مانع اغیار نیست و سکون را هم شامل است. مصنف قیدی می‌آورد که آن قید، سکون را خارج می‌کند، و آن قید این است که در هیچ یک از آناتِ خروج، در هیچ حدّی، حاصل نیست یعنی متحرک در تمام آناتی که از مبدا خارج شده و هنوز به منتهی نرسیده است در یک حدی از حدود مسافت، حاصل نیست. اما ساکن، در یک حدی از حدود مسافت، حاصل است. اینکه می‌گوییم حاصل نیست یعنی حصول علی نحو الثبوت ندارد. نه اینکه اصلا حصول ندارد. تعبیر خود مصنف این است که متحرک در هر حدّی، حصول روان دارد. حصولش، حصول روان است نه حصول ثابت. پس کون المتحرک بین المبدا و المنتهی، تعریف حرکت توسطیه نشد بلکه قید حیثیت را هم می‌خواهد یعنی بحیثی که در هیچ یک از آناتی که حرکت می‌کند حصول علی نحو الثبوت نداشته باشد. این نکته ای که استاد از متن بوعلی تدکر می دهند خیلی مهم است و بحث سیال را توضیح می دهد و این قیدی است که اگر درست تصور شود تعریف جناب ابن سینا و صدرا را به هم نزدیک می کند. #حرکت #حرکت_توسطیه

 [ارشیو دروس شفا استاد محمد حسین حشمت پور92-91 - بيان حرکت توسطيه ۹۱/۰۷/۱۶ - صفحه ۱۱۰]  این جمله (لا یوجد قبله و لا بعده فیه) به چه معنی است. معنای اول الف: قبل و بعد را اگر زمانی بگیریم عبارت اینگونه معنی می‌شود: هر حدی را که در این مسافت بین المبدأ و المنتهی فرض کنی، در زمان قبل، متحرکِ در آن حد نبوده، در زمان بعد هم، در آن حدّ، متحرک نبوده. الان در این زمان، در آن حد هست. آن هم به صورت عبور کردن نه آنکه به صورت ثبوت باشد. هر حدی را که فرض کنی، متحرک در زمان قبل در آن حد نبوده الان در آن حد آمده و زمان بعد هم در آن حد نیست یعنی در زمان قبل به آن حد نرسیده بود در زمان بعد هم از آن حد عبور کرد. پس در گذشته و آینده در آن حدّ نبوده. این در صورتی است که (قبل) را زمان بگیریم. معنای اول ب: اما اگر (قبل و بعد) را قبل و بعدِ خود حدّ بگیریم که ضمیر را به حدّ برگرداند (یعنی قبل و بعد آن حدّ) اینطور معنی می‌کنیم: قبل از ورود در این حدّ و بعد از خروج از آن حد، هر حدی که فرض شود، متحرک، قبل از ورود در آن حد، داخل آن حد نبوده و بعد از خروج از آن حد هم، در آن حد نیست. این، اشاره می‌کند به این که حصول به نحو ثبوت برای متحرک نیست. متحرک در یک حد نمی تواند طوری ثابت باشد که بگوییم قبلا هم در این حد بود یا بعدا هم در این حد هست. بلکه در لحظه ای وارد حد می‌شود و رد می‌شود. اگر مقداری در یک حدّ بماند نه تنها در این حد است یک مقدار قبل هم در این حد بود. یک کمی بعد هم در این حد هست. اما وقتی که عبور کند نمی توانیم بگوییم یک مقدارِ قبل در این حد بوده بالاخره نمی توان گفت این متحرک در این حد موجود است. پس اگر این طور بگوییم رساتر است: اگر در یک حدّی، متحرک ثابت بماند می‌گوییم یک مقدار قبل هم در این حد بود. تا مقداری بعد هم، در این حد هست. وقتی ثابت بماند این دو تا صدق می‌کند که قبل بود، بعد هم هست. اما اگر عبور کند هیچ کدام از این دو صدق نمی کند. جاهایی که مطلب، منفی می‌شود باید از طریق مثبت توضیح بدهیم تا روشن شود. توضیح این عبارت هم توسط استاد مهم است که لایوجد قبله و بعده که در عبارت اومده به معنای بریده بودن از قبل و بعد به معنای بریده بودن قوه و فعلی نیست، اصلا جناب ابن سینا بحث حرکت را در بستر قوه و فعل مطرح می کنند و لذا جمع تفسیر تعریف قطعیه جناب صدرا و توسطیه جناب ابن سینا همانطور که گفته شد ممکن است #حرکت #حرکت_توسطیه

اثبات #حرکت و لوازم آن از برخی نکات استاد کرمانشاهانی حفظه الله تعالی بهره برده شده. اما نوشته قابل استناد به ایشون نیست. از نظم ضعیف متن عذرخواهم