🔰 #شناخت_اجمالی سوره #بینه
🔻سوره بَیِّنه یا لَم یَکُن یا قَیِّمه نودوهشتمین سوره و از سورههای مدنی قرآن است که در جزء سیام جای دارد. نام سوره، بَیّنه، به معنای شاهد و گواه است که از آیه اول آن گرفته شده است.
سوره بینه عناد و دیرباوری اهل کتاب در پذیرش حقانیت اسلام و رسالت پیامبر(ص) را توصیف میکند و آنان و مشرکان را بدترینِ آفریدگان و مستوجب آتش میداند. از سوی دیگر مؤمنان و صالحان را به بهشت جاودان بشارت میدهد.
آیه هفتم این سوره، به آیه خیرُ البریه شهرت دارد که بنابر روایات شیعه و اهل سنت، در شأن امام علی(ع) و شیعیانش نازل شده است. درباره فضیلت تلاوت این سوره از پیامبر(ص) روایتی نقل شده است.
🔻محتوا :
سوره بیّنه به رسالت جهانی پیامبر(ص) اشاره میکند و آن را آمیخته با دلیلها و نشانههای روشن میداند.
این سوره دو حکم فقهی یعنی وجوب نماز و زکات را بیان کرده است.
👈🏻 از مضامین این سوره توصیف عناد و دیرباوری کافرانِ اهل کتاب در پذیرش حقانیت اسلام و وحی و رسالت پیامبر اسلام است. آنگاه کافران اهل کتاب و مشرکان را به عنوان بدترین آفریدگان، مستوجب آتش جهنم میداند و مؤمنان و صالحان را با عنوان بهترین آفریدگان، به بهشت و زندگانی جاوید در آن بشارت میدهد.
👈🏻 علامه طباطبایی بر اساس سنت الهیِ هدایت همگانی، عمومیت رسالت پیامبر را غرض سوره میداند و دین او را دربردارنده مصلحت جامعه در پرتو اعتقاد و عمل دانسته است. وی هم چنان عبادت خالصانه و پای بندی به دستورات الهی را که پیامبر(ص) بدان فراخوانده را همان دینی دانسته که حافظ مصالح جامعه بشری است.
🔻آیات مشهور :
آیه پنجم
مقالهٔ اصلی: آیه اخلاص
🔺آیه پنجم سوره بینه را جزو آیات الاحکام برشمردهاند.
فاضل مقداد (درگذشت: ۸۲۶ق) مینویسد بنابر این آیه، نیتکردن در اعمال عبادی مثل نماز و روزه واجب است. اما مقدس اردبیلی (درگذشت: ۹۹۳ق) این سخن را نمیپذیرد و مینویسد آیه مورد نظر فقط بر این دلالت دارد که در عبادات باید اخلاص داشت.
همچنین گفته شده است آیه اشاره دارد به اینکه ریا نوعی شِرک است.
🔺آیه هفتم
مقالهٔ اصلی: آیه خیر البریه
«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَـٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ» (آیه ۷) ترجمه: مسلّماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند، ایناناند که بهرتین مخلوقاتاند.
آیه هفتم سوره بینه به «آیه خیر البریه» مشهور است.
این آیه بر اساس روایات فراوانی که در کتابهای حدیثی و تفسیری اهل سنت و شیعه آمده است، به امام علی(ع) و اهل بیت و شیعیان او تفسیر شده است. برای نمونه علامه طباطبایی از کتاب تفسیر الدر المنثور نقل کرده است: نزد رسول خدا(ص) بودیم که علی(ع) از راه رسید. رسول خدا(ص) فرمود: به آن خدایی که جانم به دست او است، این مرد و پیروانش (شیعیانش) تنها و تنها رستگارانِ در قیامتاند؛ آنگاه این آیه نازل شد: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ».
❤️ از وقتی که این آیه نازل شد، اصحاب رسول خدا(ص) هر وقت علی را میدیدند که میآید میگفتند «خَيْرُ الْبَرِيَّةِ» آمد.
🔻نکته تفسیری :
تفسیر مجمع البیان در باره آیه فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ دو احتمال نقل کرده است:
۱- «قیّمه» یعنی مستقیم و معتدل و خالی از کجی که حق و باطل را تبیین میکنند یعنی درصحفی که پیامبر برای مردم میخواند نوشتتههایی است که این ویژگی را داراست.
۲- «قیّمه» به معنای خالی بودن از باطل و دروغ و انحراف از حق.
🆔 لینک کانال
https://eitaa.com/joinchat/505479184C4108af7ddd