|
🔸شاید با قدری تامل بیش‌تر می‌شد حدس زد که قرارگرفتن یک چهره‌ی شاخص امنیتی مثل #هاکان_فیدان در لجمن سیاست خارجه‌ی ترکیه، کاتالیزور تغییرات سوریه خواهد شد (به یادداشت تاریخ 19 خرداد 1402 این کانال مراجعه کنید).
🔑 ترکیب فیدان با #ابراهیم_کالین، که اینک سکان سازمان اطلاعات ترکیه (یعنی #میت) در دستان اوست و اشراف وی بر شخصیت‌های کاریزماتیک #غرب_آسیا و فلسفه‌ی این قطعه‌ی تمدنی دارد، می‌تواند تغییرات دیگری را نیز در پی داشته باشد. اساساً سابقه درخشان کالین در #عادی‌سازی_روابط_منطقه‌ای بود که اردوغان را به انتخاب این گزینه رساند. اینک بازی‌گری او در فرایند #صلح_ابراهیم بیش از پیش قابل فهم شده است.
🔹شاید با قدری دقت بیش‌تر در بافت جغرافیایی منطقه‌ی #شامات، می‌شد حدس زد که هر تغییری اگر در کرانه‌های غربی #دجله و #فرات لجام پاره کند، با شتاب به سمت #دمشق و #جولان خواهد تاخت. #سوریه، سرزمینی بی‌سپر در برابر تهاجم از شمال و شرق خویش است. اگرچه #ارتفاعات_جولان هم‌چون سپری در برابر غرب از این سرزمین محفاظت کرده‌اند، اما پای هیچ تضمینی را برای ممانعت از فعال‌شدن اسب‌های تروا -که از جانب غرب و شمال سرازیر شوند- در نزد زمام‌داران سوری امضا نکرده‌اند. پیش‌تر نیز سرعت تاخت و تاز نظامی در جغرافیای بی‌سپر را در زمان سقوط صدام در #عراق تجربه کرده بودیم. (لطفا به توپوگرافی سوریه که به‌پیوست تقدیم شده است، دقت فرمایید)
🔸امروز قابل پیش‌بینی است که #نتانیاهو در روزهای آتی، برای فائق‌آمدن بر #امتناعات_جغرافیایی واقع در جولان در مرز #لبنان، مسیر سوریه را برای دورزدن این ارتفاعات راهبردی انتخاب خواهد کرد. وجود ارتفاعات مشرف بر رودخانه‌ی #لیتانی این فرصت را به اشغالگران می‌دهد که استحکامات #جبهه_مقاومت را در منطقه‌ی کوهستانی جنوب لبنان از شمال قیچی کنند.
🔹امروز فرصت مغتنمی است که عبرت‌های تاریخی سرزمین‌های بی‌سپر را در بحبوحه‌ی میدان بازخوانی کرده و اهمیت مردم و معجزه‌ی اعتمادشان به زمام‌داران و نقش ترمیم‌گری ایشان در قبال نقص‌های جغرافیایی را، بار دیگر به حاکمان این مناطق خاطرنشان نماییم. اساسا #عقل_مقاومت در زمین این تجربه‌ها بالیده و قد برافراشته است. امروز بیش از هر روز دیگر به نیوشیدن از #عقل_مقاومت محتاجیم.
🔸از امروز باید چشم‌ها را به تحولات #قفقاز دوخت. #هوش_جغرافیایی به ما می‌گوید که وقتی سر تحول در #شام آشکار می‌شود، دم آن نیز در قفقاز تکان می‌خورد. اوضاع #گرجستان از این منظر بی‌ربط با وضعیت امروز #دمشق نیست.
🔹امروز، پرچم #اسلام_اموی با دست فرزندان #ابوسفیان از زیر خاک بلند شد. امروز مسجدی که #معاویه در آن خم و راست می‌شد، میزبان هلهله‌ی سفیانی بود. شاید بد نباشد که در فرصت‌های بعدی، کارکرد سپرگونه‌ی شام نسبت به #اورشلیم را نیز بررسی کنیم و تجربه‌ی #بنی‌امیه در محافظت از یهود فلسطین را که در تاریخ صدر اسلام مرور نماییم.
http://eitaa.com/yavari57
|
🔸رقّه (Raqqa) 📎 پایتخت #داعش از سال 2014 تا 2017 میلادی بود. این انتخاب از زمینه‌های ژئوپلیتیکی و تاریخی خاصی الهام گرفته است.
🔹اگر #رقّه را قاطعانه در صدر فهرست شهرهای باستانی #شامات قرار ندهیم، بی‌شک یکی از نامزدهای صدرنشینی در مدنیت منطقه‌ی #شام است. موقعیت خاص جغرافیایی و فرهنگی رقه باعث گردیده که در ادوار مختلفی، به‌عنوان #لجمن و #لبه_درگیری عمل کند.
🔸رقّه، محل درگیری سپاه امیرالمومنین علی‌بن‌ابی‌طالب با #معاویه در #نبرد_صفین 📎 بود. ارتش امپراتوری ایران در دوره‌ی #ساسانیان نیز در #نبرد_کالینیکیوم (Callinicum) 📎 از سری #جنگ‌های_ایبریایی (Iberian War) 📎 برای تسلط بر #گرجستان در همین منطقه با سربازان #روم درگیر شد. در این سه برهه، تاریخ شاهد تکرار نتایج مشابهی بوده است؛ این تکرار، به‌کارگیری #هوش_ژئوپلیتیکی را برای تحلیل و تفسیر چنین تجربه‌هایی ضروری می‌کند.
🔹امیرالمومنین علی علیه‌السلام زمانی که عازم نبرد صفین بودند، برای عبور از رودخانه‌ی #فرات در شهر رقه، قایق‌های چوبی را به هم‌دیگر متصل کردند؛ پلی ساختند متشکل از صدها قایق تا از ساحل غربی فرات به سمت ساحل شرقی گذر کنند. مکان‌های زیارتی این شهر، قبر شهدای نامدار #صفین است. عمار و اویس در این شهر به خاک سپرده شده‌اند. اجساد شهدای صفین با قایق به این منطقه منتقل شده‌اند.
🔸جنگ صفّین در شرق رقّه رخ داده است. این منطقه اکنون زیر دریاچه‌ی سد فرات قرار گرفته است. آرامگاه‌هایی که در اطراف کوه «بنات ابوهریره» قرار دارند، باقی‌مانده‌هایی از آن منطقه هستند. «باب بغداد» که دروازه‌ی شام به #عراق بوده، از بقایای تاریخی تاریخی از زمان #هارون‌الرشید است.
http://eitaa.com/yavari57
یاوری
| 🚩 نزاع نظریه‌ها 🔸 نظریه‌ها، برسازنده‌ی جهان واقعی هستند؛ به آن مشروعیت می‌بخشند و ترمیم و دوام آ
|
🚩 چگونه جبهه‌ی مقاومت از هژمونی غرب مرکززدایی کرده است؟
🔹 دهه‌ی پایانی #قرن_بیستم و دهه‌ی نخست #قرن_بیست‌ویکم بازه‌ی زمانی تدوین نظریه‌های ترمیم‌گر و رخنه‌پوش ژئوپلیتیک #نظم_نوین_جهانی بود؛ بازه‌ای که در آن #انقلاب_اسلامی به پیروزی رسید و اتحاد جماهیر #شوروی از هم فروپاشید. بار تئوریک این کار بر دوش #هانتینگتون و #کاپلان قرار داشت. نظرورزی آن‌ها کوه یخی را ساخت که نوک آن را می‌شد در طراحی و اجرای #عملیات_سایکلون در #افغانستان و #جبهه_تکفیری در #عراق و #شام دید. هانتینگتون آشکارا در کتابش اعلام کرد که درصدد بازسازی نظم نوین جهانی از دل درگیری تمدن‌هاست. کاپلان نیز از کارکرد شورش و آنارشی در تبیین مسابقات جغرافیایی پرده برداشت.
🔸 تمرکز معماری دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی حول پی‌ریزی و پیاده‌سازی #جبهه_مقاومت نشان‌دهنده‌ی اعتنای این نظام به اهمیت جغرافیا و قدرت برخاسته از آرایش زمین و سرزمین است. #دولت_عمیق ما به تدریج عقلانیت خود را در برای هضم #نظام_سلطه و ترتیبات امنیتی این نقطه‌ی حادثه‌خیز جهان رشد داده و همواره در مسیر بلوغ و تکامل حرکت کرده است. با این نشانه‌هاست که می‌توان قسم خورد که در پس تصمیمات این نظام با عقل شدیدا عمیقی روبه‌رو هستیم که به تغییر افق‌های برسازنده‌ی مناسبات بین‌المللی واقف است و خود را در مقیاس بازی‌گر می‌بیند و میدان را برای بازی‌گری خود تنظیم می‌کند.
🔹 ترسیمی که #آیت‌الله_خامنه‌ای با ادبیات خاص خودشان از مواجهه‌ی #انقلاب_اسلامی با نظام سلطه ترسیم می‌کنند، بروز و برون‌داد همان عقلانیتی است که می‌خواهد تفوق #نظام_جهانی اروپامحور را بشکند و هژمونی برآمده از آن را از مقام استیلاء به زیر بکشد. طبعا چنین مواجهه‌ای بدون پشتیبانی تئوریک نبوده و نمی‌تواند پیش برود.
🔸 ازاینرو می‌توان گمانه‌زنی کرد که یک #نظام_فکری پشتیبان و مجهز به ادراکات هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی در پس اراده‌ی معطوف به گذار از نظام سلطه وجود دارد؛ خواه این تئوری آشکارا عرضه گردیده باشد یا به هر دلیلی صرفا در #تصمیم‌سازی و #تصمیم‌گیری دولت عمیق آشکار شود. رد پای این تئوری را می‌توان در جاهایی سراغ گرفت که با تولید و به‌کارگیری ادبیاتی جدید، عزم خود را مبنی‌بر مشروعیت‌زدایی از نظم و #نظام_بین‌الملل موجود نشان داده است.
🔹مرکززدایی از نظم غرب‌محور یکی از مهم‌ترین نمودهای نظام فکری پشتیبان جبهه‌ی مقاومت است. تلاش‌های این جبهه به‌نحو واضح و میدانی، مرکزواقع‌شدن غرب در تعریف زندگی ایده‌آل را نشانه گرفته است. این جبهه موفق بوده که لخت‌بودن پادشاه غرب را فریاد بزند و نشان دهد که غرب عملا فاقد صلاحیت لازم برای تعیین هنجارهای اخلاقی، الگوهای سیاسی، شیب مبادلات اقتصادی و روندهای فرهنگی است.
🔸نویسنده‌ی کتاب «هراس بنیادین» در همان سال‌های نخست این ظرفیت را در انقلاب اسلامی مشاهده کرده است. #بابی_سعید در این کتاب می‌نویسد:
رهبران اسلامی در ایران تا حد زیادی در راستای تخریب منطق اروپامداری و غرب‌مداری در جهان تلاش نموده‌اند. بنابراین ظهور اسلام‌گرایی تنها در فضایی قابل فهم است که در آن، غرب و اروپا در وضعیت مرکزیت‌زدایی قرار گیرد.
🔹در توضیح سخن سعید باید گفت که وجه نامرئی امپراتوری غرب، همان مرکزیت‌بخشیدن به شیوه‌ی اداره‌ی عرصه‌ی عمومی و سبک زندگی اروپایی است. مرکزیت‌بخشی به تجربه‌زیسته‌ی اروپا، منطق سلطه را تامین می‌کند. این منطق در تعریف جغرافیا نیز بازتاب داشته است. برای مثال، تعریف #گرینویچ به‌عنوان مدار شاخص برای تنظیم ساعت در جهان بازتاب همین منطق است. گذر از #اروپامحوری مستلزم به چالش‌کشیدن اقتدار آن‌دسته از ابزارهای غرب است که با توسل به آن‌ها وانمود می‌کند که بر جغرافیای جهان تسلط دارد و گویا عالم در ید کنترل اوست. این گذار در رفتار جبهه‌ی مقاومت و به چالش‌کشیدن اقتدار ژئوپلیتیکی غرب کاملا نمود و بروز دارد.
🔸با نگاهی عمیق‌تر به این تقابل و با درنظرگرفتن لایه‌های مختلف درگیری دو #عقلانیت_نظم‌ساز، که در یک‌سوی آن جبهه‌ی مقاومت ایستاده است، از شکست نظریه‌ی #پایان_تاریخ فرانسیس فوکویاما تفسیر بهتری می‌توان ارائه کرد؛ ازاین‌منظر، اعتراف #فوکویاما را باید اذعان به توانایی و توفیق جبهه‌ی مقاومت در مرکزیت‌زدایی از جهان آمریکایی دانست.
🔹در ادامه و امتداد همین تلاش‌های عملی و میدانی جبهه‌ی مقاومت، کاملا قابل فرض است که بتوانیم به لایه‌های دیگری از مبارزه با نظام سلطه از طریق مرکززدایی از جهان غرب در عرصه‌های مختلف بیاندیشیم تا به #روایت_نارسیسی_غرب از خودش پایان ببخشیم.
این یادداشت ادامه دارد...
@yavari57