☀️16) الف. از حضرت علی ع روایت شده درباره این سخن خداوند عز و جل که می‌فرماید «و [حرام شد بر شما] اینکه بین دو خواهر جمع کنید جز آنچه قبلا گذشته است» فرمودند: یعنی اینکه با دو خواهر نکاح کنید؛ و اگر مردی با زنی نکاح کرد و سپس به سرزمین دیگری رفت و با خواهر وی نکاج کرد در حالی که نمی دانست این خواهر اوست، وقتی که خبردار شد باید بلافاصله از وی [= این دومی] جدا شود. 📚دعائم الإسلام، ج‏2، ص234 ☀️ب. زراره می‌گوید: از امام باقر ع در مورد مردی سوال کردم که در عراق با زنی ازدواج کرد؛ سپس به شام رفت و آنجا با زن دیگری ازدواج نمود که دست بر قضا این خواهر همان زن عراقی بود. فرمود: باید بین او و زن شامی جدایی بیفکنند و با زن عراقی‌اش هم مادامی که عده زن شامی تمام نشده، نزدیکی نکند. گفتم: اگر با زنی ازدواج کرد و سپس با مادر آن زن- در حالی که نمی‌دانست این مادر اوست- ازدواج کرد، چطور؟ فرمودند: چون نمی دانسته خداوند او را مواخذه نخواهد کرد؛ سپس فرمودند: هرگاه که فهمید این مادر اوست؛ دیگر به او نزدیک نشود و نیز با دختر هم نزدیکی نکند تا ایام عده مادر بسر آید؛ و چون ایام عده سپری شد جایز است که با دختر نکاح کند. گفتم: اگر [خبردار نشد و] مادر مذکور هم برای وی فرزندی آورد چه می‌شود؟ فرمودند: این فرزندش است: هم پسرش محسوب می‌شود و هم برادر زنش! 📚الكافي، ج‏5، ص431 @yekAaye

☀️17) الف. از امام باقر ع سوال می‌شود درباره مردی که زنش را در حالی که باردار بوده طلاق می‌دهد؛ آیا تا پیش از اینکه وی وضع حمل کند، جایز است با خواهر وی ازدواج کند؟ فرمودند: خیر؛ ازدواج نکند تا اینکه زمان وی بسر آید. 📚الكافي، ج‏5، ص432 ☀️ب. همچنین یکی از قضاوتهای حضرت امیر ع که از امام باقر ع روایت شده این است که: دو خواهر بودند که مردی با یکی از آنها ازدواج کرد سپس در حالی که وی باردار بود او را طلاق داد و به خواستگاری دومی رفت، و پیش از آنکه خوارش وضع حمل کند با این دومی ازدواج کرد؛ حضرت امیر ع دستور داد که از این دومی جدا شوند تا زمانی که آن خواهر اولی فرزندش را بزاید؛ سپس دوباره خواستگاری کند و به او دوباره مهریه پرداخت نماید. 📚الكافي، ج‏5، ص431؛ النوادر(للأشعري)، ص122؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص285 ☀️ج. یونس بن عبدالرحمن می‌گوید: نامه مردی که به امام رضا ع نامه نوشته بود را خواندم که نوشته بود: فدایت شوم: مردی با زنی ازدواج موقت انجام می‌دهد و زمانشان بسر می‌آید، آیا پیش از آنکه عده زن تمام شود جایز است که این مرد با خواهر آن زن ازدواج کند؟ و حضرت در پاسخ نوشته بودند که: خیر؛ تا عده وی تمام نشده حق ندارد با خواهرش ازدواج کند. 📚الكافي، ج‏5، ص431؛ النوادر(للأشعري)، ص125؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص285 @yekAaye

☀️18) الف. از امام باقر ع روایت شده است: اگر زنی توسط شوهرش خلع* شد برای مرد دیگر اشکالی ندارد که با خواهر وی ازدواج کند هرچند که عده زنش بسر نیامده باشد. 📚النوادر(للأشعري)، ص122 ☀️ب. از امام صادق ع سوال شد درباره مردی که زنش از او خلع شده است؛ آیا جایز است که پیش از آنکه عده آن زن بسر آید وی از خواهرش خواستگاری کند؟ فرمودند: اگر زن کاملا از مرد بیزاری جسته و مرد امکان رجوع ندارد، برایش جایز است که از خواهر وی خواستگاری کند. 📚الكافي، ج‏5، ص432 ؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص285 ✳️ * خلع نوع خاصی از طلاق است و در جایی است که مرد مایل به ادامه زندگی با زن است اما زن به ادامه زندگی با این مرد رضایت ندارد و با بخشیدن مالی (غالبا مقداری از یا کل مهریه) تقاضای طلاق می‌کند. @yekAaye

☀️19) الف. علی بن ابی حمزه می‌گوید: از امام کاظم ع درباره مردی سوال کردم که زنش را طلاق داده است، آیا جایز است با خواهر وی ازدواج کند؟ فرمودند: مادامی که عده آن زن تمام نشده، خیر. و سوال کردم درباره مردی که دو خواهر کنیز را خریداری کرده است؛ آیا می‌تواند با هر دو نکاح کند؟ فرمودند:‌با یکی می‌تواند نکاح و نزدیکی کند، اما اگر با دومی هم نزدیکی کرد، اولی بر او حرام می‌شود مگر اینکه این دومی بمیرد یا از وی به طور کامل جدا شود؛ و نه به این صورت که دومی را بفروشد که بتواند به سراغ اولی برود، مگر اینکه این فروختن به خاطر این باشد که نیازمند فروش اوست ویا اینکه می‌خواهد با پول او صدقه دهد [یا:‌ او را از باب صدقه آزاد کند] یا اینکه او بمیرد. و از ایشان سوال کردم درباره شخصی که زنش مرده است، آیا می‌تواند با خواهرزنش ازدواج کند؟ فرمودند: بله، هر لحظه‌ای که بخواهد. [یعنی برخلاف جایی که طلاق داده، اینجا نیاز نیست به اندازه عده وفات صبر کند] ☀️ب. همچنین حلبی روایت کرده که از امام صادق ع سوال کردم درباره مردی که دو خواهر کنیز را خریداری می‌کند و ابتدا با یکی و سپس بر اثر جهالت [درباره حکم شرعی یا ندانستن اینکه این دو خواهرند]‌با دیگری نکاح و نزدیکی می‌کند. فرمودند: اگر با دیگری از روی جهالت نزدیکی کرده، اولی بر او حرام نمی‌شود؛ و اگر در حالی که می‌دانسته دومی بر او حرام است به سراغ وی رفته، هردو بر وی حرام می‌شوند. 📚الكافي، ج‏5، ص432-433 @yekAaye

☀️20) الف. از امام صادق ع روایت شده است که از امام باقر ع سوال شد درباره دو خواهر که هر دو کنیز یک مرد هستند؟ ایشان فرمودند:‌حضرت علی ع فرمود: آیه‌ای این دو را حلال کرده و آیه دیگری این دو را حرام کرده و من خودم و فرزندانم را از چنین کاری برحذر می‌دارم. 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص289 ✅شبیه این چنین موضع‌گیری‌ای از حضرت امیر ع در تفسير العياشي، ج‏1، ص232 و نیز از طرق اهل سنت (مثلا در الدر المنثور، ج‏2، ص137 ) هم روایت شده است؛ 🔹شیخ طوسی در همین منبع فوق مقصود حضرت را اینچنین بیان کرده است که: «آیه‌ای که این دو را حلال کرده، آیه‌ای است که اجازه می‌دهد یک نفر مالک هردو شود؛ و آیه‌ای که حرام کرده، آیه‌ای است که درباره نکاح و نزدیکی با این دوخواهر است، نه صرف ملکیت این دو» 🔹ولی برخی مانند فیض کاشانی (در تفسير الصافي، ج‏1، ص437) بر این باورند که مقصود از دو آیه‌ای که حلال و حرام کرده، به ترتیب دو آیه‌ی «وَ الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ إِلَّا عَلى‏ أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ: و كسانى كه دامن خود را حفظ مى‏كنند، مگر بر همسران خود يا كنيزانشان كه [در اين صورت‏] مورد نكوهش نيستند.» (مومنون/5-6 و معارج/29-30) و «وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ: و [حرام است که] بین دو خواهر جمع کنید» (نساء/23) بوده و این سخن حضرت در مقام تقیه بوده است؛ و به عنوان شاهد نظر خود به این حدیث اشاره کرده‌اند: ☀️ب. معمر بن یحیی می‌گوید: از امام باقر ع سوال کردم درباره آنچه مردم از حضرت علی ع روایت می‌کنند که درباره برخی از روابط جنسی ایشان فرمودند که نه بدان امر و نه از آن نهی می‌کنم و فقط خودم و فرزندانم را از این کار برحذر می‌دارم . گفتم چگونه چنین چیزی ممکن است؟ فرمود: آیه‌ای آن را حلال کرده و آیه دیگری آن را حرام کرده است. گفتم: آیا در این صورت این گونه نیست که یکی از آنها توسط دیگری نسخ شده است؛ یا اینکه هردو جزء آیات محکم هستند و سزاوار است به هر دو عمل شود؟ فرمود: وقتی فرموده که خودم و فرزندانم را از این کار برحذر می‌دارم مقصود را برای شما روشن کرده است. گفتم: چه چیزی مانع می‌شد که این مطلب را برای مردم تبیین کند؟ فرمود: ترس این داشت که از او اطاعت نکنند [= این را بهانه‌ای قرار دهند که سر به مخالفت با او بردارند] و اگر علی ع جایگاهش استوار می‌شد کتاب الله و حق را بتمامه اقامه می‌فرمود. 📚الكافي، ج‏5، ص556 @yekAaye

📖و. أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلاَّ ما قَدْ سَلَفَ ☀️21) در منابع اهل سنت روایت شده است که فیروز دیلمی مسلمان شد در حالی که قبلا با دو خواهر ازدواج کرده بود؛ پیامبر اکرم ص به او فرمود: هر یک از آن دو را که می‌خواهی طلاق بده. 📚الدر المنثور، ج‏2، ص136 أخرج أحمد و أبو داود و الترمذي و حسنه و ابن ماجة عن فيروز الديلمي انه أدركه الإسلام و تحته اختان؛ فقال له النبي صلى الله عليه و [آله و] سلم: طلق أيتهما شئت! @yekaye

☀️22) الف. از امام صادق ع روایت شده است که: مقصود از «غیر از آنچه قبلا گذشته است» زمان حضرت یعقوب ع می‌باشد. 📚نهج البيان (للشیبانی)، ج1، ص86 (به نقل از البرهان، ج‏2، ص54) ☀️ب. از امام رضا ع از پدرانشان از امام حسین ع روایت کرده‌اند که یکبار امیرالمومنین ع در مسجد کوفه بودند که مردی از اهل شام بلند شد و گفت: من سوالاتی دارم. حضرت فرمود: برای فهمیدن بپرس نه برای ایراد گرفتن. فرازهای این این پرسشها قبلا گذشت. در فرازی از این گفتگو آمده است: از ایشان سوال کرد درباره کسی که بین دو خواهر جمع کرد. فرمود: حضرت یعقوب بین حبار و راحیل [دختران لابان، که دومی، مادر حضرت یوسف ع و بنیامین بود] جمع کرد. اما این بعدا [در اسلام] حرام شد و خداوند فرمود «و [حرام است بر شما که] جمع کنید بین دو خواهر» 📚عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج‏1، ص242 ☀️ج. مروان بن دینار می‌گوید: از امام کاظم ع سوال کردم چرا برای مرد جایز نیست که بین دو خواهر جمع کند؟ فرمودند: برای در امان ماندن اسلام؛ و در سایر ادیان این را می‌بینی! 📚علل الشرائع، ج‏2، ص: 498 @yekAaye

🏴 فرارسیدن ایام تاسوعای حسینی تسلیت باد 🏴

. 1️⃣ «حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهاتُكُمْ وَ بَناتُكُمْ وَ أَخَواتُكُمْ وَ عَمَّاتُكُمْ وَ خالاتُكُمْ وَ بَناتُ الْأَخِ وَ بَناتُ الْأُخْتِ وَ أُمَّهاتُكُمُ اللاَّتي‏ أَرْضَعْنَكُمْ وَ أَخَواتُكُمْ مِنَ الرَّضاعَةِ وَ أُمَّهاتُ نِسائِكُمْ وَ رَبائِبُكُمُ اللاَّتي‏ في‏ حُجُورِكُمْ مِنْ نِسائِكُمُ اللاَّتي‏ دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَكُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ وَ حَلائِلُ أَبْنائِكُمُ الَّذينَ مِنْ أَصْلابِكُمْ وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلاَّ ما قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحيماً» در آیه قبل از حرمت ازدواج با زن پدر سخن گفت، ظاهرا به همین مناسبت در این آیه، فهرستی از کسانی را که ازدواج با آنان حرام است، و به همین دلیل جزء محارم انسان هستند ارائه می‌کند. ◼️ این افراد را در دو دسته می‌توان قرار داد: 🔳الف. کسانی که به لحاظ رابطه نسبی و خویشاوندی و خونی ارتباط مردان با آنها ممنوع شده است، که عبارتند از: مادر، دختر، خواهر، عمه و خاله، خواهرزاده و برادرزاده؛ 🔳ب. کسانی که به مناسبت یک اقدام اجتماعی ازدواج با آنها ممنوع شده است، که این اقدام اجتماعی عبارت است از: ◾️ب.1 رابطه #شیرخوارگی: شیر دادن زنی را که شیر می‌دهد همانند مادر برای کسی که شیر خورده می‌گرداند؛ و به تَبَعِ وی، دخترانش را همانند خواهر انسان. ◾️ب.2. رابطه سببی (#ازدواج). پیوند ازدواج، تنها موردی است که خود دو شخص با هم محرم و در عین حال بر هم حلال می‌شوند؛ اما این رابطه به محرم و حرام شدن ازدواج با برخی از افرادی که به وسیله این پیوند به هم مرتبط شده‌اند می‌گردد، که عبارتند از: ▪️ب2-1.مادران و دخترانِ زنی که انسان به همسری برگزیده شده است؛ با این تفاوت، که با صرف خطبه عقد مادر زن حرام ابدی می‌شود؛ اما دختر وی (که از شخص دیگری است) فعلا حرام است و تنها در صورتی حرام ابدی می‌شود که زن و شوهر از مرحله عقد به مرحله عروسی وارد شوند. ▪️ب.2-2. زنانی که با پسران انسان ازدواج کنند. ▪️ب.2-3. خواهر زن، که این جزء موردی است که با اینکه ازدواج با او حرام است اما جزء محارم قرار نمی‌گیرد؛ و البته حرمت ازدواج با وی، مادامی است که خواهر وی در عقد انسان است و اگر هم طلاق داده شده، هنوز در عده است و امکان رجوع به وی باقی است. 🔳در آیه بعد، اقدام اجتماعی دیگری که موجب حرمت ازدواج (و نه محرمیت اشخاص) می‌گردد، بیان می‌شود؛ یعنی اینکه زنی در عقد مرد دیگری باشد؛ که این حرمت هم همانند حالت فوق، محدود به وضعیتی است که این پیوند هنوز برقرار باشد و اگرهم طلاق داده شده، هنوز در عده باشد و امکان رجوع شوهر قبلی به وی مهیا بوده باشد. 📝نکته تخصصی #انسان‌شناسی درست است که #ازدواج_در_انسان از این جهت که در راستای تامین #نیاز_جنسی و #حفظ_بقای_نوع انسان (از طریق #تولید_مثل) است، شبیه #حیوان است، اما به خاطر بهره‌مندی #انسان از #فطرت، حتی این نیاز ظاهرا شبیه به حیوان، با رویه‌هایی کاملا خاص و متفاوت باید اشباع گردد؛ و از این رو - جز در دوره مدرن، که برخی از انسانها تحت تاثیر نگاه شدیدا ماتریالیستس به انسان، و انسان را صرفا یک حیوان پیشرفته دیدن، هرگونه حقیقت و شأن ماورایی‌ای را برای او انکار کرده‌اند - در تمامی جوامع انسانی، ▪️هم وجود برخی از روابط نسبی ممنوعیت و محدودیتی برای برقراری پیوند زناشویی ایجاد می‌کرده؛ و ▪️هم برخی از اقدامات اجتماعی انسانها، چنین محدودیتی را پدید می‌آورده است. 🔖 لوی اشتراوس، جامعه‌شناس و مردم‌شناس بلژیکی- فرانسوی با بررسی نظام‌های خویشاوندی، متوجه شد که چیز مشترکی در میان همه قبایل وجود دارد و آن چیز «منع زنا با محارم» است. وی رکن اولیه‌ی تشکیل جامعه و فرهنگ را قرارداد منع زنا با محارم می‌دانست و معتقد بود که این نقطه شروع فرهنگ است. http://mirasfarda.org/?p=7145 🤔وجود همین سنت دیرپای بشری، از بهترین شواهد است بر اینکه واقعا انسان، صرفا یک #حیوان_تکامل‌یافته نبوده؛ و اگرچه محال نیست که آفرینش او از خاک به نحو تدریجی و در ادامه سیر داروینی بوده باشد، اما 💢 این انسان که ما می‌شناسیم و فرهنگ و تمدن دارد و سابقه حضورش روی زمین از چند هزار سال تجاوز نمی‌کند - و در بحثهای آنتروپولوژی به «انسان خردمند» یا «انسان هوشمند» (Homo sapiens) معروف است؛ نه آن موجودات منقرض‌شده‌ای که به لحاظ بیولوژیکی بسیار شبیه انسان بوده‌اند (نئوآندرتال‌ها و انسان‌نماهای ماقبل آن) و سابقه حضور چند میلیون سال در زمین دارند ولی مطلقا فرهنگ و تمدنی از خود برجای نگذاشتند- 🔻علاوه بر این #بُعد_خاکی و داروینی، 🔺از یک #روح و #حقیقت_متعالی، که اقتضائات ویژه‌ای را برای زندگی او رقم می‌زده، برخوردار بوده است. @yekaye

. 4️⃣ «أُمَّهاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَ أَخَواتُكُمْ مِنَ الرَّضاعَةِ» شير مادر، همچون تولّد از مادر، يكى از اسباب محرميّت است. پس در انتخاب دايه دقّت كنيم. (تفسير نور، ج‏2، ص265) 💠نکته تخصصی #فقهی 🔷درباره مساله #رضاع (#شیرخوارگی) سه بحث مهم مطرح است: 🔹الف. مدت شیرخوارگی: همگان اتفاق نظر دارند که شیرخوارگی تنها در کودکی است که موجب محرمیت می‌شود؛ درباره زمان آن، شیعیان و شافعی‌ها آن را تا دوسالگی می‌دانند؛ مالکی‌ها دوسال و یک ماهگی؛ و حنفی‌ها تا دوسال و نیم. (مجمع البيان، ج‏3، ص47) 🔹ب. مقدار شیرخوردن: روایات متعدد از اهل بیت ع تصریح دارد که شیر خوردنی ملاک است که گوشت و استخوانی را در کودک برویاند؛ از این رو مقدارش را مدت زمانی پیاپی که فقط توسط یک زن شیر بخورد، دانسته‌اند که درباره این مدت یک شبانه‌روز کامل یا 10 بار (و بنا به برخی نظرات، 15 بار) شیر دادن پیاپی گفته‌اند؛ اما در میان اهل سنت، ابوحنیفه هر مقداری باشد [ولو یک بار آن هم به طور ناقص] کافی می‌داند و شافعی‌ها 5 بار شیر خوردن را شرط می‌دانند. (مجمع البيان، ج‏3، ص47) 🔹ج. کیفیت شیر خوردن: نظر فقهای شیعه این است که شیر خوردنی باعث محرمیت می‌شود که بچه مستقیما از سینه خانمی شیر بخورد، اینکه شیر وی را بدوشند یا به هر نحوه دیگری شیر را به بدن بچه برسانند مایه محرمیت نمی‌شود؛ البته ظاهرا نظرات اهل سنت در این زمینه مختلف است. (مجمع البيان، ج‏3، ص47) @yekaye