فزا: فارسی زبان انقلاب؛ یک آموزه ساده 📚 «فزا»، پیرو فرمان روشن رهبری است؛ نه پیرو برخی پیشینیان گمراه و در پی سره نویسی هم نیستم. ولی برای زایش زبان، باید برای مردم گفتمان سازی کرد و به ریشه های زبان رسید؛ خب اینک بنگرید که باید در برابر فرنگی نویسی ایستاد: ◻️ برای این که یک فرنگی نویس را راهنمایی کنیم، نمی توان عربی نویسی کرد. برای نمونه به کسی که می گوید: ❌ «شوربختانه برای انجام این کار پلان ندارم.» آیا می توان گفت: ❌ «جناب! لطفا حرمت فارسی را حفظ کنید.» 😄 او هم نیشخندی زده، پاسخ میده که فارسی را پاس بدارم یا عربی را؟ 👈جناب: عربی 👈لطفا: عربی 👈حرمت: عربی 👈حفظ: عربی ◻️ یا بنگرید: ❌ «جهت استحضار، خدمت جناب عالی عارضم ...» 🌑 خب این چه شیوه سخن گفتنی است که در زبان خیلی از ما نشسته است؟ برای این که بگوییم: ✅ «می خواهم به شما بگویم ...» جایی که با چند واژه ساده و زیبای فارسی می توان سخن گفت، یک کاروان واژه سر هم می کنیم و تازه گمان می کنیم که خیلی هم زبان آور هستیم! ◻️ بله ریشه همه زبانها یکی است ولی اکنون زبان فارسی زبان انقلاب است و باید بازسازی و بهسازی و ژرفیابی و گسترده شود. ⁉️ با سر هم کردن پنج واژه عربی و چهار واژه فرنگی و نشاندن یک «را» یا «از» یا «با»ی فارسی، نمی شود زبان زایا و چالاکی داشت. اینها به اردو شدن زبان فارسی می انجامد! ان شاءالله به زودی یک نوشتار در این راستا پیشکش خواهم کرد. 📚 💠 کانال فزا: فارسی زبان انقلاب: 🌑 رهبری: «من نگران زبان فارسی‌ام؛ #خیلی_نگرانم ... می‌بینم که کار درستی در این زمینه انجام نمی‌گیرد و #تهاجم به زبان فارسی زیاد است!» ۱۹ آذر ۹۲. ◽️ به گروه فزانوردان بپیوندید

🔥 غلطگویی، سیلی به چهره رهبری ◻️ رهبرمان در ۷ مرداد ۶۹: «از غلطگویی، واقعاً انسان خیلی جوش می‌خورد. وقتی که غلطی گفته می‌شود - بخصوص در بخشهای پُرشنونده، مثل خبر و امثال آن - واقعاً مثل این است که کسی #یک_سیلی_به_من می‌زند! ... من یک روز بعدازظهر می‌خواستم این برنامه را گوش کنم و بعد هم اخبار را بشنوم و قدری بخوابم. گوینده چیزی را غلط خواند و من هم در آن روز واقعاً #چند_ساعت_خواب از سرم رفت! این‌که می‌گویم مثل آن است که یک سیلی می‌زنند، #مبالغه_نیست. تازه این #کم_است؛ گاهی بعضی از غلطها، مثل یک سیلی و یک مشت است! بعضی از غلطها هم مثل یک سیلی و یک مشت و یک لگد است!» ◻️ رهبرمان در ۳۰ اردیبهشت ۹۸: «راجع به زبان، بنده حقیقتش، نگرانم؛ واقعاً نگرانم. ... من از صدا و سیما گله‌مندم ... حالا که دیگر فضای مجازی هم هست ... من نگرانم. ... من حتّی گاهی اوقات میبینم در #رژیم_طاغوت که خب همه‌ چیزشان به فرنگی‌ها و به خارجی‌ها بسته بود، روی مسئله زبان، یک گوشه‌ای بود یک تعصّبی وجود داشت، یک چیزهایی داشتند؛ ما هم اوایل انقلاب از این جهت خیلی خوب بودیم، بعد یواش‌یواش خیلی #ولنگ‌‌وواز شد.» 💠 کانال فزا: فارسی زبان انقلاب ◽️ به گروه فزانوردان بپیوندید

📚زبان فارسی را اردو نکنیم! 🌻به نام خدای مهرای ویژامهر! با یاری خدای، ما در پی راه‌اندازی فقه زبان فارسی و یک کوشش ژرف برای بهسازی و نیرومندسازی زبان فارسی هستیم. شاید بپرسید مگر چه بر زبان فارسی می‌رود که باید به فقه پناه برد؟ مگر فقه پیوندی با زبان، آن هم زبان فارسی دارد؟ آری فقه هم در جایگاه زبان، هم در روش پژوهش زبان و هم در سازمان بخشی و بازخوانی معنای واژگان و هم …. راهگشا است. چکیده درد ما این که فارسی از تندی و گستردگی فرسایش و آمیختگی، به زبان اردو نزدیک شده، با شتاب از ویژگی‌های یک زبان ریشه‌دار و نِژاده دور می‌شود. آن هم در زمانی که بار کاری بِشکوه و جهانی بر دوش آن آمده است. 💠 همه نوشته را در «ابرنگار» بخوانید.

امام خامنه‌ای: «اگرچه به زبان عربی ارادت داریم اما زبانی که می‌تواند مفاهیم انقلاب اسلامی ما را در دنیا گسترش دهد فارسی است.» دفتر آثار رهبری؛ ۱۷ اسفند ۹۵. 📚 کانال فزا: فارسی زبان انقلاب: ◽️ به گروه فزانوردان بپیوندید!

📚 سیاست تشویق و تنبیه برای ترویج و حفظ زبان فارسی امام خامنه‌ای: (در رادیو و تلویزیون) غلط گفتن را #جریمه بگیرید، بگویید هر کلمه‌ای را که غلط گفتید، این جریمه دارد. زبان فارسی واقعا خیلی مهم است، باید مراقبت و دقّت گردد و برای کسانی که خوبند، #جایزه گذاشته بشود. به کانال فزانوردان بپیوندید.

📚 زبان صدا و سیما، زبان معیار امام خامنه ای: زبان صدا و سیما باید فارسی درست و براستی #زبان_معیار باشد. غلط‌گویی و غلط‌خوانی یکسره از بین برود و صدا و سیما آموزنده‌ی زبان #شیرین و #رسا و #پرتوان فارسی باشد. دراین‌باره تلاش‌هایی شده‌ است و باید تکمیل گردد. #زبان_صدا_و_سیما #زبان_معیار به کانال فزانوردان بپیوندید.

📚 فرنگ‌واژی و فراموشی سفارش رهبر ◽️ خب! نام کانال را فرنگواژ (نشانی پایگاه اینترنتی) کنیم! سپس در آن نوشته کوتاه نیز بارها به جای نام پایگاه، آن فرنگواژی را (khamenei.ir بازآوری کنیم؛ یعنی «مضاف»، یک واژه ناز فارسی باشد ولی «مضاف‌الیه»، یک «عبارت فرنگواژ» باشد! در پایان هم نشانی را فرنگواژ، بیاوریم. خب این چه کاری است؟! حتی می‌شود نشانی را در دل نام فارسی نهفت! ◽️گرامیان! شما الگویید! خب بینگارید که همه خبرگزاری‌ها، همه کانال‌ها، گروه‌ها و حتی مغازه‌ها، بازارها و صداوسیما نام تابلو و صفحه شان را فرنگواژ (نشانی پایگاه اینترنتی) کنند. سپس در دل نوشتار نیز به جای نام «صداوسیما، فارس یا دفتر حفظ و نشر» بارها نشانی اینترنتی شان را بگذارند و روی کلاه و کیف و پوشاک هم نشانی اینترنتی (khamenei.ir) بگذارند، خُب این که زبان فارسی و شهرگانی ایران و روان رهبرمان را می‌آزارد:👇 ◽️فرمایش گرانمایه امام خامنه‌ای در ۱۹ آذر ۹۲: «ما در کانون زبان فارسی، داریم زبان فارسی را فراموش میکنیم ... اسم فارسی را با خط لاتین مینویسند! خب چرا؟ چه کسی میخواهد از این استفاده کند؟ آن کسی که زبانش فارسی است یا آن کسی که زبانش خارجی است؟ اسم فارسی با حروف لاتین! یا اسمهای فرنگی روی محصولات تولید شده داخل ایران [برای بازار داخلی]! ... روی کیف بچه‌های دبستانی چه لزومی دارد که یک تعبیر فرنگی نوشته بشود! روی اسباب بازیها همین‌جور؛ من واقعا حیرت میکنم! ... نام شرکت، نام محصول، نام مغازه! و از این قبیل همین‌طور مکرر تعبیرات فرنگی و بخصوص انگلیسی! من از این احساس خطر میکنم!» 🌻فزا: فارسی زبان انقلاب

⁉️ پرسش آیا زبان فارسی نیاز دارد که کسانی بیایند واژه‌بانی یا واژه‌سازی کنند؟! زبان باید مانند یک رود روان، راه خودش را بیابد و آن فارسی‌ای که رهبری می‌گویند باید پاس بداریم، همان زبان #عامیانه_مردم است! 📚 امام خامنه‌ای: بیم از پذیرش زبان عامیانه «تسلیم در مقابل زبان محاوره عامیانه، خطر بزرگی است و ادبا و صاحب‌نظران آگاه و فرزانه باید با غلطهای رایج در محاوره عمومی، مقابله کنند و در برابر آن تسلیم نشوند.» ۱۲ اسفند ۷۷ 📚امام خامنه‌ای: نیاز به واژه‌سازی آ. «لازمه هر نهضت و حرکتی، واژه‌سازی و نهادسازی متناسب با اهداف آن نهضت است.» ۲۲ مهر ۹۰ ب. «واژه‌سازی برای زبان و پیش بردن و ترقی دادن زبان، یک امر بسیار مهم است». ۲۷ بهمن ۷۰ ج. «واژه‌سازی هر چه با ذوق و سلیقه زبان‌شناسی و ذائقه زبان فارسی همراه‌تر باشد، موفقیت بیشتری در پویا کردن آن به دست خواهد آمد.» در ۱۲ اسفند ۷۷ 🌼 فزا: فارسی زبان انقلاب

⁉️ آیا زبان حافظ هم کاستی دارد؟ پرسش: پیشتر دانستیم که زبان فارسی را همان زبان عامیانه دانستن چه اندازه بیمبار است! اما پرسش این است که آیا برای جهانی کردن زبان فارسی، زبان حافظ و سعدی هم کاستی دارد؟! ◻️ فزا: فارسی هم دچار شبیخون #بیرونی است، هم دچار #ضعفهای_درون! پس از جلوگیری از آسیبها، باید آن را #افزا و #زایا و #پویا کرد و ان شاءالله این #وظیفه را انجام می شود! #خودسازی در فرمانبرداری از خدا (فقه الهی) و رهبر (فقه ولایی) است؛ وگرنه زبان فارسی را به #اردو خواهند کشاند و زبان میثم تمار جهان کنونی، بریده خواهد شد: 📚👈رهبر در ۱۲ اسفند ۱۳۷۷: «با از بین بردن ضعفهای #درونی زبان فارسی و #افزایش ظرفیت و کیفیت آن متناسب با شرایط زمان می‌توان اطمینان یافت که گسترش #جغرافیایی، #قومی و #ملی زبان فارسی نیز به شکلی #آسانتر، روان‌تر و بهتر انجام خواهد گرفت؛ بنابراین به عنوان یک #وظیفه #باید زبان فارسی را پویا کنیم زیرا اگر فارسی‌زبانان فاضل، دانشور، آگاه، دلسوز و پیگیر نتوانند این زبان را با نیازهای امروز خود همراه و همساز کنند، #بدون_تردید دچار ضعف و #مغلوبیت خواهد شد.» 📚 بررسی راهبردی فرایند ورز و درز و سیب و آسیب زبان گرامی فارسی را ان شاءالله در آینده پی خواهیم گرفت. 🌼 فزا: فارسی زبان انقلاب

🎥 حرف‌های قابل تأمل حضرت آقا درباره زبان فارسی و گسترش آن و همچنین توجه به فارسی‌سازی کلمات بیگانه #⃣ #صیانت_از_هویت جبههٔ #انقلاب اسلامی در فضای مجازی

✊🏻 @jebheh

📚 آیا آمیختگی بیش از ۵۰ درسدی زبان فارسی با زبانهای دیگر به آشفتگی نوای زبان فارسی نمی انجامد؟ مرز از دست رفتن آهنگ زیبای زبان فارسی کجاست؟ رهبر در ۱۲ اسفند ۱۳۷۷: «زبان فارسی یک آهنگ موسیقایی زیبا دارد و از انعطاف، روانی و کشش بسیار بالایی برخوردار است؛ بنابراین در زبان فارسی، خشونت وجود ندارد و بسیار دلنشین و دلپسند است.» «رهبر معظم انقلاب اسلامی بر لزوم تهیه #لغت‌نامه‌های_پرمغز، پرمحتوا و #منظم و در عین حال آسان و قابل استفاده برای تمامی مراجعه‌کنندگان تأکید کردند.» همان. 🌼 فزا: فارسی زبان انقلاب

به نام خدای مهرای ویژامهر 📚 سواژ واژه «جوان» از یک دهه پیش بررسی های زبانی نگاه مرا گرفت. نزدیک سال ۹۳ یک کتابی کار کردم که چاپ نکردم و از آن پس نیاز به واژه سازی برای «ابرفقه» مرا واداشت که به یک دستگاه خوانشگر (استنطاق) زبان فارسی و واژگان بپردازیم. پس از نزدیک به چهار سال بررسی، به دستگاهی رسیدم که نامش «سَواژ» گذاشتم که ان شاءالله بتوانم تابستان به گونه فشرده چاپ کنم. اینک واژه «جوان» را از آن دستگاه برای شما گرامیان خوانش می کنم: ◽️جوان یا دو واژه است و یا سه واژه جو+ وان جو+ آن ج+ وان ج+وا+ن «جو» یک ریشه دارد (جَفتن) «وا» می تواند از دو ریشه باشد (وافتن و واختن) «ن» می تواند از دو ریشه باشد. «ج» نیز می تواند از دو ریشه باشد. ◽️بنابراین «جوان» می تواند هشت پیوند داشته باشد. یک پیوندی که شاید درست تر باشد را بررسی می کنیم: «جَ»: زادفت (بن مضارع مرخم) از «جَختن» که زاد (بن مضارع) «جَس» و«جَش» می دهد. جَس+ت و جَش+ن از آن هستند. یعنی به نیکی و خوشی برآمدن «وان»: زاد «وافتن» است به معنای «بهره» که زاد دیگر آن «وام» و «وان» است. ◽️ «جَوان» در این «سَواژ» یعنی شکفتگی بهره این معنا بسیار به «بُرنا» نزدیکاست؛ بُرنا از «بُفتن+ ناختن» است. بُفتن یعنی برآمدن که «بُل»ند و سپه»بُد» هم زادهای دیگر آن هستند. «نا» هم زادُفت ناختن است که زاد آن می شود «ناز» بنابراین برنا می شود نازو گیرایی برآمده. ان شاءالله یک روز واژه «مغناتیس» را خوانش خواهیم کرد تا از بسیاری شگفتی در پوست نگنجید! 📚 کانال فزا: فارسی زبان انقلاب: ◽️ به گروه فزانوردان بپیوندید!

❌ خط‌خطی خط و زبان فارسی در رسانه‌های رسمی! 🔺نگرانی رهبری از خط و زبان فارسی: «اسم #فارسی را با #خط_لاتین می‌نویسند! خب چرا؟! چه کسی می‌خواهد از این استفاده کند؟ آنکه زبانش فارسی است یا آنکه زبانش خارجی است؟» ۱۹ آذر ۹۲ 📘 اصل‏ ۱۵ قانون اساسی: «زبان‏ و خط رسمی‏ و مشترک‏ مردم‏ ایران‏ فارسی‏ است‏. اسناد و مکاتبات‏ و #متون‏_رسمی‏ و کتب‏ درسی‏ باید با این‏ زبان‏ و #خط باشد» 🌑 رسانه‌های فارسی #خط_گلوبالی را، آن هم به‌رایگان، گسترش ندهند! 🌏 فزا: فارسی زبان انقلاب

📚 خطر انگلیسی کردن فضای جامعه در فرمایش رهبری رهبر: «ناگهان از گوشه‌یی یک نفر تشخیص داده که باید ما به کودکان #دبستانی، از کلاس اول - یا حتّی پیش‌دبستانی - #زبان_انگلیسی یاد بدهیم؛ چرا؟ وقتی بزرگ شدند، هر کس نیاز دارد، میرود زبان انگلیسی را یاد میگیرد. چقدر دولت انگلیس و دولت امریکا باید پول خرج کنند تا بتوانند این‌طور آسان زبان خودشان را در میان یک ملت بیگانه ترویج کنند؟ ما برای ترویج زبان فارسی چقدر در دنیا مشکل داریم؟ خانه فرهنگ ما را میبندند، عنصر فرهنگی ما را #ترور میکنند، ده جور مانع در مقابل رایزنیهای فرهنگی ما درست میکنند؛ چرا؟ چون در آن‌جا #زبان_فارسی یاد میدهیم. ولی ما بیاییم به دست خود، #مفت و مجانی، به نفع صاحبان این زبان - که مایه انتقال فرهنگ آنهاست - این کار را انجام دهیم! البته بنده با فراگرفتن زبان خارجی صددرصد موافقم؛ نه یک زبان، بلکه ده زبان یاد بگیرند؛ چه اشکالی دارد؟ منتها این کار #جزو_فرهنگ_جامعه نشود. امروز کشورهایی هستند که متأسفانه زبان ملىِ خودشان، زبان رسمیشان نیست. امروز زبان رسمی هند و پاکستان، زبان انگلیسی است؛ زبان دیوانیشان، زبان انگلیسی است؛ در حالیکه زبان هندی و زبان اردو و چند صد زبان دیگر هم دارند. در پاکستان، زبان اردو؛ و در هندوستان، زبان هندی، زبان رایج است؛ اما آنها بکلی مغفولٌ‌عنه است. چگونه زبان خارجی آمد جای زبان ملىِ یک ملت را گرفت؟ همین‌طوری وارد میشوند. انگلیسیها در هند سرمایه‌گذاری کردند تا توانستند وضعیت را به این‌جا برسانند. ... تسلط زبان بیگانه بر یک ملت، خوب است؟ زبان، استخوان فقرات یک ملت است!» 📚 فزا: فارسی زبان انقلاب

🎥 پاسداری از زبان فارسی در رسانه ملی 🔹پژوهشگر صداوسیما: رسانه ملی، در راستای پاسداشت زبان فارسی و ارتقای دانش، تغییر نگرش و افزایش مهارت کارکنان خود، تالیفات و دستورالعمل‌هایی دارد که از جمله مهم‌ترین آنها دستورالعمل معادل‌گزینی است که در بهار ۹۸ ویژه مجریان، گویندگان و نویسندگان ابلاغ شد.  @Farsna

🙈 سرتاپا فرنگی ◽️ اگر روزی در آسانسور (بالابر) در کشورمان برای طبقه (اُشکوب) همکف به جای واژ 🇬🇧G🇬🇧، بنویسم 🇮🇷ه🇮🇷، واکنش مردم چه خواهد بود؟ آ. گروهی خوش شان می آید و خردمندان می پذیرند. ب. کسانی هم از کنارش می گذرند و چندان واکنش نمی کنند. ج برخی هم می گویند دیگر شور ش را در آوردید، این بازیا دیگه چیه!؟ ☠️ از بس استعمار سالها در ذهن هایمان نشست کرده، از میان بردن ریشه های استعمار در کنج ذهن (ویر) برخی، کاری زمان بَر و دشوار است؛ البته کاری است که باید دنبال شود. ⁉️ چرا باید شماره های یک نوشته فارسی، فرنگی نوشته شود! ⁉️ چرا باید نام ورزشکاران در آگهی ها ی ورزشی و... به فرنگی نوشته شود؟! ◽️اگر نامها و شماره ها در همین نگاره به فارسی باشد آیا نازیبا و زشت است؟ ولی چون فرنگی نوشته شده زیبا و با شکوه است! 👈ای کاش دستِ کم نشانه ای از زبان فارسی در این آگهی دیده میشد!😔 ✍️ جواد م. #فزا؛ فارسی زبان انقلاب

⁉️پاسخ به چرایی فارسی بودن زبان گسترس مفاهیم اسلام ناب انقلاب ایران ◻️ #فزا: فارسی زبان انقلاب

🔥 بیم پاره شدن جو امنیت زبان؛ کشتن یک واژه یعنی کشتن همه واژگان! 🌱سرآغاز یک جنگل بی‌درخت سقوط نهالی است پیش تبر: ◽️من قَتَلَ نَفسًا بِغَيرِ نَفسٍ أَو فَسادٍ فِي الأَرضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النّاسَ جَميعًا وَمَن أَحياها فَكَأَنَّما أَحيَا النّاسَ جَميعًا. مائده ۴۲ 🌑 نگرانی رهبری از نام ایتا و ... شما👇 💠 رهبری: «اسم #فارسی را با خط #لاتین می نویسند! #خب_چرا؟ چه کسی می‌خواهد از این استفاده کند؟ آن کسی که زبانش فارسی است یا آن کسی که زبانش خارجی است؟ اسم فارسی با حروف لاتین! ... من نگران زبان فارسی‌ام؛ #خیلی_نگرانم ... می‌بینم که کار درستی در این زمینه انجام نمی‌گیرد و #تهاجم به زبان فارسی زیاد است!» ۱۹ آذر ۹۲. ◻️فزا: فارسی زبان انقلاب

📚پژوهشی در «شست» و «شصت» در فارسی و عربی ◻️درآمد شوربختان در روزگاری گرایش ناروایی به عربی بوده است؛ چنانکه واژه‌های فارسی‌ای که به عربی رفته بود را با ریخته تازی‌شده است در زبان فارسی به کار می‌بردند و یا واژه‌های فارسی را با «ص» می‌نوشتند؛ با اینکه «صاد»، واژی تازی بوده؛ نه فارسی! کم‌کم این واژگان در فارسی جا افتاده، ریخت و زایایی زبان فارسی را کاسته است؛ واژگانی مانند «صد، شصت، صابون و یا طهران، طومار و طوفان» اینک واژه «شصت» را بررسی می‌کنیم: ◻️ ورزاد شختن ورزاد (مصدر) «شَختن»، زادهایی مانند «شز، شس، شق» می‌دهد. معنای شختن شَخ و سفت کردن، در بند‌ آوردن و گیرانداختن و است. واژه کله‌شق فارسی و به معنای سر سخت است. خود «سخت» نیز برادر شیری «شخ» می‌باشد. واژه «شَست» به معنای دام، از همین ورزاد «شختن» است یعنی گیرانداختن و در بند کشیدن چیزی. انگشت شست نیز به معنای انگشت گیراندازنده و گیرنده است. ◻️ زادهای شختن در عربی و معنای آنها آ. واژه «شَز» در عربی به معنای سخت و سفت نیز زاد شختن فارسی است؛ زیرا این ریشه تنها در ده واژنامه عربی آمده است و تنها یک کاربرد در این واژنامه‌ها برایش آمده است: «شَز يُستَعمَل فقط: الشَّزَازة: اليُبسُ الشَّديد، الذي لا يَنقاد للتثقيف» فراهیدی، خلیل، العين، ‏۶: ۲۱۲. با این که در هر زبانی، بِرَوال، واژگان نژاده، زایا و پر کاربردند. ب. زاد دیگر شختن (شَس) نیز در عربی به معنای زمین سخت است: «الشَّسُ‏: الأرض الصلبة» فراهیدی، خلیل، العين، ‏۶: ۲۱۱. صاحب، اسماعیل، المحيط، ‏۷: ۲۴۸. ج. عربها واژه «شَس» را تازی کرده، با «ص» نوشته‌اند و در همان معنای «بند آمدن، در بند کردن، سختی، دام و قلاب ماهیگری به کار برده‌اند. ریخت این واژه تازی‌شده، نشان می‌دهد که عربی نیست: ◻️ معناهای شص در عربی آ. معنای دام (شست) «الشَّصُ‏ و الشِّصُ‏، لغتان، و هو شي‏ء يصاد به السمك.» فراهیدی، خلیل، العين، فراهیدی ‏۶: ۲۱۱. ازهری، محمد، تهذيب اللغة، ‏۱۱: ۱۷۹. «شِصٌ‏: دام ماهى‏» زمخشری، محمود، مقدمة الادب: ۱۲. «الشِّصُ‏، حَديدةٌ عَقْفَاءُ يُصادُ بها السَّمَكُ، و يُفْتَحُ، و اللِّصُّ الحاذِقُ‏» فیروزآبادی، محمد، القاموس، ‏۲: ۴۷۰. ابن منظور، محمد، لسان العرب، ‏۷: ۴۸. ب. معنای «بند آمدن» «أَشَصَّت‏ الناقَةُ: قَلَّ لَبَنُهَا جِدًّا، و قيل: انْقَطَعَ البَتَّةَ» حسینی، سید محمد، تاج العروس، ‏۹: ۲۹۷. فراهیدی، خلیل، العين، ‏۶: ۲۱۱. ازهری، محمد، تهذيب اللغة، ‏۱۱: ۱۷۹. ج. معنای گیرانداختن و بازداشتن «شصَّه‏ عن الشى‏ء، و أشصَّه‏: منعه» ابن سیده، علی، المحكم، ‏۷ ؛ ۶۰۲. فیروزآبادی، محمد، القاموس، ‏۲: ۴۷۰. د. معنای دزد ماهر دست چسبان «الشِّصُ‏: اللص الذي لايدع شيئا قدَر عليه» فراهیدی، خلیل، العين، ‏۶: ۲۱۱. ازهری، محمد، تهذيب اللغة، ‏۱۱: ۱۷۹. ابن سیده، علی، المحكم، ‏۷ ؛ ۶۰۲. ابن منظور، محمد، لسان العرب، ‏۷: ۴۷ و ۴۸. حسینی، سید محمد، تاج العروس، ‏۹: ۲۹۷. فیروزآبادی، محمد، القاموس، ‏۲: ۴۷۰. ه. معنای سختی و خشکی و رخنه‌ناپذیر «شَصَّتْ‏ عليهم معيشتُهم‏ شُصُوصا، و هم في‏ شَصَاصَاءَ من عيشهم، أي: في شدة. فراهیدی، خلیل، العين، ‏۶: ۲۱۱. ازهری، محمد، تهذيب اللغة، ‏۱۱: ۱۷۹. صاحب، اسماعیل، المحیط، ‏۷: ۲۴۷. «الشَّصَصُ‏: اليُبْس و الجُفُوف و الغِلَظُ، شَصَّتْ‏ مَعِيشتُهم‏. … الشَّصاصاءُ: الغِلَظُ من الأَرض» ابن منظور، محمد، لسان العرب، ‏۷: ۴۷. «و أَصْلُ‏ الشَّصَصِ‏ و الشِّصَاص‏ هو اليُبْسُ، و الجُفُوفُ، و الغِلَظُ، و الشِّدَّة.» حسینی، سید محمد، تاج العروس، ‏۹: ۲۹۷. ◽️فارسی بودن «شصت» و تازیدگی آن ابن دُرید و صاغانی می گویند «شَص» عربی به شمار نمی‌آید و صاغانی آشکارا می گوید که واژه «فارسی» و همان «شست» است و واژشناسان بزرگ عرب نیز این دیدگاه را گزارش کرده‌اند: «و الشِّصُ‏، و الشَّصُ‏: شى‏ء يصاد به السمك، قال ابن دريد: لا أحسبه عربيّا.» صاحب، اسماعیل، المحیط، ‏۷ ؛ ۶۰۲. «الشَّصُ‏ و الشِّصُ‏: شي‏ء يُصادُ به السَّمَكُ؛ قال ابن دريد: لا أَحْسَبُه عربيّاً.» ابن منظور، محمد، لسان العرب، ‏۷: ۴۸. «الشِّصُ‏، بالكَسْرِ: حَدِيدَةٌ عَقْفاءُ يُصَادُ بها السَّمَكُ. و يُفْتَحُ‏، ذَكَر الجَوْهَرِيّ اللُّغَتَيْنِ. و قال ابنُ دُرَيْد: لا أَحْسَبُ هذَا الّذِي يُسَمَّى‏ شِصًّا عَرَبِيًّا مَحْضاً. قال الصَّاغَانيُّ: صَدَقَ ابْنُ دُرَيْد و هو مُعَرَّب، و يُقَال له بالفَارِسِيّة: شَستْ.» حسینی، سید محمد، تاج العروس، ‏۹: ۲۹۷. ◽️از یک مصری پرسیدم، آیا واژه «شَصت»، در عربی به معنای ۶۰ به کار می‌رود، گفت آری! ولی خودم در هیچ واژنامه عربی چنین چیزی را نیافتم؛ جز این که واژنامه‌های فارسی می‌گویند که «شصت» تازیده «شست» (۶۰) است. 🌍 فزا: فارسی زبان انقلاب

📚 پژوهش «شُستن مُستن» فارسی در زبان عربی! ◽️ درآمد در نوشته پیش، ورزاد (مصدر) شَختن را در زبان فارسی و عربی بررسی کردیم؛ اینک به ورزاد «شُختن» می‌پردازیم؛ که زاد «شُستن» را می‌دهد: ◽️ ورزاد شُختن شُختن همان است که «شُخ»م زدن، «شُس»تن و «شُش» نیز از آن است. شستن یعنی «چیزی را با به هم مالیدن بشوریم» و با آب کشیدن یکسان نیست. پیشرفت ایران، حتی واژه «شُستن مُستن» را به زبان عربی کشانده است: ◽️«شُستن مُستن» در عربی آ. «و كل شي‏ء غسلته فقد شُصْتَهُ‏ و مُصْتَهُ؛ يقال‏ شُصْتُ‏ الشي‏ء شَوْصاً (مِن باب قال)، غَسَلتُه. و قيل‏ الشَّوْصُ‏ الدَّلك، و المَوْصُ الغسل» طُریحی، فخرالدین، مجمع البحرين، ‏۴: ۱۷۴. «شُصْتُ‏ الشي‏ءَ، إذا دلكتَه بيدك، مثل مُصْتُه سواء» ابن دُرید، محمد، جمهرة، ۲: ۸۶۵. و هر چیزی که غسل دادی پس همانا شُستی و مُستی؛ گفته می‌شود «چیزی را شُستم، نیک شُستنی» (که صرف شاص شُصت، مانند قال و قُلتُ است) مانند «غسل دادم» است. و گفته شده که «شُستن» یعنی مالش (دلاکی) و مُستن یعنی غسل دادن». ب. «شاصه و ماصه‏» فراهیدی، خلیل، العين، ‏۳: ۳۱۵. «شَاصَه و ماصَه‏.» ازهری، محمد، تهذيب، ‏۵: ۱۸۰. «ماصَهُ‏ يَمُوصُه‏ مَوْصاً: غَسَلَه» ابن سیده، علی، المحكم، ‏۸: ۳۹۲. «الشَّوْصُ‏: الغَسْلُ، كُلُّ شَيْ‏ءٍ غَسَلْتَه فقد شُصْتَه‏. الشَّوْصُ‏: السَّوْكُ بالسِّوَاك أو بالإِصْبَعِ عَرْضاً» صاحب، اسماعیل، المحيط، ‏۷: ۳۵۳. ج. «شاسَ فمه بالسِّواك و شاصه» صاحب، اسماعیل، المحيط، ‏۷: ۳۵۵. «شُصْتُ‏: الشَّى‏ءَ (شَوْصاً) غَسَلْتُهُ» فیومی، احمد، المصباح المنير: ۳۲۷. 🖌گیرا این که «المحیط» شاص و شاس را هر دو به معنای شستن دهان با مسواک یا انگشت آورده است؛ که گویا ریشه آن «شاس» و از همان شُستن است. د. همچنین معنای «پاکیزه کردن: نَقَّیتُه» نیز از شُستن (الشّوْصُ) گرفته اند که درست هم است: «شصْتُ‏ الشَّي‏ءَ، نَقَّيْتَه» ازهری، محمد، تهذیب، ۱۱: ۲۶۴. «الشَّوْصُ‏: الغَسْلُ و التَّنْظِيفُ. شُصْتُ‏ الشي‏ءَ نقَّيْتُه»ابن منظور، لسان العرب، ۷: ۵۰. ◽️ سواژ مُستن و ماستن در فارسی اما مُستن و ماستن به چه معنایی است؟ مُستن از مُختن می‌آید و به معنای در هم تندیگی و به هم مالیدگی است که واژه «مُش»ت هم از آن است و واژه «مُخ» هم یعنی در هم لاییدن که به چگونگی «مغز» می‌خورد. مُشت هم یعنی در هم لاییدن انگشتان. و ماست و ماز هم از ماختن می‌آیند؛ یعنی گونه ای تاخوردگی و لایش. نماز هم یعنی لایش پیوسته (نختن+ ماختن) که گویا اصل نماز همان سجده و رکوع (تاخوردگی و لایش تن) باشد. سلام بر نماز! ◽️ بازنگری در پندار پیایندی (اتباع) پس این که ما می‌اندیشیم بسیاری از واژگان پیِایند (اَتباع) هستند؛ مانند «شُستن مُستن» یا «شهری مهری» یا «کوهی موهی»، به گمانم نادرست است. من نمونه‌هایی یافتم که پیچیده‌ترین و سنجیده‌ترین معنا را با خود دارند؛ مانند همین شستن مستن. 🌼 با مهر؛ امامی، ویدان ابرفقه زبان فارسی 🌍 فزا؛ فارسی زبان انقلاب