🔆نکات تدبری سوره مبارکه توحید🔆
📒 *پیام ۱*
با مطالعه سوره توحید متوجه اصلیترین ویژگیهای مخلوقات میشویم:
همه مخلوقات اجزاء مختلف دارند و جزءها تشکیل شدهاند.
همه مخلوقات نقصها و نیازمندیهایی دارند که برای برطرف کردنش سیر تکاملی دارند.
همه مخلوقات از چیزی تولید شدهاند و چیزی تولید میکنند.
همه مخلوقات در جزئیات یا جنبههایی کفو و همانند دارند.
مفاهیم تکثر و فراوانیها، نیازها و تنوعها، تأثیر و اثرگذاریها و نیز شباهتها و تشابهها همه مخصوص مخلوقات است و لازم است همه آنها را از خدا سلب کنیم.
📒 *پیام ۲*
پس برای کسب معرفت بیشتر نسبت به خدا باید شناخت خود را نسبت به صفات مخلوقات بیشتر کنیم تا از طریق نفی آن صفات از خداوند به توحید ناب و خالص نزدیکتر شویم.
در این مسیر متوجه می شویم هر ویژگی و صفتی که از مخلوقات درک میکنیم شامل خداوند نمیگردد؛ بلکه خود آفریننده آن صفت و از آن بینیاز است.
📒 *پیام ۳*
تنها اوست که میتواند نشدنیها را شدنی کند و تنها اوست که میتواند شدنیها را به سرانجام برساند. ما برای خوب زندگی کردن نیاز داریم بدانیم بالاتر از خداوند چیزی نیست.
#سوره_توحید
@zibakhani
#سوره_توحید
🔆 روش های متنوع همخوانی سوره در کلاس 🔆
۱/خودمان سوره را برای بچهها بخوانیم، یا یکی از دانشآموزان بخواند، یا ما بخوانیم و بچهها تکرار کنند.
۲/یکی از بهترین روشها نیز همخوانی سوره توسط دانشآموزان است.
۳/بچهها در حالی که روی یک پای خود ایستادهاند و تلاش میکنند تعادل خود را با یک پا حفظ کنند، سوره را هماهنگ با هم بخوانند.
۴/بچهها در حالی که گوشهای خود را گرفتهاند و از دوستانشان لب خوانی می کنند، تلاش کنند با هم هماهنگ شوند تا سوره را بخوانند.
۵/بچهها تلاش کنند با دهان بسته سوره را بخوانند. این کار سبب توجه به مخلوقاتی مانند اعضای بدن است.
۶/دستهای گل معطر به کلاس یا منزل بیاوریم و هنگام بوییدن گلها سوره توحید را با هم بخوانیم.
۷/هنگام مشاهده تصویر مخلوقات متنوع سوره را بخوانند.
🔔 *خوب است هنگامی که قرآن آموزان سوره توحید را میخوانند و یا میشنوند، مخلوقات خداوند در ذهنشان تداعی گردد و در ذهن خود تصویری از تنوع پدیدهها و موجودات به دلیل خواندن سوره توحید، داشته باشند.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*خواندن سوره*
۱/بچهها در حالی که میزان صدای خود را با هماهنگی و اشاره دست معلم کم و زیاد میکنند، سوره را با هم بخوانند.
۲/سعی کنند بدون اینکه هیچ صدایی داشته باشند سوره را بخوانند.
-
۳/بچهها روی یک پای خود بایستند و چشمان خود را ببندند؛ تلاش کنند تعادل خود را حفظ نمایند و سوره را بخوانند. حفظ تعادل با چشمان بسته سختتر است.
۴/در حالی که تصاویری زیبا و با کیفیت از آسمان و سیارات پخش میکنیم، از دانشآموزان بخواهیم سوره را جمعخوانی کنند.
۵/در حالی که خوراکیهایی طبیعی، سالم و خوشمزه مانند انگور، انجیر، پسته و ... بین بچهها پخش میکنیم، همه با هم سوره را بلند و زیبا بخوانیم.
۶/در حالی که یک قاب عسل به دست گرفتهایم و به بچهها نشان میدهیم، از آنها بخواهیم سوره را منظم و هماهنگ همچون نظم شش ضلعیهای موم، همخوانی کنند. سپس عسل را بین همه پخش کنیم تا شیرینی آن را پس از خواندن سوره بچشند.
🔔 *ضرورت دارد که قرآن آموزان از خواندن و شنیدن سوره لذت ببرند؛ برای این منظور میتوانیم سوره را با روشهای متنوعی بخوانیم.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
سوره توحید در حقیقت شناسنامه خداوند است و مضمون کلی آن خداشناسی و اقرار به توحید یعنی یگانگی خداوند است و هر صفتی را که نقص دارد از خدا نفی می کند.
با بچه ها درباره شناسنامه و اهمیت اون با بچه ها صحبت میکنیم
#سوره_توحید
@zibakhani
نمایش تدبری سوره توحید
🍛یه نمایش عروسکی چند نفره آشپزی داریم
در این نمایش هر شخص یه چیزی رو میگه به غذا اضافه کنیم و نظر خودش رو انجام میده و در نهایت غذا خیلی بدمزه میشه .
بچه ها یادگرفتن برای درست انجام شدن کارها باید یه نفر آن را مدیریت کند. خداوند مهربان که ما و جهان را با نظم و به زیبایی آفریده هم نیز یکی هست و همتایی ندارد.
#سوره_توحید
@zibakhani
📹 نمایش عملی مفهوم توحید
🧔♂معلم با یکی از همکاران خود وارد کلاس شد.
👨🦰 یکی از معلمان به دانش آموزان گفت:
"کتاب ها" را از کیف خود بیرون بیاورید؛
🧔♂ معلم دوم گفت: نه! کتاب نیازی نیست، "دفترها" را بیرون بیاورید.😳
دانش آموزان سردرگم شدند و کلافه...
سپس معلم گفت: حکایت توحید و لزوم خدای واحد هم همین است: اگر دو خدا می بود اختلاف پدید می آمد و در مدیریت جهان اخلال می شد؛
#سوره_توحید
@zibakhani
*نقاشی برجسته تنه درختان*
کودکان را به یک فضای سبز یعنی هرجا که دسترسی به چند درخت داریم، ببریم. البته بهتر است این درختان گوناگون و متفاوت باشند. با خودمان چند ذرهبین نیز همراه داشته باشیم. از کودکان بخواهیم پوست تنه درختان را از طریق ذرهبین نگاه کنند. سپس از آنها بخواهیم چشمان خود را ببندند و با دستشان تنه درختها را لمس کنند و سعی کنند آن را با کلماتی توصیف نمایند. بعد یک ورق کاغذ بردارند، روی پوست درخت قرار دهند و به آرامی روی کاغذ را رنگ کنند. با این کار یک تابلوی برجسته به وجود میآید. تابلوهای هر یک از بچهها را بگیریم، در کنار هم قرار دهیم تا بچهها ببینند چه تفاوتی بین پوست تنه درختان وجود دارد. این کار قدرت مشاهده، قدرت لامسه و ارتباط آنها را با طبیعت افزایش میدهد.
🔔 *توجه به تنوعی از یک مخلوق در ارتباطی تنگاتنگ با طبیعت، روح توحیدی را در وجود بچه ها تقویت می کند.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*چهار انگشتی*
کلاس را به دو گروه تقسیم میکنیم. از یک گروه میخواهیم بدون انگشت شصت خود چند کار انجام دهند؛ مثلا دکمههای لباس خود را ببندند، بدون استفاده از انگشت شصت نقاشی بکشند یا بنویسند، بند کفش خود را ببندند، زیپ کیف خود را باز و بسته نمایند و ... . گروه دیگر نیز همزمان همین کارها را انجام دهند اما از انگشت شصت خود استفاده کنند. این کار سبب میشود یکی از فواید این انگشت برای بچهها مشخص شود و درحقیقت با حذف یک نعمت به قدرت خداوند و ارزش آن نعمت و خلقت عجیب دست و توانایی انگشت دست پی میبریم. خوب است که این فعالیت با سختی برای بچهها همراه باشد تا سختی بدون شصت بودن را کاملا بچشند.
🔔 *گاهی اوقات با حذف یک نعمت می توان توجه دانش آموزان را بطور ویژه به اهمیت آن مخلوق و کارکرد و اثرات آن جلب کرد.
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*توجه به چشم*
به بچه ها آینه می دهیم تا بتوانند چهره خودشان را ببینند.
از آنها میخواهیم چشم هایشان را به حالت های مختلف در بیاورند.
همچنین در جهات مختلف بچرخانند و همه چیز را مشاهده کنند.
سپس از آنها می خواهیم با چشم باز سر انگشتان خود را به هم برسانند. در مرحله بعد از آنها بخواهیم چشمان خود را ببندند و حالا سعی کنند سرانگشتان خود را به هم برسانند.
بچهها خواهند دید که اگر بخواهند سریع این کار را انجام دهند، با زمانی که چشم هایشان باز بوده متفاوت است.
🔔 *انواع فعالیت هایی که بشود با چشم انجام داد و چشم در آن نقش داشته باشد انجام می دهیم تا به عظمت چشم و خالق حکیم و مهربان آن پی ببرند.*
*بچه ها در این فعالیت های به ظاهر ساده مشاهده میکنند که اعضای بدن شان چه توانایی های عجیب و کارکردهای زیادی دارند و از این مشاهده عظمت خلقت خداوند پی می برند.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*معما*
یکی از فعالیتهای خوبی که هم برای دانش آموزان جذابیت دارد و هم سبب افزایش پویایی و نشاط کلاس میشود، طرح معماست. میتوانیم سخن خود را با یک معما شروع کنیم تا از ابتدای تدریس، آن ها را با خود همراه کرده باشیم. حتی استفاده از تنها یک معما در یک جلسه هم بسیار خوب و مفید است و هیجان کلاس را بالا میبرد. این فعالیت در هر شش پایه قابلیت اجرا دارد. در ادامه چند معمای متناسب با مفهوم سوره مبارکه توحید به عنوان نمونه آمده است:
نمونه معمای پایه ی اول:
- گل باقالی، تاجش به سر، اذان میگه وقت سحر: خروس
- آن چیست که مادرش پر دارد، خودش پر ندارد: تخم مرغ
- شهری که دورش سبز، میانش سرخ و مردمش سیاه: هندوانه
- سفید است و برف نیست، ریشه دارد درخت نیست: دندان
نمونه معمای پایه ی دوم:
- شش برادر در یک قبا: باقالی.
- پایین سنگ بالا سنگ! بالا دو لوله تنگ! بالا دو شمع روشن! بالا کمان رستم! بالا تخت سلیمان! بالا جنگل مولا: چهره انسان.
- هر صدایی در آن جا میگیرد: گوش.
- این طرفش سنگنچین، آن طرفش سنگ چین، وسطش چرخ و فلک: دهان
نمونه معمای پایه ی سوم:
- نه دست داره، نه پا داره، از همه جا خبر داره: باد.
- چهار پا دارد اما گاو نیست، تخم میگذارد اما مرغ نیست: لاکپشت.
- خط و خالش گولت نزنه، بجنبی نیشت میزنه: مار.
نمونه معمای پایه ی چهارم:
- آن چیست که تا تر و تازه است صدایش در نمیآید؛ همین که خشک شد صدایش در میآید: برگ.
- صندوقچهای پراز لؤلؤ و مرجان، لابهلایش طلاکاری، دانههایش مثل مروارید: انار.
- این چیه که سیاه و مو نداره، چشم داره ابرو نداره، خون خورده و جون نداره، تنش استخون نداره: زالو.
- دو برادرند که زیر یک سقف زندگی میکنند و همدیگر را نمیبینند: چشمها.
نمونه معمای پایه ی پنجم:
- آن چیست که کوتاهش میکنند تا بلند شود: تاک انگور.
- تا کوچک است چهار پا است، بزرگ که شد دوپا است، بزرگتر که شد سه پا است: انسان.
- تنش مثل سنگ است، اما سنگ نیست. سرش مثل مار است، اما مار نیست. تخم میگذارد، اما مرغ نیست: لاکپشت.
- اولم آخر پلنگه، که زیبا وقت جنگه، دومم آخر شیره، که بر جنگل امیره، سومم میان ببره، چو طوفان و چو ابره،
آخرم آخر گریه است، عاقبت مایه خنده است: هههه.
- اگر یک حرف را برداری از دنباله کوه، گذاری بر سر دنباله رود، کنی بار دگر این کار تکرار، بسازی مرغکی زیبا، خبر میآورد این مرغ دانا: هدهد.
نمونه معمای پایه ی ششم:
- من میروم اما او میماند؟ جای پا.
- کدام ۵ برادر هستند که سر هیچ کدامشان مو ندارد؟ انگشتان دست.
- چیست که وزن ندارد اما سنگین است؛ از سرب سنگینتر و از شکر شیرینتر؟ خواب.
- آن چیست که بزاز نیست اما پارچه دارد، پنبهزن نیست اما پنبه دارد، نجار نیست اما چوب دارد: سنجد.
🔔 *طرح معماهای توحیدی به تقویت نگاه توحیدی دانش آموزان کمک می کند. حل کردن این گونه معماها، علاوه بر نشاط در فضای سوره، دانش آموزان را با زوایای مختلف خلقت یک مخلوق آشنا و به توجه بیشتر به خالق جلب می کند.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*معما*
یکی از فعالیتهای خوبی که هم برای دانش آموزان جذابیت دارد و هم سبب افزایش پویایی و نشاط کلاس میشود، طرح معماست. میتوانیم سخن خود را با یک معما شروع کنیم تا از ابتدای تدریس، آن ها را با خود همراه کرده باشیم. حتی استفاده از تنها یک معما در یک جلسه هم بسیار خوب و مفید است و هیجان کلاس را بالا میبرد. این فعالیت در هر شش پایه قابلیت اجرا دارد. در ادامه چند معمای متناسب با مفهوم سوره مبارکه توحید به عنوان نمونه آمده است:
نمونه معمای پایه ی اول:
- گل باقالی، تاجش به سر، اذان میگه وقت سحر: خروس
- آن چیست که مادرش پر دارد، خودش پر ندارد: تخم مرغ
- شهری که دورش سبز، میانش سرخ و مردمش سیاه: هندوانه
- سفید است و برف نیست، ریشه دارد درخت نیست: دندان
نمونه معمای پایه ی دوم:
- شش برادر در یک قبا: باقالی.
- پایین سنگ بالا سنگ! بالا دو لوله تنگ! بالا دو شمع روشن! بالا کمان رستم! بالا تخت سلیمان! بالا جنگل مولا: چهره انسان.
- هر صدایی در آن جا میگیرد: گوش.
- این طرفش سنگنچین، آن طرفش سنگ چین، وسطش چرخ و فلک: دهان
نمونه معمای پایه ی سوم:
- نه دست داره، نه پا داره، از همه جا خبر داره: باد.
- چهار پا دارد اما گاو نیست، تخم میگذارد اما مرغ نیست: لاکپشت.
- خط و خالش گولت نزنه، بجنبی نیشت میزنه: مار.
نمونه معمای پایه ی چهارم:
- آن چیست که تا تر و تازه است صدایش در نمیآید؛ همین که خشک شد صدایش در میآید: برگ.
- صندوقچهای پراز لؤلؤ و مرجان، لابهلایش طلاکاری، دانههایش مثل مروارید: انار.
- این چیه که سیاه و مو نداره، چشم داره ابرو نداره، خون خورده و جون نداره، تنش استخون نداره: زالو.
- دو برادرند که زیر یک سقف زندگی میکنند و همدیگر را نمیبینند: چشمها.
نمونه معمای پایه ی پنجم:
- آن چیست که کوتاهش میکنند تا بلند شود: تاک انگور.
- تا کوچک است چهار پا است، بزرگ که شد دوپا است، بزرگتر که شد سه پا است: انسان.
- تنش مثل سنگ است، اما سنگ نیست. سرش مثل مار است، اما مار نیست. تخم میگذارد، اما مرغ نیست: لاکپشت.
- اولم آخر پلنگه، که زیبا وقت جنگه، دومم آخر شیره، که بر جنگل امیره، سومم میان ببره، چو طوفان و چو ابره،
آخرم آخر گریه است، عاقبت مایه خنده است: هههه.
- اگر یک حرف را برداری از دنباله کوه، گذاری بر سر دنباله رود، کنی بار دگر این کار تکرار، بسازی مرغکی زیبا، خبر میآورد این مرغ دانا: هدهد.
نمونه معمای پایه ی ششم:
- من میروم اما او میماند؟ جای پا.
- کدام ۵ برادر هستند که سر هیچ کدامشان مو ندارد؟ انگشتان دست.
- چیست که وزن ندارد اما سنگین است؛ از سرب سنگینتر و از شکر شیرینتر؟ خواب.
- آن چیست که بزاز نیست اما پارچه دارد، پنبهزن نیست اما پنبه دارد، نجار نیست اما چوب دارد: سنجد.
🔔 *طرح معماهای توحیدی به تقویت نگاه توحیدی دانش آموزان کمک می کند. حل کردن این گونه معماها، علاوه بر نشاط در فضای سوره، دانش آموزان را با زوایای مختلف خلقت یک مخلوق آشنا و به توجه بیشتر به خالق جلب می کند.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*کدام حیوان؟ کدام خوراکی؟*
از قبل خواص مختلف حیوانات یا خوراکیهای مختلف را جستجو و یادداشت میکنیم. سر کلاس به حالتی معماگونه، خواص یک حیوان یا یک خوراکی را برمیشماریم و سپس از بچهها میخواهیم حدس بزنند این کدام حیوان یا کدام خوراکی است. خوب است مقداری از همان خوراکیها را به کلاس ببریم و بین بچهها پخش کنیم. استفاده از میوهها نیز برای این فعالیت بسیار مناسب است.
🔔 *شناساندن ویژگیها، خواص و کارکردهای مختلف و متفاوت هر مخلوق به دانشآموزان از اهداف آموزش سوره توحید است.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*نقاشی*
برای دادن موضوع نقاشی متناسب با سوره توحید دستمان بسیار باز است. همین که دانشآموزان چند گل با شکلها و رنگهای متفاوت بکشند، نقاشی سوره توحید کشیدهاند. اقیانوس با موجودات دریاییاش، جنگل با حیوانات متنوعش، آسمان با خورشید و ماه و ستارهاش، چهره یک انسان با چشم و گوش و دهان و بینی، همه و همه میتواند سوژهای برای کشیدن نقاشی سوره توحید باشد؛ هرچند کاملا به صورت ابتدایی و متناسب با توان کودکان کشیده شود.
همچنین میتوانیم تصویر یکی از مخلوقات مانند یک جوجه یا یک ماهی زیبا را به تخته بچسبانیم یا از طریق تخته هوشمند به بچهها نشان دهیم و از آنها بخواهیم هرطور که میتوانند آن را نقاشی کنند. در حین نقاشی نیز برخی از خاصیتها، کارکردها و فوائد آن مخلوق را به بچهها انتقال دهیم تا با ویژگیهای آن آشنا شوند. آنچه باید مورد توجه ما باشد، ارتباط این فعالیت با سوره توحید است و بچهها نیز باید بدانند که در حال انجام یک فعالیت درمورد سوره توحید هستند. خوب است در لحظاتی که آنها نقاشی میکشند، صوت سوره را نیز پخش کنیم؛ یا خودمان سوره را آهنگین و زیبا بخوانیم و یا همه با هم جمعخوانی کنیم.
🔔 *هدف از آموزش سوره توحید در پایه ی اول آشنا شدن با تنوعی از مخلوقات و آشنا شدن با خواص و ویژگی های آن هاست.*
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*نقاشی سنگی*
به همراه بچه ها چند سنگ تمیز و صاف جمع آوری می کنیم . بچه ها باید با ابزار رنگآمیزی مانند گواش یا آب رنگ سنگها را رنگ کنند. آنگاه با ماژیک روی هر کدام از سنگهای رنگ شده، طرح یا شکلکی بکشند. این کار به کودکان کمک میکند تا جزئیات طبیعت را بهتر ببینند و لذت ببرند. در هنگام انجام این فعالیت، می توانیم گاهی از عظمت و قدرت خداوند یاد کنیم، سوره را دسته جمعی خوانده یا شعر های مرتبط با سوره را همخوانی کنیم و این نکته را با اذکاری مانند «سبحانالله» یا «اللهاکبر» ابراز نماییم.
🔔 *یکی از راه های فهم سوره توحید آشنا شدن کودکان با تنوع مخلوقات، مشاهده ی دقیق تر طبیعت و دیدن جزئیات خلقت است.
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani
*خوراکی با طعم توحید*
برای شروع آموزش سوره توحید میتوانیم با یک جعبه خاطره ورود به سوره را ماندگار کنیم؛ جعبهای از محصولاتی که از درخت انگور به دست آمده است. مثل خوشههای انگور، مویز، قوره، شیره انگور، برگ مو و ... . داخل جعبه یک CD یا فلش حاوی عکسها و فیلمهایی در مورد درخت انگور و محصولات مختلفش قرار میدهیم. ابتدا این عکسها یا فیلمها را به بچهها نشان میدهیم؛ سپس میتوانیم از داخل جعبه خوشهای بزرگ از انگور درآوریم؛ آن را بالا نگه داریم و اجازه دهیم بچهها انگورها را از آن جدا و میل کنند. با همین کار ساده میتوانیم تدریس سوره توحید را شورع نماییم.
میتوانیم با چند خوشه انگور وارد کلاس شویم و اولین مواجهه بچهها با ما و سوره توحید با این تصویر باشد؛ همچنین میتوانیم به خودمان نخ یا کنف ببندیم و خوشهها را به نخها آویزان کنیم. یعنی میتوانیم خود را شبیه تنه درختی کنیم که خوشههای انگور به ما آویزان است. یا میتوانیم یکی از دانشآموزان پایه پنجم یا ششم را به این شکل وارد کلاس کنیم؛ یا میتوانیم به دیواری از کلاس طنابی وصل کنیم که خوشهها را به آن آویزان کنیم.
غیر از محصولات درخت مو، میتوانیم کلاس را با عسل، موم و قابش شروع کنیم. یک قاب عسل را به کلاس ببریم و مقداری عسل به هریک از بچهها بدهیم میل کنند. این کار برای آنها بسیار خوشایند است؛ همزمان با خوردن عسل و مشاهده موم، عظمت خدا و قدرت او را نیز با عباراتی مانند الله اکبر، الحمدلله، العظمة لله و سبحان الله یادآوری نماییم.
حتی میتوانیم برای شروع تدریس سوره توحید، یک میز پر از خوراکیهای به دست آمده از شیر را تدارک ببینیم؛ شیر، کره، خامه، پنیر، ماست، دوغ، کشک و قرهقروت را روی میز بچینیم. در مورد شیر و خواصی که دارد کمی سخن بگوییم و این میزان از تنوع محصولات را که از یک مخلوق به دست میآید، به بچهها نشان دهیم و سپس سوره توحید را برای آنها بخوانیم. حتی اگر در محیطی روستایی هستیم، خوب است در صورت امکان گوساله یا بزغالهای را سر کلاس بیاوریم.
#فعالیت_کلاسی
#سوره_توحید
@zibakhani