کیوسک | آخرین روزنامه چاپ شده در دوران پهلوی 🔷 روزشمار انقلاب اسلامی؛ ۲۲ بهمن ۵۷ 🔷 در این قسمت از برنامه کیوسک، به مرور وقایع روز ۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ خواهیم پرداخت، روزی که انقلاب اسلامی ایران پیروز شد. ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

🎬کلیپ تصویری از مرحوم #حاج_شاه_محمد_رستمیان (پیرامون شهادت فرزندانش) 🌺🌺🌺🌺🌺 تهیه کننده : #محمد_توکلیان ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

آداب و رسوم محلی تویه درواری ها: شُوچله و کرسی پِی ؛ هر دو شانی یاد بخیر.... اجی ، مجی لافرجی ، اگه دوست دارین حدودا شصت سال پیشی تویه دِرواری شوچله را بِینین ،باد یک کمی فکراتانا از ایسایی شُو چله ها جدا هاکُنین و با مُن هِمراه هابین . چله ای شُو با کرسی از خیلی قدیم تِرا رفیق بییِن ، روستایی ها همه جور محصولاتشانا تا اونموقع ورچین . بقول معروف زُمِستان موقع بخور و بخوس اه ، شَلُم و گَزِر و چغوندرا یک مَلِیی کنار گوشه (حیاط) چال دَمکردین ، انگور و برمبکی میوه را بند دمکشین، انباری یا داخل خانه های پستو (که کار انباری را میکرد) اوزان هاکردین ، هوز و باداما خشک هاکردین . ویشتِر وقتا برا اینکه هوز بِتِر بُمانه چلکی(ظرف مسی یا آهنی)دله دمکردند..زِردآلو لَتِی و تَنِکه ها(لُواشِک) را به دور از چشم پسِران و دُتران صندوقی گندمی دله جا دان. پسران دشمن زردآلو لتی بین ، اما سنجه ، خشکِ ولیک و بقیه چیزا را اگه دم و دست وامِشتن( می گذاشتن) عیب نِداشت. مزه شو چله به این به که چند نفِر گتتِرا (بزرگان) حضور داشته بِن. وقتی خانواده ها وَچانشانا عروس و داماد کِردن، شو چله همه وچه ویله، عروس و دامادا میامییِن گت بابا و گت نه نه ای خانه جمع بییِن. یک وقتا ایج عموها ، عمه ها. هِمسایه ها ترجیح دان هم دیگه ای خانه جمع هابِن،برخلاف هر شو که چراغ گرد سوز خانه را روشن کرد، اینطری وقتها چراغ طور را آماده کردن تا نور ویشتری داشته بو.کرسی محور و میاندار شو چله به ، وقتی میهمانایی سر جمع به ، قسمت بالای کرسی(بالاکنار) برا گَت تِرا به. بخاطر پخت و پز و آتِش فِراوان، شو چله کرسی از همه وقتها گرم تِر به ، یک منقِل برنجی دله ، آتش دمکردن و خانه ای دله وامِشتن ، اولین چیزی که برا گترا تعارف کردن قلیان، البته با تنباکوی وطنی سمنان،اصفهان یا .. به. خدا همه بزرگان محلا بیامرزه، قلیان داخل سینی و روی پاشان وامشتن، وقتی چندتا پک حسابی زین،تازه خاطراتشان یادشان میامه.بقیه افراد برحسب سن و سال کنار کرسی یا کمی دورتر از کرسی هومشِستِن ، معمولا سموار آتشی خانه ای دله قل قل جوشی و یک نفِر مسول چای به. اوِل نوبِت میوه های زُمِستانی به، از هندونه خبِری نبه،اما بترین میوه انگور هایی به که تا انوقت داخل کیسه و روی چفته اوزان بییِن.چنان براق و تازه بین که وقتی میل کردین،از بِشکستن دانه های انگور صدا درمیامه. این وقت ها(شب چله) فصل پلوارکشان ایج اه ، گاه وقتی ، نان روغنی که موقع داغ هاکردن پی و دنبه و تهیه قورمه،نون لُواشا تا زییِن وامشتن داخل روغان. نون حسابی با روغان ممزوج بین ، خوردنش برای اون دوره ای آدُما لذِت داشت چون همیشان فعالیت جسمی داشتِن. اینقدر ماشین مِلا در کار دنی به ، اما خانم خانه یک مجومه شُو چِره از قبل خار هاکرده کرسی سرا خلوت کردن،مجومه را با مخلفاتش کرسی سر وامشتن ، بهتر از آجیل گران قیمت شب چله فعلی، داخلش حوزِمَزگ(مغز گردو) ، مغز بادام ، مغز هسته زردآلو ، زردالو لتی ، آلو بخارا ( گوالو ) سنجه، ولیک و دیگر مخلفات بر حسب سلیقه خانم های خانه ، فت و فراوان در دسترس همه اِستا ( وجود داشت ). قلیانی ها به همدیگر قلیانا تعارف کردن ، حرف و صحبت از قطعی ها ی زمان قدیم شروع به ، که مردم برای یک کیسه آرد مشکل داشتن ، تا ناامنی ها ، معمولا از حمله پلنگ و گرگها به گوسفندان هم، صحبتی به میان میامه ، که خیلی مورد توجه وچا به ، خصوصا دفاع سگها و نجات گوسفند از دهان گرگ و پلنگ نابکار. اما بزرگترا کم و بیش از شعرهای حافظ،سعدی، فردوسی، داستانهای سربازی برای هم تعریف کردن ، داستان جنگ جهانی دوم و مرخص شدن سر بازان برای مُن یکی خیلی جالُب به ، مخصوصا چند نفر از سربازان آنزمان از جمله "مرحوم آقا میر محسن که از تهران تا تویه دروار با پای پیاده بیامی بیین. گرمای سموار آتِشی، منقل آتشی ، جمیعت زیاد اطاقا در دل زمستان،چنان گرم هاکردی به، که کِسی پاش کرسی دله دَنیبه.آخِرین میوه های سیو بستن و برمبکی میوه و زردِ میوه هم سر کرسی حاضر به و همه نوش جان کردن. گاه گداری صدای گاو و گوسفندها بگوش رِسی.مرحوم چِرُم خیلی دقت داشت یک وقتی این حیوانات فراموش نبِن و گشنه و تشنه نُمانِن،رو به مارُم گُت عذرا(پدرا معمولا بجای نام بردن اسم همسرشان، همسر را با اسم دختر بزرگ صدا می زدن ) وَچا به خر و گُو رسیدگی هاکردین یا نه ؟ در زمانهای قدیم، در هر خانه یک خر برای امور حمل و نقل و سواری نگِهداری به ،در همین باغستان شاید صدتا خر رنگ و وارنگ حضور پر رنگ داشتِن ، حیوانی ها حالا سر راست کنِن یک خر هم پیدا نَمبو. ای خدا همه بزرگان ولایِتا بیامرز . چله ای شو، بیشتِر از هر شو کنار هم هوشِستین ، اگه کسی از هم رنجش یا دلخوری داشت، کنار وامشتن ، روز از نو روزی از نو ✍ #حاج_رحیم_رستمیان.98 ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

🔹در اولین نوروز بی‌تو... 🔸بخشی از فرمایشات عالم وارسته حجت‌الاسلام و المسلمین مرحوم‌ حاج سیدمحمود ترابی در دیدار نوروزی امام على عليه‌السّلام فرمود: "زَكوةُ الْيَسارِ بِرُّ الْجيرانِ وَ صِلَةُ الاَْرحامِ" زكاتِ رفاه، نيكى با همسايگان و صله رحم است. [غررالحكم، ح ۵۴۵۳] یکی از سنت‌های پسندیده در ایام نوروز، صله ارحام و دید و بازدید با خویشاوندان است که در تعالیم اسلامی بسیار‌ سفارش شده است. اما آنچه به‌عنوان رفتن به منازل اقوام و سر زدن به آنان در بین مردم‌ رواج دارد، یک عمل صوری و البته پسندیده است، اما متأسفانه حقیقت صله رحم کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، زیرا رفت و آمد، تنها مقدمه‌ای است برای همدلی و همکاری دوستان و بستگان با یکدیگر تا ضمن آشنایی با مشکلات آنها، به رفع گرفتاری‌های آنان اهتمام‌ ورزیده و باری را از دوش خویشاوندان خود بردارند که در این صورت، بسیاری از مشکلات جامعه برطرف خواهد شد. آنچه امروزه بسیار دیده و شنیده می‌شود، بی‌توجهی به نیازمندی‌ها و گرفتاری‌های اقوام و هم فامیلی‌ها نسبت به یکدیگر است و در حالی که توان رفع آن مشکل را دارند، به‌جای برطرف نمودن مشکلی، به نقل آن در بین‌ دیگران می‌پردازند که در این صورت، دچار دو معصیت گردیده‌اند؛ بی‌توجهی به حقیقت صله ارحام و بیان مشکلات آنان در نزد دیگران. ▫️تقدیم به روح آسمانی‌ او که براستی روح زنده این شهر و این دیار بود، صلواتی را اهدا نماییم. ✍مصطفی ترابی پایگاه خبری دامغان نما ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

شعر:جناب سعدی آواز : #دکتر_محسن_افضلی آذر 95 زادگاهم تویه دروار ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

قلعه چهل دختران واقع در روستای دروار ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

قلعه گردکوه (دژ گنبدان) _دامغان ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

مستند تنها آسیاب آبی در روستای دیمه سر، در مازندران، ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

مسجد جامع دامغان ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

معرفی شهر دامغان دامغان شهری باستانی است که در حدود ۳۴۰ کیلومتری شمال شرق تهران در استان سمنان واقع شده‌است. این شهر کهن‌ترین و باستانی‌ترین شهر پارتی ایران است که در مسیر رودخانهٔ چشمه علی شکل گرفته و در دورهٔ شاهنشاهی اشکانی مدتی پایتخت ایران بود. نام قدیم آن ده مغان و صد دروازه بوده‌است و دارای آثار باستانی فراوانی از جمله تاریخانه می‌باشد. شهر دامغان در مسیر جاده ۴۴ قرار گرفته‌است. مردم دامغان به زبان فارسی و لهجه دامغانی تکلم می‌کنند. نام‌گذاری نام دامغان از «ده» و «مغان» است. «ده» به معنای روستا است و «مغان» به معنای مگی است. این نام توسط زرتشتیان داده شد که شامل پادشاهانی چون شاه کوروش بزرگ و داریوش بزرگ از ایران باستان بود. تاریخچه دامغان، زمانی با نام صد دروازه (به یونانی: هکاتوم پیلس Hecatompylos:Ηεκατομμυλός) پایتخت دولت امپراطوری اشکانیان بوده‌است. قدیمی‌ترین مسجد ایران به نام مسجد تاریخانه (چهل ستون) که 1300 سال قدمت دارد در این شهر قرار دارد. نام کهن دامغان (گومش یا قومش) در کتیبه سارگون دوم آشوری پات نانه آمده‌است یعنی شهری که ۹۹ نگهبان دروازه‌ها دارد. فاصله آن از دریای تی تی (دریای نیلوفر آبی، منظور دریای مازندران) هفت روز راه به‌شمار رفته‌است. دور شهر دامغان کاملاً دیوار کشیده شده بودبه طوری گفته می‌شود به قدری دیوارهای ستبری داشته که دو درشکه از کنار هم بر روی دیوار رد می‌شدند. بازمانده‌های آن دیوار هم‌اکنون هم دیده می‌شود؛ و به نام دیوار بارو مشهور است. دامغان دو گونه آب‌وهوا دارد. از جنوب به دشت کویر و از شمال به دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز متصل است. به همین دلیل بیشتر گونه‌های میوه در این شهر می‌رویند. جمعیت و زبان بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۸۶۱۵۶ نفر (دارای۲۳۴۱۰ خانوار) بوده‌است. مردم شهر دامغان زبان پارسی را با لهجه دامغانی صحبت می‌کنند. مردم دامغان بیش از 340 اصطلاح دارند که از آن ها در حرف زدن استفاده میکنند مثلا به بچه غورباغه دم لغزک می گویند راه‌ها شهر دامغان در مسیر جاده ۴۴ قرار گرفته و از غرب به شهر سمنان و از سمت شرق به شهر شاهرود منتهی می‌شود. همچنین جادهٔ شمال-جنوب ۸۱ دامغان به خرانق جندق و خور به طول ۴۹۴ کیلومتر از راه‌های اصلی رفت و آمد به این شهر است. آب و هوا آب و هوای شهر دامغان به علت وزش بادهای شدید شمالی و بارندگی‌های ناشی از بادهای نواحی گرگان و مازندران زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل دارد در فصول گرم سال این شهر از خنکترین شهرهای ایران بشمار می‌رود. آثار تاریخی و دیدنی مهم‌ترین تفریحگاه این شهر چشمه علی است در نزدیکی این چشمه یک اردوگاه به نام اردوگاه شهید صدوقی است . تپه حصار نیز یکی از آثار به جای مانده از روزگاران کهن است و حدود ۷۰۰۰ سال قدمت دارد و تا به حال کاوشهای باستانی در آن صورت گرفته که نشان می‌دهد شهری است که در اثر زلزله بر سر مردمانش خراب شده‌است هنگام رفتن امام رضا از مدینه به مشهد در اینجا توقف می کنند و امام رضا دست به دعا برمیدارند و از خاک چشمه می جوشد . برای همین به این چشمه ، چشمه علی ،یعنی چشمه علی ابن موسی الرضا می گویند کاوش‌های باستانی اخیر نشان می‌دهد که هفت هزار سال پیش در این منطقه فولاد تولید می‌شده‌است. نخستین بار در سال ۱۳۱۲ پروفسور اسمیت در تپه حصار حفاری‌های باستان‌شناسی خود را انجام داد و به آثار ارزشمندی از تمدن این منطقه دست یافت. فرهنگ و مذهب در دامغان: مردم دامغان به دلیل همجواری با منطقهٔ خراسان بزرگ و وجود آثار تاریخی و فرهنگی بسیار در این منطقه از وارثین قابل اعتنای فرهنگ و ادب فارسی به حساب می‌آیند. شعر و ادب پارسی سایهٔ طولانی بر این شهر افکنده و وجود ادیبان و فلاسفهٔ بسیار این شهر را به عنوان یکی از مراکز شهر و ادب در کشور ایران شهره ساخته‌است. فرهنگ این شهر آمیخته‌ای از فرهنگ اسلامی ایرانی کهنیست که از علل آن می‌توان به قرن‌ها حضور اسلام در این وادی و وجود اولین مسجد ایران(مسجد تاریخانه) در این شهر اشاره نمود. اکثرین قریب به مطلق مردم دامغان پیروان شیعهٔ دوازده امامی بوده و وجود فرهنگ قدیمی و غنی عزاداری برای حسین بن علی سالیانه بسیاری از مردم را به این شهر و دیار فرامیخواند. فرهنگ دامغان به دلیل همجواری با استان مازندران از آن دیار نیز تأثیر پذیرفته‌است و می‌توان در گفتار دامغانی کلماتی از پارسی قدیم و زبان پهلوی را شناسایی کرد. جاذبه‌های گردشگری: ادامه مطلب در پیام بعدی... #معرفی_شهر_دامغان ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»

ادامه پیام قبلی☝️ آثار تاریخی دامغان: چشمه علی در ۲۵ کیلومتری شمال دامغان که از تفرجگاه‌های شاهان قاجار بود،مسجد تاریخانه قدیمی‌ترین مسجد ایران،مسجد جامع،برج چهل‌دختران،گنبد زنگوله،بازار بزرگ دامغان (بازارچه)،تپه‌حصار،آرامگاه پیرعلمدار،امامزاده جعفر،امامزاده محمد،برج طغرل مهماندوست، بقایای مرکز ایالت قومس در جنوب روستای قوشه و غرب امیریه،بارگاه بکیربن اعین،خانه لطفی،دیوار بارو،روستا و کارونسرای قوشه آثار طبیعی غار شیربند،کویر حاج علی‌قلی،روستای شمالی با چشمه‌های خروشان و معماری پلکانی به نام بادله کوه چشمه، پیر خوشتر در شمال شهر کلاته رود بار واقع در شمال دامغان،سرچشمه دیباج،تنگه زندان دیباج،آبسیج دیباج،گرد کوه «مشاهیر» هنر و فلسفه: علی اصحابی افشین شاهرودی اسماعیل شاهرودی بهنام بانی هما خاکپاش یدالله رؤیایی محمود قنبری محمدعلی معلم دامغانی علی معلم منوچهری دامغانی محمدرضا نصیری مهدی نصیری سیف‌الله یزدانی ورزش: علیرضا منصوریان داوود مقبلی سیاست: ابوالفضل حسن‌بیگی حسن ملک‌محمدی خسرو دانشجوفرهاد دانشجوکامران دانشجومهدی رجب بیگی حسن سبحانی سید رضا تقوی غلامعلی نعیم آبادی شهرهای خواهر خوانده: برونته ایتالیا #معرفی_شهر_دامغان ┄┅❅❁سروش/ایتا❁❅┅┄ @A_R_Saddarvaze #آداب_رسوم_صددروازه اولین کانال فرهنگ جامع«دامغان کهن»