کانال تحولات افغانستان و جهان
#ادیان_ومذاهب_قسمت_دوم 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، ج
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت سوم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
▫️جایگاه دین و روحانیت در افغانستان
دین در طول تاریخ پایدارترین پدیده در زندگی مردم افغانستان بوده و همیشه در کنار آن ها جزئی از زندگی آنان بوده است. مردم افغانستان عمیقاً مسلمان و به آن پایبند هستند. یکی از پژوهشگران غربی می نویسد: " اگر سراسر جهان را کفر فرا بگیرد، اسلام در داخل دره های جبال هندوکش و بابا برای ابد پایدار خواهد ماند."
▫️روحانیت که جلوه ای از دین و مظهر آن بوده است، منزلت والایی در بین مردم افغانستان، اعم از شیعه و سنی داشته است. مردم احترام ویژه ای برای روحانیون، از روحانیون و ملای ده گرفته تا مولوی، مفتی و آیت الله و مجتهد قائل اند؛ به طوری که هیچ سیاستمداری چنین جایگاهی ندارد. طبعاً هر قدر مرتبه علمی، دینی و اخلاقی روحانیون بالاتر می رود و به مراتب بالاتر مانند درجه اجتهاد و فتوا می رسند احترام مردم به آنان به همان نسبت بالا می رود. در مناطق روستایی، که سطح سواد پایین تر است، روحانی سمبل فهم، قانون، دانایی و سواد بوده است. روحانیون تکیه گاه مردم بودند و مردم به کمک آنان توانستند در برابر هر حاکمی ایستادگی کنند.
به جز قشر خاصی از روحانیون درباری صفت، که عده آنان همیشه کم بوده اکثریت روحانیون ضداستبداد و استکبار بوده، هیچ گاه در برابر حاکمان مستبد و ستمگر کوتاه نیامده و از رسالت خویش دور نشده اند و در راه ضداستبدادی خویش بارها به حبس و تبعید افتاده اند، مانند:
🔹ملامشک عالم در زمان عبدالرحمن خان
🔹مولوی حبیب الرحمان در زمان محمدنادرشاه
🔹سیداسماعیل بلخی در زمان محمدظاهرشاه و ....
▫️بارزترین نقش ضد سلطه روحانیون را می توان در جهاد علیه رژیم های کمونیستی افغانستان و تجاوز نظامی شوروی مشاهده کرد. روحانیت نقش والایی ایفا کرد و به اقتدار آن در جبهه های نبرد منجر شد.
▫️مسجد مهم ترین پایگاه روحانیت است، در افغانستان مسجد تنها مکان عمومی در مناطق شهری و خاصه روستایی است. در اوسط دهه ۱۹۷۰ بیش از ۱۵ هزار باب مسجد در افغانستان وجود داشت؛ اکنون تعداد مساجد به مراتب بیشتر است و این نمایانگر نقش و نفوذ دین و روحانیت در جامعه است. علاوه بر مساجد، حسینیه ها، تکایا، مکتب خانه ها، مدارس علوم دینی و سایر مراکز دینی مهم ترین پایگاه های اجتماعی روحانیت اند؛ چون این مراکز در بین مردم قرار دارند، روحانیت را با مردم پیوند می دهند. حکام سعی در نزدیکی به روحانیون و جلب رضایت و نظر آن ها داشتند و حتی المقدور تلاش می ورزیدند از رویارویی مستقیم با آنان پرهیز کنند.
روحانیون علاوه بر تبلیغات دینی و تدریس امور دینی و در گذشته اداره مکتب خانه ها، اجرای فرایض مختلف دینی مانند ازدواج، طلاق، فوت و ولادت، وضع قوانین، اظهارنامه در اعلان جنگ و صلح از طریق لویه جرگه ها وسایر مبادی ذی ربط، مشارکت در مراسم رسمی، مانند انتخابات دولت های جدید، اعتباربخشیدن یا رسمیت دادن به دولت ها و قوانین اساسی و اظهارنظر درباره مسائل دینی در زمینه های مختلف را برعهده داشته اند.
▫️روحانیت و تشکیلات آن در افغانستان، غیررسمی، مستقل و پیونددهنده جامعه و دین بوده و وابستگی آن به دولت و دستگاه حاکم کمتر بوده و بیشتر جنبه مردمی داشته؛ از این رو همیشه در برابر مظالم و ناروایی های حکومتی قرار داشته است.
#بخشی_از_نقش_های_روحانیت_در_جامعه:
🔸مرجعیت دینی و اجتهاد برای راهنمایی و هدایت دینی مردم؛
🔸تبلیغات دینی و مذهبی؛
🔸 اداره مدارس علمیه و دینی و تدریس؛
🔸 اداره مکتب خانه ها و تدریس در آن؛
🔸تحکیم و تقویت روابط و پیوندهای اجتماعی؛
🔸مداخله در امور سیاسی به صورت مقابله با ستمگران.
📚 کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۵۶
ادامه دارد....
#آشنایی_باافغانستان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
کانال تحولات افغانستان و جهان
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚 #ادیان_و_مذاهب (قسمت سوم) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسان
#ادیان_و_مذاهب (قسمت چهارم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
#مدرسه_دیوبند
▫️با تأسیس سلسله گورکانی در هند، مدارس مذهبی اهل سنت رشد زیادی در این سرزمین پیدا کرد. یکی از مشهورترین آن ها مدرسه دیوبندی (Deobandi) است و تعلیمات آن به مکتب دیوبندی نیز مشهور است.
پس از شورش بزرگ مردم هند، سیداحمدخان سرهندی در ۱۸۵۷ مکتب علیگر را بوجود آورد. پیروان این مکتب نوگرا و غرب گرا بودند و با بریتانیا راه مدارا و همزیستی مسالمت آمیز در پیش گرفتند. در سال ۱۸۶۷ سید احمدخان سرهندی با کمک عده ای از علمای مکتب علیگر در شهر کوچک دیوبند در نزدیکی دهلی مکتب دیوبند را پی ریزی کرد. این مدرسه بعد از الازهر مصر مکتب بزرگی در بین اهل سنت بود. مکتب دیوبند از لحاظ مذهبی و فکری بیشتر پیرو ابوحنیفه است.
▫️مکتب دیوبند نوآوری را در اسلام رد می کند و معتقد است و معتقد به اجرای دقیق شریعت اسلامی است، و از صوفی گری استقبال کردند. پیروان آن به نقشبندیه و قادریه (از گروه های صوفیه) گرایش دارند اما با باورهای وهابیت در تضاد و در ستیزید. در تاریخ مکتب دیوبندی مبارزه آن با شیعه سابقه دیرینه ای دارد. این مکتب شیعه را فرقه ای ضاله می دانسته و با آ مبارزه می کرده است. مکتب دیوبندی پاکستان نیز ضدیت و خصومت خود با شیعه را پنهان نمی کند. همچنین طالبان، که تحت تأثیر تعلیمات این مکتب هستند، با شیعیان مقابله می کردند، ( و اکنون نیز ادامه دارد).
▫️در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، مدارس عالی شرعی و علوم دینی در افغانستان وجود نداشت و طلاب علوم دینی برای ادامه تحصیل به مکتب های بزرگ علیگر و دیوبند در هند و یا به مدرسه دیوان بیگی در بخارا می رفتند.
▫️علمای طراز اول حنفی افغانستان بیشتر تحصیل کرده الازهر مصر هستند. اغلب سنت گرایان، محافظه کاران و علمای سنتی از مکتب دیوبند متأثر بودند؛ ولی قشر تحصیل کرده و روشنفکر جامعه و دانشگاهیان، از دانشگاه الازهر و اخوان المسلمین تأثیر می پذیرفتند. دانشجویان الازهر مصر مهم ترین و فعال ترین بخش اخوانالمسلمین بودند.
پس از تجزیه هند، پاکستان به مرکز مهم تحصیل طلاب و علمای افغانستانی اهل سنت تبدیل شد. مدارس دینی پیشاور و کویته رشد سریعی پیدا کرد.
▫️با حمله نظامی اتحاد شوروی به افغانستان و تعطیلی بسیاری از مدارس و نیز مهاجرت بیش از سه میلیون نفر از مردم افغانستان به پاکستان، گرایش جوانان افغانستان برای تحصیل در مدارس دینی پاکستان بیشتر شد و مدارس دینی هم به سرعت افزایش یافتند.
در پایان دوره ضیاءالحق در سال ۱۹۸۸ حدود ۸۰۰۰ مدرسه رسمی و ۲۵ هزار مدرسه ثبت نشده فعال بود که در آن ها بیش از نیم میلیون طلبه تحصیل می کردند.
یکی از این مدارس دارالعلوم حقانی در نزدیکی پیشاور است که عده زیادی از رهبران طالبان در آن تحصیل کرده بودند.
▫️کشور های عربی بویژه عربستان، کمک های زیادی را برای مدارس دینی در پاکستان ارسال می کردند.
بیشترین تعداد مدارس متعلق به حرکت انقلاب اسلامی افغانستان وابسته به مولوی محمدنبی محمدی و حزب اسلامی افغانستان شاخه یونس خالص بود.
▫️صرف نظر از علل و زمینه های ذکر شده، عوامل دیگری هم به جذب افغان ها در مدارس دینی پاکستان کمک کرده است.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۳
ادامه دارد....
#مطلب_بعدی 👈 #مدارس_دینی_اهل_سنت
#آشنایی_باافغانستان
#امام_زمان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
کانال تحولات افغانستان و جهان
#ادیان_و_مذاهب (قسمت چهارم) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مر
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت پنجم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
مدارس دینی اهل سنت
▫️در گذشته، مدارس دینی اهل سنت به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می شد. مدارس دینی دولتی از بودجه و حمایت دولتی برخوردار بود و دارای رونق و توسعه بودند؛ ولی مدارس دینی خصوصی درآمد نداشتند و از کمک ها و حمایت های دولتی نیز بی بهره بودند و رونق کافی نداشتند.
مهم ترین مدارس دینی دولتی عبارتند بود از:
مدرسه شاهی کابل.
این مدرسه در زمان عبدالرحمان خان تأسیس شد. در آن زمان این مدرسه تنها مدرسه دینی اهل سنت در افغانستان بود و سایر مدارس به دلیل جنگ و نابسامانی های داخلی از رونق افتاده بودند.
دارالعلوم عربیه کابل.
مقدمات آن مدرسه از زمان حبیب الله خان فراهم شد و مدرسه در اوایل حکومت امان الله خان راه اندازی شد.
مدرسه علوم شرعیه.
در سال ۱۳۲۳ شمسی در زمان محمدظاهرشاه تأسیس شد. بسیاری از رهبران مجاهدین مانند ربانی، مجددی و سیاف مدتی در این مدرسه تحصیل کرده بودند.
مدارس دینی غیردولتی یا خصوصی
این مدارس به شهرهای مهم و مراکز استان ها اختصاص داشت و در مساجد و مدارس کوچکتر تشکیل می شد. در این مدارس علمای روحانیون مساجد، تعدادی طلبه را تحت تعلیم قرار می دادند. این مدارس چون بودجه و درآمد نداشتند به تدریج جای خود را به مدارس دینی دولتی دادند.
در دولت های آقای کرزی و اشرف غنی برای جلوگیری از نفوذ کشورهای دیگر در افغانستان، تلاش صورت گرفت تا مدارس دینی توسعه پیدا کند، برای اینکه حتی المقدور از عزیمت طلبه های افغانستانی به کشورهای دیگر بویژه پاکستان جلوگیری شود. اما به رغم تلاش های دولت برای توسعه مدارس دینی در افغانستان و جلوگیری از عزیمت طلاب برای تحصیل به کشورهای دیگر، به دلیل تبلیغات غربگرایانه و تغییر جو اجتماعی جامعه تعداد مدارس و طلاب تحصیل کننده در آن اعم از تشیع و اهل سنت روند کاهشی داشته است. ( پس از تحولات اخیر در افغانستان، رژیم برنامه هایی را برای گسترش مدارس دینی در دستور کار خود قرار داده است. )
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۴
ادامه دارد....
مطلب بعدی 👈 #تصوف_در_افغانستان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
کانال تحولات افغانستان و جهان
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚 #ادیان_و_مذاهب (قسمت پنجم) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسا
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت ششم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
تصوف در افغانستان
▫️تصوف از جنبه های مهم فرهنگ اسلامی و از دستاوردهای معنوی اسلام برای جستجوی حقیقت است. هدف در تصوف وصل به خداوند، یعنی عشق به حق است که عبارت است از انحلال من در بی نهایت الهی.
اولین نشانه های تصوف اسلامی در قرن چهارم هجری، در خراسان و سرزمین امروز افغانستان، مشاهده شد. خانقاه هایی در هرات و نیشابور پدید آمد و پیران و مشایخ آن دیار به تدریج مشهور شدند.
▫️تصوف از زمان حمله مغول به بعد، رشد بیشتری پیدا کرد و فرقه ها و دسته های صوفیه یکی پس از دیگری شکل گرفتند؛ به نحوی که در قرن هفتم هجری، نخستین مکتب صوفی توسط شیخ شهاب الدین سهروردی بنیان گرفت و در قرون بعد فرق مختلف، مانند نعمت اللهی، قادری، نقشبندی، چشتی و کبرویه (توسط شیخ نجم الدین کبری در خیوه) پیدا شدند و هر یک پیروانی پیدا کردند.
خواجه عبدالله انصاری، مولوی، علی الهجویری، حکیم سنایی، جامی، و .... از جمله صوفیان بزرگ بودند.
تصوف در افغانستان عمدتاً در سه فرقه نقشبندیه، قادریه، چشتیه و مقداری هم سهروردیه متجلی شد که همگی پیرو مذهب اهل تسنن هستند.
در میان شیعیان گرایش های صوفی وجود ندارد. تصوف در افغانستان حقیقتی پویا و زنده است و در میان طبقات مختلف مردم، به ویژه در شهرها نفوذ بسیاری دارند و رؤسا و رهبران آن از احترام زیادی در بین مردم برخوردارند.
کابل و هرات از مهمترین مراکز تصوف بوده اند و شمال و جنوب کشور هم متأثر از تصوف بوده است. قادریه به رهبری خاندان گیلانی و نقشبندی به رهبری خاندان مجددی در کابل، بلخ، هرات و جاهای دیگر حضور فعال و در جهاد نیز نقش بارز و مؤثری داشتند.
فرقه های صوفی جنوب کشور بیشتر قادری و نقشبندی هستند؛ ولی در شمال افغانستان فرقه نقشبندی و عده ای نیز چشتی هستند، بویژه در هرات.پیروان قادریه، سهرودیه و قوسیه نیز دیده می شوند.
صوفیگری در اکثر مناطق افغانستان، به جز نورستان و غرب بدخشان، نفوذ داشته است.
در میان احزاب و گروه های جهادی، پایه های تصوف بیشتر در زیر چتر سه گروه حرکت انقلاب اسلامی به رهبری مولوی محمدنبی محمدی، محاذ ملی به رهبری پیرسیداحمد گیلانی(رهبر فرقه قادریه) و جبهه ملی نجات به رهبری صبغت الله مجددی(رهبر فرقه نقشبندیه) قرار داشته است. مجددی، گیلانی، مولوی محمدنبی محمدی و یونس خالص از جمله رهبران صوفی در افغانستان بوده اند.
رهبران فرق صوفیه القابی، مانند پیر، ایشان، مولوی و خلیفه دارند. پیر، که رواج زیادی هم دارد، کلمه ای فارسی است و در ادبیات صوفیگری معنایی نمادین پیدا کرده است و به مفهوم پیشوا یا معلم معنوی است.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۷
ادامه دارد....
مطلب بعدی 👈 اقوام و گروه های شیعه در افغانستان
#آشنایی_باافغانستان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
کانال تحولات افغانستان و جهان
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚 #ادیان_و_مذاهب (قسمت ششم) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت هشتم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام، جایگاه روحانیت و تصوف در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
🏷️ با تدوین قانون اساسی ۱۳۴۳ افغانستان، وضعیت شیعیان کمی بهتر شد؛ ولی همچنان تحت فشارهای مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی قرار داشتند. در دوره حکومت دکتر نجیب الله به ندرت شیعه در محدوده امور قضایی و اجرایی مربوط شیعیان رسمیت داده شد؛ اما در سایر دوره های قبلی نشانی از رسمیت مذهب شیعه به چشم نمی خورد. در زمان حکومت مجاهدین به دلیل نقش فعال شیعه در جهاد و مبارزه، موجودیت آنان با اکراه و اجبار پذیرفته می شد؛ ولی حتی المقدور از دادن حقوق به شیعیان اجتناب ورزیده می شد.
🏷️ بدترین دوران شیعیان پس از عبدالرحمن خان، مربوط به دوران طالبان است. رفتار طالبان با شیعیان به قدری شدید بود که خاطره حملات و کشتارهای چنگیز، تیمور و بعد عبدالرحمن خان را بار دیگر در اذهان زنده می ساخت؛ در حالی که این موج عظیم کشتارها با هیچ منطقی سازگار نبود. در زمان طالبان و در طول دو سه قرن قرن گذشته، شیعیان از تصدی پست های کلیدی و مهم محروم بودند؛ حتی در دولت مجاهدین از حضور شیعیان در پست های کلیدی و حساس جلوگیری می شد؛ برای مثال در دولت های مجددی و ربانی، فقط سه تا پنج وزیر شیعه بودند و در دولت طالبان، وزیر شیعه وجود نداشت.
پس از برکناری طالبان و تشکیل دولت فراگیر در افغانستان، طبق قانون اساسی مذهب شیعه در کنار مذهب حنفی، مذهب رسمی اعلام شد و شیعیان وضعیت بهتری پیدا کرده و به جایگاه واقعی خود نزدیک تر شدند.
#مراکز_آموزش_عالی_شیعیان
دانشگاه بامیان: در سال ۱۳۷۵ تأسیس شد و تا سال ۱۳۷۸ فعال بود. طالبان آن را تعطیل و تبدیل به ساختمان کرد. پس از برکناری طالبان، در سال ۱۳۸۲ بازگشایی شد و در زمینه های زراعت و تعلیم و تربیت فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی فیض محمدکاتب: مجوز آن در سال ۱۳۸۶ صادر شد. ساختمان آن در کارته سه در غرب کابل قرار دارد و در رشته های علوم انسانی، حقوق، جامعه شناسی، علوم سیاسی، باستان شناسی، مدیریت و ... فعالیت می کند.
دانشگاه خاتم النبیین(ص): دانشگاه خاتمالنبیین(ص) از مراکز علمی توانمند، متعهد و تخصصمحور در عرصهی تحصیلات عالی کشور است. این مرکز توسط مرحوم آیت الله محسنی(ره) در سال ۱۳۸۶ بیانگذاری شد و فعالیتهای آکادمیک خویش را در کابل آغاز نمود. این دانشگاه در رشته های فقه و حقوق, علوم سیاسی, اقتصاد و مدیریت، جامعهشناسی و علوم قرآنی، مهندسی، طب معالجوی، طب دندان، تکنالوژی پزشکی، قابلگی و کامپیوترساینس فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی سادات: در شهر مزارشریف راه اندازی شد در رشته های مهندسی ساختمان، علوم و کامپیوتر فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی چراغ: توسط چراغ علی چراغ تأسیس شد و در رشته های پزشکی در کابل فعالیت می کند.
دارلمعلمین بامیان: در سال ۱۳۸۶ در مرکز بامیان تأسیس شد.
دارلمعلمین فیض محمدکاتب: در فرمانداری جاغوری راه اندازی شد.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۹۱
ادامه دارد....
مطلب بعدی 👈 مجمع علمای شیعه و سنی افغانستان
#آشنایی_باافغانستان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
#ادیان_و_مذاهب (قسمت هشتم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام، جایگاه روحانیت و تصوف در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
🏷️ با تدوین قانون اساسی ۱۳۴۳ افغانستان، وضعیت شیعیان کمی بهتر شد؛ ولی همچنان تحت فشارهای مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی قرار داشتند. در دوره حکومت دکتر نجیب الله به ندرت شیعه در محدوده امور قضایی و اجرایی مربوط شیعیان رسمیت داده شد؛ اما در سایر دوره های قبلی نشانی از رسمیت مذهب شیعه به چشم نمی خورد. در زمان حکومت مجاهدین به دلیل نقش فعال شیعه در جهاد و مبارزه، موجودیت آنان با اکراه و اجبار پذیرفته می شد؛ ولی حتی المقدور از دادن حقوق به شیعیان اجتناب ورزیده می شد.
🏷️ بدترین دوران شیعیان پس از عبدالرحمن خان، مربوط به دوران طالبان است. رفتار طالبان با شیعیان به قدری شدید بود که خاطره حملات و کشتارهای چنگیز، تیمور و بعد عبدالرحمن خان را بار دیگر در اذهان زنده می ساخت؛ در حالی که این موج عظیم کشتارها با هیچ منطقی سازگار نبود. در زمان طالبان و در طول دو سه قرن قرن گذشته، شیعیان از تصدی پست های کلیدی و مهم محروم بودند؛ حتی در دولت مجاهدین از حضور شیعیان در پست های کلیدی و حساس جلوگیری می شد؛ برای مثال در دولت های مجددی و ربانی، فقط سه تا پنج وزیر شیعه بودند و در دولت طالبان، وزیر شیعه وجود نداشت.
پس از برکناری طالبان و تشکیل دولت فراگیر در افغانستان، طبق قانون اساسی مذهب شیعه در کنار مذهب حنفی، مذهب رسمی اعلام شد و شیعیان وضعیت بهتری پیدا کرده و به جایگاه واقعی خود نزدیک تر شدند.
#مراکز_آموزش_عالی_شیعیان
دانشگاه بامیان: در سال ۱۳۷۵ تأسیس شد و تا سال ۱۳۷۸ فعال بود. طالبان آن را تعطیل و تبدیل به ساختمان کرد. پس از برکناری طالبان، در سال ۱۳۸۲ بازگشایی شد و در زمینه های زراعت و تعلیم و تربیت فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی فیض محمدکاتب: مجوز آن در سال ۱۳۸۶ صادر شد. ساختمان آن در کارته سه در غرب کابل قرار دارد و در رشته های علوم انسانی، حقوق، جامعه شناسی، علوم سیاسی، باستان شناسی، مدیریت و ... فعالیت می کند.
دانشگاه خاتم النبیین(ص): دانشگاه خاتمالنبیین(ص) از مراکز علمی توانمند، متعهد و تخصصمحور در عرصهی تحصیلات عالی کشور است. این مرکز توسط مرحوم آیت الله محسنی(ره) در سال ۱۳۸۶ بیانگذاری شد و فعالیتهای آکادمیک خویش را در کابل آغاز نمود. این دانشگاه در رشته های فقه و حقوق, علوم سیاسی, اقتصاد و مدیریت، جامعهشناسی و علوم قرآنی، مهندسی، طب معالجوی، طب دندان، تکنالوژی پزشکی، قابلگی و کامپیوترساینس فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی سادات: در شهر مزارشریف راه اندازی شد در رشته های مهندسی ساختمان، علوم و کامپیوتر فعالیت دارد.
مؤسسه تحصیلات عالی چراغ: توسط چراغ علی چراغ تأسیس شد و در رشته های پزشکی در کابل فعالیت می کند.
دارلمعلمین بامیان: در سال ۱۳۸۶ در مرکز بامیان تأسیس شد.
دارلمعلمین فیض محمدکاتب: در فرمانداری جاغوری راه اندازی شد.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۹۱
ادامه دارد....
#آشنایی_باافغانستان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
کانال تحولات افغانستان و جهان
📽 پیش نمایش مستند " #عرفان_و_تصوف_در_افغانستان " #حجاب #ایران #امام_زمان ┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄ htt
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت ششم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
تصوف در افغانستان
▫️تصوف از جنبه های مهم فرهنگ اسلامی و از دستاوردهای معنوی اسلام برای جستجوی حقیقت است. هدف در تصوف وصل به خداوند، یعنی عشق به حق است که عبارت است از انحلال من در بی نهایت الهی.
اولین نشانه های تصوف اسلامی در قرن چهارم هجری، در خراسان و سرزمین امروز افغانستان، مشاهده شد. خانقاه هایی در هرات و نیشابور پدید آمد و پیران و مشایخ آن دیار به تدریج مشهور شدند.
▫️تصوف از زمان حمله مغول به بعد، رشد بیشتری پیدا کرد و فرقه ها و دسته های صوفیه یکی پس از دیگری شکل گرفتند؛ به نحوی که در قرن هفتم هجری، نخستین مکتب صوفی توسط شیخ شهاب الدین سهروردی بنیان گرفت و در قرون بعد فرق مختلف، مانند نعمت اللهی، قادری، نقشبندی، چشتی و کبرویه (توسط شیخ نجم الدین کبری در خیوه) پیدا شدند و هر یک پیروانی پیدا کردند.
خواجه عبدالله انصاری، مولوی، علی الهجویری، حکیم سنایی، جامی، و .... از جمله صوفیان بزرگ بودند.
تصوف در افغانستان عمدتاً در سه فرقه نقشبندیه، قادریه، چشتیه و مقداری هم سهروردیه متجلی شد که همگی پیرو مذهب اهل تسنن هستند.
در میان شیعیان گرایش های صوفی وجود ندارد. تصوف در افغانستان حقیقتی پویا و زنده است و در میان طبقات مختلف مردم، به ویژه در شهرها نفوذ بسیاری دارند و رؤسا و رهبران آن از احترام زیادی در بین مردم برخوردارند.
کابل و هرات از مهمترین مراکز تصوف بوده اند و شمال و جنوب کشور هم متأثر از تصوف بوده است. قادریه به رهبری خاندان گیلانی و نقشبندی به رهبری خاندان مجددی در کابل، بلخ، هرات و جاهای دیگر حضور فعال و در جهاد نیز نقش بارز و مؤثری داشتند.
فرقه های صوفی جنوب کشور بیشتر قادری و نقشبندی هستند؛ ولی در شمال افغانستان فرقه نقشبندی و عده ای نیز چشتی هستند، بویژه در هرات.پیروان قادریه، سهرودیه و قوسیه نیز دیده می شوند.
صوفیگری در اکثر مناطق افغانستان، به جز نورستان و غرب بدخشان، نفوذ داشته است.
در میان احزاب و گروه های جهادی، پایه های تصوف بیشتر در زیر چتر سه گروه حرکت انقلاب اسلامی به رهبری مولوی محمدنبی محمدی، محاذ ملی به رهبری پیرسیداحمد گیلانی(رهبر فرقه قادریه) و جبهه ملی نجات به رهبری صبغت الله مجددی(رهبر فرقه نقشبندیه) قرار داشته است. مجددی، گیلانی، مولوی محمدنبی محمدی و یونس خالص از جمله رهبران صوفی در افغانستان بوده اند.
رهبران فرق صوفیه القابی، مانند پیر، ایشان، مولوی و خلیفه دارند. پیر، که رواج زیادی هم دارد، کلمه ای فارسی است و در ادبیات صوفیگری معنایی نمادین پیدا کرده است و به مفهوم پیشوا یا معلم معنوی است.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۷
ادامه دارد....
#حجاب
#ایران
#امام_زمان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
#کتابخانه_تخصصی_افغانستان 📚
#ادیان_و_مذاهب (قسمت پنجم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
مدارس دینی اهل سنت
▫️در گذشته، مدارس دینی اهل سنت به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می شد. مدارس دینی دولتی از بودجه و حمایت دولتی برخوردار بود و دارای رونق و توسعه بودند؛ ولی مدارس دینی خصوصی درآمد نداشتند و از کمک ها و حمایت های دولتی نیز بی بهره بودند و رونق کافی نداشتند.
مهم ترین مدارس دینی دولتی عبارتند بود از:
مدرسه شاهی کابل.
این مدرسه در زمان عبدالرحمان خان تأسیس شد. در آن زمان این مدرسه تنها مدرسه دینی اهل سنت در افغانستان بود و سایر مدارس به دلیل جنگ و نابسامانی های داخلی از رونق افتاده بودند.
دارالعلوم عربیه کابل.
مقدمات آن مدرسه از زمان حبیب الله خان فراهم شد و مدرسه در اوایل حکومت امان الله خان راه اندازی شد.
مدرسه علوم شرعیه.
در سال ۱۳۲۳ شمسی در زمان محمدظاهرشاه تأسیس شد. بسیاری از رهبران مجاهدین مانند ربانی، مجددی و سیاف مدتی در این مدرسه تحصیل کرده بودند.
مدارس دینی غیردولتی یا خصوصی
این مدارس به شهرهای مهم و مراکز استان ها اختصاص داشت و در مساجد و مدارس کوچکتر تشکیل می شد. در این مدارس علمای روحانیون مساجد، تعدادی طلبه را تحت تعلیم قرار می دادند. این مدارس چون بودجه و درآمد نداشتند به تدریج جای خود را به مدارس دینی دولتی دادند.
در دولت های آقای کرزی و اشرف غنی برای جلوگیری از نفوذ کشورهای دیگر در افغانستان، تلاش صورت گرفت تا مدارس دینی توسعه پیدا کند، برای اینکه حتی المقدور از عزیمت طلبه های افغانستانی به کشورهای دیگر بویژه پاکستان جلوگیری شود. اما به رغم تلاش های دولت برای توسعه مدارس دینی در افغانستان و جلوگیری از عزیمت طلاب برای تحصیل به کشورهای دیگر، به دلیل تبلیغات غربگرایانه و تغییر جو اجتماعی جامعه تعداد مدارس و طلاب تحصیل کننده در آن اعم از تشیع و اهل سنت روند کاهشی داشته است. ( پس از تحولات اخیر در افغانستان، رژیم برنامه هایی را برای گسترش مدارس دینی در دستور کار خود قرار داده است. )
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۴
ادامه دارد....
#آشنایی_باافغانستان
#امام_زمان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan
#ادیان_و_مذاهب (قسمت چهارم)
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان، هزاره ها، ترک تبارها، زبان، خط رایج و ادیان قبل از اسلام و جایگاه روحانیت در کشور افغانستان آشنا شدیم؛
#مدرسه_دیوبند
▫️با تأسیس سلسله گورکانی در هند، مدارس مذهبی اهل سنت رشد زیادی در این سرزمین پیدا کرد. یکی از مشهورترین آن ها مدرسه دیوبندی (Deobandi) است و تعلیمات آن به مکتب دیوبندی نیز مشهور است.
پس از شورش بزرگ مردم هند، سیداحمدخان سرهندی در ۱۸۵۷ مکتب علیگر را بوجود آورد. پیروان این مکتب نوگرا و غرب گرا بودند و با بریتانیا راه مدارا و همزیستی مسالمت آمیز در پیش گرفتند. در سال ۱۸۶۷ سید احمدخان سرهندی با کمک عده ای از علمای مکتب علیگر در شهر کوچک دیوبند در نزدیکی دهلی مکتب دیوبند را پی ریزی کرد. این مدرسه بعد از الازهر مصر مکتب بزرگی در بین اهل سنت بود. مکتب دیوبند از لحاظ مذهبی و فکری بیشتر پیرو ابوحنیفه است.
▫️مکتب دیوبند نوآوری را در اسلام رد می کند و معتقد است و معتقد به اجرای دقیق شریعت اسلامی است، و از صوفی گری استقبال کردند. پیروان آن به نقشبندیه و قادریه (از گروه های صوفیه) گرایش دارند اما با باورهای وهابیت در تضاد و در ستیزید. در تاریخ مکتب دیوبندی مبارزه آن با شیعه سابقه دیرینه ای دارد. این مکتب شیعه را فرقه ای ضاله می دانسته و با آ مبارزه می کرده است. مکتب دیوبندی پاکستان نیز ضدیت و خصومت خود با شیعه را پنهان نمی کند. همچنین طالبان، که تحت تأثیر تعلیمات این مکتب هستند، با شیعیان مقابله می کردند، ( و اکنون نیز ادامه دارد).
▫️در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، مدارس عالی شرعی و علوم دینی در افغانستان وجود نداشت و طلاب علوم دینی برای ادامه تحصیل به مکتب های بزرگ علیگر و دیوبند در هند و یا به مدرسه دیوان بیگی در بخارا می رفتند.
▫️علمای طراز اول حنفی افغانستان بیشتر تحصیل کرده الازهر مصر هستند. اغلب سنت گرایان، محافظه کاران و علمای سنتی از مکتب دیوبند متأثر بودند؛ ولی قشر تحصیل کرده و روشنفکر جامعه و دانشگاهیان، از دانشگاه الازهر و اخوان المسلمین تأثیر می پذیرفتند. دانشجویان الازهر مصر مهم ترین و فعال ترین بخش اخوانالمسلمین بودند.
پس از تجزیه هند، پاکستان به مرکز مهم تحصیل طلاب و علمای افغانستانی اهل سنت تبدیل شد. مدارس دینی پیشاور و کویته رشد سریعی پیدا کرد.
▫️با حمله نظامی اتحاد شوروی به افغانستان و تعطیلی بسیاری از مدارس و نیز مهاجرت بیش از سه میلیون نفر از مردم افغانستان به پاکستان، گرایش جوانان افغانستان برای تحصیل در مدارس دینی پاکستان بیشتر شد و مدارس دینی هم به سرعت افزایش یافتند.
در پایان دوره ضیاءالحق در سال ۱۹۸۸ حدود ۸۰۰۰ مدرسه رسمی و ۲۵ هزار مدرسه ثبت نشده فعال بود که در آن ها بیش از نیم میلیون طلبه تحصیل می کردند.
یکی از این مدارس دارالعلوم حقانی در نزدیکی پیشاور است که عده زیادی از رهبران طالبان در آن تحصیل کرده بودند.
▫️کشور های عربی بویژه عربستان، کمک های زیادی را برای مدارس دینی در پاکستان ارسال می کردند.
بیشترین تعداد مدارس متعلق به حرکت انقلاب اسلامی افغانستان وابسته به مولوی محمدنبی محمدی و حزب اسلامی افغانستان شاخه یونس خالص بود.
▫️صرف نظر از علل و زمینه های ذکر شده، عوامل دیگری هم به جذب افغان ها در مدارس دینی پاکستان کمک کرده است.
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۱۶۳
ادامه دارد....
#آشنایی_باافغانستان
#حجاب
#ایران
#امام_زمان
┄┄┅┅┅❅🌼❅┅┅┅┄┄
https://eitaa.com/Afghsntan