✍ #تدبر_تشکیلاتی در #قرآن
🏷 خطاب "#یا_ایها_الناس" در #قرآن
🔸 دومین خطاب عام قرآن بعد از "یا ایها الانسان" که امتداد همین خطاب است، "یا ایها الناس" است. "ناس" اسم جمع انسان است که برخی آنرا از غیر لفظ و انسان میدانند (جامد غیر مصدری) (المنجد، ج ۱، ص ۶۸) به معنای جمع انسان ها یا همان مردم (دستور اللغه ج ۱، ص ۷۵۶). لذا برخی معتقد هستند که "ناس" اگر چه اسم جمع است و به جمع انسانها خطاب میشود اما هم ریشه واژه انسان نیست و از ریشه "نَوس" به معنای اضطراب گرفته شده است (جمهره اللغه ج۲، ص ۸۶۳).
🔸 بر این اساس "ناس" به معنای افراد انسانی هستند که دارای تذبذب و پراکندگی هستند. یعنی در عین داشتن هویت و خطاب واحد (ماهیت واحد انسانی) دارای تشتت و پراکندگی هستند. همچون ذرات معلق در هوا که حرکت کاتورهای و پراکنده دارند و یک جهت و یکسان نیستند (شمس العلوم، ج۱۰، ۶۷۹۹).
🔸 "ناس" جهت وحدت در هدف ندارد و اگر این افراد #وحدت جهت و مقصد داشته باشند امت تلقی می شوند. کمااینکه "ناس" در بیان #قرآن در ابتدا امت بودهاند و پس از آن متشتت و متفرق شده اند (سوره بقره؛ آیه ۲۱۳).
🔸 پس خطاب "یا ایها الناس" در قرآن، خطاب به جمیع افراد انسانی است با همه اختلاف هویه و تشتت آرا و افکار که همه افراد مومن و کافر، فرد و جمع و.. را در بر میگیرد. اما به حیث کثرت و تشتت و جمع انسان ها بودن ایشان توجه دارد. به خلاف واژه انسان که شاید تبادر معنایی منصرف به فرد انسانی داشته باشد.
🔸 پس خطاب "یا ایها الناس" مانند "یا ایها الانسان" عموم انسان ها را در بر میگیرد اما توجه اصلی به حقیقت و معنای انسانیت مشترک در افراد نیست. بلکه انصراف و توجه به کثرت و تشتت افراد انسان در اغراض و جهات دارد علی رغم اینکه آنها همه نوع واحد و انسان هستند و خطاب واحدی دارند.
🔸 خطاب "یا ایها الناس" از جهت توجه به کثرت افراد انسانی از خطاب "یا ایها الانسان"، یک گام به فضای #تدبر_تشکیلاتی نزدیک تر است و توجه به جمع انسان ها با همه تشتت و تفرق ایشان دارد و قصد دارد آنها را به یک جهت وحدتی سوق دهد. حداقل این #وحدت توجه به همین خطابات الهی است حتی پیش از عمل به آنها.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K