🌙 مخاطبه با قرآن (۵) «فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» #روزپنجم #رمضان۱۴۰۲ #محمدحسین‌قدوسی #درمکتب‌علامه‌طباطبایی

🌙 مخاطبه با قرآن (۵) «فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» تضرع يعنى توجه انسان و درخواستش براى حقايقى كه در محدوده‌ى بسته‌ى زندگى روزمره نيست؛ وقتى که دور زندگى روزمره، از ظرف انسان محدودتر می‌شود، و انسان به سختى و ناراحتى مى‌افتد! تضرع يعنى وراى اين چرخ تنگ و تاريك و سخت و ناراحت‌كننده‌ى روزمره، حقيقتى وجود دارد كه بيرون از انسان و وراى حقيقت نامتناهى‌اش نيست؛ بلكه ظرف انسان است كه فراتر رفته است. در دور روزمره، ترس و ناراحتى و اضطراب و سختى و حيرت و سراء و ضراء براى انسان پيش مى‌آيد، و انسان را به تسليم شدن مى‌خواند؛ اين حكايت از ظرف نامتناهى انسان دارد. بلند كردن پرچم انسانيت، در مقابل اين محدوديت است. همه‌ى اين بن‌بست‌ها و سختى و اضطراب‌ها اگر به درستى و با نگاهى حقيقى ايجاد شده باشد؛ نه تنها چيز بدى نيست، بلكه نشان از نامتناهی‌گرى انسان است، و اينكه انسان تسليم اين فضاى محدود نشده و دچار قساوت نشده است. كسانی كه دچار قساوت شدند، (زَيَّنَ لَهُمُ الشَيْطَان) شيطان زندگى روزمره‌شان را چنان برايشان زيبا جلوه داده و زينت كرده است، كه ظرفشان را محدود كردند و اين زندان را نهايتِ وجودشان دانسته‌اند. هنگامی كه اين قساوت حاصل مى‌شود، ديگر ترس و اضطراب و تضرعى براى انسان نمى‌ماند. تضرع، بهترين حالتى است كه وقتى فرد در اين محدوديت قرار مى‌گيرد، حقيقتِ فراترِ ظرف وجودی‌اش را مى‌بيند. ترس علامت اين است كه انسان به اين روزمره خو نكرده است؛ اضطراب يعنى شنيدن رایحه و شمّه‌اى از ظرف برتر؛ تضرع يعنى كامل شدن اين توجه، و حيرت يعنى رودِ وجودِ انسان كه هرگز به محدوديت خو نمى‌كند، به جريان مى افتد! چيزهايى كه انسان را به بن‌بست مى‌رساند، براى انسان واهمه‌اى ندارد؛ مگر واهمه‌ى حقيقى كه براى جارى شدن و بزرگ شدن ظرفش، و برای كمك به انسان است. ناراحتى‌ها و مشكلاتى كه براى انسان واقع می‌شود، ناشى از گرفتارى انسان در اين محدوده كوچك است. ترس اگر حقيقى باشد، براى زمانى است كه به اين دور عادت نكرده است و نترسيدن هميشه علامت خوبى نيست. در مقابلْ تضرع، ترس، اضطراب و راضى نشدن به این مرحله انتقالى است. اين حقيقتى است كه در زندگى روزمره با آن سر و كار داريم، و نبايد از آن ناراحت باشيم؛ بلكه بايد بسمتش برويم تا به حيرت برسيم. حيرت ما را به فناى در وجود نامتناهى خودمان می‌رساند؛ به محو شدن در نامتناهی‌گرى كه در وجود ما نهفته است، و به بازگشت به خويشتن منجر مى‌شود. بازگشت به خويشتن زمانى رخ می‌دهد كه انسان به اين دور روزمره عادت نكند، و از اضطراب‌هايى كه كندن از زندگى روزمره را موجب می‌شود، فرار نكند؛ بلكه بسمتش هجوم بیاورد و داوطلب مشكلات باشد! #روزپنجم #رمضان۱۴۰۲ #محمدحسین‌قدوسی #درمکتب‌علامه‌طباطبایی 👁 «مدرسه معارف علامه طباطبایی» را دنبال کنید: ایتا | بله | تلگرام | اینستا | آپارات