🍁🌾🥀🍂🌱🌷🕊 🌴#ترجمه_و_شرح_نامه_12_نهج_البلاغه: دستوراتی برای پیش از جنگ⚔️ 🌟و من وصية له (علیه السلام) وَصّى بها معقل بن قيس الرياحي حين أنفذه إلى الشام في ثلاثة آلاف مقدِّمة له: اتَّقِ اللَّهَ الَّذِي لَا بُدَّ لَكَ مِنْ لِقَائِهِ وَ لَا مُنْتَهَى لَكَ دُونَهُ؛ وَ لَا تُقَاتِلَنَّ إِلَّا مَنْ قَاتَلَكَ، وَ سِرِ الْبَرْدَيْنِ وَ غَوِّرْ بِالنَّاسِ وَ رَفِّهْ فِي السَّيْرِ، وَ لَا تَسِرْ أَوَّلَ اللَّيْلِ فَإِنَّ اللَّهَ جَعَلَهُ سَكَناً وَ قَدَّرَهُ مُقَاماً لَا ظَعْناً، فَأَرِحْ فِيهِ بَدَنَكَ وَ رَوِّحْ ظَهْرَكَ، فَإِذَا وَقَفْتَ حِينَ يَنْبَطِحُ السَّحَرُ أَوْ حِينَ يَنْفَجِرُ الْفَجْرُ فَسِرْ عَلَى بَرَكَةِ اللَّهِ. فَإِذَا لَقِيتَ الْعَدُوَّ فَقِفْ مِنْ أَصْحَابِكَ وَسَطاً وَ لَا تَدْنُ مِنَ الْقَوْمِ دُنُوَّ مَنْ يُرِيدُ أَنْ يُنْشِبَ الْحَرْبَ، وَ لَا تَبَاعَدْ عَنْهُمْ تَبَاعُدَ مَنْ يَهَابُ الْبَأْسَ، حَتَّى يَأْتِيَكَ أَمْرِي. وَ لَا يَحْمِلَنَّكُمُ شَنَآنُهُمْ عَلَى قِتَالِهِمْ قَبْلَ دُعَائِهِمْ وَ الْإِعْذَارِ إِلَيْهِم. 📕ترجمه:(دستور العمل نظامى، به معقل بن قيس رياحى، كه با سه هزار سرباز به عنوان پيشاهنگان سپاه امام به سوى شام حركت كردند، معقل از بزرگان و شجاعان بنام كوفه بود). احتياطهاى نظامى نسبت به سربازان پيش تاز: از خدايى بترس كه ناچار او را ملاقات خواهى كرد، و سر انجامى جز حاضر شدن در پيشگاه او را ندارى جز با كسى كه با تو پيكار كند، پيكار نكن، در خنكى صبح و عصر(1)، سپاه را حركت ده، در هواى گرم لشكر را استراحت ده، و در پيمودن راه شتاب مكن. در آغاز شب حركت نكن زيرا خداوند شب را وسيله آرامش قرار داده، و آن را براى اقامت كردن، نه كوچ كردن، تعيين فرموده است. پس آسوده باش، و مركب ها را آسوده بگذار، آنگاه كه سحر آمد و سپيده صبحگاهان آشكار شد، در پناه بركت پروردگار حركت. هر جا دشمن را مشاهده كردى در ميان لشكرت بايست، نه چنان به دشمن نزديك شو كه چونان جنگ افروزان باشى، و نه آنقدر دور باش كه پندارند از نبرد مى هراسى، تا فرمان من به تو رسد، مبادا كينه آنان پيش از آن كه آنان را به راه هدايت فرا خوانيد، و درهاى عذر را بر آنان ببنديد شما را به جنگ وا دارد. ____________________________________________ (1). بَردين: دو سرما يعنى خنكى صبح و عصر. 📜وصّى بِها مَعْقِلِ بْنِ قیسِ الرّیاحی حینَ أنْفَذَهُ إلَى الشامِ فی ثَلاثَةِ آلاف مُقَدّمةً لَهُ. از وصايا و سفارشهاى امام(عليه السلام) است که به معقل بن قيس رياحى، در آن هنگام که او را با سه هزار نفر به عنوان مقدمه لشکر خويش به سوى شام فرستاد.(1) 📃نامه در یک نگاه: ✅این نامه همانند سایر نامه هایى که امام(علیه السلام) به فرماندهان سپاهش مى نویسد با توصیه به تقوا و پرهیزکارى شروع مى شود; همان تقوایى که خمیرمایه هرگونه سعادت است. آن گاه دستوراتى در مورد بسیج نیروها و چگونگى حرکت به سوى دشمن و نخستین برخورد با آنها بیان مى فرماید. 🔷امام(علیه السلام) در این نامه مرتب تأکید مى کند که آغازگر جنگ نباشید و چنان به دشمن نزدیک نشوید که احساس آمادگى جنگ کند و آنقدر دور نایستید که حمل بر ضعف و ترس نماید. لشگر را خسته نکنید. در مسیر راه، آغاز شب استراحت و سحرگاهان حرکت کنید و در وسط روز که هوا گرم است اطراق کنید و... . وصایاى دیگرى که همه از روح بلند امام(علیه السلام) و صلح طلبى آن حضرت و رعایت اخلاق اسلامى حتى در مقابل دشمن حکایت مى کند. #ادامه_دارد #قسمت_یک ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ @Asheghan_Amiralmomenin ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍

🍁🌾🥀🍂🌱🌷🕊 🌴#ادامه #ترجمه_و_شرح_نامه_12_نهج_البلاغه: دستوراتی برای پیش از جنگ⚔️ ✅دستورات لازم براى حرکت به سوى ميدان نبرد: 🔹امام(عليه السلام) در آغاز اين نامه فرمانده لشکر (معقل بن قيس) را به تقواى الهى سفارش مى کند و مى فرمايد: «تقواى خداوند را پيشه کن; همان خدايى که سرانجام بايد به لقاى او برسى و عاقبتى جز حضور در پيشگاهش ندارى»; (اتَّقِ اللهَ الَّذِي لاَ بُدَّ لَکَ مِنْ لِقَائِهِ، وَلاَ مُنْتَهَى لَکَ دُونَهُ). اين تعبيرات در حقيقت برگرفته از قرآن مجيد است آنجا که مى فرمايد: (وَاتَّقُوا اللهَ وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ مُلاقُوهُ)(2) و در جاى ديگر مى فرمايد: (وَأَنَّ إِلى رَبِّکَ الْمُنْتَهى).(3) آرى هر که باشى و به هرجا برسى عاقبت بايد به لقاى الله بشتابى و در محضر عدلش حضور يابى و حساب اعمال خود را پس دهى. 🔸اگر امام(عليه السلام) نامه خود را با توصيه به تقوا و يادآورى معاد آغاز مى کند، به جهت آثار مختلف آن است، زيرا از يک سو سبب مى شود که دستورهاى دنبال آن را مو به مو اجرا کند و از سوى ديگر چون برنامه لشکر، برنامه جهاد فى سبيل الله و سير الى الله است، به آنها روحيه مى دهد و آمادگى آنان را براى پيکار با دشمن بيشتر مى کند. آن گاه امام(عليه السلام) به ده دستور جنگى در مورد اعزام نيروها به ميدان نبرد و چگونگى مقابله با دشمن، اشاره مى فرمايد که در واقع همه جنبه مقدماتى و آمادگى دارد; نخست مى فرمايد: «جز با کسى که با تو بجنگد پيکار مکن»; (وَلاَ تُقَاتِلَنَّ إِلاَّ مَنْ قَاتَلَکَ). اين دستور نخستين، بيانگر روح مسالمت جوى انسان است که نمى خواهد آغازگر جنگ، مسلمانان باشند و تا دشمن شروع نکند، آنها اقدام به جنگ نکنند. قرآن مجيد مى فرمايد: «(وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَکَّلْ عَلَى اللهِ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ); و اگر تمايل به صلح نشان دهند، تو نيز از در صلح درآى; و بر خدا توکل کن، که او شنوا و داناست».(4) 🔸سپس در دومين، سومين و چهارمين دستور مى افزايد: «صبح و عصر که هوا خنک است، لشکر را به حرکت درآور و به هنگام گرمى روز به آنها استراحت ده و در پيمودن راه آرامش و رفاه لشکر را در نظر بگير»; (وَ سِرِ الْبَرْدَيْنِ(5)، وَ غَوِّرْ(6) بِالنَّاسِ، رَفِّهْ(7) فِي السَّيْرِ). بديهى است هرگاه لشکر عجولانه و با شتاب به سوى ميدان حرکت کند و ملاحظه سرما و گرما و استراحت را ننمايد، هنگامى که وارد ميدان مى شود خسته و ناتوان است و پيکار با دشمن براى او بسيار دشوار. 🔹آن گاه در پنجمين و ششمين دستور مى فرمايد: «در ابتداى شب حرکت مکن چرا که خداوند شب را وسيله آرامش قرار داده و آن را براى توقّف تعيين نموده نه کوچ کردن، بنابراين شب هنگام بدنت را آرام ساز و مرکب ها را نيز آسوده بگذار و پس از توقف به هنگام سحر يا وقتى که سپيده مى دمد به يارى خدا حرکت نما»; (وَلاَ تَسِرْ أَوَّلَ اللَّيْلِ، فَإِنَّ اللهَ جَعَلَهُ سَکَناً، وَ قَدَّرَهُ مُقَاماً لاَ ظَعْناً، فَأَرِحْ فِيهِ بَدَنَکَ، رَوِّحْ ظَهْرَکَ. فَإِذَا وَقَفْتَ حِينَ يَنْبَطِحُ(8) السَّحَرُ، أَوْ حِينَ يَنْفَجِرُ الْفَجْرُ، فَسِرْ عَلَى بَرَکَةِ اللهِ). اين سخن اشاره به همان چيزى است که بارها در قرآن مجيد آمده است که شب را خداوند مايه آرامش قرار داده: «(فالِقُ الاِْصْباحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَکَناً); خداوند شکافنده صبح است و شب را مايه آرامش قرار داده است».(9) همين مضمون در سوره يونس، آيه 67، قصص، آيه 73، غافر، آيه 61 و در آيات ديگر نيز آمده است. 📚1 .مصادر نهج البلاغه، ج 3، ص 226) 2 . بقره، آيه 223 . 3 . نجم، آيه 42. 4 . انفال، آيه 61. 5 . «بردين» تثنيه «برد» به معناى سرما و اشاره به صبح و عصر است که هوا نسبتاً خنک تر است. 6 . «غوّر» از ريشه «غور» بر وزن «قول» در منابع لغت دو معنا براى آن ذکر شده است: نخست خوابيدن در نيمه روز که گاه از آن تعبير به قيلوله مى شود و دوم فرو رفتن در باطن و عمق چيزى است و در جمله بالا معناى اوّل اراده شده است و گاه اين واژه به معناى حمله و غارت کردن نيز بکار رفته است. 7 . «رفّه» از ريشه «ترفيه» و «رفوه» به معناى آسايش و راحت بودن زندگى گرفته شده و رفاه نيز به عنوان يکى از مصدرهاى اين واژه ذکر شده است. 8 . «ينبطح» از ريشه «بطح» بر وزن «فتح» به معناى گستردن است و جمله «يَنْبَطِحُ السَحَرُ» به معناى گسترش سحرگاهان و آشکار شدن نشانه هاى آن است. اين واژه گاه به معناى دراز کشيدن در روى زمين نيز آمده است. 9 . انعام، آيه 96 . #ادامه_دارد #قسمت_دوم ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ @Asheghan_Amiralmomenin ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍

🍁🌾🥀🍂🌱🌷🕊 🌴#ادامه #ترجمه_و_شرح_نامه_12_نهج_البلاغه: دستوراتی برای پیش از جنگ⚔️ ✅ادامه دستورات لازم براى حرکت به سوى ميدان نبرد: 🔷اينکه قرآن شب را وسيله آسايش و آرامش قرار داده در حالى که امام(عليه السلام) سخن از آغاز شب مى گويد و سحر را استثنا مى کند. ✅پاسخ اين سؤال با توجّه به يک نکته روشن مى شود و آن اينکه منظور از شب همه آن است به استثناى سحر که مقدار کمى از آخر شب است. از دستوراتى که درباره نماز شب داده شده به خوبى استفاده مى شود که آخر شب مستثناست، لحظه بيدارى و هشيارى و حرکت و جديّت و استغفار و توبه است همان گونه که در آيه قرآن آمده است: (وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالاَْسْحَارِ).(10) 🔶از اينکه امام(عليه السلام) روى اوّل شب تکيه مى کند به نظر مى رسد علت آن است که بسيارى عادت دارند کارى را که از عصر شروع کرده اند تا مدتى از شب ادامه دهند، امام(عليه السلام) مى فرمايد: شب که آغاز شد توقف کنيد و به نماز بايستيد و سپس استراحت کنيد. جمله «رَوِّحْ ظَهْرَکَ» به عقيده بعضى از مفسّران اشاره به استراحت دادن مرکب هاى سوارى مانند اسب است و بعضى آن را اشاره به شتران بارکش مى دانند که نيازهاى لشکر را با خود به سوى ميدان جنگ مى برد و مانعى ندارد که هر دو در اين جمله مراد باشد. بايد توجّه داشت که يکى از معانى «ظهر» که در کتب لغت آمده حيواناتى است که بار بر دوش آنها مى نهند و يا سوار بر آنها مى شوند و اينکه بعضى از مفسّران نهج البلاغه معناى «ظهر» را محدود به شتران بارکش يا محدود به اسب هاى سوارى کرده اند، درست به نظر نمى رسد. 🔹آن گاه در هفتمين، هشتمين و نهمين دستور مى فرمايد: «و هنگامى که دشمن را ملاقات کردى در وسط ياران و قلب سپاهت قرار گير نه آنقدر به دشمن نزديک شو مانند کسى که مى خواهد آتش جنگ را بر افروزد و نه آنقدر دورى کن همانند کسى که از جنگ مى ترسد (اين گونه باش) تا فرمان من به تو برسد»; (فَإِذَا لَقِيتَ الْعَدُوَّ فَقِفْ مِنْ أَصْحَابِکَ وَسَطاً، وَلاَ تَدْنُ مِنَ الْقَوْمِ دُنُوَّ مَنْ يُرِيدُ أَنْ يُنْشِبَ(11) الْحَرْبَ. وَلاَ تَبَاعَدْ عَنْهُمْ تَبَاعُدَ مَنْ يَهَابُ الْبَأْسَ، حَتَّى يَأْتِيَکَ أَمْرِي). 🔸قرار گرفتن فرمانده لشکر در وسط آنها از يک سو مايه قوت قلب لشکر است و از سوى ديگر آسان تر مى تواند فرمانش به تمام لشکر برساند. در دهمين و آخرين دستور مى فرمايد: «مبادا عداوت شخصى شما با دشمن سبب شود که پيش از دعوت آنها به صلح و اتمام حجت با آنها پيکار کنيد»; (وَلاَ يَحْمِلَنَّکُمْ شَنَآنُهُمْ(12) عَلَى قِتَالِهِمْ، قَبْلَ دُعَائِهِمْ وَ الاِْعْذَارِ(13) إِلَيْهِمْ). 📚10 . آل عمران، آيه 17 . 11 . «ينشب» از ريشه «نشوب» بر وزن «سجود» به معناى درگير شدن و دخالت کردن در چيزى و گاه به معناى شعله ور شدن جنگ است و «انشاب» که از باب افعال است به معناى فرو بردن چنگ در گريبان کسى است و گاه به معناى برافروختن آتش جنگ مى آيد. 12 . «شنآن» مصدر است به معناى خصومت و دشمنى داشتن. 13 . «اعذار» به معناى اتمام حجت کردن و راه عذر را بر ديگرى بستن است. #ادامه_دارد #قسمت_سوم ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ @Asheghan_Amiralmomenin ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍

🍁🌾🥀🍂🌱🌷🕊 🌴#ادامه #ترجمه_و_شرح_نامه_12_نهج_البلاغه: دستوراتی برای پیش از جنگ⚔️ ✅نکته: 🔷معقل بن قيس کيست؟ 📝بعضى از مورّخان گفته اند که او از مردان شجاع کوفه بود و فرماندهى بعضى از لشکرها را در زمان عمر بن خطاب به عهده داشت و او از شيعيان امير مؤمنان على(عليه السلام) بود و حضرت او را به فرماندهى بعضى از سپاهيانش انتخاب مى کرد و در روز جنگ جمل يکى از اميران لشکر بود. در ايمان و اخلاص او نسبت به امير مؤمنان على(عليه السلام) همين بس که قبل از جنگ صفين هنگامى که لشکر در نُخَيله (منزلگاهى نزديک کوفه) اجتماع کرده بودند، 🌺 امام(عليه السلام) خطبه اى درباره جهاد در برابر شورشيان شام ايراد فرمود، معقل عرض کرد: «وَاللهِ يا اَميرِالْمُؤْمِنينَ لا يَتَخَلَّفُ عَنْکَ إلاّ ظَنينٌ وَ لا يَتَرَبَّصُ بِکَ إلاّ مُنافِقٌ; به خدا سوگند 🕊اى امير مؤمنان هيچ کس در اين سفر از تو جدا نمى شود مگر فرد متهم و مورد سوء ظن و ترديد نمى کند درباره تو مگر منافق». 🔖در بعضى از روايات آمده است که در يکى از معرکه ها، مستورد که يکى از خوارج بود با معقل روبه رو شد. او نيزه اى به دست داشت و معقل شمشيرى، او نيزه اش را در بدن معقل فرو کرد و معقل محکم با شمشيرش بر او کوفت و هر دو جان سپردند معقل به شهادت رسيد و مستورد به جهنم وارد شد.(14) 📚14 . مصادر نهج البلاغه، ج 3، ص 225 ; شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 3، ص 202 ; تاريخ الامم و الملوک للطبرى، ج 4، ص 144. . #قسمت_چهارم ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ @Asheghan_Amiralmomenin ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍