🔺 يك #آدم_باتقوا تا زمانیکه كه باتقواست و با اصول تقوا فكر می‏كند، عملى كه از او سر می‏زند نیز متناسب با اوست. حالا اين شخص باتقوا در يك شرايطى قرار میگيرد كه #فكر_گناه در او پيدا می‏شود، بعد برخلاف مقتضاى تقوايش، گناهى مرتكب می‏شود. 🔺اين #گناه، او را به همان حالت اول باقى نمیگذارد و او ديگر آن آدمِ اول نيست، چون وقتى انسان عملى را مرتكب می‏شود، #انديشه آن عمل در روحش پيدا میشود، تصور آن عمل و #غايت آن عمل براى او پيدا میشود، يعنى روحش با عمل، نوعى #اتحاد پيدا می‏كند. 🔺اين است كه بعد از آنكه عمل پايان يافت، اثرى از آن فعل، در روح انسان باقى می‏ماند. آقاى #خمينى در درس اخلاق شان، یکی از مبناهایی که هميشه بر آن تكيه می‏كردند، همين مسأله اثر گذاشتن عمل روى روح انسان بود كه چگونه هر عملى يك صورت مشابه و متناسب با خودش بر روى روح انسان باقى می‏گذارد. 🔺حالا اگر همين عمل #تكرار شود، درست مثل صورت ضعيفى كه از يك شى‏ء باقی می ماند، بار دوم اين اثر روى اثر اول مى ‏آيد و آن را #عميقتر میكند. اگر اين عمل بارها #تكرار شود، كم ‏كم به گونه ‏اى میشود كه اثر اينها تدريجا غلبه میكند بر وضع سابق، 🔺يعنى تا يك مدتى در روح انسان، دو كيفيت متضاد هست و به قول امروزی ها، انسان داراى #دو_شخصيت میشود: نيمى از وجودش #وجود_تقوايى است واقعاً، و نيمه ديگر از وجودش، #وجود__فاسقی است واقعاً، گاهى اين نيمه غلبه میكند و گاهى آن نيمه‏. 🔺اين «گاهى» از باب اين نيست كه يك نوع #نفاق در كار هست، بلكه به حكم دو شخصيتى است كه نيمى اين‏جور حكم می‏كند و نيمى آن‏جور؛ به علت خاصى آن طرف غلبه پيدا میكند، به علت ديگرى آن‏ طرف. بعد كم كم به صورتى می‏شود كه آن نيمه غلبه پيدا می‏كند؛ يعنى تدريجا صورت روحش صورت اين #عمل_فاسقانه و فاجرانه می‏شود. 🔺آن وقت است كه در نهايتِ سهولت، اين #عمل_فسق و فجور از او صادر می‏شود و ديگر وقتى میخواهد #عمل_باتقوايى انجام دهد، برايش يك امر غير طبيعى است. از اين بهتر ديگر نمیشود تأثير عمل بر روح را بيان كرد، تأثير عمل در ساختن انسان و در چگونه ساختن انسان. 📚 مجموعه آثار استاد #شهيد_مطهرى (نقدى بر ماركسيسم)، ج‏13، ص: 661-663. با کمی تلخیص 📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍

💠 قاعده «از كوزه همان برون تراود كه در اوست» (بخش چهارم) 6️⃣ نکته ششم: ارزش عمل، به نیت پشت آن است 🔺در بينش اسلامى، ملاك ارزش اعمال، به #نیت و انگيزه‌های پشت آن است. چه اینکه امام صادق(ع) بعد از تلاوت آیه «كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‏ شاكِلَتِهِ»، فرمودند: «يَعْنِي عَلَى نِيَّتِه‏».(کافی، ج2، ص16) 🔺اساسا آدمى از عملش به اندازۀ بينش و بصيرتش بهره مى‌برد. سرّ بهره‌هاى گوناگون و پاداش‌هاى متفاوت در برابر عمل‌هاى مساوى، در همين نكته است. لذا آنچه به عمل شكل مى‌دهد، نيت و بينش عامل است. (بیان امام خمینی) 7️⃣ نکته هفتم: ردّ «نظریه دلت پاک» 🔺وقتی گفته میشود: «از كوزه همان برون تراود كه در اوست»(#شیخ_بهایی، دیوان اشعار)، انسان حکم کوزه را دارد که هرچه در «كوزه وجودش» بود، همان از ديوارهاى وجودش يعنى از دست، پا، چشم، زبان و ساير اعضايش تراوش میكند. 🔺ممكن نيست آب درون متعفن باشد اما آب بيرون خوش طعم و گوارا. و بالعکس ممکن نیست آب بیرونی متعفن باشد اما آب درون خوش طعم و گوارا. 🔺لذا اين عقیده که «دلت پاک»، درحالی که عملش پُر از هر فسق و فجوری است، بسیار غلط و خلاف این قاعده قرآنی است. عقیده ای که #مرجئه در قدیم و #بهائیت در دیروز سر دست گرفته بودند؛ و امروزه نیز بسیار سر زبان ها میچرخد. 8️⃣ نکته هشتم: رابطه دیالکتیکی بین عمل و شاکله 🔺اینگونه نیست که فقط شاکله بر عمل اثرگذار باشد بلکه این رابطه طرفینی و دیالکتیکی است. از طرفى ملكات خاص، اعمال خاص را به دنبال مى‌آورد و از طرف ديگر اعمال خاص، ملكات خاصى را شكل مى‌دهد. 🔺در واقع از طرفی گناهان روى قلب و روح اثر مى‌گذارد و از طرفی روح و قلب، موجب صدور اعمالی خاص و هم سنخ با خودش میشود. 🔺لذا عمل متكبرانه یا حسودانه، انسان را متكبر و حسود مى‌كند، و هرچه بيشتر #تكرار شود، روح تکبر و حسادت در انسان قوي تر و نيرومندتر شده و تبدیل به یک #ملکه_راسخه میشود. و بالعکس، شاکله متکبر، عمل متکبرانه را نتیجه میدهد. 🔺در واقع افراد در چگونگی شکل گیری شاکله خود، دارای انتخاب و #اختیار هستند اما پس از شکل گیری شاکله، کنش های انسانی در بستر و کانال آن شاکله، حرکت میکند. 9️⃣ نکته نهم: صرفا متمرکز بر عمل نباشیم! 🔺در مسئله تربیت، صرفا بر عمل، رفتار و کنش ها متمرکز نشویم بلکه به منشا آن اعمال یعنی خُلقیات درونی و ذهنیات و عقاید حاکم بر آن نیز توجه کنیم بلکه عمده تمرکز را بر همین عوامل بگذاریم. (بیان شهید مطهری) 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9