هدایت شده از تعلیقات
🔖 سیدحسن نصرالله، معمار هویت جدید شیعیان لبنان (۱)
تشیع در طول تاریخ به انحا مختلفی در جغرافیای جهان اسلام ورود کرده، نضج گرفته و تطور یا رکود داشته. شرایط تاریخی و اجتماعی در نحوه پیدایی و مانایی زیست شیعی در نواحی گوناگون اثر داشته است.
تعبیر "تشیع" وقتی اضافه به کشوری میشود و هنگامی از "شیعیان ایرانی" یا "شیعیان عراقی" یا "#شیعیان_لبنانی " سخن میگوییم که شرایط تاریخی _ اجتماعي، بوم فرهنگی، اقتضای پدیدآمدن نوع خاصی از زیست شیعی، هویت شیعی و نگرش و کنش شیعی را در پی داشته باشد.
تشیع در لبنان ریشهای عمیق و تاریخی دارد و بخشی از تراث فقهی و کلامی تشیع مدیون حوزه جبل عامل است. اما فترتی طولانی موجب میشود تشیع در لبنان به محاق رفته و بهعنوان یک جریان پویا و اثرگذار و نقشآفرین مطرح نباشد. روایت امام موسی صدر از وضعیت شیعیان لبنان گواهی بر این افول است. اما با ورود امام موسی تشیع جان تازه میگیرد و امکان بازیابی اجتماعی خود را بهدست میآورد.
اما توسعه تشیع و ساخت جریان اجتماعی جدید شیعی بهدست سیدعباس موسوی و #سیدحسن_نصرالله رقم میخورد. اساسا "تشیع لبنانی" با خوانش و نگرش حزبالله معنا میشود و نقشی بینالمللی و هویتساز مییابد، این تشیع مختصات و نظام معنایی خاصی دارد که آن را از دیگر بروزات تشیع در کشورهای دیگر ممتاز میسازد.
"تشیع در لبنان" با عنصر "انقلاب اسلامی" و "#مبارزه_با_اسرائیل" عجین است. شیعه لبنانی عمیقا دارای هویت انقلابیاند و خود را از #پایگاه_معرفتی انقلاب خمینی تفسیر و بازتعریف میکند. پس تشیع لبنانی، تشیعی سنتی نیست بلکه تشیع عصر و زمانه خویش است. زنده و پویا و دارای مسئله. شیعه لبنانی عمیقا هویت گرا است و ریشه هویتی خود را در انقلاب خمینی میبیند.
اینکه ملتی دارای تاریخ، رهبری خود و #عنصر_هویتساز خود را در بیرون مرز جغرافیایی تعریف کند و عصبیت و ریشههای سنتی موجب نشود نسبت به حقیقت ولایتمداری و نسبت گیری با ولی عصر گارد و موضع منفی داشته باشد و به راحتی و با افتخار خود را پیرو ولی فقیه زمانه بداند، یعنی سطوح بلندی از رشد و تعالی دینی را طی کرده است و به او امکان کنش متناسب با عصر خود را میدهد. عنصری که در "تشیع عراق" علیرغم وجود جریانهای بالنده ای چون "حشدالشعبی" متفاوت است و تأکید بر "ملیت" در "مرجعیت و رهبری" جدی و پررنگ است.
"تشیع اصیل" از این سنخ رو به آینده دارد و خود را با عناصر زمانه در عین تکیه به مبانی، همراه میکند و رو به فردا و ساخت آینده دارد. لذا پویا و قائم و شیعه زمانه خویش است. اما "تشیع سنتی" رو به گذشته دارد، میل به ایستایی و ماندن در عناصر پیشین و تاریخی دارد لذا کمتر پویا و آیندهساز میشود. "تشیع اصیل" مغز و جانمایه اندیشه شیعی را بر قالبهای تاریخی ترجیح میدهد و بهسرعت شیعه زمانه و آیندهساز میشود. و در عصر حاضر تشیع نمیتواند تشیع زمانه خود باشد مگر با انقلاب اسلامی نسبتی برقرار کند.
از سویی تشیع در لبنان با عنصر قیام لله، مبارزه با طاغوت زندگی میکند و عجین است. شیعیان لبنانی مبارزه و قیام لله را بهصورت نظری نمیخوانند بلکه آن را زندگی میکنند.
در نقطه مبارزه با اسرائیل ایستادن یک امکان معرفتی _ هویتی جدید در اختیار شیعه لبنانی نهاده است که کمنظیر است. ایستادن در خط مقدم مبارزه از "شیعیان لبنان" یک "شیعه قائم" ساخته است نه تشیعی قاعد و خسته و کسل.
"قیام و مقاومت" در همه سطوح غاطبه شیعیان لبنانی حضور دارد. قابل توجهی از شیعیان لبنانی فعالیت اقتصادی را بهعنوان عنصر حامی جبهه مبارزه و مقاومت برگزیدند. پس مقاومت در اقتصاد تشیع لبنانی معنادارد، در سیاست و فرهنگ و آموزش جهتگیری مقاومت و مبارزه جلوه دارد. در تشکيل دولت، پارلمان و کنشهای سیاسی ملی لبنان. پس همانطور که گذشت شیعیان لبنانی، مقاومت و قیام را تنها باور ندارند بلکه آن را زندگی میکنند.
اما اینجا نقش یک رهبر و راهبر که چون مربی، نسلی را راهبری و تربیت کرده است و خطوط اساسی و روند ساخت اجتماعی را با رعایت همه ظرافتها و حساسیتهای سیاسی _ اجتماعی لبنان فراهم آورده است، انکارناپذیر است. سیدحسن نصرالله را میتوان #معمار_هویت_جدید_شیعیان_لبنان نام نهاد.
#سیدحسن_نصرالله
#شیعیان_لبنان
#انا_علی_العهد
#معمار_هویت_جدید_شیعیان_لبنان
🆔 @taalighat