✳️ عدم حجیت دائمی قول رجالی
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 آقای #خویی وجه حجیت قول رجالی را از باب شهادت میداند و شهادت را هم حسی میداند. ما عرض کردیم در عدهای از جاها روشن است که اصالة الحس جاری نمیشود، مثل این که وقتی نجاشی میگوید: «حدیث وی یعرف و ینکر» شهادت وی حدسی است نه حسی.
🔹 کلمات #نجاشی و شیخ دائما ارزش تعبدی ندارد؛ مثلاً در جایی که نجاشی درباره شخصی گفته است: یعرف و ینکر ایشان احادیث وی را دیده است و اینطور میگوید، لذا ما هم میتوانیم مثل نجاشی روایاتش را ببینیم و ارزیابی کنیم.
🔹 یا مثال دیگر این که «اسحاق بن یعقوب» توقیعی از امام زمان عج دارد. ابن حجر سنّی در لسان المیزان از رجال ابن ابی طی که به دست ما نرسیده است نقل میکند که وی توقیعی از امام زمان نقل کرده است. حال که توقیع مقابل ما موجود است عبارت لسان المیزان برای ما ارزش تعبدی ندارد.
🔸 برخی از نکات شیخ و نجاشی ارزش تعبد ندارد جاهایی که راه دیگری نداریم از راه تعبد مثل شهادت قول خبره و ... سخن نجاشی را قبول میکنیم.
#رجال
@HadithSciences
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 اگر آقايان وقت کردند جلد اول معجم مرحوم استاد (آقای خویی) را ببینند. ایشان راجع به وجه حجيت قول رجالی بحث مفصلی دارند. آن را از باب شهادت حجت میدانند.
🔹 ایشان میفرمایند: شهادت را اگر شک بکنيم حسی است يا حدسی، اصل عقلائی (یعنی اصالة الحس) جاری میشود؛ اصل آن است که هر شهادتی حسی باشد.
🔸 خب اشکال میشود که مرحوم نجاشی نسبت به افرادی که 200 سال قبل بودهاند، چطور شهادت حسی میدهد؟! آقای #خویی يک جوابی دادهاند. فرموده اند: کتابهای زیادی در رجال بوده (که مثلاً) نجاشی احتمالاً بر آنها اعتماد کرده.
🔹 غرض آنکه به يک نحوی ايشان اصالة الحس را برای نجاشی درست میکنند.
🔸 اين بحث را چند دفعه من متعرض شدم که در برخی موارد، عبارت خودِ نجاشی صريح است در عدمِ حسی بودن.
🔹 وقتی #نجاشی میگوید «يعرف و ينکر»، اين حدسي است (نه حسی). يعنی ايشان آمده روايتش را نگاه کرده و سپس طبق روايت حکم کرده.
✅ پ.ن: مقصود از شهادت، بیّنه نیست؛ بلکه خبر ثقه است.
#رجال
@HadithSciences
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔹 من شاهد بودم كه نجف پر از مدرسه بود، كتاب فراوان بود، فعاليتهاي علمی رونق داشت و طلبهها واقعاً درس ميخواندند. دنيا در نظرشان بي مقدار بود. همه زاهد بودند و زحمت ميكشيدند.
🔸 ما كه طلبه جواني بوديم، احساس ميكرديم كه مثلاً آقاي #خویی هم به اندازه ما زحمت ميكشد و زندگيِ همسطح با ما دارد.
🔹 وقتي جلد اول معجم آقاي خويي چاپ شد، ميدانستيم كه ايشان براي نوشتن اينكتاب، خيلي زحمت كشيدهاند.
🔸 اينكه طلبه احساس كند بزرگان حوزه هم زحمتكش هستند و رنج ميبرند، به شاگردان او قوّت ميدهد. همين باعث ميشد كه طلبهها هم آرام نداشته باشند و از صبح تا شب بكوشند.
🔹 به خاطر دارم روزي 14 درس و بحث داشتم. از اول صبح تا آخرشب. كار ديگري نداشتيم. فقط ميخوانديم و ميگفتيم و ميشنيديم.
#سیره_علما
#ساده_زیستی
@HadithSciences
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (حفظه الله تعالی):
🔸 مرحوم #نجاشی و شیخ هر دو اهل بغداد هستند، نجاشی (در اجازه و فهرست) از برخی مشایخ بغداد نقل میکند که شیخ آنها را درک نکرده است و یکی از چهرههای معروف که نجاشی زیاد از وی نقل میکند و شیخ او را درک نکرده «ابن نوح» است. چون وقتی #شیخ_طوسی به بغداد میآید ابن نوح در بصره بوده است.
🔹 ابن نوح واقعاً مرد ملایی بوده است. شیخ میگوید: به ابن نوح برخی مذاهب فاسده نسبت داده شده است و من موفق به دیدار او نشدم.
🔸 گاهی به او ابوالعباس و گاهی صیرافی هم میگویند.
🔹 مرحوم شیخ طوسی «ابوالمفضل» را درک نکرده اند چون ابوالمفضل قبل از آمدن مرحوم شیخ طوسی در بغداد فوت میکند، ولی مرحوم نجاشی چون فرزند بغداد است او را درک کرده است.
🔹 چند بار عرض کردهایم که مرحوم #نجاشی از برخی مشایخی نقل میکنند که شیخ طوسی از آنها نقل نمیکند، زیرا مرحوم نجاشی قبل از مرحوم شیخ در بغداد بودند، پدرش جزء علماء بوده و متولد در بغداد بود.
🔸 طبیعتاً عده ای از مشایخ را مرحوم نجاشی در 10-12 سالگی دیده بودند و با حسین بن عبیدالله غضائری رفت و آمد داشتند و با بزرگان بغداد رفت و آمد داشته اند، ولی مرحوم شیخ، خراسانی هستند. سال 408 وارد بغداد شده اند. مرحوم شیخ مشایخی که قبل 408 فوت کرده اند را درک نکرده است. مثلاً همین «ابو المفضل شیبانی» را مرحوم شیخ درک نکرده اند، چون 402 فوت کرده است. ولی مرحوم نجاشی او را درک کردهاند.
@HadithSciences
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 مرحوم سید بن طاووس از قول ورام بن أبی فراس نقل می کند که 200 سال علمایِ ما مقلّد شیخ طوسی بودهاند. در معالم هم این عبارت آمده است.
🔹 منتجب الدین از خاندان بابویه برادر صدوق است. ایشان علمای بعد از شیخ طوسی را بیان کرده. فهرست منتجب الدین شأنش این است. شاید (عددش در ذهنم نیست) شاید 300 یا 200 نفر از علما را اسم برده است. شاید مثلاً دو سوم این علما را نوشته فقیهٌ... فقیهٌ... فقیهٌ.
🔸 این دو تا عبارت را اگر با همدیگر جمع بکنیم، آن می گوید: 200 سال مقلد بوده اند. این میگوید همه فقیهاند. «فقیه مقلد». بعضی اش هم تصادفاً دارد: «فقیهٌ واعظٌ».
🔹 یکی از بزرگان (خدا رحمتشان کند) به شوخی میفرمودند: «اینها فقیهان روضه خوان بودهاند» به تعبیر ایشان.
🔸 فهرست منتجب الدین از این تعبیرات زیاد دارد. البته «فقیهٌ» تنها هم دارد، «فقیهٌ مقرئٌ» یعنی قاری قرآن و «فقیهٌ واعظٌ» هم دارد.
#فهرست
@HadithSciences