🔵 فقه استنطاقی ۵ 🎙برگردیم به روش استنطاق در علم فقه؛ چنین روشی در کلمات فقهاء مورد تصریح نبوده است و گفتیم که حتی كاربستِ واژه «استنطاق» هم در فقه بسیار معدود بوده است؛ ظاهراً تنها در دو باب قضاء و شهادت ، واژه «استنطاق» به معنی «درخواست سخن گفتن؛ به سخن درآوردن»بکار رفته است. البته گاهی به بزرگانی مانند عبدالحسین لاری (که تبار دزفولی دارد و متولد ۱۲۲۶ش در نجف و متوفای ۱۳۰۳ش در جهرم است) کاربستِ این روش در فقه را نسبت داده اند چنانکه به شهید سید محمد باقر صدر (متولد ۱۳۱۳ش و شهید در سال ۱۳۵۹ش ) کاربستِ آن در تفسیر موضوعی قرآن را نسبت داده اند. اما فراموش نکنیم که هیچگاه روش شناسی آن بحث نشده است و مبانی استنطاقِ نصوص و نیز اصول فقهِ استنطاقی، به مثابه یک ابزار برای بدست آوردن حکم شرعی بحث نشده است. من اجازه میخواهم وارد بحثی که برخی مطرح کرده اند نشوم. اینکه میگویند؛ [[ اصول فقه موجود تنها بیان کننده «وظیفه فهمنده ی نص» است که به تعهدات شارع و مبیّنان معصوم نپرداخته است لذا دفتر دومی میخواهد با موضوع « وظيفه مبیّنان شریعت»]] چون یک بحث اختلافی در «کلام جدید» است. همچنین در این مجال به این بحث نمیپردازم که؛ [[ منهجِ استنطاق، ماهیتاً متفاوت از استنباط است، یا تفاوت آن صرفاً در پیچیدگیِ فرایند است. ]] به نظر میرسد بدون غور در آن دو بحث نیز میتوان به هدف فقهی رسید. آنچه به آن اعتقاد دارم و به نظر میرسد حلاّل مشکل باشد این است که؛ درباره نصوص ادلّه مبیّن #مقاصد_الشریعة کار کنیم. در این زمینه کم کار کرده شده است. به نظر میرسد فهم مقاصد الشریعه و #علل_الشرایع و کنکاش در #فلسفه_احکام، فهم ما را از آیات و روایات به روز میکند و راه حل مسائل مستحدثه را بدست میدهد. مسائلی که ره آورد دنیای مدرن است و هیچگاه در دوره مبیّنان شریعت مطرح نبوده اند تا مورد پرسش بوده باشند و طبعاً بیانی از معصوم در خصوص آن به ما نرسیده لذا در دایره « ما لا نص فیه» طبقه بندی میشوند. اما اینکه مقاصد الشریعه کدامند؟ و راه وصول به آنها چیست؟...(ادامه دارد...) 🔺برشی از تقریرات درس آزاد #القواعد_الفقهیه حجت الاسلام و المسلمین استاد رضا حیدری. ۹۹/۱۱/۱۴ http://eitaa.com/Heydari_org

🔵 فقه استنطاقی ۵ 🎙برگردیم به روش استنطاق در علم فقه؛ چنین روشی در کلمات فقهاء مورد تصریح نبوده است و گفتیم که حتی كاربستِ واژه «استنطاق» هم در فقه بسیار معدود بوده است؛ ظاهراً تنها در دو باب قضاء و شهادت، واژه «استنطاق» به معنی «درخواست سخن گفتن/ به سخن درآوردن» بکار رفته است. البته گاهی به بزرگانی مانند عبدالحسین لاری (که تبار دزفولی دارد و متولد ۱۲۲۶ش در نجف و متوفای ۱۳۰۳ش در جهرم است) کاربستِ این روش در فقه را نسبت داده اند چنانکه به شهید سید محمد باقر صدر (متولد ۱۳۱۳ش و شهید در سال ۱۳۵۹ش ) کاربستِ آن در تفسیر موضوعی قرآن را نسبت داده اند. اما فراموش نکنیم که هیچگاه روش شناسی آن بحث نشده است و مبانی استنطاقِ نصوص و نیز اصول فقهِ استنطاقی، به مثابه یک ابزار برای بدست آوردن حکم شرعی بحث نشده است. من اجازه می خواهم وارد بحثی که برخی مطرح کرده اند نشوم. اینکه می گویند؛ [[ اصول فقه موجود تنها بیان کننده «وظیفه فهمنده ی نص» است که به تعهدات شارع و مُبیّنانِ معصوم نپرداخته است لذا دفتر دومی می خواهد با موضوع « وظيفه مبیّنان شریعت» ]] چون یک بحث اختلافی در «کلام جدید» است. همچنین در این مجال به این بحث نمی پردازم که می گویند؛ [[ منهجِ استنطاق، ماهیتاً متفاوت از استنباط است، یا تفاوت آن صرفاً در پیچیدگیِ فرایند است. ]] به نظر میرسد بدون غور در آن دو بحث نیز می توان به هدف فقهی رسید. آنچه به آن اعتقاد دارم و به نظر می رسد حلاّل مشکل باشد این است که؛ درباره نصوص ادلّه مبیّن #مقاصد_الشریعة کار کنیم. در این زمینه کم کار شده است. به نظر می رسد فهم مقاصد الشریعه و #علل_الشرایع و کنکاش در #فلسفه_احکام، فهم ما را از آیات و روایات به روز می کند و راه حل مسائل مستحدثه را بدست می دهد. مسائلی که ره آورد دنیای مدرن است و هیچگاه در دوره مُبیّنان شریعت مطرح نبوده اند تا مورد پرسش بوده باشند و طبعاً بیانی از معصوم در خصوص آن به ما نرسیده لذا در دایره « ما لا نص فیه» طبقه بندی می شوند. اما اینکه مقاصد الشریعه کدامند؟ و راه وصول به آنها چیست؟...(ادامه دارد...) 🔍تبیین و نقد #فقه_استنطاقی 🔺برشی از تقریرات درس #القواعد_الفقهیه حجت الاسلام و المسلمین استاد رضا حیدری. ۹۹/۱۱/۱۴ http://eitaa.com/Heydari_org