💠شیخ فضل الله نوری اولین غرب شناس تاریخ ما بود 🔻به مناسبت سالروز شهادت شیخ فضل الله نوری ➖شهید آیت‌الله #شیخ_فضل_الله نوری یک نابغه و پدیده ای بی نظیر است. در دوره ای که هنوز مظاهر #روشنفکری ظهور نکرده و ماهیت ادعاهای آنها دقیقا آشکار نشده و برخی روحانیون برجسته -اگر دربرابر ظواهر زیبای #روشنفکری همراه نمی‌شوند- اما دچار انفعال می‌شوند، #شیخ_فضل_الله عمق این جریان را می بیند، این مسئله نشانه عظمت علمی و فکری ایشان است. ➖امروز یا حتی از پنجاه سال پیش که تجربه حکومت مدرن رضاشاه و محمدرضا شاه را داریم فهم #مدرنیته ساده است، هنر آن است که در سال ۱۳۲۵ قمری بفهمید #دموکراسی یا #آزادی که منورالفکران می گویند چیست؟ لوایحی که شیخ فضل الله در تحصن حرم حضرت عبدالعظیم(ع) نوشته نشان از شناخت عمیق از اندیشه غرب دارد. ایشان واقعاً اولین غرب شناس تاریخ ما و مظهر روحانیت بیدار، آگاه، هوشیار، هوشمند، مقاوم و مجاهد است. پرسش‌هایی که ایشان از ماهیت #غرب_مدرن مطرح می‌کند نسبت به زمان خود شاهکار است. چنین درکی بی‌نظیر است و کمتر کسی این درک را دارد. ➖بسیاری از علما و دغدغه مندان عصر #مشروطه، هنوز خطر وجوه فرهنگی مدرنیته و مشروطه مورد نظر منورالفکران را درک نکرده بودند و نگاه‌شان بیشتر سیاسی بود. هرچند اولین مواجهه‌های ما با آنها سیاسی و اخلاقی بوده و مثلاً در برابر مظاهر اخلاقی نگران می‌شدیم و یا به مواجهه‌های سیاسی می‌پرداختیم، اما مواجهه‌ فرهنگی عمیق با این جریان به وسیله آیت‌الله شهید شیخ فضل‌الله نوری آغاز می‌شود. به همین دلیل شیخ فضل‌الله نوری آغازگر #غرب_شناسی نقادانه در ایران است که متاسفانه ناشناخته مانده است. ➖کسی مانند #شیخ_شهید در آن دوره نیست که ماهیت #غرب_مدرن را به خوبی شناخته و باطن مقولاتی چون آزادی و مساوات را درک کرده باشد و تا این درجه ایستادگی کند. ما حرکت‌های اسلام‌گرایانه همچون #سید_جمال و دیگران را داریم که به نوعی با آرای مدرنیستی به‌نوعی درآمیخته‌اند. آنجا که یک تقابل خالصانه وجود دارد، تقابل #شیخ_شهید است. ➖آنچه که شیخ صد سال پیش، در آن فضای محدود و غبارآلود، بدون داشتن وسایل ارتباط جمعی در میان سطور رسائل خود درباره غرب فریاد زده است، امروز بعضی از غرب‌شناسان ما با پیدا شدن این همه اسناد و اطلاعات و اخبار، تازه زمزمه اش می‌کنند. ➖مشروطه خواهان و منورالفکران هم به این دلیل با شیخ در افتادند چون فهمیدند او متوجه عمق و نتیجه اندیشه مدرن شده و خطری جدی برای آنهاست. آنها در مقابل خود متفکری را دیدند که روحانی و بزرگ‌ترین مجتهد شهر تهران است، وجاهت روحانی دارد و باسواد و باشعور است و این چیزها را می‌فهمد و شجاعانه در مقابل‌شان ایستاده است. ➖ایشان پیش از همه فهمید باطن مشروطه‌ی #منورالفکر ها چیست و به همین دلیل آنقدر از ایشان کینه دارند که شیخ را اعدام می‌کنند. مشروطه‌طلبانی که مدعی هستند با مستبدین مخالفند، با عین‌الدوله که حتی علیه مشروطه‌خواهان خونریزی کرده بود کنار آمدند اما آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری را اعدام کردند! ✍دکتر شهریار زرشناس http://eitaa.com/Kolbe_Andishe_Farhang