کانون علمی منطق و فلسفه (شیراز)
🔻 اجزاء جسم_۲ (ماده وصورت) 🔖 ترکیب #ماده و #صورت اتحادی است و این دو در خارج نه به دو وجود بلکه به
🔻اجزاء جسم_۳
(ماده وصورت)
براساس آنچه گفتیم #ماده به خودی خود، هیچ فعلیتی ندارد و همۀ فعلیتش به این است که پذیرای صورتهای متفاوت باشد.
براین اساس ماده به دو معنا اطلاق میشود:
الف) #ماده_اولیه :( #هیولی _ #ماده_اولی )
ب) #ماده_ثانیه :
۱_ ماده اولیه_هیولای اولی:
الف) #هیولی یا #ماده_نخستین قوه واستعدادی است که هیچ شانیتی جز پذیرفتن و قبول کردن صورت ندارد.
هیولی نسبت به هرچیزی که با آن روبه رو گردد، قابل و استعداد خواهد بود و جایگاهی جزاین ندارد. حتی هیولی نسبت به چیزی عکس العمل و واکنشی نشان نمیدهد. هیولی یا ماده نخستین صورتهای گوناگونی را میپذیرد ولی واکنش نشان نمیده.
این نکته حائز اهمیت است که هیولی یا ماده نخستین، استعداد و قابلیتی میباشد که به نحو مستقیم و بی واسطه فقط پذیرای صورت جسمیه است. لذا هیولی، جوهری است که همه قوهها و استعدادهای #جسم ناشی از آن است اما خودش فی نفسه هیچ فعلیتی ندارد.
ب) پذیرفتن وقابلیت محض دارای معنا میباشد. اگر دارای معنا نبود فاعلیت نیز معنا پیدا نمیکرد. زیرا فاعل بودن یعنی درغیرخود اثر گذاشتن و تاثیر گذاشتن فاعل در غیرخود، مستلزم آن است که آن شیء از قابلیتِ اثر پذیری برخوردار باشد.
زمان بدون آنچه زمانمند خوانده میشود، چیزی جز امر موهوم نیست زیرا آنچه زمانمند است از زمان منفک و جدا نیست، بر همین اساس هیولا که همان قوه و استعداد محض است بدون گونهای از فعلیت وصورت فعلی جز در عالم ذهن بهرهای از وجود ندارد. از طرفی فعلیت صرف بدون هرگونه قوه و قابلیت نیز در عالم خارج موجود نمیباشد. بنابراین در عالم همانگونه که ماده از صورت فعلی منفک و جدا نیست، فعلیت نیز هرگز از ماده و قوه محض منفک و جدا نخواهد بود، به این ترتیب تقسیم موجودات طبیعی به دو قسم #ماده و #صورت یا به دو قسم بالقوه و بالفعل یک تقسیم تحلیلی و عقلی شناخته میشود و از صنف تقسیمهای فکی و خارجی به شمار نمیآید. لذا ماده محض یا هیولا و صورت فعلی دو امر از امور معقول بوده و آنچه معقول است با هیچ یک از حواس ظاهری قابل ادراک نخواهد بود.
#محسن_بهرامی
╰๛---๛---๛--- ‑ ‑ - -
ᯓ @bahrami_eshragh