بسم الله الرحمن الرحیم
#گزيده_تفسير_آیه ۲۲ بقره
خداوند سبحان در صدر اين آيه كه تتمه آيه قبل است، با تبيين ربوبيّت خود در قالب ذكر برخي آيات آفاقي كه نمونه اي از مجموعه نظام آفرينش است، انسان را متوجه توحيد ربوبي مي كند و در ذيل آن او را از هر گونه شرك آشكار و پنهان نهي مي كند، تا انسان كه مسافر الي الله است بتواند در پرتو عبادت، زاد و توشه راه را كه تقواست تحصيل كند.
اداره همه امور كلي و جزئي عالم مستقيماً به دست خداست و حلقه هاي زنجيره علل هر شي ء نيز جز مجاري فيض و آيات الهي نيست و از اين رو، اسباب و عللْ در آفرينش و پرورش اشيا هيچ نقش استقلالي ندارد. پس هيچ شريكي براي خدا در خالقيت و ربوبيّت نيست.
انسان كه با فطرت توحيدي آفريده شده، اگر به فطرت خويش بازگردد، همين نداي توحيد را از درون خود نيز شنيده با نداي آفاق جهان هماهنگ و سازگار مي يابد.
تسنيم، جلد 2، صفحه 390
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
بسم الله الرحمن الرحیم
#گزيده_تفسير_آیه ۲۳ بقره
نفي ريب (شك توأم با افترا) از قرآن يا بدين معناست كه در قرآن «نبايد» شک کرد و يا بدين معنا كه در قرآن هيچ منشأ شكّي «نيست» و هر شكي تنها از ناحيه بيننده است كه از روي كفر و نفاق يا جهل علمي به آن مینگرد.
آيه محل بحث كه از آيات تحدّي است، هم اعجاز قرآن و صدق دَعْوِي پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم را اثبات مي كند و هم دروغ مخالفان را. تحدّي گاهي به همه قرآن است، گاهي به ده سوره و گاهي نيز به يك سوره و چون قرآن كريم به حقيقتي برتر (كتاب مكنون) متكي است؛ كسي را ياراي آوردن حتي يك سوره كوچك مانند آن نيست. اعجاز قرآن ذاتاً مربوط به محتواي آن است. گرچه امّي بودن پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم نيز مايه تأكّد اعجاز آن است.
دريافت كننده اين كتابْ عبد مطلق و بنده محض خداست و از اين رو در اين كريمه با تعبير «عبدنا» به طور مطلق و بدون هيچ گونه قيد، از او ياد شده است.
تسنيم، جلد 2، صفحه 409
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#گزيده_تفسير_آیه ۲۴ بقره
چون قرآن كريم كتاب هدايت و تربيت انسانِ عالِم، عاقل و ديندار است، بر خلاف كتب علمي و عقلي بشري، سرشار از انذار و هشدار است و در اين كريمه نيز معاندان را از عذابي بر حذر مي دارد كه مواد سوختي، آتش گيره و آتش زنه آن انسانها و سنگهاي مورد پرستش آنهاست و براي كافران، منافقان و فاسقان آماده شده است؛ آتشي كه از درون انسان بر مي خيزد و از اين رو هيچ راه گريزي از آن نيست، بلكه جسم و جان انسان تبهكار را مي سوزاند.
از تعبير (أعدّت) برمي آيد كه جهنم، همانند بهشت، هم اكنون موجود است و كافران كه ماده سوختني و آتش زنه و آتش گيره دوزخند، هم اكنون سراپا مشتعلند، گرچه خود نمي دانند. اثبات عذاب براي كافران، در اين كريمه منافاتي با اثبات آن براي منافقان و مسلمانان فاسق ندارد. عذاب دردناك دوزخ افزون بر كافران، دامن منافقان و مؤمنان عاصي را نيز مي گيرد؛ گرچه دركات و همچنين كوتاهي يا درازي مدّت عذاب متفاوت است.
تسنيم، جلد 2، صفحه 443
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام عليكم
#گزيده_تفسير_آیه ۲۵ بقره
قرآن كريم پا به پاي تبيين احكام و حِكَم دين اثر و ثمر ايمان يا كفر به آنها را نيز بازگو مي كند؛ چنانكه در آيه قبل كيفر تبهكاران را بيان كرد و در آيه محل بحث مؤمنان را به بهشتي كه نهرها در زير آنها جاري است و به ثمرات مداوم و ميوه هاي مشابه و همسران پاكيزه آن و همچنين جاودانگي در آن بشارت مي دهد. بشارت قرآن براي انسانهايي است كه جامع حُسْن فاعلي (ايمان و نيت خالص) و حُسْن فعلي (عمل صالح) باشند؛ زيرا براي ورود به بهشت اجتماع حسن فعلي و فاعلي لازم است، گرچه براي سقوط در جهنم فقدان يكي از آن دو كافي است.
مؤمنان صالح هرگاه در بهشت نعمتي بيابند مي گويند: اين رزق را پيش از اين نيز دريافت كرده ايم و مراد آنان توفيق ايمان و عمل صالح است كه در دنيا بهره آنان شده بود و اكنون به صورت نعمتهاي بهشتي مجسّم و ظاهر شده است. مؤمنان بهشتي افزون بر ساير نعمتها در بهشت، از همسراني پاكيزه بهره مندند كه از هر گونه رجس و رجز مطهرند و زندگي آنان و همسرانشان در بهشت جاودانه است. سرّ خلود در بهشت آن است كه محور پاداش اخروي شاكله اعتقادي و جهان بيني انسان موحد است و چون بهشتيان در دنيا عازم بودند تا ابد بر ايمان و صلاح بمانند، از ابديت در بهشت جاويدان بهره مندند.
تسنيم، جلد 2، صص 465 و 466
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام عليكم
#گزيده_تفسير_آیه ۲۶ بقره
خداي سبحان در پاسخ اعتراض مخالفانْ به مَثَلهاي قرآن، مي فرمايد: خدا از تمثيل به اموري مانند پشه حيا نمي كند و انسانها نيز در برابر چنين مَثَلهايي دو گروهند: مؤمنان، كه آن مثلها را حق و از جانب خدا مي دانند و كافران، كه نقد بي جا دارند و خداوند با اين مثلها گروهي را هدايت و بسياري را گمراه مي كند؛ ليكن اضلال كيفري الهي تنها دامنگير فاسقاني است كه از طاعت حق و صراط مستقيم او خارج شده اند. قرآن كتابي است جهاني و بايد معارف خود را به گونه اي بيان كند كه براي همه انسانها قابل فهم باشد و بهترين زبان براي تبيين معارف بلند، براي توده مردم تمثيل است. مثالهاي قرآن نيز برخي به امور بزرگ و برخي به امور كوچك است؛ گرچه بزرگي و كوچكي اشيا در قياس با يكديگر است و آفرينش همه چيز نسبت به خدا يكسان است.
در اين آيه مؤمنان به علم ستوده شده و كافران به جهل ضمني توبيخ شده اند و در پايان آيه سخن از هدايت و اضلال الهي است؛ هدايت خدا هم ابتدايي است و هم پاداشي، ليكن اضلال الهي تنها كيفري است و خداوند هرگز اضلال ابتدايي ندارد.
تفسير تسنیم ج ۲ ص ۵۰۵
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402