💠🔹امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به دو نكتۀ مهم اشاره كرده نخست مى‌فرمايد: «عفت و خويشتن‌دارى زينت فقر است»؛ (الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ) . شخص فقير به حسب ظاهر و به تصوّر تودۀ مردم داراى نقطۀ ضعفى است، چراكه دست او از مال دنيا ته است؛ اما هرگاه عفت و خويشتن‌دارى داشته باشد، چشم به مال مردم ندوزد، از طريق حرام به دنبال كسب مال نگردد و در مقابل اغنيا سر تعظيم فرود نياورد، اين حالت خويشتن‌دارى كه در عرف عرب «عفت» ناميده مى‌شود زينت او مى‌گردد و نقطۀ ضعف ظاهرى او را مى‌پوشاند. بايد توجه داشت كه «عفاف» و «عفت» تنها به معناى خويشتن‌دارى در برابر آلودگى‌هاى جنسى نيست آن‌گونه كه در فارسى امروز ما معنا مى‌شود، بلكه از نظر واژۀ عربى، هرگونه خويشتن‌دارى در مقابل گناه و كار خلاف را فرا مى‌گيرد.
#حکمت_340
🔶 @Nahj_Et
💠🔹حضرت مى‌فرمايد: شما به واسطۀ خداوند در جامعه داراى احترام شده‌ايد و ميان بندگان خدا بزرگوارى و كرامت پيدا كرده‌ايد، ولى خدا را در بين بندگانش بزرگ نمى‌شماريد و حريم او را پاس نمى‌داريد و حاضر نيستيد به خاطر خدا به بندگان خدا خدمت كرده و براى آنها كارى انجام دهيد. حاضر نيستيد براى تقويت حق و تجهيز لشكر اسلام اموالتان را انفاق كنيد، و يا براى دفاع از حق به جهاد با دشمنان خدا رفته و جان خود را به خطر اندازيد. خداوند فرموده است كه بايد فقير و مظلوم را كمك و يارى كرد، اما شما در برابر گرسنگى مردم بى‌تفاوت هستيد و از مظلوم دفاع نمى‌كنيد. خلاصه اين‌كه شما به وسيلۀ دين خدا و نام خدا خود را گراميتر مى‌شماريد، در حالى كه بسيارى از دستورات الهى را عمل نمى‌كنيد و حريم خدا و فرمانهاى او را در بين مردم نگه نمى‌داريد. سفارش به عبرت گرفتن
#خطبه_117
🔶 @Nahj_Et
💠🔹. این حکمت اشاره به اين دارد كه يكى از صفات پروردگار، ستار العيوب بودن است. با رحمت واسعه‌اش گناهان پنهانى بندگان را افشا نمى‌كند تا آبروى آنها در نزد دوست و دشمن ريخته نشود شايد بيدار شوند به سوى خدا باز گردند و از گناهان خويش توبه كنند و دست بردارند. اما بسيار مى‌شود كه افراد از اين لطف و رحمت الهى سوء استفاده مى‌كنند و گمان دارند گناهى نكرده‌اند يا اگر گناهى مرتكب شده‌اند خداوند بدون توبه آنها را مشمول عفو خود قرار داده است. امام عليه السلام در اينجا هشدار مى‌دهد كه از اين لطف و عنايت الهى مغرور نشويد به خصوص اين‌كه ممكن است اين از قبيل نعمت‌هاى استدراجى باشد يعنى خداوند گروهى از گنهكاران را لايق عفو و بخشش نمى‌بيند؛ آنها را به حال خود رها مى‌كند تا مجازاتشان را به تأخير بيندازد تا پشتشان از بار گناه سنگين شود و آنگاه به شدت آنها را گرفته و مجازات مى‌كند
#حکمت_30
🔶 @Nahj_Et
🔵 حقوق متقابل پدر و فرزند
♓️ وَ قَالَ ( علیه السلام ) : إِنَّ لِلْوَلَدِ عَلَی الْوَالِدِ حَقّاً وَ إِنَّ لِلْوَالِدِ عَلَی الْوَلَدِ حَقّاً فَحَقُّ الْوَالِدِ عَلَی الْوَلَدِ أَنْ یُطِیعَهُ فِی کُلِّ شَیْءٍ إِلَّا فِی مَعْصِیَةِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَی الْوَالِدِ أَنْ یُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ یُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ یُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ .
♻️ و درود خدا بر او فرمود: همانا فرزند را به پدر، و پدر را به فرزند حقی است، پس حق پدر بر فرزند این است که فرزند در همه چیز جز نافرمانی خدا، از پدر اطاعت کند، و حق فرزند بر پدر آنکه نام نیکو بر فرزند نهد، خوب تربیتش کند، و او را قرآن بیاموزد.
📚 نهج البلاغه #حکمت_399
🔶 @Nahj_Et
💠🔹اين سخن را امام زمانى بيان فرمود كه در مسير حركتش به شام كشاورزان و دهبانان شهر انبار با او ملاقات كردند (و به عنوان احترام به امام) از مركب پياده شده و با سرعت پيش روى او حركت كردند (و اين مراسم را كه نشانۀ خضوع فوق العاده در برابر امراى ستمگر بود انجام دادند) امام عليه السلام فرمود: اين چه كارى بود كه كرديد؟»؛ (وَ قَالَ عليه السلام: وَ قَدْ لَقِيَهُ عِنْدَ مَسِيرِهِ إِلَى الشَّامِ دَهَاقِينُ الْأَنْبَارِ، فَتَرَجَّلُوا لَهُ وَ اشْتَدُّوا بَيْنَ يَدَيْهِ، فَقَالَ: مَا هَذَا الَّذِي صَنَعْتُمُوهُ) . «عرض كردند اين رسوم و آدابى است كه ما اميران خود را با آن بزرگ مى‌داريم»؛ (فَقَالُوا: خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا)
#حکمت_37
🔶 @Nahj_Et
💠🔹الفت گرفتن احتياج به مقدمات دارد همان‌گونه كه عداوت و دشمنى نيز مقدماتى مى‌خواهد و نظر امام عليه السلام به اين حقيقت است كه در روايات نيز وارد شده و در گفتار معروف: «الْإنْسٰانُ عَبيٖدُ الْإحْسٰانِ؛ انسان بندۀ احسان است» منعكس است. شاعر عرب نيز مى‌گويد: وَ إنّى لَوَحْشِىٌّ إذٰا مٰا زَجَرْتَني وَ إنّىٖ إذٰا ألَّفْتَني لَاَلُوفٌ هنگامى كه از من دورى كنى من از تو رميده مى‌شوم ولى هنگامى كه از در الفت در آيى با تو الفت مى‌گيرم. اين‌كه در بعضى از شروح به واسطۀ حل نشدن مشكل «مدنىٌّ بالطبع» بودن انسان يا وحشى بودن قلوب اين تفسير را پذيرفته‌اند كه منظور از «رجال» همۀ انسان‌ها نيستند بلكه افراد بزرگ و قدرتمندِ اجتماع‌اند، تفسير نادرستى به نظر مى‌رسد، زيرا ظاهر عبارت اشاره به همه يا اغلب انسان‌هاست نه گروه اندكى
شرح#حکمت_50
🔶 @Nahj_Et
💠🔹 اين سخن حكيمانۀ امام مربوط به بعضى افراد سرشناس از مسلمانان مانند «سعد بن ابى‌وقاص» و «عبداللّٰه بن عمر» است كه در جنگ جمل وصفين با امام همراهى نكردند وبه دشمنان او نيز نپيوستند، بلكه بى‌طرف ماندند وبه عذرهاى واهى متوسل شدند. امام دربارۀ آنها مى‌فرمايد: «حق را تنها گذشتند و باطل را يارى نكردند»؛ (خَذَلُوا الْحَقَّ، وَ لَمْ يَنْصُرُوا الْبَاطِلَ) . اشاره به اين‌كه گرچه آنها به يارى باطل نشتافتند و در صف مقابل ما قرار نگرفتند؛ ولى چون به يارى حق برنخاستند و به پيام قرآن كه مى‌گويد: ««فَقٰاتِلُوا اَلَّتِي تَبْغِي حَتّٰى تَفِيءَ إِلىٰ أَمْرِ اَللّٰهِ»؛ به آن گروه ظالمى كه بر ضد پيروان حق (و امام مسلمين) برخاسته بجنگيد تا به فرمان گردن نهند» عمل نكردند درخور هر گونه سرزنش و ملامتند. در اين‌كه آيا اين گروه با على عليه السلام بيعت كرده بودند ولى در مسئلۀ مبارزه با اصحاب جمل و جنايتكاران شام كوتاه آمده بودند يا از ابتدا زير بار بيعت نرفته بودند، در ميان مورخان اختلاف نظر است. در بعضى از نقل‌ها آمده كه اينها بيعت را پذيرفتند ولى به فرمان امام در مبارزۀ با اهل باطل عمل نكردند و مطابق برخى ديگر از نقل‌ها از ابتدا زير بار بيعت با آن حضرت نرفتند و جزء اقليت ناچيزى بودند كه بر خلاف جمهور مسلمين از بيعت با امام سر باز زدند.
شرح#حکمت_18
🔶 @Nahj_Et