✳️ نوشتاری پیرامون آیه «وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ...» (سوره حج آیه۴۰) 1⃣ ترجمه: اگر خدا دفع شر بعضی از مردم را به بعض دیگر نکند همانا صومعه‌ها و دیرها و کِنِشْت‌ها و مساجد همه خراب و ویران شود. 2⃣ صوامع: جمع صومعه است به معنای دیر راهبان مسیحی که آن را در صحراها مى‏‌ساختند و در آن به شکل گوشه گیرانه عبادت مى‏‌ نمودند. 2⃣ «بِیَع» جمع بیعة به معنای معبد مسیحیان است. مانند صیغ که جمع صیغه است و شیع که جمع شیعه است. 3⃣ #طبرسى گفته: «بيع» معابد نصارى است در شهرها، و «صوامع» معبد آنهاست در صحراها. 4⃣ صلوات: ج صلاة است به معنای کِنِشْت ها. کنشت همان معابد يهود است. ✔️ حافظ شیرازی سروده است: عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت همه کس طالب یارند چه هشیار و چه مست همه جا خانه عشق است چه مسجد چه کنشت 5⃣ «صلوات» در این آیه، به تعبیر زمخشری تعریبِ «صَلوسا» می باشد. 6⃣ دیدم آیت الله #جوادی_آملی در درس تفسیر خود به مطلبی اشاره کرده اند و آن این که: ❓ چطور صومعه و بيعه و مركز عبادي يهود بر مسجد مسلمانها مقدّم ذکر شده است؟ 🔸 گفته اند براي رعايت تقدّم زماني است كه خب آنها قبل از اسلام بودند. یا هم گفته اند شروع از ضعيف است به قوي نظير آنچه در سورهٴ مباركهٴ «فاطر» آيه 32 از ضعيف به قوي آمده: ﴿ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا﴾ بندگان ما چند گروه‌اند ﴿فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ﴾ از آنها بالاتر ﴿وَمِنْهُم مُّقْتَصِدٌ﴾ از آنها بالاتر ﴿وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ﴾ كه بر امام تأويل شده است پس ترتيب گاهي به لحاظ تقدّم زماني است گاهي براي اينكه از پايين به بالا مي‌روند از ضعيف به قوي مي‌روند. ✍ رضا حسینی #ادبیات @Nardebane_feghahat