✳️ درس خارج فقه آیت الله محمد جواد #فاضل_لنکرانی  ۱۲ آذر ۱۳۸۸ 🔶 بررسی ملاک‌های #مکی و #مدنی بودن آیات قرآن: 1⃣ نظریه اول این است که این تقسیم بندی از حیث #مکان است؛ آنچه که در مکّه و نواحی آن مثل منی و عرفات نازل شده باشد، مکّی است و آنچه در مدینه و حوالی آن نازل شده، مدنی است؛ «ما نزّلت بمکّة و ضواحیها فهی مکّیة و ما نزّلت بمدینة و ضواحیها فهی مدنیّة». 2⃣ نظریّه دوم ـ که مشهور بین مفسّرین همین قول استـ تقسیم از حیث #زمان است؛ گفته‌اند المکّی ما نزّل قبل الهجرة ـ آیات مکّی آن است که قبل از هجرت نازل شده باشدـ و إن کان بالمدینة ـ هرچند در مدینه باشد؛ اما چون قبل از امر به هجرت نازل شده، مکّی است. 3⃣ نظریه سوّم این است که باید دید #مخاطب آیه چه کسانی هستند (ملاک خطابی)؛ اگر مخاطبین به عنوان «یا أیّها الناس» است، آیات مکّی خواهد بود و اگر مخاطب «یا أیّها الذین آمنوا» است، این آیات مدنی می‌شوند. #ابن_مسعود این نظر را هم نقل کرده است و هم آن را پذیرفته است. 4⃣(نظریه چهارم) عده ای از حیث #محتوا تقسیم کرده‌اند (ملاک #محتوایی)؛ گفته‌اند: کلّ سورة ذکرت فیه الحدود و الفرائض فهی مدنیّة و کلّ ما کان فیه ذکر القرون الماضیة فهی مکّیة؛ هرچه که راجع به حدود و فرائض است، مدنی است. 🔹البته ناگفته نماند که ملاک خطابی موارد نقض فراوان دارد. @Nardebane_feghahat

✔️ درس خارج استاد شهیدی 25/03/96 🔸 یا کلام ظهور دارد که به آن عمل می‌‌کنیم و یا کلامی ظاهر در معنا نیست که نباید عمل کنیم. ما متعبد شدیم به این‌که به ظهور کلام عمل کنیم. اگر کلام ظهور در معنایی نداشت، ما عمل نمی‌کنیم. 🔹 مثلاً در یک حدیث آمده که «الکر الف و مأتا رطل» و در یک حدیث آمده که «الکر ستمأة رطل» آقایان گفتند در روایتِ «الکر الف و مأتا رطل» مراد هزار و دویست رطل #عراقی است، و در روایتِ «الکر ستمأة رطل» مراد ششصد رطلِ #مکی است که دو برابر رطل عراقی است. 🔸 خب ما آنجا هم اشکال کردیم. گفتیم آقا! ظهور دارد «رطل» در «الکر الف و مأتا رطل» در رطل عراقی؟ ظهور دارد «ستمأة رطل» در رطل مکی؟ ظهور که ندارد. شما می‌‌خواهید بگویید که ما مجبوریم جوری معنا کنیم که هر دو کلام درست بشود! و حتی در بحوث فی شرح العروة الوثقی مرحوم آقای صدر هم در دفاع از این‌ها بر آمده! ما آنجا اشکال کردیم. گفتیم ما هیچ تعهدی به کسی ندادیم که کلام را به هر نحوی شده است تصحیح کنیم. شاید مراد از رطل در هر دو، «رطل عراقی» است و این دو خبر با هم متعارضند. @Nardebane_feghahat