✔️ دکتر محمود رامیار در اواخرِ کتابِ «تاریخ قرآن» اشاره می‌کند که «بلاشرِ فرانسوی» در اواخرِ عمر خود به جهتِ کثرتِ مطالعه نسخه‌های خطیِ عربی، چشماش نابینا شده بود... @Nardebane_feghahat

✳️ محدوده شریعت ✔️ درس خارج فقه استاد علیدوست 1399/9/16 🔹...برخی معتقدند که شارع {در حیطه مثلاً معاملات} خطوط کلّی را بیان کرده و یا این که اگر مطلبی هم در این خصوص آمده، از حیث آراء محموده بوده و الزامِ شرعی برای همه زمان‌ها و مکان‌ها ندارد. خدا رحمت کند آقای معرفت را که در یکی از مصاحبه ها (فصلنامه نقد و نظر شماره 1) در این‌باره می‌گوید ما در معاملات یک «لا تَظلمون» داریم و یکی هم «لا تُظلمون...» تمام! در واقع شارع چند پارادایم را مطرح کرده است. 🔸 مرحوم دکتر مهدی حائری -برادر آقا مرتضی و پسر آیت الله مؤسس {مرحوم آیت الله حائری یزدی)- ایشان می‌گوید: حوزه معاملات، حوزه آرای محموده است، یا همان اصول تربیتی که در صلاحِ مجتمع دخالت دارد. 🔹 من خیلی معتقد به نوع نگاهی نیستم که همه چیز را به صدر اسلام برسانیم و بر اساس آن بخواهیم حکم صادر کنیم که پیغمبر چگونه اسیر میگرفتند، چه کار میکردند و... البته برداشت منفی از حرف من نشود! واقعیت این است که برخی احکام به عقلای دوران واگذار شده است. 🔸 این قضیه توجه به عرف هر زمان در مشروطه هم بحث‌ساز شد که عده‌ای «مشروطه‌طلب» بودند و عده‌ای «مشروعه‌خواه» و حتی این قضیه به صدر اسلام و دورانِ فضل بن شاذان هم برمی‌گردد! یا محمد بن ادریس شافعی و جالب هم این است که هنوز هم که هنوز است، این بحث وجود دارد. این که برخی معتقدند که ما چیزی منحصراً به نام اقتصاد اسلامی و... نداریم و کل تأسیساتِ شارع به 20 مورد نمی‌رسد... دقت: نگاه خودِ استاد علیدوست در مسأله، میانه است، نه حداقلی که در حدّ «لا تَظلمون و لا تُظلمون» و نه حداکثری که هر رَطب و یابسی را بخواهیم از دین استخراج کنیم. #فقه @Nardebane_feghahat

◾️ #تسلیت ▪️نقدّم إلى ساحة القداسة، ولي أمر المسلمين الإمام المهدي (صلوات الله عليه و عجّل الله فرجه الشريف) بأصدق التعازي و المواساة بمناسبة ذكرى استشهاد جدته الصدّيقة الكبرى فاطمة الزهراء (صلوات الله عليها) كما نقدّم إلى مراجعنا العظام العدول بخالص العزاء و إلى الأمة الإسلامية كافة. @Nardebane_feghahat

✳️ چندین نظر در مورد رابطه فقه و احلاق ✔️ حجت‌الاسلام احمدیان (رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان): 🔸 درباره رابطه فقه و اخلاق نظرات مختلفی وجود دارد. برخی قائل به تمایز و جدایی این دو هستند که سردمدار این نظریه، ابوحامد غزالی است. غزالی، علم فقه را از علوم دنیایی می‌داند و معتقد است مردم باید از آن دوری کنند و به سمت علم اخلاق بروند و با علم اخلاق است که می‌توان مراحل سیر و سلوک را طی کرد و به سرمنزل مقصود رسید. وی همچنین می‌گوید فقهایی که تفقه در دین را منحصر به دانستن فقه می‌دانند، به علم فتوا در باب معاملات بسنده کرده و از تهذیب نفس و سلوک اخلاقی غافل مانده‌اند. در واقع، غزالی معتقد است فقه فقط به مصالح دنیوی می‌پردازد و به مصالح اخروی توجهی ندارد. بنابراین، فقه، علم ظاهر و اخلاق، علم باطن است. 🔹 برخی قائل به تعارض فقه و اخلاق هستند، برخی دیگر اخلاق و فقه را متمّم و مکمّلِ یکدیگر می‌دانند و از دیدگاه‌های مختلفی به این موضوع پرداخته‌اند. از یک نظر، اخلاق مبتنی بر فقه است و برای تصفیه درون آمده که این تصفیه درونی بدون اصلاح برون نیز اتفاق نخواهد افتاد. 🔸 ملامحسن کاشانی قائل به رابطه عمیق فقه و اخلاق است و نظرات غزالی را به‌صورت جدی نقد می‌کند و می‌گوید فقه، علم شریف الهی و نبوی است که از وحی گرفته شده و به واسطه همین فقه است که می‌توان به اخلاق دست یافت و تا زمانی که برون اصلاح نشود، نمی‌توان به تصفیه درون پرداخت. #فقه @Nardebane_feghahat

✔️ لحظات پایانی عمرِ شِبلی! (عارف و صوفیِ قرن سوم و چهارم) (به روایت تذکرة الأولیاء) 🔸 پس خلق جمع آمدند برای نماِز جنازه. و به آخر بود، بدانست که حال چیست، گفت: «عجبا! مردگان آمده‌اند تا بر زنده نماز کنند!» گفتند: «بگو لا اله الا الله»، گفت: «چون غیر او نیست نفی چه کنم؟!» گفتند: «چاره نیست کلمه بگو» گفت: «سلطان محبّت می‌گوید رشوت نپذیرم!» 🔸 یکی آواز برداشت و شهادتش تلقین کرد. گفت: «مُرده آمده است تا زنده را بیدار کند» آخر چون ساعتی برآمد، گفتند: «چونی؟» گفت: «به محبوب پیوستم» و جان بداد. 🔹 و بعد از آن به خوابش دیدند، گفتند: «با منکر و نکیر چه کردی؟»، گفت: «درآمدند و گفتند خدای تو کیست؟ گفتم خدای من آنست که شما را و جمله فرشتگان را نصب کرد تا پدرم آدم را سجده کردند و من در پشت پدر بودم و در شما نظاره می‌کردم. منکر و نکیر با یکدیگر گفتند که نه تنها جواب خود می‌دهد، بلکه جواب جمله فرزندان آدم باز داد! بیا تا برویم!» 📚 تذکرة الأولیاء، قسم ثانی ص181 #تصوف @Nardebane_feghahat

✔️ نظر مرحوم محمدتقی مجلسی(ره) در مورد تشیّعِ «سکونی» 🔸 مرحوم محمدتقی مجلسی(ره) قائل است که «سکونی» شیعه امامی بوده، اما به خاطرِ مشهور بودنش نزد اهل‌سنت (و‌ شاید اینکه قاضی آنها بوده) تقیّه می‌نموده. همچنین مرحوم محمدتقی مجلسی(ره) معتقد می‌باشد که سکونی روایاتِ زیادی که خلاف عامّه است، از امام (علیه‌السلام) نقل نموده و امام (علیه‌السلام) از او تقیه نکرده‌اند: 🔹 «...الّذي يغلب على الظّن أنه كان إمامياً، لكن لما كان مشتهراً بين العامة و كان يتّقي منهم لأنّه روى عنه (عليه‌السلام) في جميع الأبواب و كان (عليه‌السلام) لا يتّقي منه و يروي عنه (عليه‌السلام) جلّ ما يخالف العامة، و الأصحاب تارة يعملون بخبره و تارة يردونه بضعفه.» 📚 روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه، المجلسي‌، محمد تقى ج14 ص59 🔹 البته بسیاری از فقهای شیعه با مرحوم مجلسی(ره) هم‌نظر نیستند و «سکونی» را شیعه نمی‌دانند. #رجال @Nardebane_feghahat

✔️ آیا هر سال حج واجب است؟!/ سؤال نپرسید در مورد اموری كه اگر براى شما حقیقتِ آن آشكار ‌گردد، شما را در رنج و زحمت مى‌افكند 🔹 عن أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَمَّا نَزَلَتْ «وَ لِلهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ...» قَالَ الْمُؤْمِنُونَ: یَا رَسُولَ‌اللَّهِ، أَ فِی‌ کُلِّ عَامٍ؟! فَسَکَتَ، فَأَعَادُوا عَلَیْهِ مَرَّتَیْنِ، فَقَالَ: «لَا»، وَ لَوْ قَالَ «نَعَمْ» لَوَجَبَتْ فَأَنْزَلَ اللَّهُ «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ.» از امیرالمؤمنین (علیه السلام) روایت شده: هنگامی که آیه: «و برای خدا بر مردم واجب است که به حج بروند- آل عمران/۹۷» نازل شد، مؤمنان گفتند: «ای رسول خدا، آیا در هر سال [حجّ واجب است]»؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) سکوت کرد، آن‌ها دوباره سؤال را تکرار کردند. حضرت فرمود: «نه» و اگر می‌گفت: «بله» هر سال واجب می‌شد! سپس خداوند این آیه را نازل فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ» 📚 بحارالأنوار ج96 ص22 @Nardebane_feghahat

✔️ «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ» «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد سؤال نكنيد از چيزهايى كه اگر برایتان ظاهر شود، ناراحت مى‌شويد» (سوره مائده آیه 101) 🔸 معلوم است كه جواب صحيح از پرسش از اينكه «چند سال ديگر مثلا از عمر من مانده؟ و يا سبب مرگ من چيست؟ ...و يا پدر من كه من نطفه‌اى از اويم كيست؟ و امثال آن، از سؤالاتى كه در جاهليت فراوان بوده» چه تشويش و اضطرابى در دل مى‌اندازد، چون اين امور، امورى است كه هميشه جوابِ صحيحِ آن، مطابقِ ميلِ آدمى اتفاق نمى‌افتد، و غالبا باعث اندوه مى‌شود... 🔹 ...سؤالاتى بوده مربوط به خرده‌ريزهاى احكام دين، و چيزهايى كه تفحص و كاوش در آنها جز دشوار كردن دين و سنگين‌كردنِ بار تكليف، نتيجه ديگرى ندارد، مانند سؤالاتى كه بنى اسرائيل درباره خصوصياتِ گاوى كه مأمور به ذبح آن شده بودند مى‌كردند، و در نتيجه اين‌قدر آن گاو را محدود و مشخّص كردند تا منحصر شد به يك گاو! و مجبور شدند به قيمت گزافى خريدارى كنند! مقصود از «اشياء» همين مطالب است نه امور غيبى. 📚 ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی ج6 ص221- 224 @Nardebane_feghahat

✳️ جفا به مرحوم آیت‌الله خویی! ✔️ آیت الله علوی بروجردی: 🔹 هنر این است که آدم در نجف بماند؛ رئیس حکومت هم صدّام است که با ایران دارد می‌جنگد و مردم شیعه و سنّی را مجبور به جنگ با ایران می‌کند. روی سر شهرهای ما موشک می‌ریخت. صدام هم آدمی است که وقتی با یک نفر مخالف بود، فقط این‌طور نبود که خودش را بکشد، علاوه بر خودش زن و بچه‌اش را هم می‌کشت؛ اگر برادر یا خواهری هم داشت، احتیاطا می‌کشت! اما در کنار این صدّام، یک کلمه از مرحوم آیت الله خویی علیه ایران یا به نفع صدّام صادر نشد؛ این خیلی مهم است. 🔸 این مجاهده است که آدم بیخ گوشِ یک آدمِ ظالمی مثل صدّام بنشیند، اما یک کلمه نگوید که رنگ طرفداری از صدّام یا رنگ مخالفت با ایرانی داشته باشد که الان اسیر جنگ شده و دارد می‌جنگد. 🔹 ما متأسفانه و شوربختانه این مجاهده را قدر ندانستیم. ما خیال می‌کردیم آیت‌‌الله‌ خویی باید هر روز اعلامیه بدهد و صدام را طعن و لعن کند، اما مگر می‌توانست؟! مگر می‌شد؟! صدام چند تا از فرزندان آقای خویی را کشت؟! چند تا از دامادهای ایشان را کشت؟! بعد از انتفاضه عراق، هلی‌کوپتر کنار منزل ایشان نشست و ایشان را برای بازجویی به بغداد بردند. 🔸 یک شخصی در این فشارها باشد و این‌قدر بر حوزه و اصولی که معتقد بود، استقامت کند؟! چون حوزه نجف، حوزه مادر است؛ حوزه شیخ طوسی است و باید باقی بماند؛ این مرد بزرگ به این نحو حوزه را حفظ کرد؛ آن وقت ما اینجا نشسته بودیم و بدون توجه به جوّ آنجا و اینکه چه بر ایشان می‌گذرد برای خودمان آن حرفها می‌گفتیم! لذا ما نسبت به مرحوم آقای خویی جفای بسیاری کردیم. #فقه @Nardebane_feghahat

✔️ درس خارج فقه آیت الله جوادی آملی 99/11/18 🔹...اینها هم پذیرفتند که بیش از چهار مذهب نباشد. آن روزها مرحوم سید مرتضی (رضوان الله تعالی علیه) گفت دستِ ما خالی بود وگرنه ما هم یک مبلغی می‌دادیم شیعه هم از همان روز می‌شد مذهبِ پنجم. #فقه @Nardebane_feghahat

🔹 اگر كسی پس از تحقيق و تفحّص و بدون تعصّب، به دينی معتقد شد و بر طبق موازينِ آن عمل نمود، بر خداوند قبيح است كه او را عذاب نمايد، زيرا از مصاديقِ ظلم محسوب است. 📚 دیدگاهها - آیت الله منتظری ج1 ص618 #فقه @Nardebane_feghahat

✔️ رهبر انقلاب (ظهر امروز) در دیدار اعضای جامعةالزهراء: 🔸 حوزه‌های علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیده‌های جدید و مختلفی همچون مسائل پولی و اقتصادی و رمزارزها نظر بدهند. 🔹 دین درباره همه این مسائل، فکر، راهنمایی، منطق و سرمشق دارد. #فقه @Nardebane_feghahat

✔️ درس تفسیر استاد ربانی بیرجندی 91/02/09 🔹 «اراده خداوند» مساوی با «انجام‌ شدن» است: «كن فيكون» (فاصله‌ای بين اراده و مراد نمي‌بينيم) اما در انسان «اراده» قصد است و گاهي در خارج محقق می‌شود و گاهی محقق نمی‌شود. @Nardebane_feghahat

✔️ آیت‌الله جوادی آملی: 🔸 «علم دینی» تنها فقه و اصول نیست، بلکه علمی که موضوعِ آن «خدا» باشد، علم دینی است. @Nardebane_feghahat

✔️ «بغداد» 🔹 برخی معتقدند که نامِ «بغداد» ممکن است از ترکیب «بَغ» (به معنی پروردگار) و «داد» (به معنی اعطا شده) باشد، به معنای «خدابخش» یا «آفریده‌ی خدا» @Nardebane_feghahat

✔️ المخلصون فی خطر عظیم! 🔸 «الناس کلهم هالکون الا العالمون و العالمون هالکون الا العاملون و العاملون هالکون الا المخلصون و المخلصون علی خطر عظیم» مردم در هلاکند مگر اینکه آگاه و عالم باشند (جاهل، نمی‌تواند راهی را پیدا بکند) و علما نیز در هلاکند مگر آنها که‌ عاملند و عاملان نیز در هلاکند مگر آنها که مخلصند، و مخلصان هم تازه در خطرند. 🔹 این داستان را در جلساتی مکرر گفته‌ام. نقل کرده‌اند از مرحوم آیت الله‌ بروجردی (اعلی الله مقامه) در همان مرضِ فوتشان بود (یکی دو روز بعد فوت کردند) عده‌ای اطرافشان بودند. یکی از آنها از ایشان تقاضا کرد که‌ هم برای یادآوری خودتان و هم برای نصیحتِ دیگران جمله‌ای بفرمایید. گفتند: آقا! رفتیم، ولی کاری نکردیم و اندوخته‌ای نزد خدا نداریم. یکی از حضّار خیال می‌کرد که حالا وقت تعارف کردن است! گفت: آقا شما چرا این حرفها را می‌زنید؟ الحمدلله شما چنین کردید، چنان کردید، مسجد ساختید، مدرسه‌ ساختید، حوزه علمیه تاسیس کردید، و از این حرفها... 🔹 همین‌که‌ حرفهایش را زد، ایشان رو کردند به حضّار و با گفتن جمله‌ای که در حدیث‌ است، سکوت کردند. فرمودند: «خلّص العمل فإن الناقد بصیرٌ بصیرٌ» عمل را پاک تحویل بده که آنکه نقاد است، نقد می‌کند، آن صرّافی که‌ به این سکّه رسیدگی می‌کند خیلی آگاه است. 📚 حماسه حسینی، مطهری، مرتضی ج1 ص243 @Nardebane_feghahat

✳️ #ثقل_اکبر_و_ثقل_اصغر (1) 🔹...قَالُوا: «وَ مَا هَذَانِ الثَّقَلَانِ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟» قَالَ: «أَمَّا الثَّقَلُ الْأَكْبَرُ فَكِتَابُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ سَبَبٌ مَمْدُودٌ مِنَ اللَّهِ وَ مِنِّي فِي أَيْدِيكُمْ طَرَفُهُ بِيَدِ اللَّهِ وَ الطَّرَفُ الْآخَرُ بِأَيْدِيكُمْ فِيهِ عِلْمُ مَا مَضَى وَ مَا بَقِيَ إِلَى أَنْ تَقُومَ السَّاعَةُ وَ أَمَّا الثَّقَلُ الْأَصْغَرُ فَهُوَ حَلِيفُ الْقُرْآنِ‌ وَ هُوَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ عِتْرَتُهُ (علیهم‌السلام) وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ... @Nardebane_feghahat

✳️ #ثقل_اکبر_و_ثقل_اصغر (2) ✔️ «ثقل اکبر» و «ثقل کبیر» 🔸...حقايقِ مقامِ والاىِ «ثِقْل اكبر» و «ثِقْل كبير» كه از هر چيز اكبر است جز ثقل اكبر كه اكبر مطلق است... 📚 وصيت نامه سياسى-الهى امام خمينى ص2 @Nardebane_feghahat

✳️ #ثقل_اکبر_و_ثقل_اصغر (3) 🔸 برخی معتقدند که مقایسه بین قرآن و مصادیق عترت نیست، بلکه مقایسه بین «آنچه در قرآن وجود دارد» با «آنچه از اهل‌بیت صادر شده» می‌باشد (یعنی سنّت محکیه - به تعبیر اصولیین) همان‌طور که در برخی روایات آمده که پيامبر (صلی الله عليه وآله) فرمودند: «إعرضوا حديثي علی کتاب الله...» مقصود از «روایاتِ عَرْض» عرضه خودِ اهل‌بیت (علیهم‌السلام) بر قرآن کریم نیست، بلکه عرضه احادیث آنها بر قرآن است. 🔹 بدین معنا که این روایات می‌خواهد «محوریّتِ قرآن» و «دوران حدیث بر حولِ محوریت قرآن» را بیان نماید. آنها معتقدند که با چنین فرضی می‌توان قرآن را «ثقل اکبر» و عترت را «ثقل اصغر» دانست، زیرا روایات گاهی مشوبِ به تقیه، دسّ، تحریف و... می‌شده است. لذا قائل به «محوریّت قرآن» شده‌اند. 🔸 البته این دسته از علما معتقدند که اگر ما در عصر معصومین بودیم و مطلبی از قرآن فهمیدیم، ولی امام مطلبی دیگر فرمود، «کلام معصوم» حجّت است (نه فهمِ ما از قرآن) ✍ رضا حسینی @Nardebane_feghahat

✳️ #ثقل_اکبر_و_ثقل_اصغر (4) 🔹 قرآن همان عترت است ولی به وجود کتبی، و عترت هم همان قرآن است ولی به وجود خارجی. @Nardebane_feghahat

❓چرا «کتاب الشفعة» را مرحوم محقق حلّی در همان بحث بیع ذکر نکرد و بعد از بحث غصب به آن پرداخت؟ ✔️ صاحب جواهر می‌فرماید: 🔹 الّذي ذكره المصنّف و غيره متّصلاً بكتاب الغصب تنبّهاً على أن ذلك كالمستثنىٰ من حرمة أخذ مال الغير قهراً... 📚 جواهر الكلام، النجفي الجواهري، الشيخ محمد حسن ج37 ص237 #فقه #شفعه @Nardebane_feghahat

✔️ تصویری از مدرسه و مرقد مرحوم طریحی (صاحب مجمع البحرین- متولد ۹۷۹ و متوفّای ۱۰۸۵ یا ۱۰۸۷ق) - نجف اشرف @Nardebane_feghahat

از رحمت آمدند و به رحمت روند خلق مِنْ رحمةٍ بَدا و إلیٰ رحمةٍ یَؤول خَلقان همه به فطرتِ توحید زاده‌اند این شرک، عارضی بُوَد و عارضی یَزول آقا محمدرضا صهبای قمشه‌ای @Nardebane_feghahat

✔️ نظر آیت‌الله سیستانی (مدظله العالی) نسبت به روایات محمد بن سنان: اطمینانی به روایات او نداریم 🔹 «إذ أن الغلاة يذهبون إلى أن مطلق التشريع بيد الإمام، فالإمام برأيهم يتمكّن من أن يعمل أي عمل أراده، و إن حرم جميع الواجبات، أو حلّل جميع المحرمات، و بقايا هذه الطوائف موجودة في الوقت الحاضر، كطائفة الآغاخانية، الإسماعيلية، ومحمد بن سنان مما يُحتمَل انتسابُه لمثل هذه الطوائف، لوجود أقوال و روايات كثيرة في شخصه، و من هنا لا نطمئن بمروياته. 📚 اختلاف الحديث، ص11 #رجال @Nardebane_feghahat

✔️ درس خارج اصول آیت‌الله سید احمد #مددی (حفظه‌الله‌تعالی) ۱۴۰۱/۹/۱۲ 🔹 کتابِ فوائد {یعنی فوائد الاصول - تقریرات درسِ مرحوم نائینی} واقعاً کتاب بسیار خوبی است و اگر موجز بشود، به نظر من به خوبی می‌تواند به جای کفایه قرار بگیرد. اصول #نائینی @Nardebane_feghahat