🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🌱 بسم الله الرحمن الرحیم عرفان در وادی عمل جلسه ۳۲۵ (اواخر اسفند ۱۳۹۸) 🔴 بخش اول 🔵 برکت روزی ✅ یکی از مفاهیم پیرامونی مسئله رزق و روزی، مسئله برکت در روزی است. در آیات و روایات مسئله روزی، با برکت گِره خورده است. روزی با برکت روزی‌ای است که خیرِ آن از طرف خدا ثابت باشد و خیر در آن جاری باشد و از آن خیر و فزونی به دست بیاید. خیر باید الهی باشد. خداوند گاهی روزیِ فراوان می‌دهد، ولی همین روزی فراوان مایه نقمت می‌شود. این روزی، دیگر با برکت نیست. روزی با برکت، روزی‌ای است که در عین اینکه خیر است، خیر الهی باشد و استمرار داشته باشد. این روزی را روزیِ با برکت می‌گوییم. 🔵 ریشه بحث برکت ✅ در روزی باید خیر باشد و شرّ نباشد و در آن سلامتی و صحت و امثال این موارد موج بزند. برکتِ روزی ریشه در ترکیب اسمایی دارد؛ یعنی اسم «رزاق» با اسمایی مانند «شکور» و «وَدود» و «توّاب» و «حکیم» ترکیب می‌شود. خداوند از روی حکمتش به فردی نعمتی می‌دهد که خیر در آن است؛ همراه آن فزونیِ مطلوب است که هزینه‌های زندگی‌اش را پوشش می‌دهد. ✅ این موارد ریشه در امتزاج اسمایی دارد. مثلاً در قرآن تعبیر «واسع» آمده است؛ خدا وسعت می‌دهد. اسم «واسع» حق‌تعالی همراه اسم «رزّاق» کار می‌رسد و اسم «واسع» به دلیل اسم «شکور» کار می‌رسد و گاهی به دلیل اسم «توّاب» یا اسم «وَدود» کار می‌رسد. اینها ریشه در امتزاج اسمایی دارد. ان‌شاالله اندکی امتزاج اسمایی را در آینده توضیح خواهیم داد. 🔵 شفاعت و ترکیب اسمایی ✅ علامه طباطبایی ذیل آیه ۴۸ سوره بقره به صورت مفصل بحث شفاعت را مطرح کرده‌اند. در آنجا بیان کرده‌اند اگر قرار است که اسم «مُجازی» و اسم «دیّان» کار برسند و هر کس به حسب اعمال خود به نتایج کارش برسد، در این میان جایگاه شفاعت کجا است؟ علامه طباطبایی برای حل این اشکال می‌فرمایند: یک اسم کار نمی‌رسد، بلکه انواع اسم‌ها کار می‌رسند و مجموع آنها باعث می‌شود شفاعت صورت پذیرد. ✅ به تعبیر دیگر، فقط اسم «مُجازی» و اسم «دیّان» کار نمی‌رسند؛ اینکه خدا هر کس را به نتیجه اعمالش می‌رساند، درست است، ولی اسمای دیگری مانند اسم «رأفت» و اسم «مؤمن» هم در کارند. ✅ اگر کسی مؤمن است و با این حال خِلافی هم مرتکب شده است، ولی ایمانش را به صورت جدی نگه داشته است، آیا رأفتِ الهی شاملِ حال او نمی‌شود؟ البته بعد از اینکه نتیجه اعمالش را دید، بالاخره از جهنم بیرون می‌آید. چه امری سبب می‌شود که او از جهنم بیرون بیاید؟ ترکیب اسمایی، سبب آن است. 🔵 امتزاج اسمایی و اسرارِ اسمایی ✅ مسئله امتزاج اسماء را باید جدی گرفت؛ گاهی در جایی یک اسم کار می‌رسد و گاهی چندین اسم در کارَند که در واقع معجونی از اسماء می‌شود و واقعاً یک نوع معجون و یک ترکیب داریم. طبیعتاً تأثیر خاص خودش را هم دارد. بحث امتزاج اسمایی از این جهت مهم است که ما وقتی آن را در نظر می‌گیریم می‌توانیم بسیاری از اسرار تبدّلاتیِ شیء را درک کنیم. اگر اسم «رزّاق» به همه به صورت مساوی روزی می‌دهد، چرا بعضی از روزی‌ها با برکت‌اند و بعضی دیگر نه؟ در این موارد باید به اَسرارِ اسمایی توجه کرد. ✅ هر چه در عالم پدید می‌آید در اسماء ریشه دارد و آن اسماءالله است که کار می‌رسند: «وَ بِأَسْمَائِكَ الَّتِي مَلَأَتْ أَرْكَانَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ». این اسماء چگونه کار می‌رسند؟ گاهی یک اسم غلبه دارد و گاهی چندین اسم ترکیب می‌شوند و تأثیر می‌گذارند. در مسئله برکت هم به همین شکل است. اسم «رزّاق» به همه روزی می‌دهد؛ چرا بعضی از روزی‌ها با برکت‌اند و بعضی بی‌برکت؟ چون اسم «رزّاق» با اسمای دیگر آمیخته شده و تَرکیب اسمائی صورت گرفته است. یک مزاج جدید پدید می‌آید؛ یک معجون جدیدی با این ترکیب اسمائی شکل می‌گیرد و مؤثر واقع می‌شود. ✅ با این مباحث فی‌الجمله بحث برکت بیان شد. مفصل آن را باید به متون مراجعه کنیم و ببینیم چه مطالبی مطرح شده است که باعث می‌شود روزی با برکت شود. برخی از آیات و روایات که راجع به برکت در روزی است، می‌آوریم و بعد از آن به عواملی که باعث بی‌برکت شدنِ روزی است اشاره می‌کنیم. 🔵 روزیِ اجتماعی ✅ «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ»؛ و اگر اهل شهرها و آبادی‌ها، ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها می‌گشودیم (اعراف ۹۶). ✅ پیش از این عرض کردیم که علامه طباطبایی برکت را منحصر در روزی نمی‌دانند و برکت می‌تواند در غیرِ روزی هم باشد؛ مانند برکت در وقت و برکت در جان و برکت در عمر و امثال اینها. بحث ما در برکتِ روزی است. این کریمه از یک نظر عام است، ولی یقیناً برکت در روزی را در بر می‌گیرد. @Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش دوم ✅ اگر مردم قریه‌ها (قریه در فرهنگ قرآن یعنی جوامع انسانی) ایمان بیاورند و تقوا پیشه کنند، ما برایشان برکاتی از آسمان و زمین می‌گشاییم و برای آنها برکاتی از زمین و آسمان می‌بارد. با توجه به «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى» بحث این آیه، اجتماعی است. من قصد داشتم جداگانه بحث اجتماعیِ روزی را مطرح کنم، ولی لزومی نیست و همین‌ جا به آن اشاره می‌کنم. ✅ یک روزیِ فردی داریم که هر فردی روزیِ خاصّی دارد؛ و یک روزی خانواده داریم و یک روزیِ جامعه. در روزیِ جامعه، روزی به جامعه داده می‌شود. گاهی یک فرد متموّل است، ولی جامعه او جامعه‌ای فقیر است. یک جامعه ممکن است دردسرهای فراوانی داشته باشد و در مقابل جامعه‌ای دردسرهای کمی داشته باشد. این گرفتاری‌ها، دردسرهای اجتماعی یا جمعی است. ✅ در این کریمه منظور از اینکه «اگر جوامع انسانی ایمان بیاورند و تقوا پیشه کنند»، یعنی، ایمانی که در سطح اجتماع شکل گرفته باشد و تقوای اجتماعی شکل گرفته باشد. گاهی فضای جامعه، فضای تکثیر خِلاف است و مجموعِ مردم آن گناه زیاد می‌کنند. گناه به‌گونه‌ای کثرت می‌یابد که پذیرش و تقبّل اجتماعی پیدا می‌کند؛ گناه، فرهنگ آنها شده است و به صورت اجتماعی از آن لذت می‌برند. اگر وضعیت جامعه این‌گونه باشد، جامعه در حال گناه کردن است. ✅ امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه در مورد قوم صالح می‌فرمایند: «یک نفر آن ناقه را پِی کرد، ولی خداوند می‌فرماید که آنها ناقه را پی کردند: «فَعَقَرُوا النَّاقَةَ» (اعراف ۷۷)». «عَقَرُوا» یعنی جامعه این کار را کرده است و لذا عذاب بر همه آنها نازل شد. یک نفر این کار را انجام داد، ولی چون جامعه از آن راضی بود و تقبّل اجتماعی یافت، می‌توانیم بگوییم در آن جامعه خِلاف رواج یافته است. چرا؟ چون مردم آن جامعه از پِی کردن معجزه الهی خوشحال شدند و با رسانه‌های خود همراهی کردند؛ کف زدند؛ سوت زدند؛ استدلال و توجیه کردند. یک نفر پِی کرد، ولی جامعه همراهی کرد. در آن جامعه گناه تقبّل اجتماعی یافته بود. ✅ در مقابل، اگر مردم ایمان بیاورند و تقوا پیشه کنند، یعنی نسبت به ایمان و تقوا پذیرش اجتماعی شکل بگیرد و همه مردم درگیر آن باشند و جانب خدا را رعایت کنند، در این صورت، خدا درهای آسمان و زمین را برای آن جامعه می‌گشاید. پذیرش اجتماعیِ ایمان و تقوا، یعنی خداترسی در جامعه نهادینه شود و به‌گونه‌ای باشد که همه از اینکه تقوا رعایت می‌شود، خوشحال شوند و بر آن صحه بگذارند. ✅ برکات آسمان و زمین یعنی اگر باران برای آنها می‌بارد، سر جمع یا تماماً برای آنها مفید است؛ اگر از زمین محصولی به دست می‌آید، تماماً برای آنها مفید است. ولی اگر این‌گونه نباشد و ایمان و تقوا نباشد، خدا در اموال و جان‌هایشان نقص پدید می‌آورد. نقص در روزی آسمان و زمین، یعنی آسمان یا نمی‌بارد یا اگر می‌بارد، همه آن می‌شود سیل و خرابی. ✅ این موارد، از نظر مباحث سِرُّالقَدَری هشدارهای اجتماعی است؛ اگر کسی از این منظر نگاه کند و پشت صحنه را بداند، همه این موارد هشدار به جامعه است؛ تکان دادن جامعه است. این مباحث نیاز به توضیح دارد، ولی الان به آن نمی‌پردازیم. ✅ در اینجا شاهد بحث ما این است که ایمان و تقوای اجتماعی باعث می‌شود، برکات اجتماعی نازل شود. بحث از برکات فردی نیست؛ برکات اجتماعی است. به این معنا که خدا به آن جامعه مهر می‌ورزد و تقدیرات را به‌گونه‌ای رقم می‌زند که هر چه از اموال و امکانات اجتماعی به دست‌شان می‌رسد، همه آنها خیر است. البته عرض کردیم این برکات عام‌تر است، ولی در اینجا در حدّ روزی‌ها این کریمه را معنا کردیم. 🔵 برکتِ روزی در آیات ✅ ۱. «مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ»؛ مَثَل (صدقات‌) كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى‌كنند همانند دانه‌اى است كه هفت خوشه بروياند كه در هر خوشه‌اى صد دانه باشد؛ و خداوند براى هر كس كه بخواهد (آن را) چند برابر مى‌كند، و خداوند گشايشگر دانا است (بقره ۲۶۱). ✅ خداوند برای چه کسی اضافه می‌کند؟ برای کسی که از سرِ دلسوزی انفاق می‌کند نه از روی ریا و منّت. «وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ»؛ خدا وسعت‌دهنده است. اسم «واسع» همراه با اسم «رزّاق» کار می‌رسد. ریشه اسم «واسع» اسم «شکور» است. ✅ تو با انفاق کردن یک قدم به سمت خدا رفتی، خدا صد قدم (تو را به سمت خودش می‌کشاند). ان‌شاءالله در آینده اسم «شکور» را بحث خواهیم کرد. @Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش سوم ✅ ۲. «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً»؛ كيست آن كس كه به (بندگان‌) خدا وام نيكويى دهد تا (خدا) آن را براى او چند برابر بيفزايد؟ (بقره ۲۴۵)؛ گویا کسی که انفاق می‌کند به خدا قرض می‌دهد و خدا آن را مضاعف می‌کند. مضاعف کردن یک نوع برکت است که در آن نشو و نما هست. ✅ ۳. «إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ كَرِيمٌ»؛ در حقيقت، مردان و زنان صدقه‌دهنده و (آنان كه‌) به خدا وامى نيكو داده‌اند، ايشان را (پاداش‌) دو چندان گردد و اجرى نيكو خواهند داشت (حدید ۱۸). ✅ گاهی شخص عمل خیر و انفاقی می‌کند که موجب افزایش مالش می‌شود. در اینجا زیاد شدن مال از نوع مال خیری است که در واقع یک نوع برکت است. ✅ ۴. «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا؛ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا؛ وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا»؛ گفتم: از پروردگارتان آمرزش بخواهيد كه او همواره آمرزنده است. (تا) بر شما از آسمان باران پى در پى فرستد. و شما را به اموال و پسران، يارى كند و برايتان باغ‌ها قرار دهد و نهرها براى شما پديد آورد (نوح ۱۰تا۱۲). ✅ استغفار و توبه کنید تا خدا بر مال‌تان بیفزاید. آسمان برایتان خوش ببارد. این بحث استغفار و توبه‌ است که عرض کردیم. این را به شکل اجتماعی هم می‌شود معنا کرد. «يُرْسِلِ السَّمَاءَ» به عنوان نتیجه عمل است. یعنی اگر شما استغفار و توبه کنید، مورد عنایت قرار می‌گیرید و خدا امدادِ به اموال می‌دهد؛ امدادِ به خیرات می‌دهد. ✅ ۵. «وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ»؛ و آنگاه كه پروردگارتان اِعلام كرد كه اگر واقعاً سپاسگزارى كنيد، (نعمت‌) شما را افزون خواهم كرد (ابراهیم ۷). ✅ هرکس خدا را شکر کند، خدا (نعمت‌هایش را) می‌افزاید. این افزودن یک نوع برکت است که در آن افزایش و رشدِ مطلوب وجود دارد. اگر شما خدا را شکر کنید، دم‌به‌دم خدا به شما توجه بیشتری می‌کند. ✅ این مواردی که از آیات بیان شد، در این امر مشترک‌اند که تا به سمت خدا می‌روید، کار خیری می‌کنید، پاکی دارید، طهارت دارید، بنده خوبی هستید، خدا توجه ویژه‌ای به شما دارد. ✅ حتی در مواردی مانند یتیم، خدا با اسم عطوفش به او توجه می‌کند. از این موارد فراوان داریم که خداوند معمولاً جانب فقرا را می‌گیرد. حضرت خضر از بازوان حضرت حق است و از رجال غیبی است که قرار است دستورات الهی را به لحاظ باطن، در عالم ساری و جاری کند. در جریان سوراخ کردن کشتی، حضرت موسی به حضرت خضر اعتراض می‌کند. ایشان می‌گوید: کشتی برای فقرا بود. خدا خواست کشتی به دست فقرا برسد و آن پادشاه غاصب آن را نگیرد. اینجا می‌گوییم به خاطر اینکه این شخص فقیر و بیچاره و محروم و مستضعف است، خداوند یک کاری می‌کند که این مال برایش برکت داشته باشد و از دستش خارج نشود. و الّا اگر بی‌برکت بود، این مال برایش باقی نمی‌ماند. ✅ از این دست مسایل در قرآن فراوان آمده است. لذا خداوند با اسم عطوفش و با اسم شکورش و با اسم توّابش و با اسم وَدودش و با اسمای دیگرش به همراه اسم «رزاق» کار می‌رسد. 🔵 برکت روزی در روایات ✅ ۱. «سئل النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله عن الصلاة، فقال عليه‌السلام: الصلاة من شرايع الدين، وفيها مرضات الرب عز وجل، وهي منهاج الأنبياء، وللمصلي حب الملائكة، وهدى وإيمان، ونور المعرفة، وبركة في الرزق،....» (الخصال، ص۵۲۲)؛ نماز برکت در رزق می‌آورد. خداوند اهل نماز توجه می‌کند و برکتش را بیشتر می‌کند. همین مضمون از امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه راجع به نماز شب وارد شده است. ✅ ۲. امام صادق علیه‌السلام: «إِنَّ الصَّدَقَةَ تَقْضِی الدَّیْنَ وَ تَخْلُفُ بِالْبَرَکَةِ» (وسائل‌الشيعة، ج۶، ص۳۰۴)؛ صدقه بدهی را برطرف می‌کند و برکت می‌آورد. یعنی انفاق کردن و صدقه دادن موجب برکت می‌شود. ✅ ۳. خوش‌دلی و پاک‌دلی و حتی فقر، موجب برکت می‌شود و خدا توجه می‌کند. یکی از این موارد رِفق و مدارا است. کسی که اهل رفق و مدارا است، خدا به او برکتِ در مال می‌دهد. «علي، عن أبيه، عن عبد الله بن المغيرة، عن عمرو بن أبي المقدام، رفعه إلى النبي (صلى‌الله‌عليه‌وآله) قال: إنَّ في الرِّفْقِ الزِّيادَةَ وَالبَرَكَةَ، وَمَنْ يُحْرَمِ الرِّفْقَ يُحْرَمِ الخَيْرَ» (کافی، ج۲، ص۱۱۹). در مدارا، فزونى و بركت است، و هر كه از مدارا محروم باشد، از خير، محروم گشته است (ترجمه از میزان‌الحکمه). ✅ کسی که اهل رِفق و مدارا است آن رِفق و نرم‌خویی‌اش باعث می‌شود، خدا برایش زیادت و برکت رقم بزند. خوش‌خویی و خوش‌خُلقی، برکت را زیاد می‌کند. @Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش چهارم ✅ ۴. امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه: «بِالعَدلِ تَتَضاعَفُ البَرَكاتُ»؛ با عدالت، بركت‌ها دوچندان مى‌شود (غررالحكم و دررالكلم، ص۴۳). کسی که اهل عدل باشد، برکاتش زیاد می‌شود. این روایت را باید به شکل اجتماعی معنا کرد. عدل موجب می‌شود در جامعه برکات زیاد شود. اگر عدالت‌محوری در جامعه جا افتاد و حاکمان و مردم به عدالت تن دادند، آنجا پی‌درپی برکات افزوده می‌شود و خدا به آن جامعه توجه می‌کند. ✅ این احادیث مسئله برکت و عوامل آن را مطرح می‌کنند. اگر دقت کنید همه آنها به این موضوع بر می‌گردد که خداوند توجه ویژه‌ای به آن افراد می‌کند. آیات و روایاتی که در باب برکت خواندیم، می‌تواند گواهِ این ادعا باشد. 🔵 عوامل بی‌برکت شدنِ روزی ✅ بر مبنای این کریمه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ»، اگر جامعه‌ای اهل ایمان و تقوا باشد، خداوند برکات را بر آنها نازل می‌کند. اگر اهل خِلاف باشند، طبیعتاً خداوند سبحان با آنها برخورد دیگری دارد و برکت را از آنها می‌گیرد. ممکن است جامعه‌ای خیلی متموّل باشد، ولی بی‌برکت باشد. خدا توجه‌اش را از آن جامعه بر می‌دارد. در این صورت، ملائکه روزی‌دهنده توجه‌شان را بر می‌دارند. دقت کنید. توجه برداشته شد؛ یعنی آن عوامل میانی که قرار است کاری انجام دهند، انجام نمی‌دهند. آنچه باید سبب رونق اقتصادی شود، نمی‌شود. ✅ ۱. رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم: «مَن حَبَسَ عن أخيهِ المسلمِ شيئا مِن حَقٍّ حَرَّمَ اللّهُ علَيهِ بَرَكةَ الرِّزقِ إلاّ أن يَتوبَ» (من لا يحضره الفقيه، ج۴، ص۱۵)؛ هر كه حقّى از حقوق برادر مسلمان خود را از او دريغ و باز دارد، خداوند بركت روزى را بر او حرام گرداند، مگر آنكه توبه كند (ترجمه از میزان‌الحکمه). ✅ این خیلی معنادار است. من از کسانی که تجربه عملی داشته‌اند شنیده‌ام که می‌گویند: ما کوچک‌ترین خِلافی مرتکب می‌شویم، به سرعت چیزی از مال ما کم می‌شود، به‌گونه‌ای که تاکنون سابقه نداشته است این‌طور شود. ✅ هر کس از برادر مسلمانش حقّی را بگیرد، خداوند برکتِ روزی را از او می‌گیرد. آنکه در معاملات حق دیگران را ضایع می‌کند، خیال می‌کند پولش زیاد شده است؛ درحالی‌که خدا برکت را از مال او برداشته است. ✅ ۲. رسولُ‌اللّه صلى‌الله‌عليه‌وآله: «مَن غَشَّ أخاهُ المُسلِمَ نَزَعَ اللّهُ عَنهُ بَرَكهَ رِزقِهِ، وأفسَدَ علَيهِ مَعيشَتَهُ، و وَكَلَهُ إلى نفسِهِ» (بحارالانوار، ج۷۶، ص۳۶۵)؛ هركه به برادر مسلمان خود غشّ روا دارد، خداوند بركت را از روزى او بگيرد و زندگي‌اش را بر وى تباه گرداند و او را به خودش وا گذارد (ترجمه از میزان‌الحکمه). ✅ غشّ یک نوع فریب‌کاری است و نظام عالَم به گونه‌ای است که اگر فریب‌کاری صورت گیرد، خدا آن را بی‌جواب نمی‌گذارد. این قاعده کلی است. «وَمَكَرُوا وَمَكَرَ اللَّهُ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ» (آل عمران ۵۴). ✅ گاهی استکبار می‌خواهد با فریب‌کاری کارش را پیش ببرد، ولی خدا او را زمین می‌زند. «اسْتِكْبَارًا فِي الْأَرْضِ وَمَكْرَ السَّيِّئِ وَلَا يَحِيقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ»؛ اینها همه به خاطر استکبار در زمین و نیرنگ‌های بدشان بود؛ امّا این نیرنگ‌ها تنها دامان صاحبانش را می‌گیرد (فاطر ۴۳). یعنی خدا همان کارشان را زمینه سقوط‌شان قرار می‌دهد. ✅ برخی از متدینین با اینکه از راه حلال اموالی به دست آورده‌اند، ولی کارهایی می‌کنند که جامعه اسلامی تحمل آن را ندارد. گاهی این کارها برکت را از بین می‌برد. مواظب باشید. اگر مالی دارید به‌گونه‌ای عمل کنید که دل دیگران به درد نیاید. اگر با اموال خود فخرفروشی کنید و دایماً به دیگران نشان دهید، آنها دلشان به درد می‌آید و برکت را از مال شما می‌برد. ✅ آیت‌الله‌ العظمی مرعشی رحمت‌الله‌علیه گاهی میوه معمولی می‌خریدند و آن را زیر عبای خود پنهان می‌کردند. به ایشان می‌گفتند چرا این کار را می‌کنید؟ ایشان می‌فرمود: درست است این میوه‌ای که من خریدم، ارزشِ آن‌چنانی ندارد؛ ولی اگر یک بنده خدایی همین میوه را نداشته باشد و آن را ببیند، این میوه خوردن ندارد. ✅ نمی‌گویم زیاد سخت بگیرید، ولی به‌گونه‌ای مراعات حال دیگران را بکنید. اگر می‌توانید از سر خیرخواهی دست‌گیری کنید. این کار برکت می‌آورد. ولی اگر بخواهید فخرفروشی کنید، گاهی خدا همه اموال را از شما می‌گیرد. ✅ البته اگر کسی مؤمنِ قوی‌تر شد، از او دقیق‌تر حساب می‌کشند. بعضی‌ها که خیلی بالا می‌روند، نباید توجه به دنیا کنند. من افراد عادی را نمی‌گویم. ولی کسانی که خیلی بالا می‌روند، اگر توجه دنیا بیاید، خدا برکت را از او می‌گیرد. این را باید مواظب بود. کسانی که بالاتر می‌روند، باید این توجه را داشته باشند. این مسئله، مسئله مهمی است. @Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش پنجم ✅ ۳. «الكافي عن أحمد بن أحمد عن بعض رجاله: مَن فَحَشَ عَلى أخيهِ المُسلِمِ، نَزَعَ اللّه ُمِنهُ بَرَكَةَ رِزقِهِ، و وَكَلَهُ إلى نَفسِهِ، و أفسَدَ عَلَيهِ مَعيشَتَهُ» (کافی، ج۲، ص۳۲۶)؛ هر كس به برادر مسلمانش دشنام دهد، خداوند بركت روزى‌اش را از او مى‌گيرد و او را به خودش وا مى‌گذارد و زندگى‌اش را برايش تباه مى‌كند (ترجمه از میزان‌الحکمه) ✅ هر یک از گناهان تأثیری دارند: بعضی از گناهان دل را سیاه می‌کند؛ بعضی از گناهان اَجل را نزدیک می‌کند؛ بعضی از گناهان برکت را از روزی می‌برد. فحاشی نسبت به مسلمان از آن گناهانی است که برکتِ روزی را می‌برد. ✅ ۴. امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه: «إذا ظَهَرَتِ الجِناياتُ، ارتَفَعَتِ البَرَكاتُ»؛ هرگاه جنايت‌ها آشكار شود، بركت‌ها از ميان مى‌رود (غررالحكم و دررالكلم، ص۴۰). هروقت جنایت‌ها ظاهر می‌شود، برکات می‌رود. تا خِلاف‌ها و ظلم‌ها، به صورت اجتماعی اظهار می‌شود، برکات از میان می‌رود. ✅ ۵. امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه: «اللهم وأستغفرك لكل ذنب يدعو إلى الغي، ويضل عن الرشد ويقل الرزق، ويمحو البركة، ويخمل الذكر» (بحارالانوار، ج۸۷، ص۳۲۷). بار خدايا! از تو آمرزش مى‌جويم براى هر گناهى كه به گمراهى فرا خوانَد؛ از هدايت باز دارد؛ روزى را كاهش دهد؛ سود و ثمر را نابود سازد؛ و ياد (و نامِ آدمى) را محو كند (ترجمه از میزان‌الحکمه). یعنی، گناه برکت را از بین می‌برد. ✅ بعضی از موارد مانند خوش‌دلی و خوش‌برخورد بودن و خوش‌خُلقی روزی را زیاد می‌کند و مؤثرند. در مقابل، بدخُلقی روزی و برکتِ روزی را از بین می‌برد. 🔵 برکتِ معنوی ✅ مهم‌ترین برکات، برکات معنوی در روزی است. گاهی کسانی از روزی مادی، برکات معنوی فراوانی می‌برند. این برکات معنوی به روح عمل بر می‌گردد؛ مثلاً این افراد وقتی انفاق می‌کنند، انفاق‌شان جانانه است که تمام هستی و همه مراحل هستی از عرش و ملائکه، همه به وَجد می‌آیند. این‌گونه انفاق جانانه برکت مال را زیاد می‌کند؛ «من حیث لایحتسب» آن زیاد می‌شود؛ خیر و برکت این مال زیاد می‌شود. بعد در دل او یک نرم‌دلیِ عجیبی ایجاد می‌گردد. این نرم‌دلی به صورت فوق‌العاده می‌تواند او را آسمانی کند. این را توجه داشته باشید. ✅ اگر در برکات، مجموعش به سمت خیر باشد، خیلی خوب است. مثلاً برکت در مجموع، برای انجام کارهای عبادی، سلامتی بیاورد. گاهی برکات به صورت مستقیم می‌تواند در مسائل معنوی اثر داشته باشد. آنها حسابش جدا است که در واقع به روح عمل و اعمال بسیار ناب بر می‌گردد. ✅ اگر کسی به معنای واقعی، بنده مخلص خدا باشد، مالش با برکت خواهد بود. گاهی آدم حاضر است به ازایِ این مقدار مال، صَدها برابرش را بدهد تا اندکی از آن مال را به دست بیاورد تا مایه برکت زندگی‌اش شود. این‌قدر مؤثر است. باید برکت معنویِ مال را خیلی مواظب بود. ✅ برکت مادی را هم باید شاکر باشیم و بدانیم این مال زمانی برکت‌دار است که در مسیر الهی باشد؛ در مسیر خیر باشد؛ در مسیر دین و دیانت باشد؛ و الاّ برکت در آن نیست. @Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal 🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸

🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 #عرفان_دروادی_عمل جلسه 326 (1399.6.29 شنبه) #اسماءحسنی_وتعامل_سلوکی_باآن https://eitaa.com/Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal https://eitaa.com/nasimehekmat

◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ 🌱بسم الله الرحمن الرحیم 🔵 جلسه 326 (1399.6.29) 🔴 بخش اول 🔵 خلاصه‌ای از مباحث عرفان در وادی عمل ✅ مباحث عرفان در وادی عمل از مباحث سلوکیِ منازل‌السائرین گسترده‌تر است. گاهی تصور می‌شود عُرفا فقط به مباحث منازل و مقامات پرداخته‌اند و مطالب دیگری وجود ندارد. در ابتدای شروع عرفان در وادی عمل توضیح دادیم که عرفا از موضوعاتی بحث کرده‌اند که راجع به وادیِ عمل است، ولی لزوماً ذیل مباحث منازل نمی‌گنجد. مثلاً اسرار عبادات موضوعی است که در آثار عرفا آمده است، ولی ذیل منازل و مقامات قرار نمی‌گیرد. ما حدود دو سال راجع به اسرار نماز بحث کردیم. مورد دیگر موانع سلوک است که ما فقط به یک مانع از آن موانع پرداختیم. نفس امّاره یکی از موانع سلوک است. این موارد را باید به عنوان یک موضوع مهم در عرفان در وادی عمل پذیرفت. عرفا به مبحث نفس اماره پرداخته‌اند، ولی این موارد در منازل منعکس نشده است. موضوع ایمان و عمل صالح که در عرفان در وادی عمل طرح کردیم، یک طرح کلان است. این طرح کلان بسیاری از مباحث منازل را پوشش می‌دهد، ولی در منازل این‌گونه بیان نشده است. در بررسی کتاب رسالةالولایة علامه طباطبایی بیان کردیم که این کتاب شامل یک دوره مباحث سلوکی است، ولی لزوماً مباحث آن منازلی نیست. خیلی از مباحث جزء منازل نیست، ولی جزء مباحث سلوکی قرار می‌گیرد. عرفا بحث‌های معارف را به صورت سلوکی نگاه می‌کنند. یعنی از معارف دین مانند توحید، نتیجۀ سلوکی و عملیِ فراوان می‌گیرند. این موارد غالباً در منازل نیست، ولی در لابه‌لای تفاسیر عرفا آمده است. مثلاً از «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ» نتایج سلوکیِ فراوانی گرفته‌اند. حتی مباحث معرفتی، بُعد سلوکی و عملی دارد و در فضای عمل خیلی می‌تواند کمک کند. این موضوع باعث شد که بحث اسمای حسنای الهی را انتخاب کنیم. از مباحث معارفی، اسمای حسنای الهی و تعامل سلوکی با آن را گزینش کردیم. اگر می‌توانید، یک دور بحث‌های تفسیر عارفان و عرفان نظری و عرفان عملیِ آنها را بخوانید. با مطالعۀ این آثار می‌بینید که چقدر بحث‌های عملی، در این معارف نهفته است. این شیوه در قرآن آمده است. سال قبل، به چهارپنج وجه از اسمای حسنای الهی و تعامل سلوکی با آن اشاره کردیم. از اسمای حسنای الهی یک نمونه را انتخاب کردیم: «اسم رزّاق». ما با «اسم رزّاق» همیشه درگیریم. چه کسی می‌تواند ادعا کند که من روزی نمی‌خواهم؟ از ابتدای عمر تا آخر عمر و بعد از مرگ هم به این اسم نیازمندیم. روزیِ انسان همیشه ادامه دارد و تمام‌شدنی نیست. مباحث مرتبط با «اسم رزّاق» را توضیح دادیم و اینکه چگونه از این اسم استفادۀ سلوکی کنیم. در اواخر سال قبل که کرونا آمد، دوسه جلسه راجع به برکت و مفاهیم مرتبط با آن بحث کردیم. مباحث مطرح شده نوعاً راجع به رزق مادّی بود. الان می‌خواهیم از جهت معنوی، «اسم رزّاق» را بررسی کنیم. 🔵 رزق معنوی ✅ رزق معنوی در قرآن آمده است و از آن به «رزق کریم» یاد شده است. «رزق کریم» ارزش ذاتی دارد. یک خیر هم در خود کریم خوابیده است. به اشیاء گرانبها می‌گویند: کریم. و گاهی به دو چشم هم گفته می‌شود کریم. در ضمن اینکه «کریم» به معنای گرانبها است، یک ارزش اخلاقی و معنوی هم در آن نهفته است. در قرآن «رزق کریم» آمده است. 🔵 تثبیت رزق کریم در قرآن کریم ✅ علامه طباطبایی می‌فرماید: رزق حَسَن، وحی و نبوت است. این رزق معنوی است و رزق مادی نیست. «قالَ يا قَوْمِ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلى‏ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَ رَزَقَني‏ مِنْهُ رِزْقاً حَسَناً وَ ما أُريدُ أَنْ أُخالِفَكُمْ إِلى‏ ما أَنْهاكُمْ عَنْهُ إِنْ أُريدُ إِلاَّ الْإِصْلاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَ ما تَوْفيقي‏ إِلاَّ بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنيبُ»؛ گفت: «اى قوم من، بينديشيد، اگر از جانب پروردگارم دليل روشنى داشته باشم و او از سوى خود روزى نيكويى به من داده باشد [آيا باز هم از پرستش او دست بردارم؟] من نمى‌خواهم در آنچه شما را از آن باز مى‌دارم با شما مخالفت كنم [و خود مرتكب آن شوم‌]. من قصدى جز اصلاح [جامعه‌] تا آنجا كه بتوانم، ندارم، و توفيق من جز به [يارى‌] خدا نيست. بر او توكّل كرده‌ام و به سوى او بازمى‌گردم»(هود 88). این آیه درباره انبیا است. اما این موضوع اختصاص به انبیا ندارد، بلکه غیر انبیا هم این را دارند. در آیۀ26سوره نور آمده است: «الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ»؛ زنان پليد براى مردان پليدند و مردان پليد براى زنان پليد. و زنان پاك براى مردان پاك‌اند و مردان پاك براى زنان پاك. اينان از آنچه دربارۀ ايشان مى‌گويند بر كنارند، براى آنان آمرزش و روزىِ نيكو خواهد بود.

🔴 بخش دوم علامه طباطبایی می‌فرماید: گرچه «رزق کریم» در قرآن شامل بهشت هم می‌شود، ولی لزوماً «رزق کریم» مخصوص حیات پس از مرگ نیست، بلکه در همین دنیا هم رزق کریم وجود دارد. 🔵 ایمان؛ ذوب‌کنندۀ گناه ✅ علامه طباطبایی می‌فرماید: خودِ ایمان موجب مغفرت است. خود ایمان، گناهان را ذوب می‌کند. علامه در برای توضیح «لَهُمْ مَغْفِرَةٌ» به آیه31سوره احقاف اشاره کرده است: «آمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ يُجِرْكُمْ مِنْ عَذابٍ أَليمٍ»؛ اى قوم ما، دعوت‌كننده خدا را پاسخ [مثبت‌] دهيد و به او ايمان آوريد تا [خدا] برخى از گناهانتان را بر شما ببخشايد و از عذابى پر درد پناهتان دهد. علامه می‌فرماید: به‌خاطر ایمانشان برای آنها مغفرت است. بعد از فعل امر، اگر فعل مضارع مجزوم بیاید، معنا جمله شرطیه می‌شود. اگر ایمان بیاورید، خداوند گناهانتان را می‌بخشد. یعنی نفْسِ ایمان، گناه را از بین می‌برد. یعنی در همین دنیا ایمان گناهان را از بین می‌برد. حتی اگر با این ایمان به جهنم هم برود، بالاخره از جهنم در می‌آید. چرا که ایمان ذوب‌کنندۀ گناهان است. علامه طباطبایی ذیل بحث شفاعت، در آیات 47و48 سوره بقره، ایمان را از نظر فلسفی توضیح داده‌اند. ایمان ذاتیِ ذات است و در نهاد ذات است. گناه به هر صورت که باشد بالاخره پاک می‌شود و شفاعت و غفران نصیب آن فرد می‌شود. در آخرت همین‌طور است؛ در دنیا هم همین‌طور است. ایمان گناهان را پاک می‌کند. در دنیا هم «لَهُمْ مَغْفِرَةٌ» است و هم «لَهُمْ رِزْقٌ كَريمٌ». 🔵 رزق کریم؛ حیات طیبه ✅ علامه می‌فرماید: «رزق کریم» حیات طیبه است که در دنیا ایمان او است و اجر حسن در آخرت. رزق کریم چیست؟ حیات طیبه‌ای است که در دنیا داریم. حیات طیبه، رزق معنوی است؛ رزق مادی نیست. دقت کنید. اینکه در عوالم بعدی آدم سر سفره بهشت می‌نشیند، «لهم رزق کریم و هو الحیاه الطیب»، یعنی همین‌جا هم حیات طیبه که رزق معنوی است، به انسان داده می‌شود. به چه دلیل این‌گونه معنا کردید؟ در آیه97 سوره نحل آمده است: «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»؛هر كس، از مرد يا زن، كار شايسته كند و مؤمن باشد، قطعاً او را با زندگى پاكيزه‌اى، حيات [حقيقى‌] بخشيم، و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام مى‌دادند پاداش خواهيم داد. «فالمراد بالطيب الذي يوجب كونهم مبرءين مما يقولون على ما تدل عليه الآيات السابقة هو المعنى الذي يقتضيه تلبسهم بالإيمان و الإحصان فالمؤمنون و المؤمنات مع الإحصان طيبون و طيبات يختص كل من الفريقين بصاحبه، و هم بحكم الإيمان و الإحصان مصونون مبرءون شرعا من الرمي بغير بينة، محكومون من جهة إيمانهم بأن لهم مغفرة كما قال تعالى: «وَ آمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ»: الأحقاف: 31 و لهم رزق كريم، و هو الحياة الطيبة في الدنيا و الأجر الحسن في الآخرة كما قال: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ»النحل 97» (الميزان في تفسير القرآن، ج‏15، ص96). 🔵 حیات طیبه ✅ علامه طباطبایی ذیل «صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ» بحث حیات طیب را به خوبی توضیح داده‌اند. در همین دنیا خدا به مؤمن یک حیات برتر می‌دهد. حیات برتر چیست؟ اصل حیات به دو امر بر می‌گردد: علم و قدرت. بعضی معتقدند که مجموع علم و قدرت می‌شود حیات؛ و بعضی دیگر بر این نظرند که حیات منشاء علم و قدرت است. حیات اولیه را مؤمن و کافر دارند. این حیات اولیه همان عقل و شعور است. اما وقتی حیات برتر محقق شود، انسان قدرت ویژه و معرفت مخصوصی پیدا می‌کند. آن معرفت مخصوص چیست؟ آن نوری است که خدا به مؤمن می‌دهد. حیات برتر که بیاید، قدرت ویژه هم می‌آید. با این قدرت است که انسان می‌تواند در عالَم دگرگونی ایجاد کند. رزق کریم در دنیا چیست؟ حیات برتر است؛ معنویت است؛ قدرت است. این بیان علامه طباطبایی است در ذیل آیه26 سوره نور.

🔴 بخش سوم 🔵 منازل سایرین در قرآن ✅ «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ ءَايَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَ عَلىَ‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكلونَ(2) الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ(3) أُوْلَئكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ(4)»؛ مؤمنان، همان كسانى‌اند كه چون خدا ياد شود دل‌هايشان بترسد و چون آيات او بر آنان خوانده شود بر ايمانشان بيفزايد و بر پروردگار خود توكل مى‌كنند. همانان كه نماز را به پا مى‌دارند و از آنچه به ايشان روزى داده‌ايم انفاق مى‌كنند. آنان هستند كه حقاً مؤمن‌اند، براى آنان نزد پروردگارشان درجات و آمرزش و روزىِ نيكو خواهد بود. (انفال، 2تا4). منازل سایرین یعنی همین درجات نزد خدا. این منازل سالکان و موحدان، همه درجاتِ قرب‌اند. علامه طباطبایی می‌فرماید: درجات نزد خدا یعنی درجات قرب. مؤمنان حقیقی برای خود درجات دارند. «عندالله» یعنی، به وِزان حضرت حق باید معنا شود. اینکه بعضی از آقایان می‌گویند منازل کجای قرآن آمده است، این (برداشت از آیه) خیلی کمک می‌کند. به این سبْک، منازل در قرآن فراوان آمده است: «هم درجاتٌ» و «لهم درجاتٌ». علامه طباطبایی می‌فرماید: درجات دنیوی و اُخروی فرقی ندارد. این درجات رزق معنوی است، ولی چون لفظ رزق در اینجا نیامده است، به آن نمی‌پردازیم. علامه طباطبایی می‌فرماید: این درجات دنیوی است و منحصر به آخرت نیست. علامه می‌فرماید: مغفرت و رزق کریم در آخرت است. چرا؟ به قرینۀ آیه 50 سورۀ حج: «فَالَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لهم مَّغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ(50) وَ الَّذِينَ سَعَوْاْ فىِ ءَايَتِنَا مُعَاجِزِينَ أُوْلَئكَ أَصْحَابُ الجحِيمِ(51)»؛ پس آنان كه گرويده و كارهاى شايسته كرده‌اند، آمرزش و روزىِ نيكو براى ايشان خواهد بود. و كسانى كه در [تخطئه‌] آيات ما مى‌كوشند [و به خيال خود] عاجزكنندگان ما هستند، آنان اهل دوزخ‌اند (حج، 50 و 51). چون رزق کریم با اصحاب جحیم مقارنه دارد، علامه طباطبایی از آن برداشت کرده است که رزق کریم درباره روزی آخرتی است. آیات 4و5 سوره سباء هم به همین سبک است. 🔵 بیان استاد ✅ اگر ایشان همان بیان ذیل آیه 26 سورۀ نور را اینجا بیان می‌کردند، خیلی عالی بود که هم شامل دنیا می‌شد و هم شامل آخرت. اینجا صحبت از مؤمنین حقیقی است. مؤمنان در همین دنیا هم مورد مغفرت قرار می‌گیرند. به گونه‌ای که ملایکه عرش در همین دنیا برایشان استغفار می‌کنند. در همین دنیا برای آنها دعا می‌کنند. «الَّذينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذينَ آمَنُوا رَبَّنا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذينَ تابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبيلَكَ وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحيمِ»؛ كسانى كه عرش [خدا] را حمل مى‌كنند، و آنها كه پيرامون آنند، به سپاس پروردگارشان تسبيح مى‌گويند و به او ايمان دارند و براى كسانى كه گرويده‌اند طلب آمرزش مى‌كنند: «پروردگارا، رحمت و دانش [تو بر] هر چيز احاطه دارد؛ كسانى را كه توبه كرده و راه تو را دنبال كرده‌اند ببخش و آنها را از عذاب آتش نگاه دار» (غافر، 7). ملائکۀ حامل عرش، در همین دنیا و در همین زمان، برای مؤمن استغفار می‌کنند. یعنی همین الان ملائکه استغفار می‌کنند و همین الان اثر می‌گذارد. نظام عالَم مدافع مؤمنین است. ایمان، گناه را از بین میبرد. اگر ایمانِ قوی در دل باشد، خطایی هم صورت بگیرد، می‌گویند: اشکال ندارد. این نحوه برخورد، برای مؤمن حقیقی است. ایمان عاریه‌ای به درد نمی‌خورد. این یک سرّ در شخص دارد و یک سرّ در نظام هستی دارد. نظام هستی مدافع مؤمن است. خانه‌ای که هر شب در آن قرآن خوانده می‌شود، نورانیت از آن متصاعد است؛ در روایت داریم که ملایکه آن را مانند آسمانی که ستاره در آن می‌درخشد، می‌بینند. 🔵 بیمه با اعمال خیر و معرفت توحیدی ✅ با اعمال خیر و معرفت توحیدی و با ذکر خود را بیمه کنید. نظام هستی می‌بیند و مدد می‌دهد و حمایت می‌کند. وقتی ما می‌بینیم کسی مؤمن است، او را دوست داریم و طرفدارش می‌شویم؛ نظام هستی هم همین‌گونه به مؤمن مدد می‌رساند.

🔴 بخش چهارم 🔵 مدافع مومن ✅ وقتی ایمان می‌آید، شست‌وشویِ جان صورت می‌گیرد. در مورد نماز می‌گویند مؤمن پنج بار که نماز می‌خواند، مانند این است که پنج بار جانش را شست‌وشو می‌دهد. نماز لطفِ توحید است. یعنی، حتی اگر انسان یک لحظه هم که با خدا بنشیند، شست‌وشو انجام می‌پذیرد. خاصیت نماز شست‌وشو دادن است. همۀ اعمال خیر شست‌وشودهنده هستند، به ویژه ایمان. نظام عالَم این‌گونه است که مدافع مؤمن است: «إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ»؛ قطعاً خداوند از كسانى كه ايمان آورده‌اند دفاع مى‌كند، زيرا خدا هيچ خيانتكار ناسپاسى را دوست ندارد(حج، 38). صحبت از آخرت نیست، بلکه در همین دنیا هم مغفرت پابرجا است؛ همین‌جا شست‌وشو و مغفرت وجود دارد: چه از سوی «هستی» و چه از سوی شخصی که ایمان آورده است. مثلاً بعد از ماه مبارک رمضان، احساس می‌کنیم کمی سبک و پاک شده‌ایم. 🔵 «سریعُ‌الرضا» بودنِ حضرت حق ✅ برخی از آقایان نقل می کنند که ما «سریعُ‌الرضا» بودنِ حق را دیده‌ایم. معیارهایی دارند. می‌دانند که وقتی ناپاکی زیاد باشد، می‌بینند که راه ندارند. ولی به‌تدریج راه باز می‌شود. وقتی راه باز شد می‌بینند که بَرد و خنکی آمده است. توحید شست‌وشودهنده است. توحید همان ایمان است. ایمان در حال شکوفاشدن است. هر چه ایمان شکوفاتر شود، بیشتر شست‌وشو می‌دهد. «لهم مغفره»، در همین دنیا هم هست؛ لزومی ندارد فقط منحصر به آخرت باشد. بله، در آخرت هم هست، اما اینجا هم هست. رزق کریم هم هست. «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از خدا پروا داريد و به پيامبر او بگرويد تا از رحمت خويش شما را دو بهره عطا كند و براى شما نورى قرار دهد كه به [بركت‌] آن راه سپريد و بر شما ببخشايد و خدا آمرزنده مهربان است (حدید، 28). 🔵 تغییر نگاه ✅ بنده خدایی می‌دید که وقتی توحیدش قوی‌تر شد، با اینکه بلاهایش سنگین‌تر می‌شد، ولی احساس او این بود که سبک‌تر شده است. چون نوع نگاهش تغییر کرده است. وقتی توحید بیاید، بعضی حرف‌ها وجود ندارد. علامه طباطبایی از این آیه استفاده می‌کند برای حیات طیبه. رزق معنوی هم از این سنخ است: «يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ»(حدید، 28). به آنها نور داده می‌شود؛ به آنها نوعی اقتدار داده می‌شود. «وَاذْكُرْ عِبَادَنَا إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ أُولِي الْأَيْدِي وَالْأَبْصَارِ»؛ و بندگان ما ابراهيم و اسحاق و يعقوب را كه نيرومند و ديده‌ور بودند به يادآور(سورۀ ص، 45). این خاصیت به‌خاطر جهت ایمانی آنها است. 🔵 رزق کریم و رزق معنوی ✅ «كَتَبَ في‏ قُلُوبِهِمُ الْإيمانَ وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ»؛ این مردم پایدارند که خدا بر دل‌هاشان (نور) ایمان نگاشته و به روح (قدسی) خود آنها را مؤید و منصور گردانیده (مجادله، 22). ملَکِ مُسدّد جزء روح ما می‌شود و به ما مدد می‌رساند. وقتی ملک مسدّد روح ایمانی را برای ما آورد، روح ایمانی لوازمی دارد. یکی از لوازمش معرفت است. یعنی، در همین دنیا هم محقق می‌شود. رزق معنوی را در همین دنیا هم خواهیم داشت. بنابراین، آیات 2تا4 سوره انفال را هم باید همین‌گونه معنا کرد که منظور منحصر به حیات اخروی نیست، بلکه حیات همین دنیا را هم شامل می‌شود. باید آیاتی که عبارت «رزق کریم» دارد، جدی گرفته شود و این همان معنای روزی معنوی است که ما دنبالش بودیم. ◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️

🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 #عرفان_دروادی_عمل جلسه 327 (1399.7.5 شنبه) #اسماءحسنی_وتعامل_سلوکی_باآن https://eitaa.com/Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal https://eitaa.com/nasimehekmat

◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ 🌱 بسم الله الرحمن الرحیم 🔵 عرفان در وادی عمل، جلسه ۳۲۷ (۲) (شنبه ۵ مهر۹۹/ ۸ صفر) 🔴 بخش اول 🔵 روزی معنوی در قرآن ✅ در قرآن از روزی معنوی به «رزق کریم» یاد می‌شود. رزق کریم یعنی، رزق ارزشمند و گرانبها. در آیۀ۲۶ سوره نور آمده است: «الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ»؛ زنان پليد براى مردان پليدند و مردان پليد براى زنان پليد. و زنان پاك براى مردان پاك‌اند و مردان پاك براى زنان پاك. اينان از آنچه دربارۀ ايشان مى‌گويند بر كنارند، براى آنان آمرزش و روزىِ نيكو خواهد بود. علامه طباطبایی رحمت‌الله‌علیه رزق معنوی در دنیا و رزق اخروی را از نوع «رزق کریم» دانسته است. ✅ «وَ مَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَ يَعْمَلْ صالِحاً يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها أَبَداً قَدْ أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُ رِزْقاً»؛ و هركس به خدا بگرود و كار شايسته كند او را در باغ‌هايى كه از زير [درختان‌] آن جويبارها روان است، درمى‌آورد، جاودانه در آن مى‌مانند. قطعاً خدا روزى را براى او خوش كرده است (طلاق، ۱۱). این رزق نیکو چیست؟ علامه طباطبایی می‌فرماید: این رزق معنوی است. برخی گفته‌اند در آخرت است، ولی ایشان معتقد است که هم در دنیا است و هم در آخرت. رزق دنیا، در دنیا هم رزق معنوی است، مانند ایمان و عمل صالح. ✅ در آیات ۲تا۴ انفال هم این موضوع آمده است. «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ ءَايَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَ عَلىَ‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكلونَ(۲) الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ(۳) أُوْلَئكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ(۴)»؛ مؤمنان، همان كسانى‌اند كه چون خدا ياد شود دل‌هايشان بترسد و چون آيات او بر آنان خوانده شود بر ايمانشان بيفزايد و بر پروردگار خود توكل مى‌كنند. همانان كه نماز را به پا مى‌دارند و از آنچه به ايشان روزى داده‌ايم انفاق مى‌كنند. آنان هستند كه حقاً مؤمن‌اند. براى آنان نزد پروردگارشان درجات و آمرزش و روزىِ نيكو خواهد بود (انفال، ۲تا۴). علامه طباطبایی این رزق کریم را مخصوص آخرت می‌داند، اما این رزق کریم مخصوص آخرت نیست، بلکه هم در دنیا است و هم در آخرت. ✅ «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از خدا پروا داريد و به پيامبر او بگرويد تا از رحمت خويش شما را دو بهره عطا كند و براى شما نورى قرار دهد كه به [بركت‌] آن راه سپريد و بر شما ببخشايد و خدا آمرزنده مهربان است (حدید، ۲۸). بنا بر این آیه «رزق کریم» هم در دنیا است و هم در آخرت. رزق کریم در قرآن نوعاً هم شامل رزق دنیوی است و هم شامل رزق اخروی. اما باید توجه داشت رزق معنوی که در دنیا به انسان داده می‌شود، قابل مقایسه با رزق اخروی نیست؛ چرا که رزق اخروی ماندگار و پایدار است. ✅ «وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ وَ الَّذينَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ»؛ و كسانى كه ايمان آورده و هجرت كرده و در راه خدا به جهاد پرداخته و كسانى كه [مهاجران را] پناه داده و يارى كرده‌اند، آنان همان مؤمنان واقعى‌اند، براى آنان بخشايش و روزىِ شايسته‌اى خواهد بود (انفال، ۷۴). یعنی، اعمال خلاف مؤمن حذف و غفران نصیبش می‌شود و روزی کریم به او داده می‌شود. خداوند سبحان به مؤمن واقعی با رزق معنوی مدد می‌رساند. می‌توان رزق کریم را در آخرت دانست، ولی نمی‌توان این آیات را به آخرت منحصر کرد، بلکه شامل دنیا هم می‌شود. 🔵 وجه تسمیۀ «رزق کریم» ✅ چرا رزق معنوی، رزق کریم نامیده می‌شود؟ این موضوع را می‌دانیم که روزی معنوی حسابش از روزی مادی جدا است؛ رزق مادی کجا و رزق معنوی کجا! رزق معنوی خیلی ارزشمند است و لذا می‌شود «رزق کریم». ✅ در آیه ۱۳۱سورۀ طه خطاب به رسول‌الله آمده است: «وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى‏ ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى‏»؛ و زنهار به سوى آنچه اصنافى از ايشان را از آن برخوردار كرديم [و فقط] زيور زندگى دنياست تا ايشان را در آن بيازماييم، ديدگان خود مدوز، و [بدان كه‌] روزىِ پروردگار تو بهتر و پايدارتر است. https://eitaa.com/Nasimehekmat_ErfandarvadiAmal