#راه_روشن امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «مَنْ زَارَنِي عَلَى بُعْدِ دَارِي أَتَيْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ حَتَّى أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَايَرَتِ الْكُتُبُ يَمِيناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِيزَانِ» هرکس مرا زیارت کند، با اینکه زیارتگاه من دور است، من روز قیامت در سه جا به دیدار او می آیم تا او را از ترس و وحشت آن جاها نجات دهم: هنگامی که پرونده اعمال به دست راست یا چپ آنها داده می‌شود؛ نزد پل صراط و (هنگام بررسی اعمال) نزد میزان و ترازو. من لايحضره الفقيه، جلد ۲، صفحۀ ۵۸۴ #میلاد_امام_رضا (علیه‌السلام) #دهه_کرامت @Quranahlebayt

💠 انسان، موجودی کریم 🔹 کرامت، همان نزاهت از فرومایگی است که گرچه معادل فارسی آن نایاب است، ولی شاید نزدیک ترین واژه به آن در زبان فارسی، کلمه #بزرگواری باشد. تکریم و بزرگداشت آدمی به دو شکل ظاهری و معنوی تحقّق یافته است: 1️⃣ تکریم ظاهری که بین همه افراد بشر مشترک است، به تفاوت های ظاهری و جسمی انسان با سایر حیوانات برمی گردد؛ مانند: ایستاده راه رفتن، خوردن و آشامیدن با دست، قدرت بر نوشتن، خوش ترکیبی، زیبایی صورت، اعتدال مزاج، قدرت بر تفهیم دیگران با کلام و نطق و اشاره، تسلّط بر طبیعت، تهیه اسباب معاش و... . 2️⃣ تکریم معنوی انسان به #عقل است که بسیاری از تکریم های ظاهری از آن نشأت می گیرد و انسان را بر سایر حیوانات برتری می بخشد. این نعمت که بزرگ ترین و محبوب ترین نعمت خداوند است، انسان را در تشخیص حق و باطل، خیر و شر، صلاح و فساد و حَسَن و قبیح راهنمایی می کند. تکامل زندگی بشر از این نعمت سرچشمه می گیرد و حیوانات بر اثر نداشتن آن، تکاملی در شکل زندگی و به کارگیری مواهب طبیعت نداشته، همان شیوه اوّلی زندگی را حفظ کرده اند؛ جز تغییراتی که انسان ها در مسیر به کارگیری حیوانات برای آنها ایجاد کرده اند. 🔹 هر یک از این دو تکریم، شامل همه انسان ها می شود. نه تنها رنگ، نژاد، اقلیم و ... در آن اثری ندارد، بلکه ملاک های برتری حقیقی، مانند ایمان، علم، جهاد و ... نیز نقشی ندارد. از این رو قرآن کریم جمیع فرزندان آدم (علیه السلام) را مشمول این تکریم معرفی کرده است: «و لقد کرّمنا بنی ءادم و حملناهم فی البرّ و البحر و رزقناهم من الطیّبات و فضلناهم علی کثیر ممّن خلقنا تفضیلاً». بنابراین، انتخاب و اختیار آدمی در این دو گونه تکریم نقشی ندارد و در حقیقت مشمول تکریم اجباری شده است. 🔹 افزون بر این دو، تکریم دیگری وجود دارد که به اراده و اختیارِ خود آدمی بستگی دارد که همان تکریم به #ایمان، #تقوا و... است. این تکریم در واقع از تکلیف ناشی می شود. هرچند که عقل انسان ها متفاوت است و بدین جهت، مراتب تکریم در آنها یکسان نیست، لیکن آنچه مورد توجه قرآن کریم است، تفاوت مراتبی است که از تقوا نشأت می گیرد: «إنّ أکرمکم عنداللَّه أتقاکم»، وگرنه تفاوت های جسمی، همانند تفاوت های قومی و قبیله ای، شناسنامه طبیعی افراد است؛ چنان که تفاوت افراد در برخورداری از عقل نیز در حدّ خود، شناسنامه طبیعی است. مهم تر آنکه #تکریم_به_عقل، زمانی ارزش و جایگاه واقعی خود را می یابد که در خدمت ایمان و تقوا قرار گیرد... . 🔹 در توصیه های امیرمؤمنان (علیه السلام) به اصحابش آمده است: هر کس از شما که به آینه نگریست، ضمن حمد و ثنای الهی بر حُسن صورت، خداوند متعالی را به سبب اِکرام به اسلام ثنا گوید... . از این جهت که #تکریم_حقیقی به اسلام، ایمان و تقواست. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #در_محضر_استاد #دهه_کرامت 📚 ادب فنای مقربان جلد 3 @Quranahlebayt

💠 کرامت انسان 🔹 قرآن کریم دربیش از پنجاه آیه ، به وصف های نکوهیده ای اشاره کرده و برای آن انسان را سرزنش کرده است ؛ صفاتی چون بخیل ، ضعیف ، هلوع ، جزوع ، منوع ، عجول ، قتور ، ظلوم ، جهول و . . . که همگی به طبیعت انسان باز می گردد و منشاء پیدایش این اوصاف رذیله ، جاذبه های طبیعی انسان است ، چنان که منشاء فضایل و ارزش ها ، جذبه های فراطبیعی اوست . 🔹 #جهاد_اکبر یا اوسط ، صحنه نبرد میان این دو دسته صفات است و در این میان ، اگر جاذبه های طبیعی بر جذبه های فراطبیعی انسان پیروز شود ، صفات رذیله ، ظهور می یابد ، و اگر جذبه های فراطبیعی انسان بر جاذبه های طبیعی او غالب آید ، اوصاف فاضله پدیدار می شود . 🔹 عوامل مادی ، به منزله مبدأ قابلی و مستعدّ پدید آمدن رذایل اخلاقی است و چون این رذایل نفسانی است و نفس ِگرفتارِ آن ها ، به عیب و شرّ موصوف است ، در ملکوت عالم ریشه ندارد و مشمول اصل جامع « وَ إِنْ مِنْ شَیْ ءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُوم » نخواهد بود ، زیرا برابر آیه « وَ ما أَصابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِک » ، همه گناهان از نفسِ خود انسان است ؛ اگرچه اصل هستی آن ها نزد خداست : « کُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّه » ، اما صبغه نقص و عیب و شرّ بودن آن ها از نفس خود انسان است . 👈 اما #بخش_اصیل_انسان ، یعنی روح او ویژگی هایی دارد که اساس آن ها #کرامت است . خداوند در قرآن کریم به این ویژگی ، چنین تصریح فرموده است : ما بنی آدم را مکرّم کردیم ؛ « وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَم » . 🔹 بازگشت کرامت انسان به بخش طبیعی او ، توجیه علمی و معقول ندارد ، زیرا در میان حیوان ها ، موجوداتی زیباتر و ظریف تر از انسان بسیار است . همچون طاووس که چشم ها را خیره کرده ، بینندگان را به شگفتی وا می دارد . با این همه حیوانی حرام گوشت است که یک رشته از پر زیبای او اگر در لباس نمازگزار باشد ، بطلان نماز را در پی دارد ؛ اما انسانی سیاه پوست و به ظاهر نا زیبا ، مانند بلال حبشی ، چنان والاست که بهشت با آن همه زیبایی ، همواره مشتاق اوست . بنابراین کرامت ، به #شرافت_ذاتی شیء است . 🔹 اگر #معیار_کرامت انسان بدن او باشد ، ویژه آدمی نخواهد بود ، زیرا خط سیر و تطوّر آفرینش بدن را دیگر حیوان ها نیز پیموده اند ؛ ولی خداوند درباره هیچ یک خود را « أحسن الخالقین » نخواند و تنها درباره انسان ، چنین فرمود : « ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقین » . اگر خدای انسان آفرین ، « احسن الخالقین » است ، پس خلقت انسان ، « احسن خلقت ها » و خود انسان نیز « احسن المخلوقین » است . از این رو فرمود : « لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی أَحْسَنِ تَقْویمٍ » ، بنابراین محور کرامت انسان را در غیر بدن او باید جست وجو کرد . #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #در_محضر_استاد #دهه_کرامت 📚 انسان از آغاز تا انجام، ص170. @Quranahlebayt