📸 #عکسنوشت 🔰 تحکیم در حقیقت قضا نیست میانجیگری بزرگان و اطرافیان برای رفع نزاع است ◾️ ما عمل #قاضی_تحکیم را قضا به معنای دقیق کلمه تلقی نمی کنیم بلکه تحکیم نوعی دخالت بزرگان و اطرافیان برای رفع کشمکش و نزاع است. قاضی تحکیم در واقع کارشناس و عریف است که طرفین نزاع برای رفع کشمکش و کدورت میان خود به او روی آورده اند. عرف نیز از قاضی تحکیم به قاضی تعبیر نمی کند و از او بیش از حکمیت و رفع نزاع چشم داشتی ندارد از این رو شروط قاضی تحکیم بسیار کمتر از قاضی منصوب و مأذون است. از بنیان #فلسفه_حکمیت آن است که از راهی آسان تر و نزدیک کشمکش ها مرتفع شوند از این رو #شارع شروطی کمتر و آسان تر برای آن نهاده است. لهذا در تحکیم تنها شروطی معتبر هستند که بدون آنها فرآیند حکمیت سپری و انجام نمی شود مانند شرط عقل و بلوغ و سمع و بصر و مانند اینها و اینکه قاضی تحکیم منصف و مورد رضای طرفین نزاع باشد. 💢 بریده ای از درس #خارج_فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 چیستی حکمیت در شقاق و نشوز 📌 این احتمال هم داده شده است که این نوع از #حکمیت از جنس امر به معروف و نهی از منکر باشد. چون بی گمان در نزاع های میان زوجین معروف های پرشماری ترک و منکرهای فراوانی انجام می شود و اگر جز این بود نزاعی رخ نمی داد. این احتمال هم داده شده است که حکمیت میان زوجین از امور حسبیه باشد چون به هر روی #شارع مقدس راضی به جدایی زوجین و پیامدهای آن نیست. در این صورت مخاطب آیه ی بالا تنها حکومت یا اهلین نیستند بلکه این امر بر زمین مانده را دیگر مومنین مثلاً همسایگان و دوستان و آشنایان نیز می توانند و بلکه باید تدارک نمایند. 📌 شاید هم حکمیت میان زوجین راهی خاص و مستقل و خودایستا برای پاسداری از #کانون_خانواده باشد. این احتمال هم هست که حکمیت میان زوجین ارشاد به حکم عقل و رویه ی عقلاء برای رفع نزاع میان زوجین و پاسداری از کانون خانواده باشد. در این صورت فرمان خداوند به حکمیت میان زوجین یک امر ارشادی خواهد بود. و یا حکمین کارنوشت و تکلیفی جز گزارش آنچه که در کانون خانواده بر زوجین گذشته و می گذرد و رفتار و سلوک ایشان ندارند تا حاکم یا اهلین یا مسلمین برای رفع نزاع میان زوجین تصمیم گرفته و اقدام نمایند. 📌 در این صورت نیازی نیست که حکمین کارشناس باشند. در کشف ماهیت و چیستی حکمیت میان زوجین این احتمال هم هست که همه ی مصادیق این قسم از تحکیم از یک جنس نباشند و ماهیت و چیستی های گوناگونی برخوردار باشند یعنی برخی توکیل و پاره ای اصلاح ذات البین و بعضی امر به معروف و نهی از منکر باشند. 💢 بریده ای از درس #خارج_فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 اقسام ارتکازات متشرعه 📌 ارتکازات خاستگاه و مناشی فراوانی دارند و تنها از شریعت بر نمی خیزند. ارتکاز می تواند #خاستگاه_فطری داشته باشد یعنی سرشت انسان اموری را به قلب او بیافکند. گاه نیز منشأ مرتکزات متشرعه عقل یا عرف عقلاء و یا قانون است. بعضی اوقات نیز خاستگاه آنها قومیت است کما اینکه نزد هر قومی پاره ای از امور جزو مرتکزات اند و از همه پذیری بالایی برخوردارند. #مرتکزات_متشرعه در حقیقت انگاره هایی هستند که به مرور زمان در اذهان توده ی مردم شکل می گیرند و بخش پایداری از فرهنگ آنها می شوند. 📌 می توان گفت که مرتکزات بخشی از #فرهنگ هستند. هنگامی که می گوییم مرتکزات متشرعه پیرامون بخشی از فرهنگ متشرعین سخن می گوییم. روشن است که مرتکز متشرعه حجت نیست و کسی چنین چیزی را ادعا نکرده است. فرنودی که غالباً در اثبات مشروعیت مرتکزات متشرعه بیان می شود مسأله ی عدم ردع شارع است و لازمه ی این سخن آن است که باید به مرتکزاتی روی کنیم که در عصر #شارع وجود داشته اند و در منظر و مرءآی شارع رخ داده اند. 💢 بریده ای از درس #خارج_اصول آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 پیوند میان تنقیح مناط و مقاصد الشریعه 📌 #تنقیح_مناط بر چند رکن استوار است: وجود یک اصل با موضوع و حکم، کشف مناط حکم در آن اصل بدون تصریح شرعی، وجود فرعی با همان موضوع و حکم، و نبود تصریح شارع به مناط در هیچ‌یک. در ادامه، باید وجود آن مناط در فرع احراز شده و مزاحمی قوی‌تر نیز در کار نباشد. در نهایت، عقل اذعان دارد که #شارع حکیم نباید با وجود مناط، حکم را از فرع دریغ کند. 📌 اکنون این پرسش پیش می‌آید که آیا می‌توان با تنقیح مناط، مقصدی از #مقاصد_شریعت را کشف کرد؟ پاسخ این است که اگر تنقیح تنها در یک مورد خاص جریان یابد، بیرون از دایره مقاصد کلان است؛ اما اگر مناط در موارد پرشماری حضور داشته باشد، می‌توان آن را ابزاری برای کشف برخی مقاصد دانست. 💢 بریده ای از درس #خارج_فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir