نخستین شماره از فصلنامه علمی اختصاصی دانش‌های و آموزه‌های قرآن و حدیث منتشر شد.

♨️نخستین شماره از فصلنامه علمی اختصاصی دانشها و آموزه های قرآن و حدیث، منتشر شد. 〽️ در این شماره نگاشته هایی با این عناوین چاپ شده است: نیازهای تازه در پژوهش و نشر حدیث 🔸کاربری سیاق متصل برای فهم معنا با تمرکز بر مشتقات «کتب» در نهج البلاغه 🔸 لوازم و نتایج بندگی با نگاهی به سیره و سخن رسول خدا صلی الله علیه و آله 🔸 شناخت و گونه ها و ویژگی های نگاشته علمی اختصاصی 🔸نگاهی تحلیلی به رفتار احمد بن عیسی در تبعید برخی از راویان 🔸 نشانه های تخریج در نگارش نهج البلاغه 🔸 طرحی در سرفصل های دانش دعا 🔸شعور موجودات در قرآن و روایات، خطّة دراسیة لفقه اللغه 🔸 نصیحة اهل الحدیث نگاشته ای در آداب الحدیث 🔸اهمیت اجازه حدیث در دوران گذشته ❗️لازم به ذکر است این مجله نگاشته های علمی را در 24 قالب مختلف چاپ می کند. همچنین امکان انتشار نگاشته های عربی، مقالات پیوسته و یادداشت های آزاد قرآنی و حدیثی هم در این فصلنامه علمی وجود دارد. 🌐 تارنمای مجلّه به آدرس ( www.majaleh-a.ir ) 📩 رایانامه به آدرس ( majaleh.d.a@gmail.com ) در دسترس بوده و آماده جذب نگاشته های علمی نویسندگان است. 📱همچنین شماره 09214312651 نیز پاسخگوی تماسها و پیامها خواهد بود.

🎧صوت 📌 معرفی كتاب #تنقيح_المقال #علامه_مامقانی 🗓جلسه ۴۷ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #️⃣ #رجال

🎧صوت 📌 معرفي كتاب #قاموس_الرجال مرحوم #شوشتري و آراي او نسب 🗓جلسه ۴۸ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #️⃣ #رجال @Rejal_science

🎧صوت 📌 قاموس الرجال مرحوم شوشتري - دسته اول و دوم آراي شوشتري در نقد تنقيح المقال 🗓جلسه ۴۹ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #⃣ @Rejal_science

🎧صوت 📌 قاموس الرجال مرحوم شوشتري - دسته سوم و چهارم آراي شوشتري در نقد تنقيح المقال 🗓جلسه 50 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان @Rejal_science

♨️#ویژه کانال تخصصی "علم رجال" را به دوستان خود معرفی بفرمایید... 🔹تلگرام 👇🏻 T.me/Rejal_science 🔹سروش 👇🏻 sapp.ir/rejal_science 🔹ایتا👇🏻 eitaa.com/Rejal_science

📚 #قاموس_الرجال ✍🏻نویسنده محمد تقی شوشتری 📄ناشر دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسين حوزه علميه 📅تاریخ چاپ 1415 🌐 لینک دانلود: http://shiabooks.net/library.php?id=29 🆔 @Rejal_science

♨️معرفی کتاب قاموس الرجال 📚«قاموس الرجال»، نام اثری انتقادی در علم رجال، به زبان عربی، تالیف شیخ محمدتقی شوشتری متوفای ۱۴۱۶ ق، عالم و رجالی امامی معاصر است. 📌این کتاب در اصل، تعلیقات انتقادی بر «تنقیح المقال» شیخ عبدالله #مامقانی است که #شوشتری در سفر اجباری خود به نجف (سال‌های ۱۳۵۴- ۱۳۶۰ ق)، با مطالعه رجال مامقانی و ملاحظه کاستی‌ها و آشفتگی‌های آن، نخست، در حاشیه «تنقیح» و سپس به صورت کتاب مستقل، در مدت قریب به شش سال نگاشته است. 📍«قاموس الرجال» همچون «تنقیح المقال»، شامل مقدمه و متن اصلی و خاتمه است. شوشتری در مقدمه، نخست، به اختصار برخی اشکالات و اشتباهات «تنقیح المقال» را ذکر کرده و سپس در ۲۸ فایده، مبنای انتقادات رجالی خود درباره آرا و نظرات رجالی مامقانی و دیگر رجالیان را یادآور شده و مثال‌هایی برای هریک ذکر کرده است. 〽️متن اصلی، همانند «تنقیح» متشکل از چهار بخش است: 🔸نام‌ها (که عمده کتاب بدان تخصیص یافته)؛ 🔸کنیه‌ها؛ 🔸لقاب ؛ 🔸 نام زنان راوی حدیث. 🔴شوشتری در هر بخش راویان را به ترتیب الفبا آورده و پس از ذکر بخش‌هایی از قول مامقانی، تعلیقات خود را بعد از تعبیر «اقول» بیان کرده و اشتباهات وی را در زمینه‌های مختلف، از بحث لغوی گرفته تا استنباط رجالی یادآور شده و بر مبنای دیدگاه رجالی خود تصحیح کرده است. او همچنین در مواردی که مامقانی شرح حال راوی را ذکر نکرده، از کتاب‌های رجال و تاریخ، مطالبی در باره فرد آورده و طبقه او را مشخص کرده و گاه عناوین جدیدی افزوده است. 🌐 لینک دانلود: http://shiabooks.net/library.php?id=29 #️⃣ #قاموس_الرجال #شوشتری #تنقیح_المقال 🆔 @Rejal_science

📸نگارخانه 👤تمثال مبارک عبدالله بن محمدحسن #مامقانی یا ممقانی (۱۲۹۰-۱۳۵۱ق) 🖋 مولف اثر گرانسنگ #تنقیح_المقال فی علم الرجال ♨️ از رجالیان شیعه در قرن چهاردهم قمری 🆔 @Rejal_science

⭕️ #شخصیت_شناسی 👤 #عبدالله_بن_محمدحسن_مامقانی ❎(عبدالله بن محمدحسن مامقانی یا ممقانی(۱۲۹۰-۱۳۵۱ق) از رجالیان شیعه در قرن چهاردهم قمری. مامقانی از علمای نجف بود که شاگردان بسیاری از جمله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی را تربیت کرد. از او تألیفاتی بر جای مانده که تنقیح المقال از مهم‌ترین آنها است. برپایی مجالس عزاداری و تأسیس کتابخانه‌ای در نجف از فعالیت‌های اجتماعی او به شمار می‌رود. 📌زندگی نامه مامقانی در تاریخ ۱۵ ربیع‌الاول سال ۱۲۹۰ق در نجف اشرف به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدحسن مامقانی از شاگردان شیخ مرتضی انصاری و سید حسین کوه کمره‌ای بود. جدش، شیخ عبدالله بن محمدباقر (متوفای ۱۲۴۷ق) نیز از عالمان و فقیهان بود و از نویسنده ریاض المسائل نیز اجازه روایت و اجتهاد داشت۱ مامقانی در ۱۳۴۶ق به قم سفر کرد و عبدالکریم حائری یزدی، جایگاه نماز خود در صحن حرم حضرت معصومه را به او واگذار کرد. 📌تحصیلات تحصیلات عبدالله مامقانی در پنج سالگی همراه با یادگیری قرآن و خواندن و نوشتن آغاز شد. پدرش سرپرستی علمی او را خود به عهده گرفت و قسمت زیادی از علوم مقدماتی حوزه مثل:ادبیات، منطق و حساب را به او تعلیم داد. او علاوه بر پدرش، نزد عالمان و فقیهان نجف اشرف مراحل سطح را - که شامل کتاب‌های قوانین، ریاض المسائل، رسائل و مکاسب شیخ انصاری بود - به پایان برد۲. شیخ عبدالله مامقانی، ۱۸ ساله بود که درس خارج اصول و فقه را نزد پدرش - که از استادان درس خارج فقه و اصول در نجف بود - آغاز کرد و سال‌ها بعد از پدرش - که در اعطای اجازه روایت و اجتهاد به شاگردان خود سخت‌گیر بود - اجازه اجتهاد دریافت کرد.۳ 📌استادان شرح‌حال‌نویسان از میان استادان وی - علاوه بر پدرش-، به عالمان و فقیهان زیر اشاره کرده‌اند: 1. شیخ هاشم فرزند زین العابدین تبریزی ارونقی (متوفای ۱۳۲۳ق.)۴ 2. شیخ غلام حسین دربندی ترکی (متوفای ۱۳۲۱ق.)۵ 3. شیخ حسن خراسانی معروف به میرزا (متوفای ۱۳۱۳ق.)۶ 📌وفات و مدفن مامقانی، در روز یک شنبه ۱۶ شوال سال ۱۳۵۱ق (برابر با ۲۳ بهمن سال ۱۳۱۱ش) در ۶۱ سالگی، درگذشت. پیکرش را در مقبره پدرش محمدحسن مامقانی واقع در محله العماره نجف، به خاک سپردند.۷ 📌فرزندان شیخ عبدالله مامقانی، نُه فرزند (هشت دختر و یک پسر) داشت که پسر وی، شیخ محی‌الدین مامقانی (متوفی ۱۴۲۹ق.) است.۸ 📌تأسیس کتابخانه آیت الله مامقانی علاوه بر تربیت شاگردان و مبلغان دینی و برپایی مجالس عزاداری کتابخانه مهمی را تأسیس نمود که در آن بیش از چهارصد کتاب خطّی منحصر به فرد - که هرکدام از منابع و مراجع تحقیقی مهم به شمار می‌رفتند - وجود داشت.۹ این کتابخانه از غنی‌ترین کتابخانه‌های نجف اشرف و در محله العماره آن شهر قرار داشت. بعد از وفات آیت الله مامقانی، همراه خانه وقفی که کتاب‌ها در آن جای داشتند، توسط رژیم بعثی عراق، به بهانه توسعه شهری، تخریب شدند. آیت الله مامقانی به کتابخوانی علاقه داشت؛‌ اگر اطلاع پیدا می‌کرد که کتاب تک‌نسخه‌ای نزد کسی است، از او درخواست می‌کرد تا آن نسخه را به او بسپارد و مخارج استنساخ آن را به عهده می‌گرفت و به تکثیر آن می‌پرداخت و آن را در اختیار دیگران قرار می‌داد.۱۰ 📌شاگردان آیت الله مامقانی، به تدریس علوم دینی نیز اشتغال داشت.۱۱ ازجمله شاگردان وی می‌توان این اشخاص را نام برد: 1. شیخ میرزا باقر زنجانی نجفی(۱۳۱۳ - ۱۳۹۴ق.) 2. سید حسین موسوی گرگری تبریزی (۱۳۱۸ - ۱۴۱۷ق.) 3. سید سعید حکیم (متولد ۱۳۱۷ق.) 4. شیخ صادق تنکابنی نجفی (۱۳۰۸ - ۱۳۵۸ق.) 5. شیخ عبدالحسین حلی (۱۲۹۹ - ۱۳۷۵ق.) فرزند قاسم فرزند صالح 6. سید عبدالمطلب حیدری، (۱۳۲۵ - ۱۴۰۱ق.) 7. سید علی نقی حیدری (۱۳۲۵ - ۱۴۰۱ق.)، فرزند سید احمد کاظمی 8. شیخ محمدحسین خیابانی تبریزی(۱۲۹۹ - ۱۳۹۲ق) 9. سید شهاب الدین مرعشی نجفی(۱۳۱۵ - ۱۴۱۱ق) 10. شیخ محمّد حقّانی (۱۳۲۵ - ۱۳۸۸ق.)، فرزند ملاّ شکرالله بیرمن لاری 11. سید علی اکبر خوئی، پدر آیت الله سید ابوالقاسم خوئی۱۲ 📌تألیفات برخی تألیفات وی به این شرح است: 1. تنقیح المقال فی علم الرجال: این کتاب که مشهورترین اثر او است کتابی مفصل در علم رجال به زبان عربی، است. او در این کتاب درباره بیش از ۱۶۰۰۰ راوی بحث کرده است. آقا بزرگ تهرانی آن‌را مفصّل‌ترین اثر در علم رجال دانسته‌ است. 2. منتهی مقاصد الانام فی نکت شرایع الاسلام این کتاب در ۶۳ جلد نوشته شده است. 3. مطارح الافهام فی مبانی الاحکام موضوع این کتاب، اصول فقهاست. 4. هدایة الانام فی اموال الامام 5. تحفة الصفوه فی احکام الحبوة 6. نهایة المقال فی تکملة غایة الامال که تعلیقه بر کتاب خیارات شیخ مرتضی انصاری است. 7. القلائد الثمینه علی الرسائل الست السنیه. 8. مناهج المتقین فی فقه ائمة الحق و الیقین که دربر دارنده فروع فقهی فراوانی است. 9. مقباس الهدایة ف

ی علم الدرایة که موضوع آن، روایت شناسی و علم روایت است. 10. مرآة الکمال لمن رام درک مصالح الاعمال موضوع این اثر، آداب و سنّت‌ها است. 11. ارشاد المتبصرین 12. الدرّ المنضود فی صیغ الایقاعات و العقود 13. ارجوزة الدرّ المنضود 14. نتائج التنقیح 15. سراج الشیعه (ترجمه مرآت الکمال) 16. تحفة الخیرة فی احکام الحج و العمره 17. منهج الرشاد 18. رساله‌هایی نیز از وی منتشر شده است؛ از جمله: مجمع الدرر فی مسائل اثنی عشر؛ المسائل الاربعین العاملیه؛ المسائل الخوئیه و... 19. حاشیه بر کتاب جامع عباسی نوشته شیخ بهایی، حاشیه بر ذخیرة الصالحین، منتخب المسائل، مجمع المسائل، صیغ العقود فاضل ریحانی. و علاوه بر آنها، کتابچه‌هایی در مورد علم حروف، اعداد و فواید رجالیه دارد.۱۳ 20. مرآة‌ الرشاد فی الوصیه الی الاحبه و الاولاد؛ این کتاب در پنج فصل تدوین شده است و وصیت‌نامه‌ای به فرزندان و دوستان است. در بخش اول اصول خمسه اعتقادی بحث می‌شود. بخش دوم درباره اطاعت از خدا و پرهیز از عصیان و تنبلی و بطالت عمر است. بخش سوم به وصایایی پراکنده اختصاص دارد. بخش چهارم سخن از علم‌آموزی است و بخش پنجم توصیه‌هایی درباره امرار معاش است. این کتاب چندین بار با عنوان‌های «آیینه رستگاری»، «آیین راست‌پویی»، «آیینه هدایت» به فارسی ترجمه شده است.۱۴ 📌از نگاه دیگران • آقا بزرگ تهرانی معتقد بود مامقانی دانش و شناخت را با تقوا و زهد، مقام و موقعیت را با تواضع و حسن اخلاق در آمیخته است.۱۵ • شیخ عباس قمی او را دانشمند کارآزموده و پژوهشگر ژرف اندیش توصیف کرده است.۱۶ • سید محمد سعید حکیم که شاگرد مامقانی بود، وی را چنین توصیف می‌کند: او علاّمه، پیشوای پژوهشگران، سلطان مدقّقین در علوم دینی، آیت بزرگ خداوند و دارای قلمی ارزشمند بود.۱۷ 📚 پانویس 1. حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۴؛ زندگانی و شخصیت شیخ انصاری، ص۲۳۹؛ و دانشمندان آذربایجان، ص۱۱. 2. مقباس الهدایه، ج ۱، ص۱۹ ریحانة الادب، ج ۵، ص۱۵۹ طبقات اعلام الشیعه، قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۶ و معارف الرجال، ج۲، ص۲۱. 3. طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۷؛ مقباس الهدایه، ج ۱، ص۱۹؛ ریحانة الادب، ج ۵، ص۱۵۹. 4. طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۶ و معارف الرجال، ج ۳، ص۲۷۰. 5. معارف الرجال، ج ۲، ص۲۱ و ۳۹۷. 6. معارف الرجال، ج ۲، ص۲۱ و طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۶. 7. معارف الرجال، ج ۲، ص۲۲ طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۷ مصفی المقال، ص۲۵ ماضی النجف و حاضرها، ج ۳، ص۲۵۷. 8. ماضی النجف، ج ۳، ص۲۹۵. 9. ماضی النجف و حاضرها، ج ۳، ص۲۵۶. 10.مصاحبه نگارنده با شیخ محمدرضا مامقانی، (۱۳/۳/۱۳۸۱)، قم. 11. طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۷. 12. تنقیح المقال، خاندان مامقانی، تحقیق شیخ محمدرضا مامقانی الاجازة الکبیرة، ص۱۹۸ و حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ص۴۹۱. 13. مقباس الهدایه، ج ۱، ص۱۹؛ طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۷؛ ماضی النجف و حاضرها، ج ۳، ص۲۵۶؛ ریحانة الادب، ج ۵، ص۱۵۸؛ تنقیح المقال، ج ۱، ص۱؛ معارف الرجال، ج ۲، ص۲۱؛ الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۱، ص۱۲۰ و جلدهای۳-۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۳، ۱۶ -۱۸و۲۰؛ معجم رجال الفکر، ص۳۹۵. 14. مرآت الرشاد، آینه هدایت، روزنامه رسالت، ۱۳۸۹/۸/۲۹. 15. طبقات اعلام الشیعه قرن چهاردهم، ج ۳، ص۱۱۹۷. 16. الکنی و الالقاب، ج ۳، ص۱۳۴. 17. تنقیح المقال، ج ۳، آخر حرف یاء (قبل از فصل کنیه‌ها). 🌐لینک کانال https://t.me/Rejal_science

🎧صوت 📌 #قاموس_الرجال مرحوم شوشتري - دسته پنجم آراي #شوشتري در نقد تنقيح_المقال 🗓جلسه 51 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان 🆔 @Rejal_science

📘 دراسات في علم الرجال ✍حميد الزبيدي البغدادي 📂عدد الصفحات: ۱۸۶ 📚مكتبة القلم 🆔 @Rejal_science

📘 دانلود کتاب 📌 دراسات في علم الرجال ✍حميد الزبيدي البغدادي 📚مكتبة القلم 🆔 @Rejal_science

♨️ ظرفیت حافظه ی انسان ۲.۵۰۰.۰۰۰ گیگابایت (۲.۵۰۰ ترابایت) هست ! 〽️با این ظرفیت میشه ۳۰۰ سال فیلم ذخیره کرد یا تمام کتاب‌های نوشته شده موجود در جهان رو خوند! 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 📌 معرفي كتاب معْجَمُ رجالِ الْحَدیث وَ تَفْصیلُ طَبَقاتِ الرُّواة آیت الله سید #ابوالقاسم_خوئی 🗓جلسه ۵۲ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #⃣ #معجم_الرجال #خوئی 🆔 @Rejal_science

📖معْجَمُ رجالِ الْحَدیث وَ تَفْصیلُ طَبَقاتِ الرُّواة ✍️ آیت الله سید ابوالقاسم خوئی 📚جلد 1-24 📍موسسه الامام الخوئی الاسلامیه 🆔 @Rejal_science لینک دانلود: http://shiabooks.net/library.php?id=8722

♨️مرادفات شیخنا #البهائی (ره) فی الرجال علی جهة الاختصار 🔸كلّ جميل جميل 🔸كلّ حميد حميد 🔸كلّ صفوان صاف 🔸كلّ عبد السلام صالح غير عبد السلام بن صالح 🔸كلّ يعقوب بلا خيبة إلّا يعقوب بن شيبة 🔸كلّ عاصم حسن إلّا عاصم بن حسن 🔸كلّ شعيب بلا عيب 🔸كلّ سالم غير سالم 🔸كلّ طلحة طالح #⃣ #شیخ_بهایی #الوجیزه 🆔 @Rejal_science

🎙رهبرانقلاب: 📌 امروز دلهای ما هم مشتاق حسین‌بن‌علی (علیه‌السّلام) و آن ضریح شش گوشه و آن قبر مطهر است. 〽️ما هم گرچه دوریم، ولی به یاد حسین‌بن‌علی و به عشق او سخن میگوییم. 🗓 ۸۵/۱/۱ 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 📌 روش كار مرحوم خويي در گزارش راويان حديث در كتاب معجم الرجال الحديث 🗓جلسه ۵۳ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #⃣ #معجم_الرجال #خوئی 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 📌 مبنا و روش مرحوم خويي در ذكر طبقات راويان در معجم الرجال الحديث 🗓جلسه ۵۴ 🎤 استاد محمدکاظم #رحمان_ستایش 📀آشنایی با منابع #رجال_شیعه و روش شناسایی راویان #⃣ #معجم_الرجال #خوئی 🆔 @Rejal_science

♨️ بزودی 🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه ۰۱ #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

📌آیا شیخ #مفید شاگرد شیخ #صدوق بوده است؟ در منابع مختلف و از جمله در الفهرست شیخ طوسی (نگرید: الفهرست، چاپ نشر الفقاهة، ص 238) نام ابوجعفر محمّد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق (م 381 ق) در زمرۀ مشایخ شیخ مفید قرار گرفته است و تصریح شده که شیخ مفید کتب و رِوایات جناب صدوق را نقل می‌کرده است. این نکته، که البتّه در صحّت آن ظاهراً جای تردید نیست، موجب تعجّب و حتّی خرده گیری برخی بر شیخ مفید در خصوص نحوۀ مواجهه و خطاباتش با شیخ صدوق در رسالۀ #تصحیح_الاعتقاد شده است. کسانی که عبارات شیخ مفید در حقّ شیخ صدوق را در تصحیح الاعتقاد نظاره کرده و نقدهای تند و تیز او را بر آراء و دیدگاه هایی که صدوق در رسالۀ الاعتقادات بیان کرده است، در نظر می‌آورند از خود می‌پرسند که: مفید را چه شده است که اینچنین بی محابا و جسورانه در حقّ استاد خودش سخن گفته و رعایت جانب استاد و مقام استادی او را نکرده است؟ برخی نیز پس از ذکر اختلافات متعدّدِ این دو عالم عظیم القدر در باب مسائل اعتقادی، چنین اختلاف نظر شدید و عمیق عقیدتی میان استاد و شاگرد را مایۀ شگفتی دانسته‌اند. به نظر می‌رسد که در این موارد یک نکتۀ ساده مورد غَفلت واقع شده که در صورت توجّه به آن، قدری از شگفتی ناظران و خرده گیری ناقدان در خصوص نحوۀ مواجهۀ شیخ مفید با شیخ صدوق کاسته می‌شود. نکتۀ یادشده ـ چنانکه برخی از دانشوران نیز بدان اشاره کرده‌اند ـ آن است که شیخ صدوق هیچگاه استاد رسمی و معلّم مکتبیِ شیخ مفید نبوده است بگونه‌ای که وی سالیانی چند از محضرش دانش آموخته باشد. بنا به قول نجاشی (کتاب الرجال، ص 389) شیخ صدوق در سال 355، و بنا به نظر برخی دیگر در سال 352 قمری¹ سفری کوتاه به بغداد داشته است ؛ و احتمالاً در طول همین سفر، شیخ مفید (رضوان الله علیه) مدّت کوتاهی موفّق به درک محضر صدوق (علیه الرحمة) شده و به استماع حدیث از او پرداخته است.  لذا همانطور که مرحوم علاّمه شیخ محمّد رضا جعفری تذکار داده است با توجّه به مدّت کوتاه (کمتر از یک سال) اقامت شیخ صدوق در بغداد و همچنین اینکه در این مدّت کوتاه هم استماع تمام کتب و روایات شیخ صدوق بطور طبیعی برای شیخ مفید میسّر نبوده و بنابراین بیشتر مرویّات مفید از صدوق نیز از طریق #اجازه بوده نه از راه سماع، نباید رابطۀ میان شیخ صدوق و شیخ مفید را رابطۀ استادی و شاگردی به معنای متداول و متعارف خودش دانست. در واقع، شیخ صدوق چیزی بیشتر از یک شیخ اجازه برای شیخ مفید نبوده است، و بین «#شیخ_اجازه» بودن، و« استاد» بودن به معنای خاصّ خودش تفاوت بسیاری وجود دارد. (نگرید به: جعفری، محمّد رضا، مقدّمۀ تصحیح الاعتقاد، اعداد: مرکز الثقافة الجعفریة للبحوث والدراسات، صص21 ـ 20). بنابراین شیخ مفید صرفاً چند ماهی به اخذ حدیث از شیخ صدوق پرداخته و هیچگاه نزد او #تتلمذ اصطلاحی در علومی مثل فقه و کلام ـ آنچنانکه نزد ابن قولویه قمی نموده بود ـ نکرده است. پس شیخ صدوق، چندان هم استاد شیخ مفید بدان معنا نبوده است که توقّع تأثیر پذیری آنچنانی وی از او برود. اکنون اگر رفتار و گفتار شیخ مفید با شیخ صدوق با لحاظ نکتۀ فوق بررسی و تحلیل شود شاید درک اختلاف فکری و منهجی شدید او با صدوق و مواجهۀ اینچنینی وی با او آسان تر گردد.  ـــــــــــــــــــــــــ ۱. جعفری، محمّد رضا، مقدّمۀ تصحیح الاعتقاد، ص ۱۹. به نظر علامه جعفری قول نجاشی مبنی بر ورود شیخ صدوق به بغداد در سال ۳۵۵ خیلی بعید به نظر می رسد. (همان، ص ۲۰). ✍یادداشتی از جناب دکتر #عطایی_نظری در کاتبان: http://ataeinazari.kateban.com/post/2424 ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ 🆔 @ae_quran_tehran

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه 02 #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه 03 #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه 04 #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه 05 #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science

🎧صوت 🎙 استاد سیدعلیرضا #حسینی_شیرازی 📀 بررسی تحقیقی اسانید مشهوره در کتب اربعه 📮جلسه 06 #⃣ #اسانید #اسانید_مشهوره #کتب_اربعه 🆔 @Rejal_science