👈 ادغام بدون ادغام: سقوط اصلاحیه بیستوپنجم در مناطق قبایلی پاکستان
🔹 اصلاحیه بیستوپنجم قانون اساسی #پاکستان که در ۳۱ مه ۲۰۱۸ تصویب شد، نقطه عطفی در تاریخ قانون اساسی این کشور بود که وضعیت مناطق قبایلی تحت اداره فدرال (FATA) و مناطق قبایلی تحت اداره ایالتی (PATA) را دگرگون کرد. با لغو وضعیت تبعیضآمیز پیشین و ادغام این مناطق در ایالت خیبرپختونخوا و دولتهای ایالتی #بلوچستان و #خیبرپختونخوا، ساکنان این مناطق از «رعایا» به «شهروندان واقعی» ارتقا یافتند. هدف این اقدام، پایان دادن به سلطه نظام استعماری و قوانین قبیلهای سختگیرانه و اعطای حقوق اساسی و نفوذ سیاسی به جوامع بومی بود.
🔸 با این حال، واقعیتهای پس از ادغام با روح قانون فاصله زیادی دارد. ساختار حکمرانی در مناطق ادغامشده (MDs) سطحی و فاقد بنیانهای کارآمد باقی مانده است. وعده اختصاص سالانه ۱۰۰ میلیارد روپیه برای توسعه این مناطق عملی نشده و استانهای مختلف سهم خود را پرداخت نکردهاند. کمبود خدمات درمانی، آموزشی و زیرساختی همچنان زندگی مردم را با دشواری مواجه کرده است. هشدارهای #بانک_جهانی نیز تأیید میکند که شکست در اجرای اصلاحات بیشترین آسیب را به اقشار آسیبپذیر، بهویژه زنان و کودکان، وارد میکند.
🔹 ادغام سیاسی نتوانسته ادغام اداری و نهادی را به دنبال داشته باشد. مقامات محلی همچنان نگاه تحقیرآمیز به مردم دارند و مسائل پیچیده مالکیت زمین منجر به درگیریهای خشونتآمیز شده است. نظام قضایی نیز با وجود ایجاد دادگاهها و مناصب قضایی جدید، ناکارآمد باقی مانده و نبود ساختمانهای دادگستری در بسیاری از مناطق دسترسی به عدالت را دشوار کرده است. اعتماد عمومی به فرآیند قضایی کاهش یافته و بسیاری دوباره به داوریهای سنتی که اغلب به صدور احکام قرون وسطایی ختم میشود روی آوردهاند.
🔸 اصلاحات پلیس نیز ناقص مانده است. جذب بیش از ۲۶ هزار نفر از نیروهای محلی سابق به پلیس خیبرپختونخوا بدون آموزش و تجهیز مناسب، نیروی انتظامی این منطقه را در وضعیت بلاتکلیفی عملیاتی قرار داده است. به تعبیر برخی تحلیلگران، تغییر نام ساختارها بدون اصلاحات عمیق و سرمایهگذاری کافی، نتیجهای جز تکرار ناکارآمدی گذشته ندارد. #رهبران_قبایلی نیز نسبت به تشدید ناامنی و بیتوجهی دولت هشدار داده و بر لزوم بازگشت نهادی #جرگه برای تأمین عدالت بومی تأکید کردهاند.
🔹 پیش از اصلاحیه، حکمرانی در این مناطق عمدتاً امنیتمحور بود و این رویکرد پس از ادغام نیز تغییر چندانی نکرده است. بازگشت #طالبان به قدرت در #افغانستان، افزایش توان عملیاتی #تحریک_طالبان_پاکستان (TTP) و رشد حملات مسلحانه، مناطق مرزی را به صحنه اصلی درگیری بدل کرده است. عملیات امنیتی دولت، شامل ایستهای بازرسی، پهپادهای نظارتی و بازداشتهای خودسرانه، موجب نارضایتی گسترده مردم شده و آنان را تحت برچسب «تروریست بالقوه» قرار داده است.
🔸 گزارشهای امنیتی نشان میدهد که روند کاهش خشونتها بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ معکوس شده و از ۲۰۲۱ تاکنون حملات تروریستی بهشدت افزایش یافته است. مناطق کُرم، وزیرستان شمالی و خیبر بیشترین قربانیان را داشتهاند. برخی مقامات پیشین حتی مدعی شدهاند که تحریک طالبان پاکستان عملاً دولت سایه تشکیل داده و بر امور محلی مسلط شده است.
🔹 در چنین شرایطی، نبود راهبرد واحد و مؤثر در مقابله با تروریسم و بیتوجهی به مشارکت واقعی مردم محلی، خطر بازگشت به ساختارهای غیررسمی قدرت و حکمرانی سایه را افزایش داده است. دولت برای جلب اعتماد قبایل باید وعدههای خود در زمینه خدمات، امنیت و زیرساخت را عملی کرده و از تمرکز صرف بر اقدامات نظامی فاصله بگیرد.
🔸 هفت سال پس از اصلاحیه، امید اولیه مردم مناطق ادغامشده جای خود را به سرخوردگی داده است. قبایل چیزی فراتر از حقوق قانونی خود نمیخواهند: نمایندگی سیاسی، امنیت، فرصتهای اقتصادی و مشارکت در تصمیمگیریهایی که بر زندگیشان اثر میگذارد. اما اگر دولت همچنان به حاشیهراندن این مناطق و اعمال کنترل متمرکز ادامه دهد، فرصت اصلاح از دست خواهد رفت و این دومین شانس تاریخی برای ادغام واقعی نیز از میان میرود.
✍️ شبهقاره | امین رضایینژاد
🔰 استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.
@Sub_ContinentStudies
♨️ اقدام جنجالی پاکستان علیه پناهجویان افغان؛ لغو وضعیت قانونی ۱۶ اردوگاه و نگرانی سازمان ملل
🔻 #کمیساریای_عالی_پناهندگان #سازمان_ملل (
UNHCR) نسبت به تصمیم دولت #پاکستان برای لغو وضعیت قانونی ۱۶ اردوگاه پناهجویان افغان در ایالتهای #خیبرپختونخوا و #بلوچستان ابراز نگرانی شدید کرد. این اقدام به معنای پایان حمایت رسمی دولت از دهها هزار پناهندهای است که از دهه ۱۹۸۰ در این مناطق ساکناند. مقامات پاکستانی اعلام کردهاند هدف از این تصمیم، «مدیریت بهتر جمعیت و کنترل تهدیدات امنیتی» است، اما سازمان ملل هشدار داده که این سیاست میتواند منجر به اخراج گسترده، بیخانمانی و نقض حقوق بشر شود. فعالان مدنی پاکستانی این تصمیم را تلاشی برای فشار سیاسی بر #امارت_اسلامی #افغانستان دانستهاند. 👈 این تصمیم تازهترین مرحله از سیاست سختگیرانه پاکستان در قبال مهاجران افغان است و نشان میدهد اسلامآباد اکنون از مسئله پناهندگان بهعنوان ابزار فشار ژئوپلیتیک علیه #طالبان استفاده میکند. دولت پاکستان نگران نفوذ شبکههای شبهنظامی و بحران اقتصادی ناشی از حضور میلیونها پناهنده است، اما برخورد تند میتواند نتیجه معکوس داشته باشد: افزایش قاچاق انسان، بیثباتی مرزی و بدتر شدن روابط با کابل. در سطح انسانی، این اقدام احتمالاً یکی از بزرگترین جابهجاییهای اجباری در #شبه_قاره طی یک دهه اخیر را رقم خواهد زد. واکنش تند طالبان یا سکوت محاسبهشده آن نیز میتواند تعیین کند آیا روابط دو کشور وارد فاز تنش آشکار میشود یا خیر. ✍️ شبهقاره | امین رضایینژاد 🔰 استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است. @Sub_ContinentStudies