💠#تفسیر نور (محسن قرائتی)💫 حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جاءَهُمْ نَصْرُنا فَنُجِّيَ مَنْ نَشاءُ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُنا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ «یوسف آیه110» (دعوت پيامبران و مخالفت دشمنان همچنان ادامه داشت) تا هنگامى كه پيامبران (از هدايت مردم) به آستانه نوميدى رسيدند وكفار گمان كردند (وعده‌ى عذاب) به دروغ به آنان داده شده است، آنگاه يارى ما به آنان رسيد، پس كسانى را كه مى‌خواستيم نجات يافتند و (لى) عذاب ما ازگروه مجرمان باز گردانده نمى‌شود. نکته ها در طول تاريخ، پيامبران در دعوت خود مستمر و مصرّ بودند، تا آنكه از هدايت مردم مأيوس مى‌شدند، چنانكه مخالفانِ لجوج نيز دست از مقاومت برنمى‌داشتند. نمونه‌هايى از آن را در قرآن مى‌خوانيم: الف: نمونه يأس انبيا: بعد از آنكه نوح ساليان متمادى مردم را دعوت كرد، جز گروه اندكى كسى ايمان نياورد، خداوند به او فرمود: «لَنْ يُؤْمِنَ مِنْ قَوْمِكَ إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ» «1» جز كسانى كه ايمان آورده‌اند، كس ديگرى از قوم تو ايمان نخواهد آورد. نوح در نفرين خود كه نشان از يأس او نيز دارد، مى‌گويد: «وَ لا يَلِدُوا إِلَّا فاجِراً كَفَّاراً» «2» يعنى از اينان جز كافر فاجر نيز متولد نخواهد شد. در داستان زندگى و دعوت هود، صالح، شعيب، موسى، و عيسى عليهم السلام نيز اين يأس از ايمان آوردن كفار به چشم مى‌خورد. ب: نمونه سوءظن مردم به انبيا: كفّار تهديد انبيا را توخالى و دروغ مى‌پنداشتند. در سوره هود آيه 27 مى‌خوانيم‌ «بَلْ نَظُنُّكُمْ كاذِبِينَ» «3» گمان مى‌كنيم شما دروغگوييد. يا اينكه فرعون به موسى عليه السلام گفت: «إِنِّي لَأَظُنُّكَ‌ «1». هود، 36. «2». نوح، 27. «3». هود، 27. جلد 4 - صفحه 305 يا مُوسى‌ مَسْحُوراً» «1» به راستى كه گمان مى‌كنم كه تو افسون زده‌اى. ج: نمونه نصرت خداوند: قرآن نصرت الهى را حقّى مى‌داند كه خداوند بر خود لازم كرده است‌ «وَ كانَ حَقًّا عَلَيْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ» «2» يعنى يارى مؤمنان بر ما لازم است. يا در جاى ديگر مى‌فرمايد: «نَجَّيْنا هُوداً وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ» «3» ما هود و مؤمنان را نجات داديم. امّا درباره قهر خداوند كه از مجرمان برنمى‌گردد، در سوره‌ى رعد آيه 11 مى‌فرمايد: «إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ» هرگاه خداوند بر قومى قهر بگيرد، برگشت ندارد. پیام ها 1- قساوت و لجاجت در انسان، تا آنجا اوج مى‌گيرد كه انبياى بردبار را نيز مأيوس مى‌كند. «إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ» 2- خوش‌بينى و حسن‌نيّت و حوصله اندازه دارد. «حَتَّى» 3- نيروى خود را صرف زمينه‌هاى غيرقابل نفوذ نكنيد. بايد از برخى مردم صرف نظر كرد. «اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ» 4- مهلت دادن به مجرمان وتاخير عذاب آنان، از سنت‌هاى الهى است. «حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ» يعنى به قدرى ما به مجرمان مهلت داديم كه انبيا مأيوس شدند. 5- تاخير عذاب الهى سبب جرأت وتكذيب مجرمين مى‌گردد. حَتَّى إِذَا ... وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا 6- نااميدى انبيا از هدايت مردم، شرط نزول قهر خداست. إِذَا اسْتَيْأَسَ‌ ... لا يُرَدُّ بَأْسُنا ... 7- امدادهاى الهى نسبت به پيامبران هم زمان خاصى دارد. إِذَا اسْتَيْأَسَ‌ ... جاءَهُمْ‌ 8- قهر الهى شامل انبيا و مومنان واقعى نمى‌شود. «فَنُجِّيَ» 9- هم قهر و عذاب و هم لطف و امداد به دست خداست. نَصْرُنا ... بَأْسُنا «1». اسراء، 101. «2». روم، 47. «3». هود، 58. جلد 4 - صفحه 306 10- سرنوشت قهر يا نجات انسان بدست خود اوست. «مَنْ نَشاءُ، الْمُجْرِمِينَ» 11- اراده وخواست خدا قانون‌مند است. «مَنْ نَشاءُ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُنا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ» 12- راه خدا بن‌بست ندارد. إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ‌ ... جاءَهُمْ نَصْرُنا (هر كجا مردم كار را به بن‌بست كشاندند قدرت خدا جلوه مى‌كند.) 13- هيچ قدرتى مانع قهر خدا نمى‌شود. «لا يُرَدُّ بَأْسُنا» 14- سنت خداوند در حمايت انبيا و هلاكت مجرمان است. «جاءَهُمْ نَصْرُنا، لا يُرَدُّ بَأْسُنا» #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🟣 مباحث موضوعی قرآن / 💠 قرآن و سکولاریسم (بخش اول) ✅ سکولاریسم از نظر لغوی به معانی مختلفی هم‌چون جدا انگاری دین و دنیا، غیر مقدس و غیر روحانی بودن و ... بیان شده و در اصطلاح، به معنای هر چیزی است که به این جهان تعلق دارد، به همان اندازه و به‌طور غیر مستقیم از خدا و الوهیت دور است. این واژه در طول اعصار در معانی جدیدی به‌کار رفت، هم ‌چون: تفکیک و ترخیص کشیشان، تفکیک دین و سیاست، تفوّق دولت بر کلیسا، فروکاستن دین به احساس و تجربه دینی و طرد دین و آموزه‌های فراطبیعی و ... 🔸در خصوص پیوند دین با دنیا و سیاست در قرآن، به چند آیه اشاره می‌کنم: ➖قرآن دستور می‌دهد که سهم خود را از دنیا فراموش مکن (قصص/۷۷) ➖عدالت احتماعی از اهداف پیامبران است (حدید/۲۵، مائده/۴۲) ➖آزادی اجتماعی از اهداف پیامبران است (اعراف/۱۵۷، نحل/۳۶) ➖داوری بین مردم از وظایف رهبران الهی است (بقره/۲۱۳،۱۲۳، نساء/۵۹،۱۰۵) 🔹قرآن به برخی مبانی و اصول و مسایل اقتصادی می‌پردازد: ➖اصل مالکیت زن و مرد را می‌پذیرد (نساء/۳۲) ➖معامله را حلال و ربا را حرام اعلام می‌کند (بقره/۲۷۵) ➖مسایل ارث و وصیت و ... را بیان می‌کند (نساء/۲،۷،۱۲، مائده/۱۰۶) ➖وفای به عقدها را لازم می‌شمارد (مائده/۱) ➖کم‌فروشی را سرزنش می‌کند (مطففین/۱، شعراء/۱۸۱) ➖بر توزیع و تعدیل ثروت تأکید دارد (حشر/۷) ➖به تعاون و همکاری راه‌نمایی می‌کند (مائده/۲) 🔺این قوانین، مربوط به امور دنیایی مردم و برخی از آنها مستلزم تشکیل حکومت است. #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🔴 در محضر قرآن کریم/ ✅ أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَكُواْ وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَ لَمْ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ اللَّهِ وَ لَا رَسُولِهِ وَ لَا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ‏ (توبه/۱۶) 🔹یا پنداشته‌اید كه (تنها با ادّعاى ایمان) رها مى‌شوید، در حالى كه هنوز خداوند (با امتحان‌هایش شما را نیازموده،) تا كسانى را از شما كه جهاد كرده و جز خدا و پیامبرش و مؤمنان رازدارى برنگزیده‌اند، معلوم دارد و خداوند به آنچه مى‌كنید آگاه است. 🔸این آیه اشاره دارد که تنها با ادعای ایمان کارها سامان نمی‌یابد و شخصیت انسان روشن نمی‌شود مگر آن‌که با دو چیز آزمایش شود: نخست، مبارزه با دشمنان خارجی؛ یعنی جهاد در راه خدا و دوم، مبارزه با دشمنان داخلی؛ یعنی حفظ اسرار و ترک همکاری با منافقان و نفوذی‌ها 🔸این آیه نیز هم‌چون آیات پیشین، براى تشویق به جهاد است. «وَلیجَة» از «ولوج» مانند كلمه‌ى «بطانة»، به معناى اسرار و امور نهان است، و مقصود در اینجا مَحرم اسرار است. طبق روایات متعدّد، مراد از مؤمنانى كه مى‌توانند مَحرم اسرار باشند، رهبران آسمانى هستند.(تفسیر نورالثقلین) ❇️ از پيام‌های آیه ▫️نظام هستى و برنامه‌هاى آن، هدفدار است. انسان‌ها و آینده‌شان، رها شده نیستند، پس باید از دنیاى خیال بیرون آمد و واقع‌بین بود. «ام حَسِبتم» ▫️ادّعاى ایمان كافى نیست، آنچه صف‌ها را از هم جدا مى‌كند، عمل و جهاد و آزمایش‌هاست. «ام حَسِبتم ان تتركوا» ▫️كسانى در آزمون ایمان موفّقند كه اسرار جامعه اسلامى را جز با خدا و رسول و مؤمنان واقعى در میان نگذارند. «ولیجة» (در صدر اسلام افرادى با بیگانه ارتباط داشتند، هم‌چنان‌که امروز این تفکر در برخی مسؤولین سست ایمان وجود دارد) ▫️دادن اسرار و اطلاعات به بیگانگان و آنان را مَحرم اسرار دانستن، حرام و نشانه‌ى ضعف و بى‌ایمانى و مورد هشدار و توبیخ است. «لم یتّخذوا... وَلیجة» ▫️وظیفه‌ى مسلمانان، در برابر دشمنان خارجى جنگیدن و در برابر دشمنان داخلى، حفظ اسرار و رازدارى است. «جاهدوا، لم یتّخذوا» ▫️خداوند از وضع مردم آگاه است و نیازى به آزمودن ندارد، ولى امتحان، یک سنّت الهى است. «و اللَّه خبیر» ▫️اگر اسرارتان را به بیگانه گفتید، خدا مى‌داند و به حساب شما مى‌رسد. «و اللَّه خبیر بما تعملون» #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🔴 حقّ و باطل در تصویرگری قرآن کریم ✅ انزل من السماء ماء فسالت او دیة بقدرها فاحتمل السیل زبدا رابیا و مما یوقدون علیه فی النار ابتغاء علیه او متاع زبد مثله کذلک یضرب الله الحق و الباطل فاما الزبد فیذهب جفاء و اما ما ینفع الناس فیمکث فی الارض کذلک یضرب الله الامثال (رعد/۱۷)؛ (خدا) از آسمانی آبی فرستاد، و دره‌هایی از سیل به اندازه (گنجایش) آنها روان شد، کفی فراوان و بلند بر خود آورد و از آنچه برای بدست آوردن زیوری یا کالایی، آتش بر آن می‌افروزند (نیز) کفی مانند آن (بر آید)، خدا، حق و باطل را چنین (مَثَل) می‌زند و اما کف، به کناری می‌رود، ولی آنچه به مردم سود می‌رساند پس در زمین می‌ماند، خدا مَثَل‌ها را چنین می‌زند. 🔹قرآن کریم برای نوع معارفی که با دلیل بیان می‌کند، برای تقریب به ذهن مَثَل نیز می‌آورد. گستردگی حق و باطل به گستردگی مفاهیم زندگی و به درازای تاریخ انسان است و تمام شؤون زندگی بشر را شامل می‌شود. 🔸در این آیه، سیمای حق و باطل به شیوه‌ای مجسم و زنده به نمایش در آمده است و این نکته را یادآور می‌شود که از خدای سبحان فقط، خیر و رحمت نازل می‌شود و اگر کفی پدید می‌آید، با رسیدن به بشر پیدا می‌شود. با این اصل کلی، مباحثی همچون قضا و قدر، جبر و اختیار، خیر و شر و ... قابل حل است. 🔹حق، یعنی واقعیتی مانند آب، خالص، یک چهره، سودمند، ماندگار، متّکی به خویش و پر محتوا و کم ادّعا و در مقابل، باطل، یعنی پندارها و خیال‌های خام مانند کف، ناخالص مانند سیل، در اشکال مختلف، بی‌فایده و بیهوده، زود گذر، طفیلی حق، بالانشین و پُرغوغا ولی تو خالی و بی‌محتوا ! 🔸حق همیشه با باطل درگیر است و هرگز با آن نمی‌سازد و در این مصاف، حق ماندنی و باطل رفتنی است و انسان از راه باطل نمی‌تواند به مقصد (حق) برسد، چون هرگز هدف، وسیله را توجیه نمی‌کند! 💠 در همین ارتباط، رجوع کنید به آیات: اسراء/۸۱، انفال/۷ و ۸، سباء/۴۹، انبیاء/۱۱و ۱۸، کهف/۵۶، غافر/۵، محمد (ص)/۳، شوری/۲۴ #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

وسطِ آتش با هم بحث میکنن زیردستیا به اربابشون میگن: ما تو دنیا دنباله‌روِ شما بودیم... #غافر ٤٧ #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🔴 عرضه بر قرآن ✅ آیت‌الله جوادی آملی: 🔹بیان نورانی امام باقر(سلام الله علیه) است که فرمود همه شعیان ما موظفند خودشان را بر قرآن عرضه کنند،[۱] این یعنی چه؟ این اراده‌های ما، علوم ما، اندیشه‌های ما، افکار ما، گاهی معارض هم‌ هستند، این خواسته‌های ما گاهی معارض هم ‌ هستند، این میل‌ها و گرایش‌های ما گاهی معارض هم ‌ هستند؛ گاهی نه معارض نیستند، فقط یک کاری را می‌خواهیم انجام بدهیم. آن جایی که گرایش‌ های ما معارض هستند و بر سر دوراهی هستیم، باید بر قرآن کریم عرضه کنیم که کدام راه صحیح است و کدام راه درست است. گاهی دو راه نیست، یک راه است و تصمیم گرفتیم که انجام بدهیم، آیا انجام بدهیم یا ندهیم؟ درست است یا درست نیست؟ 🔸فرمود عرضه بر قرآن کنید. آن وقت این یعنی چه؟ یعنی بر همه مخصوصاً بر علما لازم است در محضر و مشهد قرآن کریم باشند، یک دور خطوط کلّی قرآن برایشان روشن بشود. اگر آیات قرآن را ندانند، مطالب قرآن را ندانند، چگونه خودشان را بر قرآن عرضه کنند که آیا این کاری که من می‌خواهم بکنم این درست است یا درست نیست؟ فرمود عرضه کنید بر قرآن! اینکه برای همه افراد نیست، مردم کوچه و بازار چگونه عرضه کنند بر قرآن؟! این دستور مستقیم به حوزه‌هاست، وگرنه مردم عادی به زحمت قرآن را بخوانند؛ حتی آنها که قرآن را حفظ کردند، اینطور نیست که از کلّ قرآن باخبر باشند و تفسیر قرآن را بدانند. ما شیعه او هستیم و فخر هم می‌کنیم شاگرد او هستیم! 🔹بنابراین حتماً شما بزرگواران باید در مسجد‌هایتان یک تفسیری داشته باشید. این فضل خدا که تمام شدنی نیست! نباید گفت ما حالا تفسیر شروع بکنیم چه وقت تمام بکنیم؟ خیر! مگر همه ما موظف هستیم در حد المیزان بفهمیم؟! این که فرمود: ﴿هُدی لِلنَّاس﴾،[۲] ما هم جزء «ناس» هستیم. ما هم می‌توانیم بفهمیم که چه بد است، چه خوب است، چه راهی حلال است، چه راهی حرام است، چه حق است، چه باطل است، چه صدق است، چه کذب است، چه خیر است، چه شرّ است، چه حَسَن است، چه قبیح است؛ آن مقداری که حجّت خدا بر ما تمام بشود را می‌توانیم. [۱]. تحف العقول، ص۲۸۴؛ «... اعْرِضْ نَفْسَكَ عَلَى كِتَابِ اللَّهِ فَإِنْ كُنْتَ سَالِكاً سَبِیلَهُ زَاهِداً فِی تَزْهِیدِهِ رَاغِباً فِی تَرْغِیبِهِ خَائِفاً مِنْ تَخْوِیفِهِ فَاثْبُتْ وَ أَبْشِرْ فَإِنَّهُ لَا یضُرُّكَ مَا قِیلَ فِیك ...». [۲]. سوره انعام، آیه ۱۸۵؛ سوره آل‌عمران، آیه۴؛ سوره انعام، آیه۹۱ 💠 سخنرانی عمومی در جمع طلاب و ائمه محترم جماعات تهران (۹۷/۵/۲۸) #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🌎قرآن و علم/ #اعجاز 🖋قرآن کهکشان و اجرام آسمانی را داراي خاصیت #شناور بودن می‌داند و به نحو استعاری، فضا را به یک #دریاچه تشبیه می‌کند: (یس/40) (انبیاء/33) وَهوَ الَّذي خلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهارَ وَالشَّمْسَ والْقمَرَ كلٌّ في فَلَكٍ يَسْبَحُون و او كسى است كه شب و روز و خورشيد و ماه را آفريد.هريك در مداري #شناور (و در حرکت)است ══════┅┄‌ 🔭14قرن می‌گذرد و تحقیقات علمی، کهکشان را با همان توصیف قرآنی معرفی می‌کند 'River of Stars' Streaming Through the MilkyWay Was Hiding for 1 Billion Years.The river,which is 1,300 light-years long and 160 light-years wide,winds through the Milky Way's vast, dense star field " #رودخانه_ستارگان" که در کهکشان راه شیری #جاریست،1میلیارد سال مخفی بوده است.این #رودخانه که 1,300 سال‌نوری طول دارد و 160 سال‌نوری عرض،در گستره متراکمِ ستاره‌ای ِ کهکشان راه شیری، در #جریان است.فضا مملو است از این #جریانات ستاره‌ای که بخاطر مخفی بودن در اطراف ستارگان،بررسی‌شان سخت است #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

🤎 #دائره_المعارف_قرآن_کریم🤎 🖌احکام در قرآن > ✍ #تعداد_آیات_الاحکام 🌟 درباره #تعداد آیات الاحکام نظرات فقها و #مفسران متفاوت است. ✅ ۱ - مشهورترین نظر 🔆 مشهورترین آمار درباره #تعداد آیات‌احکام ۵۰۰ آیه و حتی برخی مفسّران، کتاب خود را بر همين اساس نام نهاده‌اند مانند «النهاية فی تفسير خمسمأة آية» نوشته «ابن متوج بحرانی». 💓 ممکن است مراد آنان از اين رقم، #تقريبی باشد. ◀️ ۱.۱ - #نخستین_ارائه_دهنده_نظریه 🔆 #نخستین فردی که در این باره سخن گفته، #مقاتل‌بن سلیمان (م.۱۵۰ ق) است.  💓به قول مشهور، #تعداد آيات الاحکام پانصد آیه است. ◀️ ۱.۲ - #تبعیت_برخی_دیگر #از_این_نظریه 🔆 این شمارش در #زبان‌ها رایج افتاده و در میان بسیاری از کسانی که پس از مقاتل، در تفسیر آیاتِ #احکام، تألیف مستقل داشتند، همین تعداد آیه، محور استنباط احکام قرار گرفت. 💓 از جمله کسانی که بر اساس همین آمار به #تفسیر آیات پرداختند، منذربن سعید بلوطی (م.‌۳۵۰‌ق) و ابن‌عربی (م.‌۵۴۳ ق) در اهل‌ #سنت  و متوج بحرانی (م. ۷۷۱ ق) و فرزندش (م.‌۸۳۶‌ق.) در #شیعه که کتاب خود را به همین نام خمس مأة آیة فی الاحکام نامیدند. ادامه دارد ......   #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh