💠 معنای توکل 🔹 معنای توكّل این نیست كه تا آنجا كه به حسب ظاهر معلوم و مقدور انسان است بگوید من خودم انجام می‌ دهم، آن حوادث پیش‌بینی نشده را به خدا واگذار ‌كند؛ این #تبعیض_در_توكل است كه با #توحید سازگار نیست. توكّل معنایش این است كه انسان خدا را وكیل خود قرار بدهد. ▫️ هر آدم عاقلی وقتی می‌خواهد كاری را انجام بدهد كه به همه شئون آن كار آگاهی ندارد (یك) بر فرض آگاهی، توان آن را ندارد (دو) وكیل می‌ گیرد (سه). ما نسبت به همه كارهایمان این سه امر را باید رعایت كنیم، چون هیچ كاری نیست كه ما به جمیع شئونش آگاه باشیم، هیچ كاری نیست كه ما نسبت به جمیع شئون آن توانمند باشیم، چون به جمیع شئون علم نداریم و به جمیع شئون آن كار توانایی نداریم چاره جز این نیست كه #وكیل بگیریم ﴿وَكَفَی بِاللَّهِ وَكِیلاً﴾.[1] پس معنای توكل این نیست كه آن مقداری كه می توانیم به خودمان اسناد بدهیم و آن مقداری كه نمی ‌دانیم و نمی ‌توانیم توكّل كنیم. 🔹 اگر ما در همه امور به خدای سبحان توكّل كردیم، آن‌گاه آن مدیر و مدبّر گاهی خود ما را اداره می ‌كند، آن بخشی كه به حسب ظاهر معلوم و مقدور ماست؛ گاهی دیگران را تسخیر می‌كند، آن بخشی كه معلوم و مقدور ما نیست؛ آن وقت اگر ما به او توكّل كردیم و او را وكیلِ مفَوَّض و مطلق قرار دادیم او شروع به كار می ‌كند؛ او خود ما را #تدبیر می ‌كند، دیگران را تدبیر می ‌كند، از مجموعه این دو تدبیر آن مقصد صحیح به دست می ‌آید؛ لذا در سورهٴ <طلاق> فرمود:﴿وَمَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾ پس معنای توكّل، تبعیض یا تشریك در كار نیست. ▫️ اگر در سورهٴ <طلاق> فرمود:﴿وَمَن یتَّقِ اللَّهَ یجْعَل لَهُ مَخْرَجاً ٭ وَیرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لاَ یحْتَسِبُ وَمَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾ برای اینكه ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَی‏ءٍ قَدْراً﴾[2] آن وقت توكّل ما ثمربخش می ‌شود. 🔹 پس توكّل، تبعیض در وظیفه نیست كه بخشی از كارها را خودمان انجام بدهیم، آن مقداری كه مقدور ما نیست به عنوان حوادث پیش ‌بینی نشده توكّل كنیم. چرا خدا كافی است؟ برای دو جهت، چرا ﴿مَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾/ برای دو جهت: یكی اینكه ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ﴾، یكی اینكه ﴿ قد جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَی‏ءٍ قَدْراً﴾ او #مهندسی_عالم را به عهده گرفته برای هر چیزی یك اندازه مشخص قرار داده (یك)، نسبت به همه چیز هم قدرت مطلق دارد (دو). خب پس خود ما هم از این دو نظر زیرمجموعه این دو اصل هستیم؛ یعنی اینكه فرمود: ﴿قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَی‏ءٍ قَدْراً﴾ برای ما هم یك قدر مشخّصی است كه او قرار داده است. اگر فرمود: ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ﴾ خدای سبحان مقصد خود را بالأخره می ‌رسد و می‌ رساند، ما هم جزء مقاصد او هستیم در مقام سوم یعنی مقام فعل. بنابراین اگر كسی خدا را وكیل مطلق قرار داد چه اینكه باید او را وكیل مطلق قرار بدهیم، خود ما را او دارد #اداره می ‌كند. وقتی ما را او دارد اداره می‌كند ما دیگر نباید نگران باشیم! [1] . سوره نساء، آیات 81 ،132 ،171 ؛ سوره احزاب، آیات 3 و 48. [2] . سوره طلاق، آیات 2 و 3. #مهندسی_عالم #تبعیض_در_توکل #اداره_و_تدبیر_موکل #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره فرقان جلسه 23 تاریخ: 1390/11/30 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠 رحمت الهی 🔹 «یا مَنْ سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَه‏»،[1] رحمت خدا #پیش_از_غضب اوست نه بیش از غضب او! البته شواهد دیگری هست كه رحمت او بیش از غضب اوست. برای این عالَم چه كسی نقشه كشید؟ آن مهندس كه دارد نقشه می ‌كشد، خوب نقشه كشیده است. می ‌بینید یك مهندس ساختمان یك جا را هال درست می ‌كند، یك جا را اتاق پذیرایی درست می ‌كند، یك جا را اتاق مطالعه درست می‌ كند، یك جا را آشپزخانه درست می كند و یك جا هم جای دیگر درست می ‌كند كه انسان باید بینی ‌اش را بگیرد. خب آن جایی كه به نام دستشویی است، در برابر آشپزخانه و هال و پذیرایی جای بدی است؛ اما چه كسی این جای بد را به طور صحیح و درست تنظیم كرد؟ آن مهندس. مهندس كه نقشه كشید #عالمانه نقشه كشید، این دستشویی نسبت به آشپزخانه بد است وگرنه نسبت به مهندسی كه بد نیست. مهندسی عالَم را نه به دست غضب دادند، نه به دست رحمت و غضب دادند، بلكه فقط به دست #رحمت دادند. آن بیان نورانی امام سجاد (سلام الله علیه) این است كه «وَ أَنْتَ الَّذِی تَسْعَی رَحْمَتُهُ أَمَامَ غَضَبِه‏»؛[2] خدا كجا می ‌خواهد غضب بكند؟ این غضب منتظر است ببیند كه #رحمت چه دستور می ‌دهد. خب اگر دادِ مظلوم را از ظالم نگیرند كه ﴿یوْمَئِذٍ یفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ﴾ نخواهد بود، این بیچاره چگونه تَشفّی پیدا كند؟ ﴿یشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِینَ﴾ و مانند آن, صدام و صهیونیسم و استكبار را باید كیفر كرد؟ بله باید كیفر كرد این عدل است, چرا؟ چون جناب #رحمت نقشه كشیده عالَم را رحمت دارد اداره می ‌كند. از رحمت آمدند و به رحمت روند خلق ٭٭٭ من رحمة بدا و إلی رحمة یئول[3] 🔹 مهندسِ عالَم, #رحمت است «وَ أَنْتَ الَّذِی تَسْعَی رَحْمَتُهُ أَمَامَ غَضَبِه» اینكه صحیفه را ما می ‌بوسیم بر اساس این نكات است، اینكه صحیفه را بالای سر می‌گذاریم به خاطر این نكات است. غرض این است كه نقشه عالَم #نقشه_رحیمانه است، صدام و امثال صدام را كیفر دادن رحمت است نه عذاب! بله نسبت به امور دیگر كه می‌ سنجیم بله عذاب است، نسبت به خود صدام می ‌سنجیم عذاب است، وگرنه در كلّ عالمَ وقتی شما این را حساب می ‌كنید می ‌بینید ﴿مَا تَرَی فِی خَلْقِ الرَّحْمنِ مِن تَفَاوُتٍ﴾[4] صدر و ساقه عالَم, #رحمت است. [1]. مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏2، ص696. [2]. الصحیفة السجادیة، دعای16. [3] . ر.ک: مجموعهٴ آثار حکیم صهبا (آقا محمدرضا قمشه ای): آنِ خدای دان همه مردود یا قبول ٭٭٭ من رحمة بدا و الی رحمة یئول از رحمت آمدند و به رحمت روند خلق ٭٭٭ این است سرّ عشق که حیران کند عقول [4] . سوره ملك, آیه 3. #مهندسی_عالم #صحیفه_سجادیه #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه عنکبوت جلسه 7 تاریخ: 1391/09/19 🆔 @a_javadiamoli_esra