🔰#حدیث_شماره7
📍#احادیث_فقهی
📙 حدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ السِّنَانِيُّ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ هِشَامٍ الْمُؤَدِّبُ قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْعَبَّاسِ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ رَجُلٍ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ الْحَكَمِ قَالَ:
⁉️ سأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ لَهُ مَا الْعِلَّةُ الَّتِي مِنْ أَجْلِهَا كَلَّفَ اللَّهُ الْعِبَادَ الْحَجَّ وَ الطَّوَافَ بِالْبَيْتِ؟
▪️ فقَالَ علیه السلام إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى خَلَقَ الْخَلْقَ لَا لِعِلَّةٍ إِلَّا أَنَّهُ شَاءَ فَفَعَلَ فَخَلَقَهُمْ إِلَى وَقْتٍ مُؤَجَّلٍ وَ أَمَرَهُمْ وَ نَهَاهُمْ مَا يَكُونُ مِنْ أَمْرِ الطَّاعَةِ فِي الدِّينِ وَ مَصْلَحَتِهِمْ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاهُمْ
▪️ فجَعَلَ فِيهِ الِاجْتِمَاعَ مِنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لِيَتَعَارَفُوا وَ لِيَتَرَبَّحَ كُلُّ قَوْمٍ مِنَ التِّجَارَاتِ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ وَ لِيَنْتَفِعَ بِذَلِكَ الْمُكَارِي وَ الْجَمَّالُ وَ لِتُعْرَفَ آثَارُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَ تُعْرَفَ أَخْبَارُهُ وَ يُذْكَرَ وَ لَا يُنْسَى
▪️ و لَوْ كَانَ كُلُّ قَوْمٍ إِنَّمَا يَتَّكِلُونَ عَلَى بِلَادِهِمْ وَ مَا فِيهَا هَلَكُوا وَ خَرِبَتِ الْبِلَادُ وَ سَقَطَ الْجَلَبُ وَ الْأَرْبَاحُ وَ عَمِيَتِ الْأَخْبَارُ وَ لَمْ يَقِفُوا عَلَى ذَلِكَ فَذَلِكَ عِلَّةُ الْحَجِّ.
🖌ترجمه:
📙 على بن احمد بن محمّد رحمة اللَّه عليه و محمّد بن احمد سنانى و حسين بن ابراهيم بن احمد بن هشام مؤدب جميعا از محمّد بن ابى عبد اللَّه كوفى، از محمّد بن اسماعيل از على بن عبّاس، از عمر بن عبد العزيز، از مردى از هشام بن حكم نقل كرده كه وى گفت:
⁉️ از حضرت ابا عبد اللَّه عليه السّلام سؤال كرده و محضرش عرضه داشتم:علّت اين كه خداوند متعال بندگانش را مكلّف به حجّ و طواف بيت نموده چيست؟
🔸 حضرت فرمودند: خداوند متعال خلائق را آفريد نه به خاطر علّت و سببى بلكه خواست بيافريند پس آنها را تا وقت معيّنى آفريد و نسبت به آنچه در دين طاعت محسوب شده و در دنيا مصلحت خلائق به حساب مىآمد به ايشان امر و از آنچه مفسده داشت آنها را نهى فرمود.
🔸 بارى در حجّ كه از طاعات دينى محسوب مىگردد حقّ عزّ و جلّ اجتماع مردم از مشرق و مغرب براى انجام مراسم آن را به چند علّت واجب نمود:
- الف: بين مسلمين و اهل قبله تعارف و شناخت حاصل شود.
- ب: به واسطه مسافرت از شهرى به شهرى كه معمولا تجارت و سوداگر به همراه آن مىباشد هر قوم و طائفهاى از بهره و سود مادى منتفع شوند.
- ج: به واسطه آن حمله داران و صاحبان شتران و مراكب استفاده برند.
- د: آثار رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم و اخبار آن جناب دانسته شده و مذاكره گشته و فراموش نگردد.
🔸و اگر هر قوم و طائفهاى در شهر خود مانده و به منظور انجام مراسم حجّ از آن خارج نگردند هلاك شده و شهرها ويران گشته و ارباح و سودها زائل گرديده و اخبار و روايات مأثوره از معصوم عليه السّلام محو گشته و احدى بر آنها مطّلع نمىگردد، اين است علّت ايجاب و تشريع حجّ.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، باب وجوبه علی کل مکلف مستطیع،حدیث18 ج8، ص9 به نقل از علل الشرائع ج2، ص406
#حج #منافع_اجتماعی_عبادات #ظاهر_باطن #دنیا_آخرت #گردشگری_اسلامی #اقتصاد
📌 از روایت شریفه لزوم کنش متقابل مستقیم بین اقوام و فرهنگ های مختلف تمدن اسلامی، قابل استفاده است.
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره8
📍#احادیث_فقهی
📙 عنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع يَقُول:
▪️حجُّوا وَ اعْتَمِرُوا تَصِحَّ أَجْسَامُكُمْ وَ تَتَّسِعْ أَرْزَاقُكُمْ وَ يَصْلُحْ إِيمَانُكُمْ وَ تُكْفَوْا مَئُونَةَ النَّاسِ وَ مَئُونَةَ عِيَالاتِكُمْ.
🖌ترجمه:
🔸 امام صادق عليه السّلام نقل می نمايند كه امام زين العابدين عليه السّلام مى فرمودند: حج و عمره را بجا آوريد تا بدنهاى شما سالم، روزيهاى شما زياد و ايمان شما اصلاح شود و مخارج مردم و خانواده خود را بدست آوريد.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، باب وجوبه علی کل مکلف مستطیع،حدیث20 ج8، ص9 به نقل از ثواب الأعمال، ص47
#حج #منافع_اجتماعی_عبادات #ظاهر_باطن #دنیا_آخرت
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره9
📍#احادیث_فقهی
📙 عنْهُمْ عَنْ سَهْلٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْن سِنَانٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
▪️إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَرَضَ الْحَجَّ عَلَى أَهْلِ الْجِدَةِ فِي كُلِّ عَامٍ
🖌ترجمه:
🔸 امام صادق عليه السّلام می فرمایند: خدای متعال حج را بر اهل جده (داراها و اغنیاء) در هر سال واجب کرده است.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، باب أنه یجب الحج علی الناس فی کل عام وجوبا کفائیا حدیث2 ج8، ص11
#حج #عدالت_اجتماعی #تعدیل_ثروت
📌مشابه این مضمون در روایات همین باب تکرار شده است، به علاوه لازم به ذکر است که از لحاظ فقهی بحث های مفصلی در باره ی این روایات صورت گرفته است، برای مثال شیخ طوسی این روایات را جملگی حمل بر استحباب می نمایند.
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره10
📍 #مسئولیت_اجتماعی_در_قبال_امام
📙 أحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ الطَّبْرِسِيُّ فِي الْإِحْتِجَاجِ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام فِي احْتِجَاجِهِ عَلَى الْخَوَارِجِ قَالَ:
▪️و أَمَّا قَوْلُكُمْ إِنِّي كُنْتُ وَصِيّاً فَضَيَّعْتُ الْوَصِيَّةَ فَأَنْتُمْ كَفَرْتُمْ وَ قَدَّمْتُمْ عَلَيَّ وَ أَزَلْتُمُ الْأَمْرَ عَنِّي وَ لَيْسَ عَلَى الْأَوْصِيَاءِ الدُّعَاءُ إِلَى أَنْفُسِهِمْ إِنَّمَا يَبْعَثُ اللَّهُ الْأَنْبِيَاءَ فَيَدْعُونَ إِلَى أَنْفُسِهِمْ وَ الْوَصِيُّ فَمَدْلُولٌ عَلَيْهِ مُسْتَغْنٍ عَنِ الدُّعَاءِ إِلَى نَفْسِهِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَ لَوْ تَرَكَ النَّاسُ الْحَجَّ لَمْ يَكُنِ الْبَيْتُ لِيُكْفَرَ بِتَرْكِهِمْ إِيَّاهُ وَ لَكِنْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِتَرْكِهِمْ إِيَّاهُ لِأَنَّ اللَّهَ قَدْ نَصَبَهُ لَكُمْ عَلَماً وَ كَذَلِكَ نَصَبَنِي عَلَماً حَيْثُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم: «يَا عَلِيُّ أَنْتَ بِمَنْزِلَةِ الْكَعْبَةِ تُؤْتَى وَ لَا تَأْتِي»
🖌ترجمه:
🔸 حضرت أمير عليه السّلام در احتجاج بر علیه خوارج فرمودند: و امّا پاسخ به اين اعتراض شما كه با اينكه من خود وصىّ پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله بودم مقام وصايت را ضايع و تباه نمودم، اين است كه بايد دانست شما با من مخالفت نموده و ديگران را بر من مقدّم داشتيد، و كار مرا تباه نموديد، و دعوت بسوى خود تنها وظيفه انبياء است نه اوصياء، و ايشان از جانب انبياء معرّفى مىشوند، و احتياجى به معرّفى كردن خود ندارند، وظيفه انبياء معرّفى جانشينان خود و دعوت مردم به سوى ايشان مىباشد، و اهل ايمان به خدا و رسول قهرا اوصياى انبياء را خواهند شناخت. اوصياء به منزله كعبهاند آنجا كه خداوند مى فرمايد: وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا بنا بر اين اگر مردم به خاطر انجام مناسك حجّ به سوى كعبه حركت نكنند عيب و تقصيرى براى خانه كعبه ثابت نشده و كعبه كافر و مخالف شمرده نخواهد شد. بلكه كفر و تقصير از آن مردمى است كه زيارت خانه كعبه را ترك مىكنند، زيرا اين عمل از وظائف و فرائض اهل اسلام بشمار رفته، و هم خانه كعبه براى مؤمنين معرّفى شده، و در مقابل آنان منصوب و مشخّص گرديده است، همچنين است حال من، زيرا رسول خدا در برابر انبوه جمعيّت مرا به مقام خلافت و وصايت منصوب نموده و فرمودند: «اى علىّ همچون كعبهاى كه نزد تو آيند و تو نزد ايشان نروى».
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، باب ثبوت الکفر و الارتداد بترک الحج و تسویفه استخفافا أو جحودا، ج11، ص32 به نقل از احتجاج طبرسی ج1، ص188
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره11
📍 #کعبه_مایه_ی_قوام_جامعه #اهمیت_توحید #اهمیت_توحید_و_شعائر_توحیدی_در_قوام_اجتماعی #بیت_الله #کعبه #قیاما_للناس #ظاهر_باطن
📙 و عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ:
⁉️ قلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام «جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرامَ قِياماً لِلنَّاسِ»
▪️قالَ: جَعَلَهَا اللَّهُ لِدِينِهِمْ وَ مَعَايِشِهِمْ.
🖌ترجمه:
📙 ابان ابن تغلب می گوید:
⁉️ از امام صادق علیه السلام در باره ی معنای آیه ی شریفه ی «خداوند کعبه ی بیت الحرام را مایه ی قوام مرده قرار داده است» سوال کردم.
🔸 حضرت فرمودند: یعنی خدای متعال کعبه را برای دین و برای معیشت مردم قرار داده است.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، بَابُ أَنَّ الْمُسْتَطِيعَ إِذَا حَجَّ جَمَّالًا أَوْ أَجِيراً أَوْ مُجْتَازاً بِمَكَّةَ أَوْ تَاجِراً أَجْزَأَهُ ذَلِكَ عَنْ حَجَّةِ الْإِسْلَامِ وَ إِنْ نَوَى بِالسَّفَرِ غَيْرَ الْحَجِّ أَوِ الْحَجَّ وَ غَيْرَه، حدیث شماره ی 8، ج11، ص60
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره12
📍#فرهنگ #فرهنگ_دینی #فرهنگ_غیر_دینی #اهمیت_معنای_ذیل_عمل #عمل_اجتماعی #معنای_اجتماعی
📙 محَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ علیه السلام قَالَ:
▪️ قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَكُونُ فِيهِ حَجُّ الْمُلُوكِ نُزْهَةً وَ حَجُّ الْأَغْنِيَاءِ تِجَارَةً وَ حَجُّ الْمَسَاكِينِ مَسْأَلَةً.
🖌ترجمه:
📙محمد بن جعفر از پدر بزرگوارشان امام صادق علیه السلام نقل کرده است که حضرتش فرمودند:
🔸پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: زمانی بر مردم خواهد آمد که حج پادشاهان در آن تفریح و حج اغنیاء و پولداران تجارت و حج فقرا و مساکین برای مسألت و درخواست کردن (از دیگر مردمان) خواهد بود.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، بَابُ أَنَّ الْمُسْتَطِيعَ إِذَا حَجَّ جَمَّالًا أَوْ أَجِيراً أَوْ مُجْتَازاً بِمَكَّةَ أَوْ تَاجِراً أَجْزَأَهُ ذَلِكَ عَنْ حَجَّةِ الْإِسْلَامِ وَ إِنْ نَوَى بِالسَّفَرِ غَيْرَ الْحَجِّ أَوِ الْحَجَّ وَ غَيْرَه، حدیث شماره ی 9، ج11، ص60
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره13
📍#اخلاق_اجتماعی #جامعه_ی_اسلامی #کنش_متقابل_بین-مسلمین #جامعه_فضیلت_ محور_هدف_بعثت_انبیاء
📙 أبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِيعاً عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ:
▪️ قالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اقْرَأْ عَلَى مَنْ تَرَى أَنَّهُ يُطِيعُنِي مِنْهُمْ وَ يَأْخُذُ بِقَوْلِيَ السَّلَامَ وَ أُوصِيكُمْ:
- بِتَقْوَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
- وَ الْوَرَعِ فِي دِينِكُمْ
- وَ الِاجْتِهَادِ لِلَّهِ
- وَ صِدْقِ الْحَدِيثِ
- وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ
- وَ طُولِ السُّجُودِ
- وَ حُسْنِ الْجِوَارِ
فَبِهَذَا جَاءَ مُحَمَّدٌ صلی الله علیه و آله و سلم
▪️ أدُّوا الْأَمَانَةَ إِلَى مَنِ ائْتَمَنَكُمْ عَلَيْهَا بَرّاً أَوْ فَاجِراً فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم كَانَ يَأْمُرُ بِأَدَاءِ الْخَيْطِ وَ الْمِخْيَطِ
- صِلُوا عَشَائِرَكُمْ
- وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ
- وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ
- وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ
▪️فإِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذَا وَرِعَ فِي دِينِهِ وَ صَدَقَ الْحَدِيثَ وَ أَدَّى الْأَمَانَةَ وَ حَسُنَ خُلُقُهُ مَعَ النَّاسِ قِيلَ هَذَا جَعْفَرِيٌّ فَيَسُرُّنِي ذَلِكَ وَ يَدْخُلُ عَلَيَّ مِنْهُ السُّرُورُ وَ قِيلَ هَذَا أَدَبُ جَعْفَرٍ وَ إِذَا كَانَ عَلَى غَيْرِ ذَلِكَ دَخَلَ عَلَيَّ بَلَاؤُهُ وَ عَارُهُ وَ قِيلَ هَذَا أَدَبُ جَعْفَرٍ فَوَ اللَّهِ لَحَدَّثَنِي أَبِي ع أَنَّ الرَّجُلَ كَانَ يَكُونُ فِي الْقَبِيلَةِ مِنْ شِيعَةِ عَلِيٍّ ع فَيَكُونُ زَيْنَهَا آدَاهُمْ لِلْأَمَانَةِ وَ أَقْضَاهُمْ لِلْحُقُوقِ وَ أَصْدَقَهُمْ لِلْحَدِيثِ إِلَيْهِ وَصَايَاهُمْ وَ وَدَائِعُهُمْ تُسْأَلُ الْعَشِيرَةُ عَنْهُ فَتَقُولُ مَنْ مِثْلُ فُلَانٍ إِنَّهُ لآَدَانَا لِلْأَمَانَةِ وَ أَصْدَقُنَا لِلْحَدِيثِ.
🖌ترجمه:
🔸 امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: با هر كس مواجه شدى و فكر كردى كه از من اطاعت مىكند و سخن مرا مىشنود، سلام مرا برسان و بگو من سفارش مىكنم كه:
- از خداى عز و جل بپرهيزيد
- در دين خود پارسا باشيد
- در بندگى و طاعت خدا تلاش كنيد
- در سخن خود صادق باشید
- در اداى امانت امين و با وفا باشيد
- سجدهها را طولانى كنيد
- حق همسايگان را به نيكى شناخته (و همسایه ی خوبی باشید]
كه رسول خدا با اين برنامهها مبعوث شد.
🔸 هر كس كه شما را امين دانست و امانتى به شما سپرد، امانت او را باز پس دهيد، چه نيكوكار باشد و چه بد كار باشد. رسول خدا دستور اكيد مىداد كه حتى نخ و سوزن را به صاحبش بازگردانند.
- به بستگان خود با محبت سلوک و احسان و دوستی داشته باشید
- در مراسم تشييع جنازه شركت كنيد
-به عیادت بیماران بروید
- حق مردم را ادا كنيد
🔸 هر يك از شما كه در دين خود پارسا و راستگو و امين و خوش اخلاق باشد مردم با شگفتى مىگويند: اين مرد مذهب جعفرى دارد، و اين مايه سرور و شادمانى من است و اگر بر خلاف اين برنامه رفتار كند، نكوهش و عار آن به من مىرسد كه با مسخره و استهزا مىگويند: افتضاى مذهب جعفرى بهتر از اين نيست. بخدا سوگند پدرم مىگفت كه پيش از اين اگر در ميان يك قبيله يك تن از شيعيان علىّ بود همان يك تن افتخار قبيله محسوب مىشد و در امانت دارى، حقشناسى، راستگوئى يك فرد نمونه بود. همه او را وصى خود مىكردند و امانات خود را به او مىسپردند و از هر كس سؤال مىكردى كه فلانى چگونه آدمى است؟ مىگفت كه او مثل و مانند ندارد، او در امانت دارى و راستگوئى بر همه ما مقدم است.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، أبواب أحکام العشرة و السفر و الحضر، بَابُ وُجُوبِ عِشْرَةِ النَّاسِ حَتَّى الْعَامَّةِ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ إِقَامَةِ الشَّهَادَةِ وَ الصِّدْقِ وَ اسْتِحْبَابِ عِيَادَةِ الْمَرْضَى وَ شُهُودِ الْجَنَائِزِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ وَ الصَّلَاةِ فِي الْمَسَاجِد حدیث شماره ی 2، ج12، ص6 به نقل از کافی ج2، ص636
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره14
📍#اخلاق_اجتماعی #جامعه_ی_اسلامی #کنش_متقابل_بین-مسلمین #جامعه_فضیلت_ محور #باید_های_تعامل_بامردم
⚜️ جمع بندی باب اول از أبواب أحکام العشرة فی السفر و الحضر در نحوه ی معاشرت با مردم (أعم از سنی و شیعه و بر و فاجر)
🔶 آنچه مراعات آن با مسلمین لازم است و اهل بیت علیهم السلام نیز خود بدین نحو با مردم معاشرت می کنند (ح3) مراعات آنها موجب خوشنودی اهل بیت علیهم السلام شده (ح2) و شخص مودب شمرده می شود (ح2) و در نتیجه زینت اهل بیت به حساب می آید (ح8) و اهل بیت نیز در دل مردم عزیز و محبوب می شوند (ح8) و همین نحوه تعامل امور موجب تمییز و جداسازی میان شیعیان و غیر شیعیان می شود (ح6) و عدم مراعات آنها برای اهل بیت علیهم السلام مایه ی رسوایی و عیب است، به شرح زیر می باشد:
▪️صدق الحدیث (راستگویی)
▪️أداء الأمانة (ادا کردن امانت خواه طرف مقابل بر باشد و خواه فاجر و اگرچه آنچه به امانت داده شده است، به اندازه ی نخ و سوزنی باشد)
▪️حسن الجوار (مجاورت و همسایگی نیکو و پسندیده) / معرفة حق الجارة (شناختن حق همسایه)
▪️صلوا عشائرکم (صله ی رحم)
▪️اشهدوا جنائزهم (حضور در تشییع جنازه)
▪️عودوا مرضاهم (عیادت از مرضی)
▪️أدوا - أقضوا- حقوقهم (اداء حقوق)
▪️حسن الخلق مع الناس (حسن خلق با مردم)
▪️إقامة الشهادة لهم و علیهم (شهادت دادن به نفع یا بر علیه کسی)
▪️احضروا قومکم مساجدکم (حضور با مردم در مساجد)
▪️ أحبوا للناس ما تحبون لأنفسکم (دوست داشتن برای دیگران آنچه برای خود نیز می پسندیم)
▪️ولیعد غنیهم علی فقیرهم (کمک رسانی به فقراء)
▪️أن یتلاقوا فی بیوتهم (به خانه ی آنها رفتن و با ایشان ملاقات کردن)
▪️أن یتفاوضوا علم الدین (گفت و گو کردن با ایشان در باب علم دین و مسائل دینی)
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، أبواب أحکام العشرة و السفر و الحضر، بَابُ وُجُوبِ عِشْرَةِ النَّاسِ حَتَّى الْعَامَّةِ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ إِقَامَةِ الشَّهَادَةِ وَ الصِّدْقِ وَ اسْتِحْبَابِ عِيَادَةِ الْمَرْضَى وَ شُهُودِ الْجَنَائِزِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ وَ الصَّلَاةِ فِي الْمَسَاجِد
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره15
📍#ضرورت_جامعه #ضرورت_اخلاق_برای_جامعه #اخلاق_اجتماعی
📙 عنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْن حَدِيدٍ عَنْ مُرَازِمٍ قَالَ:
▪️قالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: عَلَيْكُمْ بِالصَّلَاةِ فِي الْمَسَاجِدِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ لِلنَّاسِ وَ إِقَامَةِ الشَّهَادَةِ وَ حُضُورِ الْجَنَائِزِ إِنَّهُ لَا بُدَّ لَكُمْ مِنَ النَّاسِ إِنَّ أَحَداً لَا يَسْتَغْنِي عَنِ النَّاسِ حَيَاتَهُ وَ النَّاسُ لَا بُدَّ لِبَعْضِهِمْ مِنْ بَعْضٍ.
🖌ترجمه:
🔸امام صادق علیه السلام می فرمایند: بر شما باد به نماز خواندن در مساجد و حسن مجاورت با مردم و اقامه ی شهادت (در دادگاه ها) و حضور در تشیعع جنازه، چرا که شما از مردم گریزی ندارید، هیچ کس از مردم در زندگی اش بی نیاز نیست و مردم بعضی به بعضی دیگر محتاج هستند.
⚜️ شرح: فقره ی پایانی روایت، مبرّر بخش نخست می باشد، یعنی چون مردم به یکدیگر احتیاج دارند و گریزی از زندگی اجتماعی وجود ندارد، پس بایستی برای حفظ جامعه، اخلاق را رعایت کرده و با مردم حسن معاشرت داشته باشیم. از این کبری می توان مسائل اجتماعی دیگری را نیز به نحو استدلالی در ساحت عقل عملی نتیجه گرفت، بدان معنی که چون جامعه بایستی باشد، پس هر آنچه منجر به سلامت و بهبود جامعه می شود نیز بایستی باشد و از آن سو هر آنچه موجب از هم گسیختگی و نابودی جامعه می شود نیز نباید باشد.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، أبواب أحکام العشرة و السفر و الحضر، بَابُ وُجُوبِ عِشْرَةِ النَّاسِ حَتَّى الْعَامَّةِ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ إِقَامَةِ الشَّهَادَةِ وَ الصِّدْقِ وَ اسْتِحْبَابِ عِيَادَةِ الْمَرْضَى وَ شُهُودِ الْجَنَائِزِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ وَ الصَّلَاةِ فِي الْمَسَاجِد حدیث 5
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره16
📍#ضرورت_جامعه #ضرورت_اخلاق_برای_جامعه #حسن_معاشرت
📙 محمد بن الحسین الرضی فی نهج البلاغة
▪️عن أمیرالمومنین (علیه السلام) أنه قال: خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُم
🖌ترجمه:
🔸امیر المومنین، علی علیه السلام می فرمایند: با مردم آنگونه معاشرت کنید که اگر مردید بر شما بگریند و اگر زنده ماندید با اشتیاق به سوی شما آمده و با شما مهربانی ورزند.
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، أبواب أحکام العشرة و السفر و الحضر، بَابُ اسْتِحْبَابِ حُسْنِ الْمُعَاشَرَةِ وَ الْمُجَاوَرَةِ وَ الْمُرَافَقَة، حدیث 10 به نقل از نهج البلاغة (للصبحی صالح) حکمت 10
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
🔰#حدیث_شماره17
📍#اخلاق_اجتماعی #جامعه_ی_اسلامی #کنش_متقابل_بین-مسلمین #جامعه_فضیلت_ محور #باید_های_تعامل_بامردم
⚜️ جمع بندی باب دوم از أبواب أحکام العشرة فی السفر و الحضر در بیان حسن معاشرت و مجاورت و مرافقت
🔶 اموری که رعایت آنها در نگاه اهل بیت علیهم السلام، موجب حسن معاشرت با مردم می شود و اسباب "وطّن نفسک علی حسن الصحابة" (حدیث 2) و "حسن الصحابة لمن صحبت" (حدیث 7) را فراهم می کند به شرح زیر است:
▪️حدیث 2: حسن خلق (اخلاق نیکو) / حدیث 5: مخالقت با مردم (مخالقت همان حسن خلق و اخلاق نیکو است)
▪️حدیث 2: کفّ لسان (باز داشتن لسان از درشت گویی و آزردن)
▪️حدیث 2: کظم غیظ (خودداری از اظهار خشم و نگه داشتن آن در دل)
▪️حدیث 4: حلم ورزیدن، حلمی که به واسطه ی آن مالک غضب خود باشد [1] / حدیث 9: حلمی که جهل جاهل را با آن رد کند
▪️حدیث 2: اقلال لغو (کم کردن کارهای لغو و بیهوده گویی در مواجه با دیگران)
▪️حدیث 2: فرش/غرس عفو (گسترانیدن فرش عفو و گذشت از خطای مردم)
▪️حدیث 2: سخاوت نفس (بخشندگی) / حدیث 1: دست عطا و بخشش داشتن
▪️حدیث 8: پیگیر مومن بودن و جویای حالش شدن
▪️حدیث9: مداراة الناس: رفق و مدارا و نرم خویی ورزیدن با مردم [2]
📌 پانوشت:
[1] تفاوت کظم غیظ با حلم:
حلم عبارت است از صفتی نفسانی و حالتی روحانی که از آن به سکونت نفس و آرامش خاطر تعبیر میکنند که با ورود امر ناملایمی، شخص زود از جا بدر نمیرود. اما کظم غیظ، عبارت از اینکه شخص، حالت سکونت و آرامش را به خود بدهد که آن تحلّم است و این امری است عارضی برخلاف حلم که فطری انسان است.
اگر کسی حلیم باشد از غضب نابجا و مذموم جلوگیری میکند و نمیگذارد چنین غضبی وارد دل شود ولی صاحب کظم غیظ از غضب وارد شده جلوگیری میکند. به عبارت دیگر حلم در شخص حلیم مانند صفت عدالت است در شخص عادل که نمیگذارد از او معصیت صادر شود ولی کظم در آدم کاظم حکم توبه را دارد نسبت به شخص تائب. مثال حلم مثال آب است که فطرت آن این است که همیشه به طرف سرازیری متمایل است و پایین میرود ولکن تحلم (کظم غیظ) مثال آبی است که به وسیله تلمبه یا ادوات برقی بخواهد برخلاف جریان طبیعیاش به سمت بالا برود.
با این حساب روحی که دارای حلم است افضل است از روحی که تنها کظم غیظ دارد؛ و البته در کنترل غضب اولی آسانتر است از دومی. زیرا در دومی میان غضب و کظم غیظ جنگ واقع میشود تا کدام غالب شوند و کدام مغلوب، ولی در شخص حلیم، غضب اصلاً پیدا نمیشود.
[2] معنای مدارا و رفق:
در تعریف رفق چنین آمده است: الرِّفْقُ: اللُّطْفُ و هو ضِدُّ العُنْف؛رفق به معنای لطف در برابر زور است. (تاج العروس)
در مرآة العقول در تعریف رفق و مدارا آمده است: رفق یعنی نرمخویی، رأفت، ترک زور و خشونت در سخن و عمل در برابر مردم در تمام حالات، چه اینکه از طرف مردم خلافی نسبت به انسان سربزند یا نه. (مرآة العقول، ج8، ص223)
رفق و مدارا از صفات خدای متعال نیز در مواجه با بندگان شمرده شده است «عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَفِیقٌ یُحِبُّ الرِّفْقَ وَ یُعْطِی عَلَى الرِّفْقِ مَا لَا یُعْطِی عَلَى الْعُنْفِ»؛ امام باقر(ع) فرمود: خداى عز و جل ملایم است و ملایمت را دوست دارد، و پاداشى که به ملایمت میدهد به خشونت و سختگیرى نمیدهد. (کافی ج2، ص119) و مهم ترین حکم عقلی در تعامل با مردم است: «واعْلَم أنَّ رأسَ العَقْلِ بعْدَ الإیمانِ باللَّهِ عز و جل مُدارَاةُ النَّاس» بدانکه بعد از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم حیاتیترین جزء عقل است. (من لایحضره الفقیه ج 4، ص387) - اگرچه در همین سیاق احادیثی چون رَأْسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الْإِيمَانِ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ التَّحَبُّبُ إِلَى النَّاسِ (الخصال، ج1، ص16) و رَأْسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الْإِيمَانِ بِاللَّهِ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ وَ اصْطِنَاعُ الْخَيْرِ إِلَى كُلِّ بَرٍّ وَ فَاجِرٍ (عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص35) نیز آمده است. تحبب و تودد به معنای مهربانی ورزیدن است که در قرابت زیادی با مدارا در مصداق دارد. -
📚 وسائل الشیعة، کتاب الحج، أبواب أحکام العشرة و السفر و الحضر، باب استحباب حسن المعاشرة و المجاورة و المرافقة
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai
احادیث اجتماعی
🔰#حدیث_شماره17 📍#اخلاق_اجتماعی #جامعه_ی_اسلامی #کنش_متقابل_بین-مسلمین #جامعه_فضیلت_ محور #باید_های_
👆👆👆👆👆👆
⚜️ توضیحی درباره ی استحباب ذکر شده در عنوان باب و ضعف چارچوبی مفاهیم فقهی در بیان مرادات شارع
اگرچه در عنوان باب عنوان استحباب به کار رفته است و به لحاظ چارچوب فعلی فقه ما، فقهاء حکم به استحباب حسن معاشرت با مردم می کنند لکن از ظاهر روایات به دست می آید که اهمیت این بحث بیش از استحبابی ساذج است که ادبیات فقهی-اصولی کنونی ما در چارچوب مفهومی خود نمی تواند آن را تحلیل کند.
- در حدیث 2 آمده است "وطّن نفسک علی حسن الصحابة"
- و در حدیث 4 آمده است "ما یعبأ بمن سلک هذا الطریق إذا لم یکن فیه ثلاث خصال: ... و حسن الصحابة لمن صحبه"
- و در حدیث 5 آمده است: "ل یعبأ بمن یؤم هذا البیت إذا لم یکن فیه ثلاث خصال"
- و در حدیث 7 آمده است: "أوصیک بتقوی الله ... و حسن الصحبة لمن صحبت"
- و در حدیث 8 آمده است: "أما علمت أن من صحب مؤمنا أبعین خطوة سأله الله عنه یوم القیامة"
- و در حدیث 9 آمده است "من لم یکن فیه ثلاث لم یتم له عمل: ... خلق یداری به الناس و حلم یرد به جهل جاهل".
خصوصا اگر از منظر اجتماعی و بافت جامعه و اتحاد فرد و جامعه به این احادیث نگاه شود - نه احادیثی که صرفا بیانگر اعمال فردی و تنظیم نسبت مخلوق با خالق است - این احکام برای حفظ جامعه و تعالی جامعه ای که فرد مومن در آن زندگی می کند و سعادت و شقاوتش و تعالی و هبوطش به سایرین گره خورده است، ضروری می نماید - البته نه به معنای وجوب متداول فقهی با پشتیبان حجیت به معنای منجز و معذر- و تکلیفی است نه فقط متوجه افراد بخصوصه بلکه متوجه جامعه بما هو جامعه می باشد.
💠 https://eitaa.com/ahadith_ejtemai