🔰اصول تدریس احکام 5⃣ 🔸 3. همگام با زمان‏ها، مناسبت‏ها و نيازها مربى احكام بايد احكام را متناسب با زمان بيان كند، اين مناسبت‏ها اقسامى دارد: 🔹الف) مناسبت‏هايى‏كه احكام و اعمال خاصى دارد. مانند: احكام محرم و صفر، عيد غدير، عيد فطر و قربان، اعتكاف، رمضان و .... 🔹ب) مناسبت‏هايى كه آداب و احكام خاصى براى آن مطرح نشده است، مانند ايام ولادت يا شهادت برخى از معصومين عليهم السلام. 🖌 در چنين شرايطى مربى احكام مى‏تواند مسايلى را كه به نحوى ارتباط با آن مناسبت دارد، مطرح نمايد. مثلًا در موضوع ولادت يا شهادت امام صادق عليه السلام مى‏تواند از موضوعات زير استفاده نمايد: احكام عمومى معصومين عليهم السلام همچون: #لزوم احترام به آنچه مربوط به آنهاست، حرام بودن #نسبت_دروغ به آنها، احكام #نذر، لزوم #آشنايى و فراگيرى احكام كه مورد توجه و تأكيد امام صادق عليه السلام به عنوان رئيس مذهب شيعه بوده است و بارها بر فراگيرى و عمل به احكام تأكيد نموده است. 👈 مى‏توان از سخنان امام صادق عليه السلام تحت عنوان «لَيسَ مِنّا» كه به نحوى به احكام مربوط مى‏شود، بهره برد مانند: «ليس منا» «من خان مسلماً» «من غش مسلماً» سپس خيانت و غش را بيان نمود و ... . 👈و يا از پرسش‏هاى فقهى كه از آن حضرت شده بهره برد و نيز مى‏توان از نرم افزارهايى كه به نحوى درباره امام صادق عليه السلام استفتاء احكامى دارد، بهره برد. 🔸4. نوآورى‏ در بيان احكام بايد با زمان و مسايل جديد همراه بود تا انگيزه شنيدن احكام در مخاطبان بيشتر شود مانند: احكام #پورسانت‏، #اسكونت، #ناهنجارى‏هاى اينترنتى، #جراحى‏هاى پلاستيك، #كنترل جمعيت، نماز در #قطب‏هاى شمال و جنوب، #شكستن‏ قفل برنامه‏هاى نرم‏افزارى، #هديه جنين، احكام #انسان_منجمد، #شبيه سازى، #تقلب در امتحانات، #چت كردن با جنس مخالف، #مالكيت دولت، استفاده از #فيلم‏هاى_مبتذل، #جريمه‏هاى بانكى، سفرهاى عمودى و ... . 🔸5. استفاده از مهارت‏ها مى‏توان براى ايجاد انگيزه فراگيرى احكام شرعى، از مهارت‏هاى #هنرى، رسانه‏هاى تصويرى و نمايشى همچون #فيلم، #اسلايد و ... استفاده نمود. 🔸6. آسان نشان دادن احكام‏ يكى از عواملى كه براى فراگيرى احكام در مخاطبان ايجاد انگيزه مى‏كند، آسان نشان دادن احكام است. 🖌 كسى كه به احكام فقهى آشنايى داشته باشد، مى‏داند كه در تمام ابواب فقهى، شرايط آسانى براى مكلفان قرار داده شده است. براى مثال:🔻 📌اگر شخصى بيمار باشد و نتواند نماز را ايستاده بخواند، مى‏تواند نشسته بخواند. 📌اگر نمى‏تواند وضو بگيرد، مى‏تواند تيمم كند. 📌اگر روزه براى شخص زيان داشته باشد، نبايد روزه بگيرد. 📌نماز مسافر كوتاه‏تر از نماز حاضر است. 📌تا يقين به نجاست پيدا نشود، همه چيز پاك است و ... . 📌اگر چنانچه اداى كفاره براى مكلف ممكن نباشد، در نهايت بايد استغفار كند، اگرچه با گفتن يك مرتبه «استغفرالله» باشد. (1) 📌اگر بدهكار در زمان مقرر نمى‏تواند بدهى خود را ادا نمايد، بايد به او وقت داده شود. 📌اگر انسان ناچار شود درزمين و محل‏آلوده نماز بخواند و بدن و لباس او آلوده مى‏شود بايد در حال ايستاده نماز بخواند و براى سجده با سر اشاره كند و تشهد را ايستاده بخواند. (2) 📌در حج، قدرت و استطاعت بدنى واجب است و بر مريضى كه توان رفتن به خانه خدا را ندارد، واجب نيست. (3) 📌از شرايط امر به معروف و نهى از منكر، عدم ضرر جانى و مالى و آبرويى است. (4) 📌اگر چيزى كه سجده بر آن صحيح است، ندارد يا اگر دارد به واسطه سرما يا گرماى زياد و مانند اينها نمى‏تواند بر آن سجده كند، بايد به لباسش اگر از كتان يا پنبه است، سجده كند و اگر از چيز ديگر است بر همان چيز سجده كند و اگر آن هم نيست بايد بر پشت دست و چنانچه آن هم ممكن نباشد به چيز معدنى مانند انگشتر عقيق سجده نمايد. (5) ✅ در تمام مسائلى كه به صورت تدريجى است نوعى تخفيف براى مكلفان است. ------------- 1. توضيح المسائل مراجع، م 1660. 2. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 605، م 1074. 3. تحريرالوسيله، ج 1، ص 380، م 42. 4. همان، ص 472، م 9. 5. توضيح المسائل مراجع، م 1084. 📚 شيوه هاى جذاب سازى احكام ؛ ص74 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 خوددارى از نماز بر جنازه #بدهكار 🖌 جنازه مردى را آوردند تا رسول‏خدا صلى الله عليه و آله و سلم بر آن نماز بخواند. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به اصحاب فرمود: آيا دوست شما بدهى دارد؟ گفتند: بلى! حضرت فرمود: شما بر او نماز بخوانيد، ولى من نمى‏خوانم. يكى از بستگان او گفت: يا رسول الله! من ضامن مى‏شوم كه بدهى او را بپردازم. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: آيا به نحو تمام و كمال خواهى پرداخت؟ گفت: بلى، به نحو تمام و كمال. در اين موقع پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم بر آن جنازه نماز خواندند. (1) 📌 بدهى‏هاى ميت‏ 🔸1. با مرگ مديون، بدهى مدت دار او #نقد مى‏شود و پرداخت آن بر ورثه واجب است. (2) 👈 ابوبصير از امام صادق عليه السلام روايت مى‏كند كه فرمود: اذا مَاتَ الرَّجُل حلّ مالَهُ وَ مَا عَلَيهِ مِنَ الدَّينِ‏ (3) وقتى شخصى بميرد، ديون و مطالبات او نقد مى‏شود. 🔸2. بدهى‏هاى ميت را بايد از #اصل تركه او پرداخت. (4) 🔸3. بدهى‏هاى ميت شامل #مهريه، #قرض، #اجرت، #نذر، #خمس و ... است. --------------- 1. مستدرك الوسائل، ج 13، ص 404؛ ترجمه فروع كافى، ج 5، ص 218؛ وسائل الشيعه، ج 13، ص 151؛ هل على صاحبكم من دين؟ قالوا نعم. 2. فرهنگ فقه، ج 3، ص 680. 3. تهذيب الاحكام، ج 6، ص 190. 4. فرهنگ فقه، ج 3، ص 683. 📚 احكام داستانى ؛ ص101 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 غذا دادن به ديگران از نظر احكام شرعى اقسامى دارد که در اينجا به چند قسم آن اشاره مى‏شود: 🔻 ♦️1. اطعام واجب‏ 🔹الف) اطعام فقرا در #نذر و #كفارات‏ مانند كفاره خوردن عمدى روزه كه يكى از موارد آن اطعام 60 فقير است براى هر روز و كفاره شكستن قسم كه بايد ده فقير را اطعام كند و يا در كفاره نذر يكى از موارد آن اطعام 60 فقير است. (1) 🔹ب) اطعام همسر اطعام همسر به اندازه برطرف شدن نياز او بر شوهر واجب است. مقدار و كيفيت آن بستگى به شئون خانوادگى و موقعيت اجتماعى زن دارد. (2) 🔹ج) اطعام اسير (3) واجب است اطعام اسير و سيراب كردن او در صورت #نياز. 👈 امام على عليه السلام فرمود: اطعامُ الاسير و الاحسان اليه حق واجب‏ (4) اطعام اسير و نيكى به او حقى است واجب. 👈 امام صادق عليه السلام فرمود: اطعامُ الاسير حقٌّ عَلى مَن أَسرَه‏ (5) اطعام اسير حقى است بر گردن كسى كه او را اسير نموده. 🔹د) اطعام #مضطر 👈 مسأله: بر هر مسلمانى واجب است مسلمان ديگرى را كه نزديك است از گرسنگى يا تشنگى بميرد نان و آب داده و او را از مرگ نجات دهد. (6) ---------------- 1. فرهنگ فقه، ج 1، ص 581 2. جواهر، ج 31، ص 331 3. جواهر، ج 21 ص 130 4. وسائل الشيعه، ج 15، ص 182 5. همان مدرك 6. توضيح المسائل مراجع، م 2635؛ جواهر، ج 36، ص 432 📚 آداب و احكام خوردنى ها ؛ ص94 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 غسل‏هاى واجب در رابطه با نماز و روزه‏ ♦️1. يكى از غسل‏هاى واجب است كه اگر شخص انجام ندهد نماز و روزه‏اش مشكلى ندارد مانند غسل #نذر. ♦️2. يكى ازغسل‏هاى واجب‏است كه اگر شخصى انجام ندهد، روزه‏اش اشكال ندارد ولى نمازش اشكال دارد و آن غسل #مس_ميت است. (1) ♦️3. يكى از غسل‏هاى واجب است كه اگر شخص انجام ندهد نماز و روزه‏اش صحيح نيست و آن #بقاء بر جنابت و حيض و نفاس تا اذان صبح است. (2) -------------- 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 310، م 532. 2. همان، ص 908، م 1619. 📚 احكام دو دقيقه اى، ج‏1، ص: 75 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 انواع كفاره روزه‏ 🖌 كفاره روزه پنج نوع است: 🔹1. كفّاره روزه خوارى #عمدى در ماه رمضان و آن گرفتن دو ماه روزه و يا اطعام شصت فقير است. (1) 🔸2. كفّاره خوردن عمدى روزه #قضاى ماه رمضان در بعد از ظهر و آن اطعام ده فقير است و درصورت عدم تمكن، گرفتن سه روز روزه است. (2) 🔹3. كفّاره‏روزه #نذر معين و آن همان كفاره روزه خوارى عمدى در ماه رمضان است. (3) 🔸4. كفّاره‏روزه‏ #اعتكاف و آن همان كفّاره روزه خوارى عمدى در ماه رمضان است. 🔹5. كفّاره جمع: عبارت است از جمع دو ماه روزه و اطعام شصت فقير، اين كفّاره در مورد باطل‏كردن روزه با حرام است. (4) مانند افطار روزه با غذاى حرام يا نسبت دروغ دادن به خدا و پيامبر و ... . ----------------- 1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 926، م 1658. 2. عروة الوثقى، ج 2، فيما يجب القضاء و الكفاره، م 1؛ توضيح المسائل مراجع، م 1687. 3. توضيح المسائل مراجع، ج 2، ص 616، م 2654. 4. همان، ج 1، م 1665؛ عروة الوثقى، ج 2، ص 39، م 1. 📚 احكام دو دقيقه اى، ج‏1، ص: 82 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰صلوات واجب‏ 👈 صلوات در چند جا #واجب است: 🔖 1. در پايان #تشهد نماز. (1) 🔖2. يكى از #ذكرهاى نماز ميت صلوات است. (2) 🔖3. در #نماز_جمعه. (3) 🔖4. صلواتى كه به #نذر و #عهد و #قسم واجب شده باشد. ----------------- 1.فرهنگ فقه، ج 1، ص 84. 2. همان. 3. همان . 📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج‏2، ص: 147 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰ازدواج‏هاى واجب‏ 🖌 اصل ازدواج مستحب مؤكد است اما در چند مورد #واجب مى‏شود: 🔸1. انسان #بترسد به گناه بيفتد (1) و اين گناه شامل تمام مراتب گناه از چشم چرانى، خودنمايى و مزاحمت تا رابطه عاشقانه و ... مى‏شود. 🔹2. هرگاه ترك ازدواج سبب قرار گرفتن در #ضرر و زيان مانند بيمارى روحى شود. 🔸3. #نذر يا عهد يا قسم ياد كند براى اين كه ازدواج كند. (2) ------------------ 1. توضيح المسائل مراجع، م 2443؛ اجوبة الاستفتائات، س 795. 2. احكام خانواده، محمد وحيدى، ج 1، ص 30 📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج‏3، ص: 72 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari