🟢کشف معدن نفس انسان
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آدمیان برای کشف معادن زیرزمینی سرمایهگذاریهای هنگفتی میکنند، و البته درآمدهای هنگفتی هم کسب میکنند.
ای کاش قدری هم به معدن اصلی و ذخّار موجود در عالم، یعنی نفس و جان خودشان نیز میپرداختند و برای اکتشاف و استخراج ذخایر موجود در آن تلاش میکردند.
مگر نفرمودهاند:
النَّاسُ مَعَادِنُ كَمَعَادِنِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ؛
کسانی که به اکتشاف این معدن بپردازند، به ذخایری دست مییابند که هرگز با طلاها و نقرهها و فلزات و سنگها و مواد گرانبهای اینجهانی قابل قیمتگذاری نیستند.
#انسان
#انسانشناسی
#عرفان
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢دینستیزان و «مصادره راهبران دینی»!
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از خیانتهای بزرگ دینستیزان از اواخر دوران قاجاریه تا زمان حاضر این بوده و هست که با سوء استفاده از جهل مردم و بیتفاوتی بسیاری از عالمان دینی، بزرگان عرفان و ادب و اخلاق ایرانی را که قرنها به عنوان راهبران دینی و اخلاقی و الگوهای عرفان و حکمت اسلامی شناخته میشدند، به عنوان مدافعان «می» و «شراب» و «همجنسبازی» و «لاابالیگری جنسی» و مخالفان «فقه» و «شریعت» و «مناسک دینی» و «حکومت دینی» و اخیراً نیز به عنوان «مخالفان قدیمی حجاب اجباری!» را معرفی کرده و می کنند!
بزرگانی چون فردوسی و سعدی و مولوی و #حافظ در رأس این دستبردهای ناجوانمردانه بوده و هستند.
فیالمثل مدتی است عدهای از دینستیزان با استناد به کتاب تاریخ ادبیات ایران، نوشته #ادوارد_براون، داستان خاکسپاری حافظ را چنین دینستیزانه بافیدهاند:
«ﺭﻭﺯﯼ ﮐﻪ ﺣﺎﻓﻆ از دنیا میرود ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯار ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﯼ ﻣﻔﺘﯽ ﺷﻬﺮ ﺷﯿﺮﺍﺯ ﺑﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ میریزند ﻭ ﻣﺎﻧﻊ ﺩﻓﻦ ﺟﺴﺪ ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭ ﻣﺼﻼﯼ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، به این ﺩﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺷﺮﺍﺏﺧﻮﺍﺭ ﻭ ﺑﯽﺩﯾﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﺩﻓﻦ ﺷﻮﺩ!
ﻓﺮﻫﯿﺨﺘﮕﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ برمیخیزند. ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﮕﻮ ﻣﮕﻮ ﻭ ﺟﺮّ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺯﯾﺎﺩ، ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﯿﺎﻥ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ میدهد ﮐﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﯿﺎﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻓﺎﻝ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺁﻣﺪ ﺑﺪﺍﻥ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ...
ﮐﺘﺎﺏ ﺷﻌﺮ ﺭﺍ ﺩﺳﺖ ﮐﻮﺩﮐﯽ میدهند
ﻭ ﺍﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ میکند ﻭ ﺍﯾﻦ ﻏﺰﻝ ﻧﻤﺎﯾﺎﻥ میشود:
ﻋﯿﺐ ﺭﻧﺪﺍﻥ ﻣﮑﻦ ﺍﯼ ﺯﺍﻫﺪ ﭘﺎﮐﯿﺰﻩ ﺳﺮﺷﺖ
ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻩ ﺩﮔﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻮﺷﺖ
ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﻧﯿﮑﻢ ﻭ ﮔﺮ ﺑﺪ ﺗﻮ ﺑﺮﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺵ
ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺁﻥ ﺩِﺭﻭَﺩ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮐﺎﺭ ﮐﻪ ﮐﺸﺖ
ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ﻃﺎﻟﺐ ﯾﺎﺭﻧﺪ ﭼﻪ ﻫﺸﯿﺎﺭ ﻭ ﭼﻪ ﻣﺴﺖ
ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﻋﺸﻖ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﭼﻪ ﮐﻨﺸﺖ
ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﺣﯿﺮﺕ ﺯﺩﻩ میشوند ﻭ ﺳﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺰﯾﺮ میافکنند. ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﻓﻦ پیکر حافظ انجام میشود ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻓﻆ ﻟﺴﺎﻥ ﺍﻟﻐﯿﺐ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﺷﺪ ...»
🔻این در حالی که است که
اولاً، در زمان وفات حافظ اساساً هنوز کتابی با عنوان «دیوان حافظ» وجود نداشته است! حافظ در زمان خود مجموعه اشعار و غزلیاتش را گردآوری نکرده بود؛ و بعدها یکی از شاگردانش به نام محمد گلندام با سختیهای فراوانی اقدام به این کار کرد.
ثانیاً، مسأله تفأل به دیوان حافظ از مسائل متأخر است و در آن زمان اساساً چنین فرهنگی در میان عوام مردم وجود نداشته است؛
ثالثاً، هیچ مخالفتی با محل دفن حافظ وجود نداشته است؛
رابعاً، به دلیل جایگاه دینی و عرفانی و معنوی و قرآنی حافظ، جنازه او را در بهترین جای مصلای شهر دفن کردند؛
خامساً، حافظ در زمان خودش از مفسران و حافظان قرآن و حدیث شناخته میشده است و نه بیدین و شرابخوار! و مخالف حجاب و ضد ولایت فقیه!
یکی از اساتید بزرگ حافظ متکلم و اندیشمند بزرگ اسلامی میرسید شریف گرگانی بود که «هرگاه در مجلس درسش شعر خوانده مى شد مى گفت به عوض اين ترّهات به فلسفه و حكمت بپردازيد. امّا چون شمسالدّين محمّد مى رسيد، علّامه گرگانى مى پرسيد: بر شما چه الهام شده است؟ غزل خود را بخوانيد. شاگردان علّامه به وى اعتراض مى كردند: اين چه رازى است كه ما را از سرودن شعر منع مى كنى ولى به شنيدن شعر حافظ رغبت نشان مى دهى؟ و استاد در پاسخ مى گفت: شعر حافظ همه الهامات و حديث قدسى و لطايف حكمى و نكات قرآنى است.»
و سادساً، اساساً چنین دروغی در کتاب «تاریخ ادبیات ایران» ادوارد براون وجود ندارد! بلکه یک دروغ دیگری است که خود وی هم تصریح کرده است که از منبع نامعتبری آن را نقل می کند!
#روشنفکری
#دینستیزی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢روشی برای حضور قلب داشتن به هنگام ذکر و نماز و دعا
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#امام_خمینی(ره) درباره شیوه درست ذکر و روش ایجاد حضور قلب به هنگام نماز و دعا، دستور العملی را از آیتالله #شاهآبادی نقل میکند:
«شيخ عارف كامل، شاهآبادى- روحى فداه- مىفرمود:
«بايد انسان در وقت ذكر، مثل كسى باشد كه كلام، دهن طفل مىگذارد و تلقين او مىكند، براى اينكه او را به زبان بياورد،
و همين طور انسان بايد ذكر را تلقين قلب كند؛ ...
چنانچه در تلقين طفل نيز چنين است: مادامىكه انسان كلام دهن او مىگذارد او را مدد مىكند؛ همين كه او آن كلام را به زبان اجرا كرد، نشاطى در انسان توليد مىشود كه خستگى سابق را برطرف مىكند. ...
انسان اگر مدتى مواظبت كند در نماز و اذكار و ادعيه به اين ترتيب، البته نفس عادى مىشود، و اعمال عبادى هم مثل اعمال عاديه مىشود كه در حضور قلب در آنها محتاج به رويّه نيست، بلكه مثل امور طبيعيه عاديه مىشود.»
#دعا
#ذکر
#حضور_قلب
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴«نفرت از نقد» و «نفرین ناقد» بیماریهای مزمن تاریخی!
✍️احمدحسین شریفی
«نقدگریزی» و «ناقدستیزی» از بیماریهایی مزمن و بعضاً درمانناپذیر در میان برخی از مدعیان علم است. این بیماری اگر در میان مدعیان علوم دینی باشد، ممکن است با سلاح لعن و تکفیر نیز همراه شود.
چنین افرادی، در مواجهه با کوچکترین نقدها، به جای استقبال از نقد و تشکر از ناقد، ممکن است بعضاً برای «تسکین درد نقد»، به «لعن» و «نفرین» و حتی «تکفیر ناقد» هم بپردازند.
تعجب نکنید! نه تنها نمونههای تاریخی فراوانی برای چنین برخوردهایی با ناقدان وجود دارد، که در همین روزها نیز، در میان پارهای از مدعیان علوم دینی، چنین افرادی یافت میشوند و از علنی کردن لعن و نفرین خود علیه منتقدان هم هیچ ابایی ندارند!
انسان خردمند، طبیبی را که مرض کشنده را تشخیص داده و مشفقانه تیغ به دست گرفته و به درمان پرداخته، نفرین نمیکند. لعن و نفرین را باید نثار «درد» کرد؛ نه «درمانگر».
🔸به تعبیر زیبای حکیم #نظامی گنجوی:
آینه چون نقش تو بنمود راست
خود شکن آیینه شکستن خطاست
🔸و بر اساس نصیحت #سعدی شیرازی:
به نزد من آن کس نکوخواه توست
که گوید فلان خار در راه توست
به گمراه گفتن، نکو میروی
جفایی تمام است و جوری قوی
هر آن گه که عیبت نگویند پیش
هنر دانی، از جاهلی، عیب خویش
#نقد
#فقه
#اخلاق_نقد
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢اعلام خطر: مرز باریک «نفرینگرایی» و «تکفیر»
🖊احمدحسین شریفی
🔸 جریان نوظهور «نفرینگرایی» در گوشه و کنار برخی از حوزههای علمیه، که به جای گفتگو، مدتی است در «حلقه محدود مریدان» و جدیداً به صورت علنی و رسانهای به «لعن و نفرین» منتقدان میپردازند، ظرفیت زیادی برای «تجدید تجربه تکفیر در حوزههای علمیه» و همراهی با «تکفیریون سلفی» و همچنین تبدیل «حوزههای علمی آزاداندیش شیعی» به «مدارس جهل و تعصب قرون وسطایی» دارد.
🔻همه باید مراقبت کنند!
#نقد
#فقه
#اخلاق_نقد
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢بررسی رابطه اخلاق و مزاج از نگاه ابنسینا
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#ابنسینا در رسالهای کوتاهنوشت با عنوان «رسالة فی الکلام علی النفس الناطقة» درباره تأثیر «مزاج بدنی» بر #اخلاق و رفتار و #سبک_زندگی میگوید:
«در علوم طبیعی اثبات شده است که اخلاق و عادات تابع مزاج بدن است. به طوری که غلبه بلغم، موجب ظهور صفت سکون و وقار و حلم میشود و غلبه صفرا، موجب بروز غضب میشود. و غلبه سودا موجب سوء خلق میگردد. هر کدام از اینها خلقیات دیگری را نیز به دنبال میآورد که ما دراینجا متعرض آنها نمیشویم.
و شکی نیست که مزاج قابل تبدیل و تغییر است، در نتیجه با تغییر مزاج، اخلاق نیز قابل تغییر خواهد بود. ... هرگاه مزاج انسان اعتدال یابد، به آسانی اخلاق او تهذیب خواهد شد .... و هر چه مزاج به اعتدال نزدیکتر باشد، استعداد شخص برای قبول ملکات فاضله علمی و عملی بیشتر خواهد بود.»
🔻البته این سخنان را نباید چنین فهمید که #مزاج «علت تامه» شکلگیری و تغییر اخلاقیات و سبکزندگی افراد است. بلکه از جملهی علل و عوامل و بلکه از «زمینههای» بروز و ظهور اخلاقیات خاصی در انسان هستند. اخلاق و سبک زندگی از امور چندعاملیاند. علل و عوامل آشکار و نهان فراوانی در تحقق آنها نقشآفرین است. تمرکز بر یک علت یا زمینه و غفلت از علل و زمینههای دیگر، موجب میشود تا نتوان تدبیر درست و جامعی نیز برای «کنترل» و «مدیریت» آنها به کار گرفت.
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴شرط «فهم درست» و «اقامه» دین در حدیث پیامبر اکرم(ص)
✍️احمدحسین شریفی
🔶به تعبیر منقول از #پیامبر_اکرم(ص): لا يَقُومُ بِدِينِ اللهِ إلّا مَن حاطَهُ مِن جَميعِ جَوانِبِهِ؛ دین خدا را بر پا نمیدارد مگر کسی که از همة جوانب بر آن احاطه داشته باشد.
🔹تکبعدی بودن در مطالعات دینی، از مهمترین عوامل «نقدگریزی» و «ناقدستیزی» «نفرینگرایی» و «تکفیر» مخالفان و حتی ناقدان است. افرادی که فقط در یک حوزه خاص علمی تخصص دارند، نه تنها از درک حقیقت دین ناتواناند بلکه حتی از درک حقایق همان رشته تحصیلی خودشان هم ناتوانند.
به تعبیر انگلیسیها "کسی که فقط لندن را دیده باشد، لندن را هم نمیشناسد."
کسی که فیالمثل فقط «فقه متعارف» را خوانده باشد، (آن هم «فقه فردی» و «عرفپایه» و نه «فقه جامعهپرداز» و «عرفساز») و آن را هم صرفاً در «جمع محدود یاران» و «حلقه بسته مریدان» گفتگو کرده باشد، و از نظامات و مکاتب حقوقی و فقهی رایج و معاصر دنیا (صرف نظر از درستی یا نادرستیشان) آگاهی و درکی نداشته باشد، از درک حقایق فقه اسلامی نیز ناتوان است؛ چه رسد به حقایق اخلاقی و فلسفی و عرفانی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی اسلام.
#فقه
#حوزه_علمیه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
هدایت شده از کانال رسمی دانشگاه قم
🔹ساخت نمایشگر سه بعدی توسط عضو هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه قم
🔻عضو هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه قم و مدیرعامل شرکت فوتون گستر سه بعدی نوین با اشاره به اینکه نمایشگر سه بعدی ساخته شده توسط این شرکت در چند نمایشگاه بین المللی از جمله نماشگاه ایران اکسپو 2023 به نمایش درآمد، گفت: صفر تا صد این کار توسط دانشجویان و فارغ اتحصیلان دانشگاه قم انجام شده است.
🔸روابط عمومی دانشگاه قم
@university_of_qom
با توجه به اینکه اعلام خطر مجدد استاد شریفی نسبت به فعالیتهای مدعیان #تنجیم_طبی، «درمانگریهای متافیزیکی»، «جندرمانی»، «فلک درمانی»، «چاکرادرمانی» و ... با نام دین و سوء استفاده از معارف دینی مورد توجه عدهی کثیری از مخاطبان قرار گرفته است و درخواستهایی مبنی بر روشنگری بیشتر در این زمینه به دست ما رسیده است، سلسله نقدهای چند سال پیش استاد را در این زمینه که پیشتر توسط یکی از رسانهها منتشر شده بود، تقدیم مخاطبان عزیز میکنیم👇👇👇
هدایت شده از احمدحسین شریفی
🔴نقد و آسیبشناسی تنجیم طبی و طبابت فلکی
🔹متاسفانه در سالهای اخیر شاهد اوجگیری جریانهای شبهعلمی و خرافی در بین برخی طلاب و پژوهشگران عرصه طب سنتی - اسلامی هستیم، این جریانها با چنگاندازی به میراث خرافی یونان باستان، و با استنادهای بیضابطه به مرویات طبی، و با روشهای غیر علمی و اثبات نشده، مدعی درمان امراض جسمی و روحی شدهاند و از همین طریق مبالغ هنگفتی را بابت آموزش و درمان از مردم اخذ کردهاند و به نام اهل بیت(ع)، خرافات یونان باستان را ترویج و به آن رنگ اسلامی زدهاند.
متن پیش رو سلسله یادداشتها و نقدهای استاد احمدحسین شریفی در موضوع تنجیم طبی میباشد که در کانال وزین ایشان ( Ahmadhoseinsharifi@ ) در شهریور ماه ۱۴۰۰ در قالب چند یادداشت منتشر شده است. واحد پژوهشی موسسه طبنا با توجه به ارزشمند بودن این نقدها و ضرورت مقابله با جریانات خرافی و شبهعلمی، تمام یادداشتها را در قالب یک متن واحد گردآوری و منتشر کرده است. برای آگاهی بیشتر به سایت موسسه طبنا مراجعه کنید👇👇
http://tebona.ir/1557
#تنجیم
#تنجیم_طبی
#نجوم
🆔eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢امام رضا(ع) و به کارگیری امکانات دستگاه خلافت در خدمت «جهاد تبیین»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مأمون عباسی، هر چند با اهدافی پلید و به منظور جلب افکار عمومی ایرانیان و شیعیان و مردم خراسان و ایجاد تردید در میان برخی از بزرگان شیعی و در نتیجه کنترل حرکتهای سیاسی و اجتماعی آنان، به اهل بیت(ع) اظهار علاقه میکرد. و به همین بهانه و حتی به بهانه تقدیم خلافت به #امام_رضا، او و بالتبع جمع کثیری از سادات و بزرگان شیعه آن روزگار را با نهایت احترام از مدینه به مرو آورد.
امام رضا علیه السلام نیز که کاملاً از نقشههای شوم مأمون و اهداف پلید او آگاه بود، از پذیرش این پیشنهاد استنکاف کرد و مأمون نیز که منتظر این استنکاف بود، ولایتعهدی را، که هدف او (یعنی تأیید و تقویت خلافت مأمون) را بهتر تأمین میکرد بر امام رضا تحمیل کرد.
امام رضا علیه السلام نیز بسیار زیرکانه،
اولاً، شرایطی را برای پذیرش ولایتعهدی تعیین کرد که مأمون نتوانست در عمل به اهداف خود دست یابد.
و ثانیاً، همه تلاش خود را به کار گرفت که این «تهدید» بزرگ و بیسابقه را به «فرصت»ی بینظیر و بیسابقه برای «تبیین» معارف اسلامی و معرفی جایگاه و منزلت اهل بیت علیهم السلام تبدیل کند. آن حضرت از امکانات دستگاه خلافت و ارتباطات آزاد و جایگاه قانونیای که برای ارتباطگیری با مردم و گروههای مختلف مذهبی و دینی به دست آورده بود، نهایت استفاده را کرد.
سه کار معرفتی عمده و اساسی آن حضرت در آن فرصت محدود عبارت بود از:
1.تصحیح و پالایش برخی از روایات غلوآمیز یا تحریفی منتسب به ائمه پیشین، به هنگام گفتگو با علما و محدثان شیعه؛
2.اثبات حقانیت تشیع و اسلام به هنگام گفتگو و مناظره با علمای سایر فرق و مذاهب اسلامی و رهبران سایر ادیان؛ این گفتگوها و مناظرات غالباً به اراده و با برنامهریزی خود مأمون انجام میگرفت. که در همه این موارد حقانیت ولایت و امامت و برتری مکتب شیعه بر سایر مکاتب تثبیت میشد.
3.بیان دقیق و تفصیلی جایگاه و نقش امامت در نظام فکری اسلام و در نظم سیاسی و اقتصادی و امنیتی جامعه انسانی و اسلامی؛ شاید بتوان گفت هیچیک از ائمه پیشین از چنین فرصت و چنین آزادیای برای تبیین جایگاه و نقش اهل بیت علیهم السلام در نظم هستی و در جهانبینی اسلامی و همچنین در فردسازی و جامعهپردازی اسلامی، برخوردار نبودند. به عنوان نمونه میتوان به روایت مفصل و جامعی که مرحوم کلینی در کافی از امام رضا نقل کرده است مراجعه کرد.
#فرصت
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴نمونه دیگری از «حیلهگریهای متافیزیکی»!
✍️احمدحسین شریفی
🔸«حرزنویسی» و «حرزفروشی» نیز یکی دیگر از بازارهایی بوده که همواره گردش مالی محدودی در میان دعانویسان کلاش و عوام الناس داشته است.
🔸این بازار در یک دهه اخیر فروشندگان و مشتریان ویژهای یافته است.
مدعیان #تنجیم_طبی، درمانگری متافیزیکی، #جندرمانی و ... مدتی است در این بازار برای سواری گرفتن از «دینداران سادهلوح» با یکدیگر مسابقه گذاشتهاند. (کافی است با کلیدواژه «حرزنویسی»، جستجوی مختصری در فضای مجازی داشته باشید تا فراوانی دعانویسان مدرن را ببینید)
🔸حتی در ایام #اربعین، مدلهای جدیدی از این سودجویی بروز پیدا کرد: «حرز اربعین»!
در تصاویر بالا تبلیغات یکی از حرزفروشان که گاهی لباس روحانیت نیز بر تن میگذارد! را ملاحظه میکنید:
«حرز اربعین»! آن هم توسط خود «سید» در «روز اربعین»، «در زمین کربلا» به «تعداد محدود». «ثبت سفارش» به «چهار طریق»!
🔻اینان همزمان مرتکب دو خیانت میشوند:
1️⃣خیانت به مردم؛ با سوءاستفاده از ایمان و اعتقاد آنان؛
2️⃣خیانت به معارف دینی؛ با پولی کردن #دعا و توکل و توسل.
#حرز
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢آیا پیامبر اکرم(ص) از پایانیافتن ماه صفر خوشحال بود؟
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
يکي از دانشهای ناظر به «فقه الحديث»، دانش «اسباب ورود حديث» است. اين دانش به منزلة دانش «شأن نزول» در تفسير قرآن است. هدف اصلی از دانش اسباب ورود حديث، شناخت شأن صدور روايات و فهم قرائن موجود به هنگام صدور روايات است. توضیح آنکه به صرف فهم معنای لغوی و اصطلاحی الفاظ و ترکيبهای به کار رفته در احاديث نمیتوان مدعی «فهم درست» آنها شد. در برخی از موارد برای فهم درست معنای احاديث، بايد اسباب ورود حديث را دانست. يعنی علت و زمينه و بافت صدور آن سخن از معصوم را بايد فهميد. چرا که «شرايط زمينهای» در فهم مراد معصومان حتماً نقشآفرين است. به تعبير ديگر، بايد قراين مقامی (شرايط اجتماعی و تاريخی و فرهنگی و حالات مخاطب و گوينده و ... ) را در نظر گرفت.
متأسفانه بسياری از ناقلان اوليه احاديث و جامعان کتابهای حديثی، از نقشآفرينی قراين مقامی در فهم مراد معصومان غافل بودند و اهتمامی به ذکر آنها نداشتهاند. به همين دليل، برای فهم مراد واقعی معصومان، يک حديثشناس محقق بايد تلاش بيشتری کند و حتیالامکان قرائن را در منابع موجود به دست آورد. مراجعه به منابع حديثی ساير فرق و مذاهب اسلامی يا مراجعه به منابع تاريخی و فهم درست تاريخ صدر اسلام و اوضاع فرهنگی و اجتماعی حاکم بر قبايل و اقوام آن زمان و امثال آن میتواند پارهای از گرهها را بگشايد.
به عنوان مثال، در پارهای از منابع اهل سنت حديثی از #پیامبر_اکرم(ص) نقل کردهاند که فرموده باشد: «مَنْ بَشَّرَنِي بِخُرُوجِ آذَارَ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ هر کس مرا به پایان یافتن آذار بشارت دهد، من او را به بهشت بشارت میدهم.»
آذار از ماههای رومی است؛ مصادف با خرداد شمسی است؛ برخی آن را به معنای #ماه_صفر دانستهاند و از این حدیث نحسی ماه صفر! و سعدی ماه ربیع الاول را نتیجه گرفتهاند!
این حدیث، به خودی خود و بدون آگاهی از بافت و زمینههای بیان آن، از نظر مضمونی آنقدر عجیب هست که حتی پارهای از اهل حديث و ظاهرگرايانی مثل احمدبن حنبل نتوانستهاند با مضمون آن کنار بيايند و آن را تأييد کنند؛ به همين دليل گفتهاند که اين حديث اصل و اساسی ندارد! اما اگر احمدبن حنبل قرائن مقامی صدور چنين سخنی را میدانست، چنين حکم قاطعی را صادر نمیکرد. #شيخ_صدوق از #ابنعباس علت صدور چنين سخنی را به اين صورت نقل میکند که:
«روزی پيامبر خدا(ص) با اصحاب خود در مسجد قبا نشسته بود و به آنان گفت: نخستين فردی که اکنون بر شما وارد میشود از بهشتيان است. برخی از اين افراد چون اين سخن را شنيدند بيرون رفتند تا شتابان باز گردند و به سبب اين خبر از بهشتيان شوند! پيامبر اين را فهميد و به آنان که مانده بودند فرمود: اکنون چند نفر بر شما وارد میشوند که هر يک از ديگری سبقت میجويد؛ از ميان آنان هر کس به من بشارت دهد که ماه آذار تمام میشود اهل بهشت است. پس آن گروه بازگشتند و وارد شدند و #ابوذر نيز با آنان بود. پيامبر خدا(ص) به آنان فرمود: ما در کدام ماه رومی هستيم؟ ابوذر پاسخ داد: «ای پيامبر خدا آذار تمام شد.» پيامبر گفت: «ای ابوذر اين را میدانستم اما دوست داشتم که امت من بدانند تو بهشتی هستی.»
به هر حال این حدیث هیچ ربطی به سعدی و نحسی ماههای صفر و ربیع الاول ندارد! اصل داستان چیز دیگری بوده است که در تحلیل مرحوم شیخ صدوق کاملاً واضح است.
#نحس
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢توصیهای به متخصصان وطنیِ «علوم اجتماعی غربی»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بسیاری از متخصصان وطنی علوم اجتماعی غربی دائماً از «احتضار» و «مرگ» علوم انسانی و اجتماعی در کشور ما سخن میگویند.* همواره از بیمهری و بیاعتنایی مردم و مدیران جامعه به علوم اجتماعی مینالند و برای این منظور نشست و میزگرد هم میگیرند!
با فرض پذیرش این نگرانی، سؤال این است که آیا واقعاً علوم انسانی و اجتماعی موجود، علیرغم کارآمدی و توانمندی و گرهگشاییهایی که در حیات اجتماعی انسان ایرانی داشتهاند باز هم مورد بیاعتنایی و بیمهری مردم و مدیران واقع شدهاند؟! یا آنکه اساساً علوم موجود با توجه به مبانی و معیارها و ارزشهای حاکم بر آنها و با توجه به روشهای تحقیقی که در آنها وجود دارد، علومی ناکارآمد بوده و نه تنها توانایی گرهگشایی از مسائل مردم ایران را ندارند که هیچ تناسبی با بنیانهای دینی و اسلامی ما هم ندارند؟
بنده به بخش دوم معتقدم.
و به متخصصان وطنی و ایرانی و مسلمان این علوم توصیه میکنم پیش از هر چیز سعی کنید علمیت و کارآمدی این علوم را برای مسائل ایران اسلامی اثبات کنید.
و معتقدم شرط لازم برای اثبات کارآمدی این علوم برای انسان ایرانی آن است که:
اولاً، دست از تعصب نسبت به دستگاه مفهومی موجود در علوم اجتماعی غربی بردارید و تلاش کنید دستگاهی مفهومی متناسب با کنشهای اجتماعی مردمان موحد و دیندار ایران تولید کنید. زیرا بسیار واضح است که با دستگاه مفهومی وارداتی و اجارهای از جوامع لیبرالی و الحادی، هرگز نمیتوان فهمی درست و واقعبینانه از کنشهای اجتماعی انسان توحیدی و جامعه دینی داشت!
ثانیاً، روشهای صائبی برای دستیابی به توصیفی واقعبینانه، و نه سوگیرانه و مقلدانه، از کنشهای اجتماعی مردم تولید کنید؛
ثالثاً، در اندیشه تولید روشی اطمینانآور برای فهم مرادات و مقاصد کنشگران و راهیابی به حاق معانی و انگیزههای آنان باشید. و البته تولید چنین روشی، نیازمند داشتن فهمی درست از آموزهها و انگیزههای دینی و مفاهیمی چون ایثار و احسان و خیرخواهی و عشق به تعالی و امثال آن است.
رابعاً، در مقام تبیین و کشف چرایی کنشها، کلیشهای برخورد نکنید و خود را از اسارت تبیینهای صرفاً مادی و کمّی و سکولار رها کنید. چرا که با چنان تبیینهایی هرگز نمیتوان کنشها و پدیدههای واقعی انسان مسلمان را فهم کرد.
و خامساً، دستکم همچون برخی از محققان غربی، تلاش کنید با همان روشهای متداول در مکتب تفسیرگرایی، مدتی کوتاه زیست انسانِ ولایی و انقلابی و مسلمان را هم تجربه کنید. بیطرفانه و به هدف فهم حقیقت، در پیادهروی اربعین شرکت کنید. در مناسک دینی و برنامههای هفتگی هیئات مذهبی مشارکت کنید. شور و اشتیاق و نشاط جوانان و نوجوانان را در این مجالس ببینید. و از اسارت تحلیلهای کلیشهای درباب مناسک و مراسم مذهبی خارج شوید.
البته در کنار همه اینها سعی کنید فهم درستی از توحید و هدایت و نجات و رحمت الهی و امثال آن داشته باشید چرا که بدون داشتن چنین درکی هرگز نمیتوانید روشنگری، نجاتبخشی، هدایتگری و رحمت واسعه الهی بودن #امام_حسین و دستگاه حسینی را درک کنید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*البته همین معنا را نیز به حکم صفت بارز «حضرت طوطی»، به تبعیت و تقلیدِ برخی از متخصصان غربی درباره علوم اجتماعی میگویند!
در پس آینه طوطی صفتم داشتهاند
آن چه استاد ازل گفت بگو میگویم
#علوم_انسانی
#اربعین
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
معلم و استاد خوب کسی است که هم «نگرش» و «بینش» درست به شاگردان میدهد؛ و هم «گرایش»ها و «کنش»های آنان را به درستی جهت میدهد.
#دانشگاه
#معلم
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢تحلیلی از شکاف نظری و عملی برخی از دینداران
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به اعتقاد #شهید_مطهری، دین و دینداری زمانی میتواند میوههای مخصوص خود و سبک زندگی ویژه خود را داشته باشد که از ریشه، یعنی از عقیده و ایمان، شروع شود. و الا
اولاً، میوهها و محصولات آن جنبه «تصنعی» خواهد داشت؛ یعنی شاخهها و میوهها فیالواقع مربوط به دین نخواهد بود؛ بلکه پیوندی و تصنعی و همراه با کلفت و زحمت خواهد بود. «بايد كارى كرد كه اخلاق حسنه و اعمال ما ثمره طبيعى عقيده و ايمان بوده باشد. اگر ثمره طبيعى بود، ديگر زحمت و تكلف نخواهد بود.»
و ثانیاً، شاهد شاخهها و میوههای متناقض و متضاد خواهیم بود. هم به زیارت امام حسین(ع) میرود و هم کارهای یزیدی میکند! هم مسجد میرود و هم ربا میگیرد! هم شراب مینوشد و هم گلاب نذر حرم میکند!:
یک دست به مصحفیم و یک دست به جام
گه نزد حلالیم و گهی نزد حرام
ماییم در این گنبد فیروزهی فام
نه کافر مطلق نه مسلمان تمام
اما اگر #سبک_زندگی و اخلاقیات ما محصول باورها و عقاید ما باشد، هرگز شاهد چنین تناقضات و تضادهایی نخواهیم بود. «ممكن نيست يك درخت كه از ريشه و اصل معين مايه مىگيرد، هم ثمرهاش گلابى باشد و هم زال زالك.»
#دینداری
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢تمایز عقلانیت شیعی و غیرشیعی در تبویب کافی کلینی و صحیح بخاری
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تفاوت #عقلانیت شیعی و غیرشیعی را میتوان در تفاوتهایی که در تبویب جوامع روایی معتبر آنها وجود دارد، مشاهده کرد.
به عنوان مثال پنج فصل ابتدایی کتاب صحیح #بخاری را با کتاب کافی #کلینی مقایسه میکنیم:
کتاب صحیح بخاری
1. بدء الوحی
2. الایمان
3. العلم
4. الوضوء
5. الغسل
کتاب الکافی
1. العقل و الجهل
2. فضل العلم
3. التوحید
4. الحجة
5. الایمان و الکفر
مرحوم کلینی مقدمه نسبتاً مفصلی برای کتاب خود و فلسفه گردآوری و دستهبندی روایات ذکر میکند در حالی که بخاری بدون هیچ مقدمهای و توضیحی درباره فلسفه تبویب و دستهبندی خاصی که در کتاب آورده است، بعد از بسم الله، روایات مربوط به «کتاب الوحی» را شروع میکند.
کلینی در توجیه اینکه چرا کافی را با کتاب العقل و الجهل و فضل علم و عالمان آغاز کرده است، جملهای بسیار بنیادین و کلیدی ذکر میکند که نشان دهنده عقلانیت و دینشناسی شیعی در سراسر تاریخ آن بوده و هست:
«و أوّل ما أبدأ به و أفتتح به كتابي هذا كتاب العقل، و فضائل العلم، و ارتفاع درجة أهله، و علوّ قدرهم، و نقص الجهل، و خساسة أهله، و سقوط منزلتهم، إذ كان العقل هو القطب الّذي عليه المدار و به يحتجّ و له الثواب، و عليه العقاب؛
دلیل آنکه کتاب خودم را با کتاب العقل و فضائل علم، و برتری درجه عالمان، و ارزش بلند آنان، و نقص جهل و پستی جاهلان و سقوط جایگاهشان شروع کردم آن است که:
عقل قطبی است که مدار و محور [حق و باطل و صحیح و سقیم] است. و به عقل احتجاج میشود و ثواب برای عقل است و عقاب هم بر عقل است.
#شیعه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢سخنچینی و خیانتهای متراکم
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#غزالی در کتاب بسیار ارزشمند «کیمیای سعادت»، خیانتهای متراکمِ نهفته در نمّامی و سخنچینی را با نقل حکایتی چنین بیان میکند:
🔻و يكى فرا حكيمى گفت:
«فلان كس تو را چنين گفته است.»
🔻گفت:
«به زيارت آمدى و سه خيانت بكردى: برادرى را در دل من ناخوش بكردى، و دل فارغ من مشغول بكردى، و خويشتن را نزديك من فاسق و متّهم بكردى.»
#اخلاق
#سخنچینی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷تبلیغ یکی از حرزسازان و حرزنویسان و حرزفروشان جهت افزایش خواستگاران!
👆👆👆
فقط میتوانم بگویم:
🔻خدایا روایات معصومان علیهم السلام را از دستبرد چنین سودجویان حرزفروشی نجات بده؛
🔻خدایا آهوان زبانبسته و مظلوم را گرفتار چنین نادانهای دینفروشی نکن.
🔻خدایا قرآن را که برای هدایت و سعادت دنیا و آخرت مردمان نازل کردهای، از دست موجوداتی که دین را ابزاری برای امرار معاش و سواریگرفتن از سادهلوحان میخواهند رهایی ده.
🔸این روایتی که این آقا میخواهد با آن سودجویی کند، در هیچ منبع معتبری نیامده و هیچ سندی هم ندارد!
#حرز
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
نقد ادعای تأثیر سوره احزاب بر افزایش خواستگاران.mp3
11.99M
🟢توضیحات استاد شریفی درباره مستندات حدیثی حرزسازان و حرزفروشان
🔻در پی نقدی که استاد شریفی به حرزسازان و حرزفروشان بابت تمسک به روایات نامعتبر و غیرمستند داشتند، (https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/2303 ) برخی از مخاطبان فرهیخته، روایاتی را از کتاب ثواب الاعمال شیخ صدوق و البرهان فی تفسیر القرآن مرحوم بحرانی درباره «ثواب» خواندن و «آثار» نوشتن سوره احزاب ارسال کردند.
🔻از استاد شریفی خواستیم که توضیحات بیشتری در این زمینه بیان کنند.
🔶توضیحات استاد را تقدیم مخاطبان عزیز میکنیم.
#حرز
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
شهید حاج قاسم سلیمانی:
«مدیر باید در بحرانها مبتکر باشد. در دل بحرانها و سختیها، مهمترین فرصتها وجود دارد.»
🔻شادی روح همه شهدا به ویژه آن «نگاری که مکتب نرفته مسألهآموز صد مدرس شد»؛ شهید حاج قاسم سلیمانی، صلواتی تقدیم میکنیم.
#شهیدسلیمانی
#مدیریت
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢مدیریتِ راهها و چاهها
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یک مدیر خلاق و موفق کسی است که هرگز تسلیم وضع موجود نمیشود و بنبستی جلوی خود نمیبیند.
وقتی بر اساس مشورت و عقلانیت و تفکر تصمیمی میگیرد، همه تاب و توان خویش را به کار میگیرد که به هر طریق ممکن آن را عملی کند.
خدای متعال، نظام عالم را به گونهای آفریده است که در دل هر سختی و دشواری، گشایش و بلکه گشایشهایی قرار داده است:
فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً * إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرا (شرح، ۵-۶)
هرگاه مسیری بر روی ما بسته شود، قطعاً مسیر و مسیرهای دیگری باز است. بنابراین نباید خود را مشغول مسیر بسته کنیم و چشم خود را از مسیرهای باز دیگری که حتی ممکن است سهل الوصولتر و راحتتر هم باشند، ببندیم.
برخلاف تصور مردمان، هنر و خلاقیت صرفاً در باز کردن قفلها نیست؛ بلکه گاهی در پیدا کردن راهها و دربهای بیقفل است! گاهی لازم است به جای مشغول شدن به باز کردن قفلها، به درهای باز دیگری فکر کنیم که ممکن است عبور از آنها به مراتب کمهزینهتر از دشواری گشودن قفلها باشد.
#مدیریت
#موفقیت
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢نعمتهای نقمتنما در کلام امام حسن عسکری
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نظام عالم نظام تزاحمات و تعارضات است.
هر «وصالی» محصول «فراقی» است
و هر «صعودی» متفرع بر «نزولی».
برای «دست گذاشتن» بر چیزی، باید از چیز یا چیزهایی «دست برداشت».
«بنبستها» برای ابتلا و امتحان و شکوفاسازی استعدادهاست.
«بلاها»، ابزار تربیت و تعالیاند.
در دل هر «سختی»، «آسانی»؛
و در پس هر «بنبستی»، «گشایشی» است.
#امام_حسن_عسکری علیه السلام این قاعده و سنت حاکم بر عالم را چنین بیان میکند:
مَا مِنْ بَلِيَّةٍ إِلَّا وَ لِلَّهِ فِيهَا نِعْمَةٌ تُحِيطُ بِهَا؛
هیچ بلا و آزمایش و سختی و دردی نیست مگر آنکه نعمتی الهی در آن هست که آن را احاطه کرده است.
به تعبیر زیبا و حکیمانه #سعدی:
خدای ار به حکمت ببندد دری
گشاید به فضل و کرم دیگری
🔻اما انسانهای ظرفیتناشناس و نادان،
چنان مشغول «غمها» میشوند، که «شادیها» را نمیچشند؛
چنان نگران «در بسته» میشوند، که «درهای گشوده» را نمیبینند؛
چنان دلمشغول «تهدیدها» میشوند، که «فرصتها» را نمیفهمند؛
و چنان بر «ناداشتهها» متمرکز میشوند که «داشتهها» را فراموش میکنند.
#فرصت
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻سؤالی از استاد سعیدی عزیز
ضمن ابراز ارادت به جناب حاج آقای سعیدی، کارشناس محترم #شبکه_قرآن، و تشکر از مسئولان محترم این شبکه ارزشمند، انتظار داریم از طرح سخنان بیسند، نامعتبر، عوامانه و عوامپسندانه که خدای ناکرده ممکن است موجب دلسردی دینشناسان و صاحبان خرد و اندیشه شود، در این شبکه وزین به شدت پرهیز گردد.
جناب استاد سعیدی در این برنامه میفرمایند حرز معروف به حرز #امام_جواد(ع)، «دارای سند معتبر است» و ....
از این استاد عزیز و دلسوز، استدعا دارم بر اساس دانش #رجال و #درایه الحدیث، سندهای این حرز را تشریح کنند. و در یکی از برنامههای خود برای مخاطبان بیان کنند. آنگاه خواهند دید که نه تنها سند معتبری ندارد که شواهد متعددی بر ساختگی بودن آن نیز وجود دارد. (هر چند ممکن است از نظر متن، خللی در آن نباشد و با معارف اسلامی نیز تناسب داشته باشد؛ سخن در اعتبار سندی آن و همچنین شأن صدور آن و مؤیدات تاریخی صدور چنین حرزی است که به اعتقاد بنده همگی بر ساختگی بودن آن گواهی میدهند)
#حرز
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢سخنی کوتاه با استادان دانشگاه
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به عنوان یکی از خادمان دانشگاه خطاب به استادان و مدرسان عزیز عرض میکنم که برای موفقیت در وظیفه سترگ تعلیم و تربیت دانشجویان و آیندهسازان کشور، لازم است:
اولاً، همه دانشجویان را درست همچون فرزندان خود بدانیم و همان دلسوزی و نگرانی و دغدغهای که نسبت به تربیت و تحصیل و آینده فرزندان خود داریم نسبت به یکایک دانشجویان خود نیز داشته باشیم؛
ثانیاً، در کنار «معلمی» به شأن «مربیگری» خود نیز توجهی ویژه داشته باشیم و برای برخورداری از این نعمت و فرصت، خداوند را شاکر باشیم و با قول و فعل خود، در تربیت اخلاقی و اجتماعی و معنوی دانشجویان کوشا باشیم.
ثالثاً، در کنار «تربیت بینشی» و تصحیح بینشها و باورهای دانشجویان، از «تربیت گرایشی» آنان غافل نشویم؛ بدانیم که گرایشها به ویژه در نسل جوان و علی الخصوص جوانان این عصر و زمان، بسیار پررنگ و تأثیرگذارند.
رابعاً، مقتضیات دنیای مدرن و عصر متاورس و دنیای رعبآور هوش مصنوعی را بیش از پیش بشناسیم؛ از ذهنیت و زیست مخاطبان خود یعنی دانشجویان جدید آگاهی عمیق و درستی داشته باشیم؛
خامساً، صرف نظر از رشته تحصیلی و تخصص دانشگاهی خود، شناختی نسبتاً عمیق از دین و آموزههای دینی داشته باشیم: دستکم آثار شهید مطهری و علامه مصباح (به ویژه شش کتاب مربوط به دورههای طرح ولایت) را با دقت مطالعه کرده باشیم.
سادساً، با اندیشههای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی امامین انقلاب (امام خمینی و امام خامنهای) به خوبی آشنا باشیم؛
سابعاً، رسالت و مسئولیت تاریخی و جهانی دانشگاه و دانشگاهیان ایران اسلامی در دوران معاصر برای تعالی و پیشرفت و عدالت و ارائه الگویی جدید از زیست انسانی به جهانیان را به خوبی درک کنیم؛
ثامناً، از جریانهای سیاسی و اجتماعی و فکری و فرهنگی داخلی و خارجی آگاهی داشته باشیم: اصول، مبانی و روشهای آنها و اختلافات و تمایزات بنیادین آنها را بدانیم و بشناسیم؛ و الا ممکن است ناآگاهانه هم خود در دام سودجوییهای فرقهها و جریانهای منفعتٰطلب گرفتار شویم و هم دانشجویان خود را گرفتار کنیم.
#دانشگاه
#اخلاق
🆔https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🌹