◻️علوم انسانی و راز تلقیهای متنوع
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از دلایل تلقیها و توقعات مختلف و متنوع و بعضاً متضاد از علوم انسانی را باید در نوع نگاه و طرز تلقی صاحبنظران به تعریف «علم» (به عنوان مقسم علوم انسانی) و «علوم انسانی» جستجو کرد.
به عنوان مثال، اگر «روش» را جزء یا رکن «علم» بدانیم یا ندانیم، تعریف ما و بالتبع توقع ما از علوم انسانی متفاوت خواهد بود.
حتی کسانی که روش را جزء تعريف ميآورند لزوماً يک تعريف واحد ارائه نميدهند. ممکن است يک نفر «روش تجربهی آزمايشگاهی» را جزء تعريف علوم انسانی بداند (آنگونه که در نیمه اول قرن بیستم پزیتیویستهای غربی میگفتند و معالاسف بسیاری از روشنفکران ایرانی هنوز هم در همان فضا هستند) و شخصی ديگر «روش تجربهی تفهمی» را و نفر سومی روشهای ديگری را؛
همچنين ممکن است کسی روش را جزء تعريف علم در «مقام گردآوری» تلقی کند و ديگری روش را مؤلفة تعريف علم در «مقام داوری» بداند.
همين اختلاف در مسألة غايت و هدف نيز مطرح است. به اين صورت که اگر غايت را جزء هويت علم و رکنی از ارکان آن بدانيم يا ندانيم، تعاريف متفاوتی خواهيم داشت. حتی کسانی که غايت را رکن علم به شمار میآورند، خود ممکن است به دستههای مختلفی تقسيم شوند. زيرا غايات بر اساس جهانبينیها مشخص میشوند و جهانبينیها هم متفاوتاند.
#علوم_انسانی
#روش
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️«ملاحظهکاری»، «همرنگی» و «طمعورزی» سه مانعِ «جامعهپردازی دینی»
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فلسفه اصلی #بعثت پیامبران و به تبع آن فلسفه وجودی حکومت اسلامی «اقامه دین» بوده است: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ» (شوری، ۱۳) در این آیه خدای متعال نام پیامبران اولی العزم را ذکر میکند و میفرماید علت تشریع احکامی که توسط این پنج پیامبر بزرگ الهی ابلاغ شده است: «اقامه»، «تحقق» و «نهادینهسازی» دین بوده است.
اقامه دین و نهادینهسازی آن طبیعتاً کاری بسیار پیچیده و پرزحمت است و نیازمند انواعی از مجاهدتهای خالصانه و طولانیمدت هم هست. مهمترین شرط لازم برای این کار آن است که حاکمان و خواص جامعه و متصدیان امور جامعه اسلامی افرادی باشند که توانایی چنین کاری را داشته باشند. جامعه صالح نیازمند انسان صالح است.
#امیرمؤمنان علیه السلام در جملهای حکیمانه، با استفاده از ادات حصر «انّما» سه شرط لازم برای اقامهکنندگان دین را بیان میکند:
انَّما يُقيمُ أَمْرَ اللَّهِ سُبْحانَهُ مَنْ لا يُصانِعُ وَ لا يُضارِعُ وَ لا يَتَّبِعُ الْمَطامِعَ.
در این جمله تأکید شده است که تنها و تنها کسانی میتوانند دین الهی و فرمان خدای سبجان را اقامه کنند و برپا دارند و در نهادینهسازی آن موفق باشند که سه ویژگی را نداشته باشند:
یک. «اهل مصانعه نباشد»: شاید نتوان معادلی دقیق برای این واژه در زبان فارسی پیدا کرد؛ در مجموع میتوان گفت منظور از مصانعه یعنی ملاحظهکاری؛ سازشکاری؛ رودربایستی داشتن؛ اهل بده بستان بودن؛ رفیقبازی؛ مصلحتاندیشیهای سودجویانه؛ مداهنه؛ شیرهمالی کردن؛ ماستمالی کردن؛ و به صورتسازی قناعت کردن.
دو. «اهل مضارعه نباشد»: مضارعه یعنی مشابهت، تقلید و همرنگی با جماعت؛ یعنی اقامهکنندگان دین خدا، همرنگ جماعت نیستند؛ همچون عامه مردمانی که اهتمام چندانی به امر الهی ندارند، رفتار نمیکنند. طبیعتاً کسی میتواند در نهادینهسازی دین در جامعه موفق باشد که نه تنها ضعفها و کمبودها را بشناسد؛ بلکه خودش از آن نقصها و ضعفها مبرّا باشد. کسی میتواند جامعه را «اصلاح» کند، که خودش «صالح» باشد. فردسازی مقدم بر جامعهپردازی است.
سه. «دنبال مطامع نباشد»: کسی که دنبال مطامع نفسانی و خواستههای دل خود باشد، هرگز نمیتواند دنبال اقامه امر خدا باشد؛ انسان طمعکار، یک برده ابدی است: «الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ؛ طمع بردگى جاويد است.» و کسی که خود در غل و زنجیری جاودانه به بند کشیده شده است، هرگز نمیتواند غل و زنجیر از پای دیگران برکند. کسی که خود گرفتار هواهای حیوانی نفس خویش است، هرگز نمیتواند هوای امر خدا را داشته باشد!
#فرهنگ
#سیاست
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️خطر «مقدسمآبان عارفنما» برای اسلام و انقلاب؛ از نگاه امام خمینی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[یک] امام خمینی در نامهای خطاب به روحانیان و علمای سراسر کشور که با عنوان «منشور روحانیت» منتشر شد، ضمن تمجید فراوان از پیشتازی روحانیت در مبارزه با ظلم و استبداد و استکبار و سرمایهداران زالوصفت در طول تاریخ اسلام و ضمن تمجید از فداکاریهای علمی آنان علیرغم همه محدودیتها و محرومیتها و ضمن آنکه روحانیت را عامل بقای اسلام و معارف اسلام ناب محمدی میداند، تأکید میکند که تمجید از روحانیت به معنای نادیده گرفتن خباثتها و خیانتهای برخی از روحانینمایان و مقدسنمایان و تحجرگراهایی که در حوزههای علمیه جا خوش کرده و در لباس روحانیت درآمدهاند، نیست.
جمله مهم و کلیدی #امام_خمینی(ره) این است که:
«در حوزههای علمیه هستند افرادی که علیه انقلاب و اسلام ناب محمدی فعالیت دارند.»
و سپس مسأله #نفوذ را متذکر میشود و میفرماید، استکبار، تمام تلاش خود را در جهت تقویت راههای نفوذ در حوزههای علمیه و روحانیت به کار گرفته است: «وقتی حربه ارعاب و تهدید چندان کارگر نشد، راههای نفوذ تقویت گردید. ... یقیناً روحانیون مجاهد از نفوذ بیشتر زخم برداشتهاند. ... ضربات روحانیت ناآگاه و آگاه وابسته، به مراتب کاریتر از اغیار بوده و هست.»
[دو] طلاب عزیز و مردم مؤمنان و انقلابی باید بدانند که این سخنان حکیمانه امام خمینی(ره) کهنهشدنی نیستند؛ گویا برای همین امروز حوزههای علمیه بیان شدهاند. چند روز قبل دیدم که یکی از مدعیان عرفان و معنویت، که البته چند سال قبل، به دلیل طرح ادعاهای واهی و مردمفریبانه، مطرود #علامه_حسنزاده آملی، اسطوره زهد و تقوا و معنویت و عرفان در دوران معاصر، هم واقع شده بود، گفته است: شیعیان، تا پیش از ظهور، نباید در مقابل حکومتهای طاغوت اقدامی انجام دهند! زیرا شیعه اساساً تا قبل از ظهور بلد نیست عدالت برپا کند! و برای رسیدن به نتیجه به زحمت میافتد! و چون عصمت ندارد، خطاهایی از او رخ میدهد؛ بنابراین شیعیان تا پیش از ظهور، نه تنها نباید اقدامی جهت اقامه دین انجام دهند بلکه باید با حکومتهای طاغوت هم کنار بیایند و در برابر هر نوع ظلم و ستمی که میبینند سکوت کنند و هیچ اقدامی انجام ندهند!
[سه] و امام خمینی چقدر زیبا این قماش عمامهبه سرهای متحجر و مقدسمآب و معنویتفروش را شناخته بود که میفرمود کسانی در حوزههای علمیه هستند که گویی هیچ وظیفهای جز مبارزه با اسلام و انقلاب ندارند! به تعبیر امام:
«امروز عدهای با ژست تقدسمآبی چنان تیشه به ریشه دین و انقلاب و نظام میزنند که گویی وظیفهای غیر از این ندارند.»
امام به همه طلاب و روحانیان تذکر میدهد که خطر مقدسنمایان را دستکم نگیرند؛ و لحظهای از نقشههای آنان غفلت نکنند:
«خطر تحجرگرایان و مقدسنمایان احمق در حوزههای علمیه کم نیست. طلاب عزیز لحظهای از فکر این مارهای خوش خط و خال کوتاهی نکنند، اینها مروّج اسلام امریکاییاند و دشمن رسولالله.»
#عرفان
#سیاست
#حوزه_علمیه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️اختلال در دستگاه محاسباتی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از مهمترین و اساسیترین کارهای نفوذیها، ایجاد اختلال در دستگاه محاسباتی تصمیمگیران و مسؤولان کشور است. آنان تلاش میکنند، با هنرمندی، حقایق را برای مسؤولان و حتی عامه مردمان، وارونه نشان دهند.
هدف اصلی نفوذی آن است که مدیریت «ذهن» و «ضمیر» و حتی «زبان» تصمیمگیران و مدیران و بلکه آحاد مردمان را به صورت غیرمستقیم در دست دشمنان قرار دهند و در نتیجه در همان مسیری حرکت کنند که دشمنان طراحی کردهاند. همان تصمیمی را بگیرند که دشمن میخواهند و همان سمت و سویی را نگاه کنند که دشمن طراحی کرده است.
#نفوذ
#دشمنشناسی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️نتیجه دستکاری افکار عمومی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به دلیل نقش ویژه خواص در جهتدهی به افکار عمومی، دشمنان تلاش کرده و میکنند تا از راه نفوذ و از راه آلوده کردن ذهن و ضمیر «خواص»، افکار عمومی را «دستکاری» کنند.
«خواص جلّال» و «حرامخوار» آرام آرام حساسیتهای خود را نسبت به اصول اسلامی و اصالتهای انقلابی از دست داده، ناخودآگاه، دچار نوعی «دیاثت سیاسی» و «بیغیرتی فرهنگی» و «قانونگریزی مصلحتاندیشانه» میشوند.
عامه مردم نیز با مشاهده بیعملی و بهانهجویی و ملاحظهکاری و مصلحتسنجی و دنیاطلبی خواص، نسبت به درستی ارزشهای جامعه دچار تردید میشوند. نتیجه تردید، فروپاشیِ ابهت و اقتدار نظام اسلامی و اصالتهای انقلابی در ذهن و ضمیر عامه مردم است!
و نتیجه تردید و دودلی آن است که آرام آرام زمینههای اقدامات سخت دشمن هم فراهم میشود.
تجربه سوریه پیش چشم ماست. همگان دیدم که دولت سوریه علیرغم داشتن ارتشی ۵۰۰ هزار نفره و هزاران موشک بالستیک و صدها هواپیمای جنگی و هزاران تانک رزمی و ... نتوانست به مدت دو هفته دربرابر یک نیروی شورشی ۲۰ هزار نفره دوام بیاورد! زیرا، دشمن بیش از یک دهه مشغول دستکاری افکار عمومی بود و توانسته بود ذهنیت بخش وسیعی از جامعه را نسبت به دولت بشار اسد تغییر دهد. بعد از موفقیت در جنگ نرم بود که با یک جنگ سخت چند روزه، توانست دولت بشار اسد را سرنگون کند. این است نقش «دستکاری افکار عمومی» در جنگ نرم!
و حضرت ولایت چه اخطار مهم و تکاندهندهای دادند:
«اگر در دفاع نرمافزاری مشکل داشته باشیم، مشکل را ابزارهای سختافزاری برطرف نمیکنند.»
#جنگ_نرم
#نفوذ
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🖊احمدحسین شریفی
یکی از کارهای خوب در ماه معنوی شعبان، انس روزانه با مناجات شعبانیه است. مناجاتی که از بزرگترین افتخارات معنوی و معرفتی شیعیان است. علاقه بسیاری از اهل دل به ماه شعبان به دلیل این مناجات بینظیر است. دریایی از معارف در آن نهفته است. بسیاری از اهل معرفت فقرات این مناجات را در طول سال در قنوت نمازهای خود میخوانند. آنگونه که در نقلها آمده است از معدود دعاهایی است که همه ائمه اطهار علیهم السلام آن را میخواندهاند.
یکی از کتابهای خوشخوان و روان و کمحجمی که در شرح این مناجات نوشته شده است کتاب «شکوه نجوا» از #علامه_مصباح یزدی است. برای فهم عمیقتر این مناجات مطالعه آن را از دست ندهید.
#مناجات_شعبانیه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️به این خبر توجه کنید:
«وضعیت درس ریاضی۲ در ترم پاییز ۱۴۰۳ دانشگاه صنعتی شریف: درس ریاضی۲ در ترم پاییز ۱۴۰۳ به عنوان درس فرعی برای دانشجویان دوره کارشناسی (ورودی ۱۴۰۲ و قبل از آن) ارائه شد و ۷۴۰ دانشجو در این دوره ثبتنام کردند. در روزهای پایانی ترم، ۹۰ نفر از این جمع درس را حذف کردند (حذف اضطراری، W) و درنهایت ۶۵۰ نفر در آزمون پایان ترم حاضر شدند. با تصحیح برگهها، میانگین نمرات ۵٫۲۳ از ۲۰ به دست آمد که رکوردی تاریخی برای این درس محسوب میشود!»
🔸تحلیل چرایی این وضعیت نیازمند اطلاعات و دادههای فراوانی است که در اختیار نداریم. اما وقتی در معتبرترین دانشگاه کشور که علیالقاعده باید مستعدترین دانشجویان را نیز جذب کند، این وضعیت را مشاهده میکنیم، حتماً باید نگران وضعیت آینده علم کشور باشیم. حتماً باید در روشهای آموزشی و تعلیمی خود با توجه به اقتضائات دوران جدید تغییراتی ایجاد کنیم. حتماً باید نگران روش تعیین رتبههای برتر دانشگاهی و مسأله کنکور باشیم. و نگرانیهای دیگری که به نظر میرسد توجه به آنها و تلاش در جهت برطرف کردن آنها از مهمترین وظایف مدیریت کلان آموزش عالی کشور (اعم از شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) است.
#دانشگاه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🖊 احمدحسین شریفی
🔻 لطفاً به این آمار توجه کنید:
از مجموع 521420 داوطلب شرکت در آزمون کارشناسی ارشد سال ۱۴۰۳، که فردا (۲ اسفند ۱۴۰۳) برگزار خواهد شد، تعداد 275026 (۵۳ درصد داوطلبان) زن و تعداد 246394 (۴۷ درصد) مرد هستند.
🔹این آمار حتی به همین صورت کلی و خام، حاوی مطالب بسیار مهمی است:
اولاً، نشان از توجه ویژه جمهوری اسلامی به زنان و دختران دارد؛ زیرا چنان زیرساختها و زمینههایی برای تحصیلات دختران و بانوان فراهم کرده است که به چنین رشدی رسیدهاند؛
ثانیاً، نشان از امید و اهتمام بیش از پیش زنان و دختران برای ارتقاء جایگاه علمی خود دارد؛
ثالثاً، ....
♦️اما و هزار اما، مسؤولان و مدیران مسائل کلان فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و علمی کشور، باید به مخاطرات و پیامدهای این وضعیت در آیندهای نه چندان دور هم بیاندیشند. کمترین پیامدهای چنین وضعیتی، تأخیر در ازدواج و تشکیل خانواده، بیرغبتی به فرزندآوری، افزایش جمعیت تجرد قطعی، زیرا بسیاری از این دختران هماکنون مجردند و غالباً هم در دوران تحصیل ازدواج نمیکنند و بعد از فارغ التحصیلی نیز غالباً همسری که در رتبه و جایگاه علمی بالاتر یا همسطح آنان باشد پیدا نمیکنند و در نتیجه با کثرت جمعیت تجرد قطعی مواجه میشویم.
🔸به نظر میرسد تدبیر عاجل و نسبتاً کمهزینه آن است که نهادهای فرهنگی با کمک دانشگاهها باید اقداماتی عاجل و شایسته برای ازدواج دانشجویی انجام دهند یا مشوقهای قابل توجه و تسهیلات ویژهای در اختیار متأهلین قرار دهند.
#دانشگاه
#ازدواج
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
منشور روحانیت .mp3
41.55M
🎤احمدحسین شریفی
♦️موضوع: بازخوانی منشور روحانیت
🔸در این سخنرانی، توضیحی کوتاه پیرامون مهمترین پیام امام خمینی(ره) به روحانیت و حوزههای علمیه ارائه شده است. پیامی که در واپسین ماههای عمر مبارک امام خمینی و در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۶۷ صادر شد و در همان تاریخ با عنوان «منشور روحانیت» معروف شد.
🔻انتظار این بوده و هست که روحانیت انقلابی و اصیل حوزههای علمیه هر ساله در این تاریخ، نشستها و همایشهای علمی و روشنگرانهای درباره محتوای این پیام بینظیر و بسیار مهم امام داشته باشند.
🔸در عین حال معتقدم جریان نفوذ در سالهای گذشته، تمام تلاش خود را به کار گرفته و هماکنون نیز به گونههای مختلف میکوشد که این پیام کاملاً مغفول واقع شود و از سوی حوزویان و فرهیختگان جامعه مورد بازخوانی قرار نگیرد.
🔹به هر حال، این پیام بیانیهای بسیار آشکار و صریح علیه سکولارهای حوزوی و مقدسمآبانِ متحجرِ واپسگرایِ احمق است که تعداد آنان در حوزههای علمیه نسبت به ۳۶ سال پیش نه تنها کمتر نشده است؛ بلکه بسیار بیشتر و آشکارتر و عریانتر هم شدهاند.
#حوزه_علمیه
#نفوذ
#امام_خمینی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️شرایط لازم برای یک مجتهد جامع
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از نکات مهمی که #امام_خمینی(ره) در پیام موسوم به «منشور روحانیت» خطاب به طلاب و روحانیون و علمای حوزههای علمیه بیان میکند، ذکر شرایط لازم برای اجتهاد اسلامی و مجتهد جامعالشرایط است.
یک. لزوم «آشنايى به روش برخورد با حيلهها و تزويرهاى فرهنگ حاكم بر جهان»
دو. «داشتن بصيرت و ديد اقتصادى»؛
سه. «اطلاع از كيفيت برخورد با اقتصاد حاكم بر جهان»؛
چهار. «شناخت سياستها و حتى سياسيون و فرمولهاى ديكتهشده آنان»
پنج. «درك موقعيت و نقاط قوّت و ضعف دو قطب سرمايهدارى و كمونيزم» [طبیعی است که منحصر به این دو قطب نیست؛ منظور آن است که نظامات و قدرتهایی حاکم بر جهان را به درستی بشناسد]
شش. برخوردار از «زيركى و هوش و فراست لازم برای هدايت يك جامعه بزرگ اسلامى و حتى غيراسلامى»
هفت. «خلوص و تقوا و زهدى كه در خور شأن مجتهد است»؛
هشت. «واقعاً مدير و مدبر باشد»
#حوزه_علمیه
#امام_خمینی
#اجتهاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️نسبت میان فقه و حکومت و شاخص تعیین مجتهدان واقعی و غیرواقعی از نگاه امام خمینی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[یک] امام خمینی(ره) در پیام موسوم به «منشور روحانیت»، در عباراتی کوتاه، تبیینی بسیار عمیق و دقیق از جامعیت و کارآمدی فقه شیعی و رابطه آن با حکومت اسلامی ارائه میدهد.
[دو] به اعتقاد امام:
«فقه» عبارت است از «تئورى واقعى و كامل اداره انسان از گهواره تا گور»
«حکومت اسلامی» نیز عبارت است از:
«فلسفه عملى تمامى فقه در تمامى زواياى زندگى بشريت»؛
«نشان دهنده جنبه عملی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی و سیاسی و نظامی و فرهنگی»؛
«پیاده کننده اصول محکم فقه در عمل فرد و جامعه»
«نشان دهنده توانایی فقه برای پاسخ به همه معضلات و مسائل در زندگی فردی و اجتماعی»
[سه] #امام_خمینی(ره) دو نکته مهم را در این زمینه گوشزد میکند:
نخست اینکه مجتهدان واقعی چنین نگاهی به فقه دارند. یعنی یک مجتهد واقعی و راستین هرگز نمیتواند نگاهی سکولار به فقهی اسلامی داشته باشد؛ کسی که فقه اسلامی را فهمیده باشد نمیتواند نسبت به ارائه راهحلهای فقهی برای حل معضلات فردی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و نظامی و اقتصادی اظهار ناتوانی کرده یا بیتفاوت باشد.
و دوم آنکه مهمترین دلیل مخالفت استکبار جهانی و اذناب داخلی آن با حکومت اسلامی «ترس از آن است که فقه و اجتهاد، جنبه عینی و عملی پیدا کند و قدرت برخورد در مسلمانان به وجود آورد.» (صحیفه امام،ج۲۱، ص۲۸۹)
#حوزه_علمیه
#فقه
#اجتهاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️مجتهدان مرده!
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فلسفه رجوع به مجتهد زنده این است که بتواند برای مشکلات نوپدید، راهحلهایی نو پیدا کند؛ راهحلهایی که به صورتی ضابطهمند، از متون و منابع اسلامی معتبر، استنباط و استخراج شده باشند. و الا اگر نیازها و مسائل و مشکلات نوپدید نبود و اگر اعتقاد بر این نبود که دین خاتم برای همه مسائل و مشکلات بشری، راهحلهای شرعی و الهی دارد، تقلید از زنده و مرده تفاوتی نداشت.
بر همین اساس، اگر مجتهدی به مسائل و مشکلات جدید توجه نکند، حال یا از روی بیاعتنایی و یا از روی بیآگاهی، به تعبیر #شهید_مطهری «او را باید در صف مردگان به شمار آورد.» (مجموعه آثار، ج۲۴، ص۸۷)
#فقه
#اجتهاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹