🔴«رذایل اخلاقی»، «پیشرفت» و «عدالت»! از نگاه مولوی
🖊احمدحسین شریفی
#مولوی در مثنوی دفتر ششم با بیان نمونهها و مصادیقی عینی نشان میدهد که عامل بسیاری از پیشرفتها و فعالیتهای پیشبرنده آدمیان، #ترس و #حرص و سایر رذایل اخلاقی است!
ابتدا میگوید قصد اولی و اصلی پادشاهان و حاکمان از توسعه صنعت وسایل جنگی و حمل و نقل دریایی خدمت به مردم و تأمین وسایل امنیت و آسایش آنان نیست، بلکه کشورگشایی و یا تأمین امنیت ملک و حکومت خود و استقرار و برقراری پادشاهی خویشتن است. اما ناخواسته امنیت و رفاه مردم هم تأمین شده و گشایشهای اقتصادی و اجتماعی هم ایجاد میشود:
پادشاهی را خدا کشتی کند
تا به حرص خویش بر صفها زند
قصد شه آن نه که خلق آمِن شوند
قصدش آنک ملک گردد پایبند
در نمونهای دیگر میگوید قصد اصلی چارپایی که «خراس» آسیاب را میچرخاند، روغنگیری یا آبکشی از چاه نیست، بلکه او صرفاً دنبال رهایی از درد و رنج ناشی از تازیانه و زخمی است که صاحبش بر پشت یا گردن او وارد میکند؛ اما ناخواسته منافع دیگران را هم تأمین میکند یعنی آب را از چاه میکشد یا روغن را از کنجد میگیرد و امثال آن:
آن خراسی میدود قصدش خلاص
تا بیابد او ز زخم آن دم مناص
قصد او آن نه که آبی بر کشد
یا که کنجد را بدان روغن کند
خدای متعال ترس از درد و رنج زخم و تازیانه را در دل چارپایان نهاده است تا آنان از ترسِ درد به حرکت درآیند و در سایه حرکت آنها مصالح مردمان هم تأمین شود. یک گاو هرگز به قصد حرکت دادن و نقل و انتقال ارابه و وسایلی که بر پشت او گذاشته شده است حرکت نمیکند، او از بیم زخم صاحبش، میدود و حرکت میکند اما مصالح مردم هم در سایه این بیم و ترس گاوان تأمین میشود:
گاو بشتابد ز بیم زخم سخت
نه برای بردن گردون و رخت
لیک دادش حق چنین خوف وجع
تا مصالح حاصل آید در تبع
و درباره فعالیتهای اقتصادی مردمان هم سخنی شبیه پارهای از اقتصاددانان لیبرال مثل برنارد ماندویل و آدام اسمیت و فردریک هایک میگوید و آن اینکه هر کسی دنبال سود شخصی خودش است اما حاصل جمع همین سودجوییهای شخصی تکتک افراد رونق اقتصادی جامعه و تأمین منافع فقرا و مستمندان است!:
همچنان هر کاسبی اندر دکان
بهر خود کوشد نه اصلاح جهان
به طور کلی جهانبینی مولوی به این شکل است که ستون اصلاح این جهان را ترس نهفته در جان جانداران اعم از چرندگان و درندگان و پرندگان و آدمیان میداند و میگوید:
هر یکی بر درد جوید مرهمی
در تبع قائم شده زین عالمی
حق ستون این جهان از ترس ساخت
هر یکی از ترس جان در کار باخت
حمد ایزد را که ترسی را چنین
کرد او معمار و اصلاح زمین
و البته مولوی مثل همه موارد دیگر، از این واقعیت جهانشناختی و انسانشناختی نیز یک نتیجه اخلاقی هم میگیرد و آن اینکه آدمیان هم اگر میخواهند پیشرفت معنوی و روحی داشته باشند باید از ترس نهادینه در وجود خود پلی برای پیشرفت و تعالی معنوی بسازند:
این همه ترسندهاند از نیک و بد
هیچ ترسنده نترسد خود ز خود
هیچ وهمی بیحقیقت کی بود
هیچ قلبی بیصحیحی کی رود
آن حکیمک وهم خواند ترس را
فهم کژ کردست او این درس را
🔷🔷[[نکته تکمیلی: پیشتر در همین کانال بخشی از سخنرانی اخلاق و عدالت که در نقد همین دیدگاه البته با تمرکز بر تحلیل برنارد #ماندویل، #آدام_اسمیت و #هایک بود بارگذاری شده بود. علاقمندان میتوانند برای نقد دیدگاهی که معتقد است سیئات فردی حسنات اجتماعیاند و حسنات فردی سیئات اجتماعی به لینک زیر مراجعه کنند:👇👇
https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/1197
#اخلاق
#اقتصاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
مهارتهای لازم برای نظریهپردازی دینی (Trimmed).mp3
11.57M
🎤احمدحسین شریفی
🔴درسهای اجتهاد و تقلید
🔶پیشنیازهای علمی اجتهاد و نظریهپردازی دینی
🔷درس بیست و پنجم: مهارتهای لازم برای نظریهپردازی دینی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴حوزههای علمیه و آزاداندیشی
🖊احمدحسین شریفی
🔶هر چند همواره در همه مراکز علمی بوده و هستند کسانی که هیچ نظر مخالفی را حتی در فرعیترین امور بر نمیتابند. اما فضای عمومی حوزههای علمیه در مواجهه با دیدگاهها و آراء مخالف، فضای #آزاداندیشی و تحلیل و نقد بوده است. شعار افتخارآمیزی که از نخستین روزهای ورود به حوزههای علمیه فراوان شنیده میشود این است که: «نحن ابناء الدلیل نمیل حیثما یمیل» یا «نحن ابناء الدلیل اینما مال نمیل».
🔶یکی از دلایل قوت و پیشرفت دانش فقه و اصول در حوزههای علمیه همین روحیه بوده است. خدا رحمت کند #علامه_مصباح را میفرمود زمانی در حوزه قم آیتالله العظمی #بروجردی و محمدتقی خوانساری هر دو، همزمان، خارج فقه نماز جمعه را تدریس میکردند. در حالی که یکی از آن دو بزرگوار، نماز جمعه را در عصر غیبت واجب عینی میدانست و دیگری با وجوب عینی آن مخالفت میکرد. در عین حال، برخی از طلاب بدون تعصب و تقلید و سوگیری خاصی در هر دو درس شرکت میکردند و دلایل این دو بزرگوار و شیوه استدلال آنان را میشنیدند و خود به داوری مینشستند.
🔶چیزی که میتواند حیات با نشاط علمی حوزههای علمیه را تضمین کند همین نوع آزاداندیشی در "همه مسائل و موضوعات علمی" است. در فلسفه و عرفان و علوم انسانی و فلسفه غرب و شرق و امثال آن هم باید همین رویه در همه حوزههای علمیه حکمفرما باشد. لعن و نفرین آشکار و پنهان فرستادن بر فیلسوفان و عارفان، و کفر تلقی کردن فلسفه و عرفان، کاری که متأسفانه در دوران اخیر پارهای از ارباب #مکتب_تفکیک و وارثان مکتب #اخباریگری در حوزههای علمیه شیعی باب کردند، نه شایسته مقام علم و اندیشه است و نه شایسته حوزههای علمیه.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
7.21M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🌹إِنَّ هَٰذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا
🔸سرنوشت بسیار جالب «ژمی براون»، بانویی که در هالیوود تلاش داشت همکار مسلمانش را مسیحی کند...!
🔷ترجمه و زیرنویس توسط دوست عزیزم سید روحالله موسوی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
دانشهای مورد نیاز نظریهپردازی دینی ج۲۶ (Trimmed).mp3
11.41M
🎤احمدحسین شریفی
🔴درسهای اجتهاد و تقلید
🔶پیشنیازهای علمی اجتهاد و نظریهپردازی دینی
🔷درس بیست و ششم: دانشهای مورد نیاز نظریهپردازی دینی: بخش اول
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴علم نافع
✍️احمدحسین شریفی
🔶خسران بزرگي است که عليرغم نيازمندیهاي بسيار زياد مادي و معنوي انسانها و جامعة اسلامي، وقت خود را صرف کسب دانشهايي کنيم که دانستن آنها، صرفاً بار اطلاعاتي ما را افزايش ميدهد و هيچ تأثيري در سعادت دنيوي و اخروي فرد و جامعه ندارند. امام علی علیه السلام در اين باره، به همگان توصيه ميکند:
الْعِلْمُ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ يُحَاطَ بِهِ فَخُذُوا مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَحْسَنَه؛
دانشها بيشتر از آنند که بتوان همة آنها را فراگرفت و بر آنها احاطه يافت؛ پس از هر دانشي بهترينهاي آن را انتخاب کنيد.
🔶در بيان ديگري به اين حقيقت اشاره ميکند که انسان با توجه به عمر کوتاهي که دارد، حتي امکان آموختن همة علوم لازم و شايسته را ندارد، بنابراين بايد اولويتبندي کند و لازمترين و ضروريترين مسائل را بياموزد:
العُمْرُ اقْصَرُ مِن انْ تَعلّمَ كُلَّ ما يحسُنُ بِك عِلمُهُ فَتَعَلَّم الاهَمَّ فالاهَمّ؛
عمر کوتاهتر از آن است که همة اموري که دانستنشان براي تو خوب است را بياموزي؛ پس اولويتبندي کن.
(برگرفته از کتاب مبانی علوم انسانی اسلامی)
#علم
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
6.91M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔴ابد در پیش داریم
🔶ملائکه انسان را سرزنش میکنند که چرا به شکل شتر و گاو و پلنگ و بوزینه و با چهرهای کریه محشور شدید؟! مگر بشیر و نذیر نداشتید؟! مگر معلم نداشتید؟!
#علامه_حسنزاده
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
دانشهای مورد نیاز نظریهپردازی دینی ج۲۷ (Trimmed).mp3
12.12M
🎤احمدحسین شریفی
🔴درسهای اجتهاد و تقلید
🔶پیشنیازهای علمی اجتهاد و نظریهپردازی دینی
🔷درس بیست و هفتم: دانشهای مورد نیاز نظریهپردازی دینی بخش دوم
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴ریشه اختلافات
🖊احمدحسین شریفی
🔶بسیاری از اختلافات عملی (سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ...) آدمیان، لزوماً معلول اختلافات علمی نیست. بلکه ریشه در تمایلات و خواستهها و مشتهیات افراد دارد.
🔶قرآن کریم دلیل انکار معاد از سوی عدهای از مردم را نه شبهة علمی که شهوت عملی میداند و میفرماید:
بَلْ يُرِيدُ الْإِنْسَانُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُ يَسْأَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ؛ (قیامه، 5-6) (انسان شک در معاد ندارد) بلکه او میخواهد (آزاد باشد و بدون ترس از دادگاه قیامت) در تمام عمر گناه کند؛ (از این رو) میپرسد قیامت کی خواهد بود.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔶عناوین فوق، که مربوط به بخشی از دروس عالی فقه در سال جاری #حوزه_علمیه قم است، از نشانههای تحولات علمی بزرگ در حوزههای علمیه است که از سالیان پیش آغاز شده است و اکنون خود را در عالیترین سطوح آموزشی و پژوهشی فقه اجتهادی نشان میدهد.
🔷این آغاز تحولات عظیم و البته عالمانهای است که امید است با جهاد علمی حوزویان در آیندهای نه چندان دور، حوزههای علمیه را در جایگاه پیشرانی و پیشتازی خود در همه عرصههای علوم انسانی بنشاند.
✳️بدون تردید، در گام دوم انقلاب هیچ مرکز علمیای جز حوزههای علمیه نمیتواند نرمافزارهای لازم برای فردسازی، جامعهپردازی و تمدنسازی اسلامی را فراهم کند.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴خطری که تا بیش از این دیر نشده است باید جدی گرفته شود!
🔶رد پای جریانهای نوظهور معنوی و اخلاقی در حوزههای علمیه و در لباس روحانیت و با عناوین مقدس را میتوان به وضوح مشاهده کرد!
🔶محمدعلی طاهری بنیانگذار عرفان حلقه هم در طب کلنگر و فراکلنگر همین حرفها و سرفصلها را آموزش میداد. اما بعد از مشکلات جسمی و روحی و اخلاقی متعددی که برای تعداد زیادی از مردم پدید آورد، چندین بار توسط دادگاه زندانی شد و ....
🔶فنگشوی و برخی دیگر از معنویتهای نوپدید هم که عدهای از اندیشمندان حوزه و دانشگاه سالهاست در نقد آنها سخن گفته و نوشتهاند، و خطر رواج آنها را گوشزده کردهاند دقیقاً همین حرفها را میزنند!
🔷دادگاه ویژه روحانیت و وزارت بهداشت و حوزههای علمیه تا دیر نشده است باید وظیفه خود را در جلوگیری از رواج چنین فضاهایی انجام دهند. به یقین چنین کارگاههایی که با اخد هزینههای گزاف از مراجعهکنندگان نیز همراه است نتیجهای جز به خطر انداختن جان و سلامتی جسمی و معنوی مردم و به هم ریختن روابط اجتماعی و سبک زندگی مردم ندارد.
#طب
#طب_سنتی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴سخنی کوتاه در باب تنجیم احکامی و طب فلکی
🖊احمدحسین شریفی
🔶یکی از امور شبهعلم که در دوران انحطاط علمی و اجتماعی مسلمین شیوع فراوانی داشت، #تنجیم_احکامی یا #تنجیم_طبی و تنجیم درمانی بود. گرایش شدید مردمان قرن پنجم و ششم به خرافات علمی، موجب شد که حتی اندیشمندان و عالمان بزرگی مثل بیرونی و ابنفندق که خود هیچ اعتقادی به تنجیم احکامی و طبی نداشتند، اما نتوانند در برابر خواستههای خرافی عوامالناس مقاومت کنند! و بخشهایی از کتابهای خود را به پاسخ پرسشهای تنجیم طبی اختصاص دهند!
ابوریحان بیرونی در بخش احکام نجوم کتاب التفهیم پیش از پاسخ به پرسشهای نجوم احکامی، مینویسد:
«هرچند که اعتقاد ما اندر این صناعت، مانند اعتقاد کمترین مردمان است، اما سخنانی که میان منجمان رود، اندر احکام نجوم به جای آریم که قصد پرسنده این بود.»
🔶علیابن زید ابنفندق درباره علت تدوین کتاب جوامع احکام النجوم مینویسد: «بسیار دوستان از من التماس کردند، در معرفت احکام نجوم که در میان خلق مشهور است، کتابی تصنیف کنم تا کسی از آن کسب دنیا سازد. من این جماعت را گفتم، خواستن از کسی که در تهجین [نکوهش و نقد] این، تصنیفها کرده باشد خطا بود، گفتند ما در خدمت ملوکیم و از ما از این جنس پرسند و خواهند، پس ما کتب بسیار جمع و تأمل کردیم، مساعدت نکرد، پس از بهر ما این تصنیف بباید کرد. ایشان را حاجت کردم و این کتاب را جوامع احکام النجوم نام کردم.»
🔶علیرغم برخورد شدید فقهای بزرگ با تنجیم احکامی و تنجیم طبی و امثال آن، و صدور احکام شدیداللحنی علیه معتقدان و مروجان چنین اموری، متأسفانه در جهان اسلام، خرافات بر علم غلبه کرد و در حالی که غربیان با اتخاذ روش مناسب و با محوریت کتاب قانون ابنسینا روز به روز بر قوت و استحکام دانش پزشکی میافزوند و پیشرفتهای خارق العادهای پدید میآوردند، حاکمان ما و به تبع آنها خلق کثیری از مردمِ خرافهزده و جاهل دنبال تعیین سعد و نحس ایام و تأثیر افلاک و بروج بر سلامتی و بیماری بودند و مع الاسف عدهای از سودجویان به نام طبیب و منجم نیز بر این آتش نفت میریختند و شد آنچه که نباید میشد.
🔶این خرافات در دوران قاجار هم شدت بیشتری گرفته بود! متأسفانه در دو دهه اخیر مجدداً شاهد رواج چنین فضایی در کشور هستیم. عدهای از سودجویان که حاضر نیستند در مجامع علمی بر اساس رویههای شناخته شده علمی به تحقیق و پژوهش بپردازند، دکان طب فراکلنگر و طب بروجی و افلاکی و امثال اینها را گشوده و چه سودجوییهایی که نکرده و نمیکنند و چه خسارتهای جسمی و روحی و اخلاقی و اجتماعیای که به سادهدلان وارد نکرده و نمیکنند!
🔷به نظر میرسد، در این آشفتهبازار رواج خرافات علمی و بیانضباطیهای ناظر به بهداشت و سلامت و درمان، (که در سایه بیمدیریتیها و بیمسؤولیتیهای وزارت بهداشت، هر کسی از گوشهای سر برآورده و با تجویز مقداری علف و گیاه با نامهای مقدسی چون چای امام علی و دمنوش حضرت زهرا(س) و روش درمانی امام رضا و امام کاظم و ... دکانی باز کرده و خلقی را به گرد خود جمع کرده است) بهترین کار این است که ما نیز همچون زینالعابدین مراغهای (از آزادیخواهان عصر مشروطه) به سادهدلانی که مشتری چنین دکانهایی شدهاند، توصیه کنیم:
«هر وقت بدن شما به شستشو نیاز داشت، بدون تعیین نیک و بد ایام به حمام بروید که سعدترین ساعت همان است و هر زمان ناخوش شدید، پیش طبیب رفته و معالجه کنید. من نمیگویم تقویم لازم نیست، البته تقویم برای هر ملتی لازم است، اما نه این تقویم ایران که در سر هر صحیفه آن بنویسند، اوضاع این ماه دلالت میکند به شوری پنیر و شیرینی شکر و به نرمی پنبه و درشتی حجر.» (مراغهای، سیاحتنامه ابراهیمبیگ)
#طب
#طب_فراکلنگر
@Ahmadhoseinsharifi
🌹