✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش دوم)
💠مفهوم تبذير
🔷 #تبذير بر خلاف اسراف تنها واژهای اقتصادي است. تبذير از ريشه «بذر» يعني تفريق و پخش كردن چيزي است. اصلش از ريختن و پاشيدن بذر است كه به طور استعاره درباره كسي كه #مال خود را بيهوده #تلف و پخش ميكند، به كار رفته است و نيز گفته شده است كه تبذير، انفاق مال در راه معصيت است. با اين توضيحات ملاحظه ميكنيم كه «اسراف» در برابر اقتصاد و ميانه روي قرار دارد و به هرگونه تجاوز از حد، در غير طاعةالله و به قصور از حقالله اطلاق ميشود.
🔷در قرآن كريم واژه قصد و مشتقات آن در معاني: راست، متوسط و معتدل به كار رفته است. مانند «وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ»[لقمان،۱۹] در راه رفتن اعتدال را رعايت كن. «فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِنَفْسِهِ وَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ»[فاطر،۳۲] از ميان آنها عدهاي بر خود ستم كردند و عدهاي ميانهرو بودند و عدهاي به اذن خدا در نيكيها از همه «پيشي» گرفتند. امامعلي(ع) در مورد قصد ميفرمايند: «عليك بالقصد في الامور»[۱] بر تو باد ميانهروي در كارها. در خطبه همام از نشانههاي متقين و پرهيزگاران ميفرمايد: «و ملبسهم الاقتصاد»[۲] يعني پوشاكشان ميانه بود، بدين معني افراط و تفريط در كارها و زندگيشان وجود ندارد.
🔷از مجموع اين نظريهها اين چنين برميآيد كه بين واژه «اسراف» به معني اقتصادي آن با واژه #تبذير فرق زيادي وجود ندارد و تنها ممكن است در جهت تمايز بين اين دو واژه گفته شود كه با توجه به خصوصيات تعابير لغتشناسان در معني #تبذير، مقصود از اين واژه #تلفكردن و #ضايعنمودنمال است و زيادهروي در انفاقات شخصي و امور خيريه را شامل نميشود، در حالي كه #اسراف فراگيرتر از آن و در برگيرنده همه موارد از به هدردادن و زيادهروي در مصارف شخصي و خانوادگي و انفاق هاي مستحب ميباشد.
🔷به عبارت ديگر: «هر #تبذيري اسراف است، ولي هر اسرافي تبذير نيست». از امام صادق(ع) جمله كوتاهي نقل شده است كه ممكن است همين نكته را از آن استفاده كرد. آن حضرت فرمود: «ان التبذير من الاسراف» يعني، #تبذير از اسراف است. در اين حديث شريف، براي اسراف انواع و اقسامي فرض شده، كه تبذير شاخهاي از آن معرفي گرديده است.
پینوشتها
[۱] غررالحكم، فصل۴۹، ص۴۸۳
[۲] نهجالبلاغه فيضالاسلام، خطبه ۱۸۴/۶۱۱
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵
منبع: وبسایتمرکزمطالعات و پاسخگویی به شبهات
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش سوم)
💠اسراف از نظر قرآن
🔷در قرآن كريم واژه #اسراف و مشتقات آن مكرر به كار رفته است، ولی در ۲۳ مورد لفظ «اسراف» استعمال شده كه در هر مورد، مفهومي ويژه دارد. در غالب موارد، مقصود از #اسراف جنبههاي اخلاقي، عقيدتي و تجاوز از حدود الهي است، و تنها در چهار مورد جنبه مالي را شامل ميشود كه با دو آيه «تبذير» شش آيه ميشود.
🔴به آيات زير توجه كنيد:
🔹«كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ؛[یونس،۱۲] اينگونه برای #اسرافكاران اعمال شان زينت داده شده است».
🔹«وَ لا تُطيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفينَ؛[شعراء،۱۵۱] اطاعت فرمان #مسرفان نكنيد».
🔹«إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ؛[غافر،۲۸] خداوند #اسرافكار دروغگو را هدايت نميكند».
🔹«وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الأرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ؛[یونس،۸۳] و به راستی فرعون برتری جويي (و طغيان) در زمين روا داشت و او از #اسرافکاران بود».
💠اما آياتي كه تنها ظهور در جنبههاي اقتصادي دارند عبارتند از: ۱- انعام، آيه ۱۴۱؛ ۲- اعراف، آيه ۳۱؛ ۳- فرقان، آيه ۶۷؛ ۴- اسراء، آيات ۲۷ و ۲۸
🔴حال به ذكر چند آيه میپردازيم:
🔷«وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا؛[اسراء،۲۶و۲۷] و حق نزديكان را بپرداز! و (همچنين) مستمند و در راهمانده را، و هرگز #تبذير مكن چرا كه #تبذيركنندگان برادران شيطانند و شيطان كفران (نعمتهای) پروردگار كرد.
💠واژه #تبذير تنها يك واژه اقتصادي است و در قرآن كريم تنها در همين دو آيه از سوره اسراء به كار رفته است و شايد در #قرآنكريم كمتر مواردی بتوان پيدا كرد كه با چنين #لحنتندوشديدی از عملی نهی شده باشد.
🔷«خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ؛[اعراف،۳۱] زينت خود را در هر مسجد برگيريد و بخوريد و بياشاميد و #اسراف نكنيد، همانا كه خداوند #مسرفان را دوست نميدارد.
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵
منبع: وبسایتمرکزمطالعات و پاسخگویی به شبهات
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد