#تقریر_جلسه_دوازدهم
#مباحثتحلیلفهرستی
🔸 استاد سیداحمد مددی(زیدعزه)
✳ صحیفه جامعه
🔹سه بحث است که باید درباره نوشتارهای حضرت امیر پیگیری شود؛ اصل ثبوت این نوشتارها، کیفیت و شکل آنها که در چه قالبی بودند، استفادهای که ما از آنها میبریم چه خواهد بود.
🔹از اواخر قرن اول برخی از نوادگان صحابه، برخی کتب را به اجداد خود نسبت میدادند که یکی از آنها کتاب #الصحیفةالصادقة است که عبدالله بن عمروبن العاص به جدش نسبت میدهد که اخبار الرسول را جمع آوری کرده است. یک صحیفه دیگری هم در مدینه است که امام آن را تأیید میکردند و آن #صحیفهعمروبنابیبکرالحضرمی است که، حضرت برخی روات را به این صحیفه ارجاع میدادند. در مقابل این صحیفهها، اهل بیت دو صحیفه را مطرح کردند؛ صحیفه جامعه و صحیفة الفرائض.
🔹درباره #کتابعلی، روایات فراوانی در منابع اهل سنت موجود است که سعی شده است که، این کتاب به گونهای توصیف شود که اعتبار آن مخدوش گردد. مثلاً در یک روایتی از مالک اشتر است که، محضر حضرت میرسد و از ایشان میپرسد که، مردم میگویند شما غیر از قرآن کتاب دیگری هم دارید و حضرت میفرمایند؛ نه خیر من فقط نوشتهای در غلاف شمشیر دارم که آن نوشته هم به اندازه یک بند انگشت است. این توصیفی است که از «کتابُ علیٍ» انجام دادهاند که برخلاف توصیفات روایی منابع ماست. دو توصیف در روایات ما موجود است؛ یکی اینکه، این کتاب وقتی جمع میشد، مانند ران شتر میشود. و دیگری اینکه، مانند کتب اولین است یعنی قدیمی و عتیقه است. البته منافاتی ندارد که حضرت دو نوشته داشته باشند، یک نوشته که همان بند انگشتی در غلاف شمشیر است که، به غیراهل نشان میدادند و نوشته دیگری که، همین صحیفه جامعه است که برای منا اهل البیت نشان میدادند.
🔹آنچه که ما در روایات از «کتاب علی» داریم، این است که، در بخش مواریث روایات منقوله از آن فراوان داریم اما این اندازه در صلاة نداریم. اولین کسی که بر این صحیفه مطلع شد، #زرارةبناعین بود. اصالت این خاندان به روم و ترکیه فعلی بازگشت میکند. بعد از اسارت، به دین اسلام در میآیند و مولای بنی شیبانی میشوند. زراره نزد حضرت باقر شیعه میشود و در همان آغاز تشیع هم در یک ماجرایی صحیفه جامعه را مشاهده و مطالعه میکند. زراره زمانی که وارد عالم تشیع میشود، انسان درس خواندهای بود و مدعی بود که در فرائض و مواریث اعلم است.
🔹هم کتاب ابنابیعمیر و هم کتاب یونسبنعبدالرحمن در مواریث از کتب بغدادی هستند که زمان حضرت موسیبنجعفر در بغداد تدوین شده است. یکی از طرق نسبتاً مشهور قمیها به کتاب ابن ابی عمیر، طریق ابراهیم بن هاشم است که در کوفه ساکن بوده است و ظاهراً به بغداد میرود و آنها را میآورد. و طریق یونس بن عبدالرحمن نیز از طریق محمد بن عیسی یقطینی است.
ادامه دارد.....
@alfigh_alosul