📖 همراه با نکات قرآنی 🌙 به مناسبت رمضان المبارك ۱۴۴۵ 5⃣ یادداشت پنجم؛ دربارهٔ شب پربرکت قدر - ۱ 🔸 آیه: «إنّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ». ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم. 📌 سورهٔ قدر، آیهٔ ۱ 🔸 نکات: ۱. می‌دانیم که بعثت پیامبر(ص) در ۲۷ ماه رجب بود و آیاتی از سورهٔ علق (اقرأ باسم ربك الذي خلق...) در آن زمان نازل شد. از سوی دیگر آیهٔ بالا و آیاتی دیگر از قرآن بر نزول این کتاب در ماه مبارک رمضان دلالت دارد. مفسّران در توضیح این مسأله گفته‌اند: الف) قرآن دو بار نازل شده است؛ يک بار به صورت یکباره و يكپارچه (دفعی) در شب قدر كه اين سوره به آن اشاره دارد، و بار ديگر به صورت تدريجى در مدت دورهٔ رسالت پيامبر(ص). تعبيرات قرآن نيز درباره نزول اين كتاب آسمانى دو گونه است: برخى با واژه «أنزلنا» از ريشه إنزال به معناى نزول دفعى (یکباره) آمده، و برخى ديگر با واژه «نزّلنا» از ريشه تنزيل به معناى نزول تدريجى آمده است. ب) علامه طباطبایی(ره) دو نزول یکباره و تدریجی را به شرح ذیل قائل شده است: قرآن مجید، دارای دو وجود است: یک وجود بسیط كه در آن تكثر، بخش‌ها و اجزاء (آیات و سوره‌ها و كلمات) نیست و در لوح محفوظ است و به صورت دفعی بر قلب مقدس پیامبر(ص) نازل شد؛ و یک وجود تفصیل یافته و دارای اجزاء كه به صورت تدریجی بر پیامبر(ص) فرود آمد. آنچه در ماه رمضان بر قلب ایشان نازل شد همان وجود بسیط قرآن بود و آنچه به صورت تدریجی از روز بعثت ایشان نازل شد همان وجود تفصیلی قرآن است. ج) آیت الله معرفت(ره) نوشته‌اند: بعثت در ماه رجب اتفاق افتاده، ولی نزول قرآن به عنوان كتاب آسمانی و قانون جاودانه الهی پس از سه سال فاصله بر پیامبر نازل گشته است. در سه سال‌ اول، پیامبر(ص) دعوت مخفیانه داشته كه روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد. پس از گذشت سه سال از بعثت، آیات ۹۴ و ۹۵ سوره حجر نازل گردید: «فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكينَ؛ إنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئين - پس آنچه را بدان مأمورى آشكار كن و از مشركان روى برتاب؛ ما شرّ مسخره‌كنندگان را از تو دفع خواهیم کرد». از آن زمان به بعد، نزول پیوسته قرآن آغاز شد. روایاتی هم وجود دارد كه مدّت نزول قرآن را بیست سال ذكر نموده است. پس نزول آیات اولیه سوره علق در آغاز بعثت، جنبه بشارت داشته و پیامبری حضرت(ص) را به ایشان اعلام کرد؛ اما آغاز نزول پیوسته و تدریجی قرآن از سه سال بعد و در شب قدر ماه رمضان بود. ۲. از انضمام آيه‌ «إنَّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدر» با آيه‌ «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي اُنْزِلَ فِيهِ القُرآن» (آیهٔ ۱۸۵ سورهٔ بقره) معلوم مى‌شود كه شب قدر در ماه مبارک رمضان است. امّا اينكه دقیقاً كدامیک از شب‌هاى ماه رمضان است، در قرآن دلالتی وجود ندارد. در روايات نيز به صورت مردّد ميان چند شب آمده است؛ چنانكه امام صادق (عليه السلام) در پاسخ سؤالی در این زمینه فرمود: "شب قدر را در شب نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم رمضان جستجو كن". 📚 منابع: - المیزان في تفسیر القرآن؛ علامه طباطبایی، ج‌۲ - التمهید في علوم القرآن؛ آیت الله معرفت، ج‌۱ - تفسیر نـور؛ استاد محسن قرائتی، ج۱۰ 🌙 #ماه_مبارک_رمضان 💔 #شب_قدر 🕋 #علي_مع_القرآن_والقرآن_معه ✨✨✨✨✨✨✨ 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا: @alirezahoseiniaref در پیام‌رسان بله: ble.ir/alirezahoseiniaref

📖 همراه با نکات قرآنی 🌙 به مناسبت رمضان المبارك ۱۴۴۵ 6⃣ یادداشت ششم؛ دربارهٔ شب پر برکت قدر - 2 🔸 آیه: «وَما أدْراكَ ما لَيْلَةُ الْقَدْرِ». و تو چه دانى كه شب قدر چيست؟ 📌 سورهٔ قدر، آیهٔ 2 🔸 نکات: ۱. اين جمله، كنايه است از جلالت و عظمت شب قدر و منزلت عظیم آن. یعنی این شب آنقدر مهم و با فضیلت است که مخاطب آیات نیز اینگونه مورد سؤال و خطاب قرار مى‌گیرد. 2. كلمه «قدر» در قرآن، در چند معنا به كار رفته است: الف) مقام و منزلت: «وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ» آنگونه كه بايد، مقام و منزلت الهى را نشناختند. (سوره انعام، آیه 91) ب) تقدير و سرنوشت: «... جِئْتَ عَلى‌ قَدَرٍ يا مُوسى‌» ... اى موسى تو بنا بر تقدير الهى و در زمان مقدّر به اين مكان مقدّس آمدى. (سوره طه، آیه 40.) ج) تنگى و سختى: «وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ‌ ...» كسى كه رزق و روزى بر او تنگ و سخت شود ... (سوره طلاق، آیه 7) د) مقدار و اندازه: «وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» و خزائن همه چیز، تنها نزد ماست؛ ولی ما جز به اندازه معیّن آن را نازل نمی‌کنیم. (سوره حجر، آیه 21) 3. جهان هستى، حساب و كتاب و قدر و اندازه دارد. مقدار نزول باران از آسمان حساب شده است: «وَ أنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ» (سوره مؤمنون، آیه 18). نه تنها باران، بلكه هر چيز نزد خداوند اندازه دارد: «وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ» (سوره رعد، آیه 8)؛ چنانكه خورشيد و ماه و اجرام آسمانی نیز از نظر حجم و وزن و حركت و مدار، حساب و كتاب دقيق دارند: «الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ بِحُسْبانٍ» (سوره الرحمن، آیه 5). 4. خداوند متعال در شب قدر، امور يک سال را تقدير مى‌كند، چنانكه قرآن مى‌فرمايد: «فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أمْرٍ حَكيمٍ» در آن شب، هر امر مهمّى، تعيين و تقدير مى‌شود. (سوره دخان، آیه 4) بنابراين، شب قدر منحصر به شب نزول قرآن و عصر پيامبر(ص) نيست، بلكه در هر ماه مبارک رمضان، شب قدرى هست كه امور سال آينده تا شب قدر بعدى، اندازه‌گيرى و مقدّر مى‌شود. 5. پس با اینهمه اهمیت شب قدر (نزول قرآن، نزول فرشتگان، رقم خوردن سرنوشت یک ساله، ثواب عبادات به اندازه هزار ماه و ...) آیا واقعاً مى‌توان منزلت آن را درک کرد؟! 📚 منابع: - المیزان فی تفسیر القرآن؛ علامه طباطبائی - تفسیر نـور؛ استاد محسن قرائتی 🌙 #ماه_مبارک_رمضان 💔 #شب_قدر 🕋 #علي_مع_القرآن_والقرآن_معه ✨✨✨✨✨✨✨ 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا: @alirezahoseiniaref در پیام‌رسان بله: ble.ir/alirezahoseiniaref

📖 همراه با نکات قرآنی 🌙 به مناسبت رمضان المبارك ۱۴۴۵ 8⃣ یادداشت هشتم؛ دربارهٔ شب قدر - ۴ سورهٔ قدر و اثبات امامت 🔸 آیه: «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فيها بِإذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أمْرٍ». «فرشتگان» و «روح» در آن شب [شب قدر] به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند. 📌 سورهٔ قدر، آیهٔ ۴ 🔸 نکات: ۱. یکی از شرایط مسلمان بودن "ایمان به غیب" است. یعنی ایمان به ماورای این دنیای محسوس؛ اعم از اینکه آن غیب هیچگاه با چشم سر دیده نشود (مانند خداوند) و آنچه در آینده درک خواهد شد (مانند فرشتگان و قیامت). ۲. بنا بر آیه ۲۸۵ سوره بقره (آمَنَ الرَّسول)، ايمان به وجود فرشتگان واجب است: «پیامبر به آنچه از پروردگارش به او نازل شده، ایمان آورده، و مؤمنان همگی به خدا و فرشتگان و کتاب ها و پیامبرانش، ایمان آورده‌اند...». مطابق آیه ۱۳۶ سوره نساء انكار آنان در كنار انكار خداوند است: «... به خدا و پیامبرش، و کتابی که بر او نازل کرده، و کتب (آسمانی) که پیش از این فرستاده است، ایمان (واقعی) بیاورید؛ کسی که خدا و فرشتگان او و کتاب‌ها و پیامبرانش و روز واپسین را انکار کند، سخت در گمراهی افتاده است». ۳. فرشتگان، كارگزاران نظام هستى و مأمور انجام دستورات خداوند در اداره امور هستند. در قرآن براى هر دسته از فرشتگان مأموريّت و نقش خاصّى تعيين شده است: برخى فرشتگان براى حفاظت گماشته شده‌اند «إنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظينَ» (انفطار، ۱۰)؛ بعضى فرشتگان با اولياء الهى گفتگو دارند «إذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ...» (آل عمران، ۴۲)؛ برخی فرشتگان به رزمندگان در جبهه‌هاى جنگ امداد می‌رسانند «يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلاثَةِ آلافٍ مِنَ المَلائِكَةِ» (آل عمران، ۱۲۴)؛ برخى فرشتگان مسئول گرفتن جان‌ها هستند «يَتَوَفّاكُمْ مَلَكُ المَوتِ» (سجده، ۱۱)؛ از وظايف ديگر فرشتگان، دعا و استغفار براى مؤمنين‌ «يَسْتَغْفِرونَ لِمَنْ فِي الْأرْضِ» (شورى، ۵) و صلوات بر پيامبر(ص) است «إِنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلّونَ عَلَى النَّبيِّ» (احزاب، ۵۶)؛ و ... ۴. یکی از سؤالات مهم دربارهٔ آیه چهارم سوره قدر این است که «آیا "روح" همان "جبرئیل امین" است؟». از روایات اینطور استفاده می‌‌شود که: "روح غیر از جبرئیل است. جبرئيل از ملائكه است، و روح عظیم تر از ملائكه است". ۵. تقدير امور در شب قدر، با نزول و حضور فرشتگان صورت مى‌گيرد. آنان در این شب به اذن خداوند نازل می‌شوند و این کار اختصاص به زمان نزول قرآن نیز ندارد. واژه "تنزّلُ" دلالت بر آن دارد که ملائكه در شب قدرِ هر سال به جهت تقدیر همه كارها بر زمين فرود می‌آيند. ۶. سوره قدر، شاهدی بر «حقانیت امامت» است: ماه رمضان تا روز قيامت تكرار می‌شود؛ در نتيجه ليلة القدر نيز تا روز قيامت استمرار دارد. ملائكه و روح كه در شب قدر هر سال بر زمين فرود می‌آیند بعد از رسول خدا (ص) بر چه كسى وارد می‌شوند؟ پس باید در هر زمان، امامى معصوم وجود داشته باشد تا محل نزول ملائكه و روح گردد. امير المؤمنين(ع) به ابن عباس فرمود: «شب قدر در هر سال هست و در آن شب، امر يک سال نازل می‌شود. براى آن واليانى است بعد از رسول خدا(ص)». ابن عباس عرض كرد: آنان چه كسانى هستند؟ حضرت فرمود: «من و يازده نفر از صلب من كه همگى امام و محدثند ...». امام باقر(ع) نیز در این باره فرمود: «اى جماعت شيعه! با خصم خود به سوره "إنّا أنْزَلْناهُ" احتجاج كنيد كه پيروز خواهيد شد. پس سوگند به خدا كه اين سوره از براى حجت خداوند متعال بعد از رسول است. اين سوره همانا مدرک دين شما و نهايت علم ماست...». ۷. به همین جهت است که رسول خدا(ص) به اصحاب خود فرمود: «به ليلة القدر ايمان آوريد؛ زيرا براى على بن ابى طالب و يازده فرزند بعد از اوست». 📚 منابع: - الكافي؛ شیخ كلينى؛ ج ‏۱، صص ۲۴۷ و ۲۴۹. - بحار الأنوار؛ علامه مجلسی؛ ج ۹۴. - كمال الدين و تمام النعمة؛ ابن بابويه؛ ج ‏۱. - تفسير نمونه؛ آیت الله مکارم شیرازی؛ ج‏ ۲۷. - تفسير نـور؛ استاد محسن قرائتی؛ ج‏ ۱۰. 🌙 #ماه_مبارک_رمضان 💔 #شب_قدر 🕋 #علي_مع_القرآن_والقرآن_معه ✨✨✨✨✨✨✨ 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا: @alirezahoseiniaref در پیام‌رسان بله: ble.ir/alirezahoseiniaref

📖 همراه با نکات قرآنی 🌙 به مناسبت رمضان المبارك ۱۴۴۵ 9⃣ یادداشت نهم؛ دربارهٔ شب قدر - ۵ 🔸 آیه: «سَلامٌ هِيَ حَتّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ». [شب قدر] شبی است سرشار از سلام [و برکت و رحمت] تا طلوع سپیده. 📌 سورهٔ قدر، آیهٔ ۵ 🔸 نکات: ۱. مراد از «سَلام» در اين آيه، لطف و عنايت ويژهٔ الهى نسبت به بندگان در شب قدر است كه سلامت و رحمت و بركت را به دنبال دارد و باب نقمت و عذاب را مى‌بندد؛ زيرا كيد و وسوسه شيطان در این شب مؤثر واقع نشود. از پیامبر اکرم(ص) نقل است که فرمود: «إنَّ الشَّیْطانَ لا یَخْرُجُ في هذِهِ اللَّیْلَة حَتَّی یُضِیءَ فَجْرَهَا، وَ لا یَسْتَطیعُ فِیها أنْ یَنالَ أحَداً بِخَبَلٍ أوْ داءٍ أوْ ضَرْبٍ مِنْ ضُرُوبِ الْفَسادِ، وَ لا یَنْفُذُ فِیهِ سِحْرُ ساحِر» یعنی: شیطان در شب قدر [از بند] رهایی نمی‌یابد تا سپیده‌دمِ آن شب بدمد؛ و شیطان در آن شب نمی‌تواند کسی را دچار تباهی، بیماری یا هرگونه فسادی کند و جادوی هیچ جادوگری در آن شب کارگر نمی‌افتد. ۲. در شب قدر، فرشتگان به زمين نازل مى‌شوند و بر هر مرد و زنى كه در حال عبادت باشند، سلام مى‌كنند. چنانكه در قيامت نيز با گفتن سلام به استقبال بهشتيان مى‌روند: «سَلامٌ‌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلوها خالِدينَ». (سورهٔ زمر، ۷۳) ۳. از آنجا که مقدّرات در شب قدر تعیین می‌شود و این شب هم، تماماً سلام و رحمت است، پس تقدير امور از سوى خداوند، بر اساس سعادت و سلامت بشر است، مگر آنكه او خود جز اين بخواهد. پس باید با عبادت و توبه، الطاف خداوند و برکات الهی را به خود جلب كرد. 📚 منابع: - تفسیر اهل بیت علیهم السلام؛ ج ۱۸. - تفسير مجمع البیان؛ فضل بن حسن طبرسی. - تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی. - تفسير نـور؛ استاد محسن قرائتی. 🌙 #ماه_مبارک_رمضان 💔 #شب_قدر 🕋 #علي_مع_القرآن_والقرآن_معه ✨✨✨✨✨✨✨ 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا: @alirezahoseiniaref در پیام‌رسان بله: ble.ir/alirezahoseiniaref