✳️ درس خارج اصول آیت الله #سبحانی : چهارشنبه 85/11/18 ☑️ در #اشتقاق_اكبر حروف محفوظ نيست؛ مانند: (ثلم) و (ثلب)؛ آن چيزي كه اصل بوده (ثلم) است : (اذا مات الفقيه #ثلم في الاسلام ثلمه) ولي از این ثلم ؛ (ثلب) مشتق شده است. (ثلب) هم همان معناي (ثلم) را دارد يعني «شكاف». به اين اشتقاق اكبر مي‌گويند ؛ چون اصلاً حروف عوض شده است. سه نوع اشتقاق داريم: 1⃣ اشتقاق صغير 2⃣ اشتقاق کبیر 3⃣ اشتقاق اكبر 🔷 اگر هم حروف محفوظ است هم ترتيب؛ به آن مي‌گويند: (#اشتقاق_صغير). مثلا (نَصَرُ) مشتق از نَصر است؛ هم حروف محفوظ است و هم ترتيب محفوظ است. اگر حروف محفوظ است و ترتيب محفوظ نيست مثل (فسّر) كه مي‌گويند كه اصلش (سفر) بوده است؛ به آن مي‌گويند: (#اشتقاق_كبير). اما اگر تغيير بنيادي رخ داد و آمدند (ميم) را (باء) كردند ؛ به اين #اشتقاق_اكبر مي‌گويند. 🔶 البته اين تغيرات به خاطر قبايل مختلف عرب پيش مي‌آيد ؛ يكي مي‌گويد : ثلم ؛ ديگري مي‌گويد : ثلب. چون (باء) و (ميم) تقريباً هم مخرج و از #حروف_شفوی هستند. ✅ پ. ن : #شفه به معنای «لب» است و «حروف شفوی» یا «شفهی» حروفی هستند که از محل لب‌ها خارج می‌شوند. چهار حرف (ف - م - ب - و) را چون با اتکا به لب‌ها تلفظ می‌شوند «حروف شفوی» گفته‌اند. به تعبیر #نصاب_الصبیان : «شفه» لب، «لسان» چه؟ زبان، «فم» دهان/ «ید» و «جارحه» دست و «حلقوم» نای #ادبیات @alnokat