#لغز
ألغز جار الله الزمخشری :
💠سَلِّم علی شیخ النحاة و قل له
💠عندی سؤال من یجبه یعظم
💠أنا ان شککتُ وجدتمونی جازما
💠واذا جزمتُ فاننی لم أجزم
وجوابه:
🔰قل فی الجواب بأنّ إن فی شرطها
🔰جزمت فان معناها التردد فاعلم
🔰واذا لجزم الحکم ان شرطیة
🔰وقعت و لکن لفظها لم یجزم
زمخشری در لغز مختصری فرموده:
💠سلام کن بر بزرگ نحوی ها و به او بگو
💠نزد من سوالی است هرکس جوابش دهد بزرگ است
💠من اگر شک کنم جازم مرا می یابید
💠و زمانی جازم باشم پس من جازم نبوده ام
و جواب معما:
🔰بگو در جواب قطعا إن(شرطیه)جزم می دهد
🔰اما معنایش تردد است(یعنی لفظ را جزم می دهد اما جزاء ممکن است واقع شود ممکن است نه)
🔰ولی اذا برای جزم و قطعی بودن حکم است(یعنی جزا محقق الوقوع می باشد)اگر شرطیه واقع شود(نه مفاجاة)
🔰ولی لفظ آن جازم نیست.
@alnokat
♨️عامل حقیقی و اصطلاحی (قراردادی)در ادبیات چیست؟
✅موجد برای معانی مقتضی اعراب، که این معانی عبارتند از:
عمده بودن اسم فضله بودن یا مضاف الیه برای عمده یا فضله...
متکلم است.
❇️آلة و وسیله این ها، عامل(فعل و شبه فعل...) است.
❇️محل این معانی هم اسم می باشد.
✅ایضا موجد علامات(رفع و نصب و جر و جزم)این معانی هم متکلم است.
📝اما نحاة آلة و وسیله را طوری قرار داده اند کأنّ آلة است که موجد این معانی و علامت هایشان است.
✅لذا(به خاطر این تسامح و قرارداد) این آلات به عوامل نامیده شدند،(در حالی که عامل حقیقی متکلم است).
📙شرح رضی بر کافیه ج۱ ص ۵۶
@ALNOKAT
♨️تعدیه در اصطلاح صرف و نحو
✅مقصود اصلی در نزد صرفی تعدیه ای است که معنای فعل با آن تغییر می کند:
ذهب : رفت
ذهبت به : جعلته او صیّرته ذاهبا
💯این تعدیه با حرف جر باء صورت می گیرد.
♨️نکته: اصل تعدیه با ۱۱ شکل صورت می گیرد که یک مورد آن با حرف جر باء است.(جونگی).
❗️اما از نظر نحوی یعنی کشاندن معنای فعل به اسم
مثل به در مررت به
که با امدن حرف جر معنای فعل تغییری نمی کند.
✅به همین خاطر تعدیه با همه حروف جار صورت می گیرد.
📔حاشیه جونگی بر شرح تصریف ذیل بحث فعل متعدی و لازم
@alnokat
از کفایه تا جامع المقدمات❗️
♨️یکی از تلامیذ محترم مرحوم آیت الله شیخ احمد رحمانی، در بیان خاطره ای از ایشان، می فرمودند:
✅زمانی که ایشان از نجف به همدان مشرف شدند،کرسی درس کفایة الاصول را بپا داشته اند،که ابتدای امر پس از پرسش از طلابِ آنجا، متوجه شدند که طلاب ضعف در مقدمات دارند! لذا ایشان طلاب را از کفایه به جامع المقدمات برده اند و خود ایشان از جامع المقدمات تا کفایه را به آنها درس دادند.
✅تلمیذ مرحوم رحمانی میفرمودند:حلقه درسی مرحوم رحمانی بسیار پربرکت شد (از آن طلاب، اساتید مبرزی در ادبیات و بویژه علم اصول به بار آمد).
♨️مرحوم رحمانی، که در تصویر شخص سمت راست ایت الله خویی هستند،ظاهرا از تلامیذ مهم مرحوم خویی بوده اند که بعد اتمام تحصیلات نجف به شهر همدان آمده و کرسی درس را تشکیل داده و به پرورش شاگرد پرداخته است.
از احمد مومیوند
@alnokat
هدایت شده از سید محمد جواد سید شبیری
ثواب گریه و غمگین بودن بر مصیبت امام حسین علیه السلام
🏴🏴🏴🏴🏴
[کامل الزیارات] مُحَمَّدٌ الْحِمْیَرِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْأَصَمِّ عَنْ مِسْمَعٍ کِرْدِینٍ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ یَا مِسْمَعُ.....
مَا بَکَی أَحَدٌ رَحْمَةً لَنَا وَ لِمَا لَقِینَا إِلَّا رَحِمَهُ اللَّهُ قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ الدَّمْعَةُ مِنْ عَیْنِهِ فَإِذَا سَالَ دُمُوعُهُ عَلَی خَدِّهِ فَلَوْ أَنَّ قَطْرَةً مِنْ دُمُوعِهِ سَقَطَتْ فِی جَهَنَّمَ لَأَطْفَأَتْ حَرَّهَا حَتَّی لَا یُوجَدَ لَهَا حَرٌّ وَ إِنَّ الْمُوجَعَ قَلْبُهُ لَنَا لَیَفْرَحُ یَوْمَ یَرَانَا عِنْدَ مَوْتِهِ فَرْحَةً- لَا تَزَالُ تِلْکَ الْفَرْحَةُ فِی قَلْبِهِ حَتَّی یَرِدَ عَلَیْنَا الْحَوْضَ..
🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴
بحارالانوار جلد ۴۴صفحه ۲۹۰
ترجمه حدیث :
. اى مسمع. توجّه داشته باش احدى بخاطر ترحم به ما و به جهت مصائبى كه بر ما وارد شده گريه نمىكند مگر آنكه قبل از آمدن اشگ از چشمش حق تعالى او را رحمت خواهد نموده
و وقتى اشگها بر گونههايش جارى گشت در صورتى كه يك قطره از آنها در جهنّم بيفتد حرارت و آتش آن را خاموش و آرام مىكند كه ديگر براى آن حرارتى پيدا نمىشود.
دانسته باش كسى كه به خاطر ما قلبش دردناك شود در روزى كه موت و مرگش فرا برسد و ما را مشاهده نمايد سرور و نشاطى برايش پيدا شود كه پيوسته اين سرور در او بوده تا در كنار حوض بر ما وارد گردد.
@shobeiri
السبب هو الموثر
والشرط ما یتوقف علیه تاثیر الموثر
حسن چلپی(حاشیه مطول) ص ۱۲۶
🌹یا بن فاطمه سلام الله علیهما
🥀السلام علیک یا ابن فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین
🌹الزهراء لقب حضرت فاطمه سلام الله علیها است.
🌷در اعراب آن(و هر لقبی برای اسم علم) دو مبنا وجود دارد:
۱.مذهب بصریون: هر جا اسم و لقب مفرد باشند (کما فی ما نحن فیه) لقب مجرور به اضافه اسم به آن می شود.(کما صرح به ابن مالک فی الفیته).
۲.قول تحقیق :(کما هو مختار نجم الائمه رضی و رواه الفراء عن العرب ۱) لقب مطلقا می تواند هم تابع باشد هم قطع از اسم.
بنابراین هر سه وجه اعرابی در عبارت بالا صحیح است(اگر جر ثابت نباشد از نقل روایت زیارت عاشورا).۲.
توضیخ:
یابن فاطمة الزهراءِ( هم بنابر تبعیت هم بنا بر مضاف الیه بودن)
یا بن فاطمة الزهراءُ( بنابر قطع از تبعیت که خبر برای مبتدای محذوف {هی} باشد).
یابن فاطمة الزهراءَ( بنابر قطع از تبعیت و تقدیر مفعول به بودن برای {اعنی} محذوف)
نکته:قطع تابع از تبعیت برای رساندن اهمیت وصف است.
۱. شرح رضی بر کافیه ج۳.ص۲۶۵
۲.شفاء الصدور فی شرح زیارة العاشور ص۱۷۰
@alnokat
♨️نکات تفسیری
🔆فو ربک لنحشرهم و الشیاطین...
🔆فاجمعوا امرکم و شرکائکم...
🔆فذرنی و من یکذّب بهذا الحدیث...
✅مفعول معه
در ترجمه مفعول معه گفته شده:
ضربت و زیدا یعنی من به همراه زید فعل زدن را انجام دادیم.
❇️یعنی معیت فاعل در مثال با مفعول معه در زمان و انجام حدث!
❌اما این مطلب کامل نیست!
محشی کتاب شریف مطول می نویسد:
💠ائمه علم نحو تصریح دارند بر اینکه مقصود اصلی در نسبت کلامیه،مفعول معه است و معمول قبل از آن مقصود به نسبت نیست بلکه تابع مفعول معه است!
مثلا وقتی می گویی جئت انا و زیدا یعنی:
✅زید در مجیء اصل است و من تابع او در مجیئ هستم.
که اگر مقصود متکلم استواء هر دو باشد باید زید را مرفوع کند بنابر عطف!نه مفعول معه!
✅با این توضیح دایره مفعول معه ضیق تر می شود و مواردی که در قران مفعول معه شمرده شده است قابل تامل می گردد!
📘حاشیه چلپی بر مطول ص ۲۷۳
@alnokat
🔆قال الامام الرضا علیه السلام:
ان الله یبغض القیل و القال و اضاعة المال و کثرة السؤال( بحار ۶۸،ص ۳۶۰)
💠حقا خداوند نفرت از قیل و قال و ضایع کردن مال و خواهش زیاد دارند.
♨️چلپی:القیل و القال دو اسم هستند به معنای قول!
و معنای قیل و قال یعنی کثرت کلمات!زیاد حرف زدن.
❇️از فراء هم حکایت شده که: این دو در اصل فعل بوده ولی استعمال اسم به خود گرفته اند و از آن بنای اصلی فعل خارج شده اند!
یعنی در اصل: قیل کذا و قال فلان کذا بوده اند.
📘حاشیه چلپی بر مطول ص ۱۷
@alnokat
#تفسیر_توسط_أی_و_اذا
یقال:اعتبرتُ الشیءَ أی نظرتُ الیه و راعیتُ حالها
یقال:اعتبرتُ الشیءَ اذا نظرتَ الیه و راعیتَ حالها
فعلی که بعد از أی آمده اسناد ضمیر فعل باید عین اسناد در ضمیر ماقبل أی باشد
اما اگر برای تفسیر از اذا استفاده کنیم ضمیر فعل بعد از اذا مخاطب می اید،(همچنان که در مثال های بالا واضح است)
اقتباس از حاشیه ادیب دره صوفی بر جامی،انتهای باب غیر منصرف
مغنی اللبیب،بحث أی
@alnokat
📢 📢 📢 📢
✅ تدریس به روش نجفی:
1⃣ پایه ۹، کفایه بخش ۱، ساعت ۸ تا ۹.
2⃣ پایه ۹، مکاسب، بخش ۵، ساعت ۹ تا ۱۰.
✅ مدرسه امام کاظم علیه السلام، مدرس ۱۸.
🔹استاد مصطفی سلیمانیان.
@alafzal1400
#شرح_تصریف_رسائل
♨️مرحوم شیخ انصاری ابتدای کتاب استصحاب در تعریف آن می فرمایند:
💠و عند الاصولیین عرّف بتعارف اسدها و اخصرها ابقاء ماکان ...
❌اشکال شده که اخصر افعل تفضیل است از اختصار در حالی که یکی از شرایط ساختن افعل تفضیل آن است که از فعل ثلاثی مجرد ساخته شود و در کتب نحو معروف است در این جا که شرط ساختن نیست اشد اختصارا گفته شود.
✅جواب:تفتازانی نادر را در شرح تصریف به سه قسمت تقسیم کرد
۱.مخالف قیاس موافق استعمال،مثل استحوذ
۲.مخالف استعمال موافق قیاس.
۳.مخالف استعمال و قیاس.
💢وآنجا گفته شد که دو قسم اول از نادر مخل به فصاحت کلام نیست.
✅حال اخصر هم هر چند از حیث قیاس اشتباه است و باید اشد اختصارا می شد لکن چون اسعمال فصیح دارد تنها مخالف قیاس بوده نه استعمال، پس استعمال آن مخل به فصاحت کلام نیست.
📗فرائد الاصول جلد ۳ ص ۹
📘شرح تصریف ص ۱۶
@alnokat