🌀 اصطلاحات
درس شانزدهم
🔅وِین ما وِین :کجا هستی؟ کجا نیستی؟
توضیح: از جمله اصطلاحات لهجه عراقی عبارت «وِین ما وین» می باشد. این عبارت در ابتدای کلام و احوالپرسی به کار می رود. «وِين» به معنای «کجا» است و «ما» ی پس از آن نافیه است.
این عبارت که لحن پرسشی دارد برای سوال از مکان شخص به کار می رود و روی هم رفته یعنی کجا هستی کجا نیستی؟
🔹 مثال اول
🔅اِشلُونَک؟ اَحوالَک؟ اُمُورَک؟ وِین ما وِین؟
چطوری؟ احوال شما؟ امورت چطوره؟ کجا هستی کجا نیستی؟
🔸مثال دوم
🔅اَگُل لَک ما شِفتَک مِن زَمان. وِین ما وِین؟
میگم از مدتی پیش ندیدمت. کجا هستی کجا نیستی؟
#اصطلاحات ١۶
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس هفدهم
🔅بَلازَحمَه: بی زحمت/ لطفا
توضیح: از اصطلاحات کاربردی در لهجه عراقی عبارت «بَلازَحمَه» می باشد. حرف «باء» در این عبارت مفتوح است نه مکسور.
این عبارت در ترجمه تحت اللفظی یعنی: بی زحمت اما از نظر اصطلاحی مترادف «لطفا» در زبان فارسی است.
عراقی زبانان هرجایی که بخواهند تقاضایی کنند یا مؤدبانه مطلبی را بیان کنند از این عبارت استفاده می کنند.
گاه پس از این عبارت «عَلِیک» می آید و گفته می شود: «بَلازَحمَه عَلِیک» یعنی: بدون زحمت به شما یا زحمتِ شما نباشه. می تواند این عبارت با ضمائر دیگر نیز به کار رود مانند: «بَلازَحمَه عَلِیکُم»: بدون زحمت به شما.
🔹 مثال اول
🔅بَلازَحمَه اِنطِینِي گِلاص ماي.
لطفا(بی زحمت) یک لیوان آب بهم بده.
🔸مثال دوم
🔅بَلازَحمَه عَلِیک مُمکِن اِتساعِدني؟
لطفا(بی زحمت شما) میشه بهم کمک کنی؟
#اصطلاحات ١٧
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس هجدهم
🔅مَتبَیِّن: پیدات نیست
توضیح: این اصطلاح در گفتگوی های روزمره و احوالپرسی کاربرد فراوانی دارد.
وقتی یک نفر برای مدتی طولانی از دوست یا همکارش بی اطلاع بوده است در اولین برخورد در احوالپرسی می تواند از این جمله استفاده کند.
این عبارت در اصل از عربی فصیح گرفته شده و ترکیب شده از «ما»ی نافیه و فعل «تُبَیِّنُ» می باشد که پس از استفاده در صیغه مفرد مذکر مخاطب در لهجه به شکل «مَتبیِّن» به کار می رود.
جدای از این اصطلاح این فعل در لهجه عراقی در معنای «پیدا نیست» هم به کار می رود. به عنوان مثال می گوییم: «اِلصُّورَه مَتبَیِّن»:عکس پیدا نیست. یا میگوئیم: «اِلگُمَر وَرَه السَّحاب مَیِبَیِّن»: ماه پشت ابر پیدا نیست.
اصطلاح «مَتبیِّن» در صيغه های دیگر نیز به کار رود مثلا:
🔅١. مفرد مؤنث مخاطب ✍ «مَتبینِین»: پیدات نیست(تو زن)
🔅٢. جمع مذکر مخاطب ✍ «مَتبَینُون»: پیداتون نیست(شما مردان)
🔹 مثال اول
🔅سلامُ علیکم. اِشلُونکَ؟ شَخبارَک؟ مَتبیِّن.
سلام عليكم. چطوری؟ چه خبر؟ پیدات نیست.
🔸مثال دوم
🔅سلامُ علیکم. اِشلُونکُم شَباب؟ زِینین؟ مِن زَمان مَتبَینُون؟
سلام عليكم. چطورید جوون ها؟ خوبید؟ مدّتیه پیداتون نیست.
#اصطلاحات ١٨
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس نوزدهم
🔅صِدِگ؟: واقعا؟
توضیح: یکی از عبارات پرکاربرد در لهجه عراقی عبارت «صِدِگ» می باشد. این عبارت گاه به ضمّ «صاد» و «دال» نیز تلفظ می شود یعنی: «صُدُگ».
در اصل این واژه از کلمه «صِدق» در عربی فصیح گرفته شده و پس از تبدیل «قاف» به «گاف» و تغییر حرکات در لهجه عراقی استعمال می شود.کاربرد این عبارت هم در جملات استفهامی است و هم در جملات خبری.
اما در جملات استفهامی یکی از موارد پرکاربرد در جایی است که شخص می خواهد از صدق و درستی مطلبی مطمئن شود. لذا به صورت پرسشی می گوید: «صِدِگ؟» یعنی: واقعا؟
گاه نیز این عبارت ضمن یک جمله پرسشی مستقل به کار می رود.اما در جمله خبری نیز این مصطلح کاربرد دارد.
🔹 مثال اول (جمله استفهامی)
🔅شخص اول: «اَگُل لَک صَدیقَک راح یِسافِر لِلخارِج»: میگم دوستت به خارج کشور مسافرت خواهد رفت.
شخص دوم: «صِدِگ؟»: واقعا؟
🔸مثال دوم (جمله استفهامی)
🔅 اِنتَه صِدِگ مَترِید اِتواصِل دِراستَک؟
تو واقعا نمی خوای درست رو ادامه بدی؟
🔹 مثال سوم (جمله خبری)
آني صِدِگ ما اَگدَر اَساعدَک.
من واقعا نمی تونم کمکت کنم.
🔅 «صِدِگ چِذِب؟»: راسته یا دروغ؟
گاه پس از واژه «صِدِگ» عبارت «چِذِب» به معنای دروغ اضافه می شود و این در حالتی است که فرد نسبت به مطلب تردید جدی دارد بنابراین این دو واژه را باهم استفاده می کند.
🔹 مثال
سامِع الحُکومَه تِنطِي خَدَمات لِلمُعَوَّقین. ما ادري وَاللّه.صِدِگ چِذِب.
شنیدم دولت به معلولین خدماتی ارائه میده. نمیدونم راسته یا دروغه.
#اصطلاحات ١٩
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیستم
🔅مَیخالِف: مشکلی نیست
توضیح: یکی از عبارات پرکاربرد در لهجه عراقی اصطلاح «مَیخالِف» می باشد.این عبارت ترکیب شده از «ما» ی نافیه و فعل «یُخالِف» در عربی فصیح است اما در لهجه عراقی پس از تبدیل «ما» به «مَ» و «یُخالِف» به «یِخالِف» و ادغام این دو کلمه تبدیل به «مَیخالِف» گردیده است.
این عبارت در ترجمه تحت اللفظی یعنی: مخالفتی ندارد یا مخالف نیست.اما از نظر اصطلاحی و کاربردی در معنای «مشکلی نیست» یا «مشکلی ندارد» به کار می رود.در واقع این عبارت مترادف عبارت «ماکُو مُشکِل» می باشد.
این اصطلاح درجایی که فرد بخواهد کلام یا رفتار کسی یا درستی چیزی را تایید نماید به کار می رود.
🔹 مثال اول
🔅فرد اول: اَگُل لَک مُمکِن آخِذ فَد صُورَه مِن بِیتَک؟
میگم میتونم از خونت یه عکس بگیرم؟
فرد دوم: مَیخالِف. اِبخَدِمتَک.
مشکلی نیست.درخدمتم.
🔸مثال دوم
🔅 فرد اول: اِتخَلِّیني اَجِي وَیّاک و شُوَیَّه نِتمَشَّه و نِحچِي؟
میذاری باهات بیام و یه کم قدم بزنیم و حرف بزنیم؟
فرد دوم: مَیخالِف. اَکُون اِبخَدِمتَک.
مشکلی نیست. درخدمتت هستم.
#اصطلاحات ٢٠
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و یکم
🔅مِن زَمان: خیلی وقته
توضیح: از جمله عبارتی که در لهجه عراقی کاربرد فراوان دارد عبارت «مِن زَمان» می باشد.
در نگاه اولی و تحت اللفظی این عبارت یعنی «از وقت» یا «از زمان». ولی معنای اصطلاحی آن ارتباطی به این معنای تحت اللفظی ندارد.
عراقی ها وقتی می خواهند بگویند «خیلی وقته» یا «مدت زیادیه» از این عبارت استفاده میکنند.
🔹 مثال اول
🔅مِن زَمان ما شِفتَک.
خیلی وقته ندیدمت.
🔸مثال دوم
🔅 واللّه مِن زَمان ما رِحِت للزّیارَه.
والله خیلی وقته زیارت نرفتم.
#اصطلاحات ٢١
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و دوم
🔅اللَّه یِساعِدَک: خسته نباشی
توضیح: از جمله اصطلاحات کاربردی در لهجه عراقی عبارت «الله یِساعِدَک» می باشد. در ترجمه تحت اللفظی این عبارت یعنی: «خدا بهت کمک کنه» اما از نظر اصطلاحی یعنی «خسته نباشی».
معمولا وقتی فردی از محل کار برمیگردد یا مشغول انجام کاری می باشد این عبارت به کار می رود.
مثلا زن به همسرش هنگام برگشت از اداره می گوید: «الله یِساعِدَک» خسته نباشید.
یا مرد وقتی می بیند که همسرش از کارهای منزل خسته شده است می گوید: «اَللّه یِساعِدِچ» خسته نباشید.
البته گاه عبارت «الله یِساعِدَک» در همان معنای تحت اللفظی یعنی «خدا بهت کمک کنه» به کار می رود. مثلا اگر درجایی که فردی از وضع مادی خود گلایه و شکایت می کند در جواب او بگوییم: «الله یِساعدَک» در اینجا این عبارت به معنای «خسته نباشید» نیست بلکه یعنی خدا (توی زندگیت) بهت کمک کنه.
🔹 مثال اول
🔅شخص اول: «اِلیُوم اِهوایَه تِعَبِت بالدّائِرَه» .(امروز خیلی تو اداره خسته شدم)
شخص دوم: «اَللّه یِساعدَک»(خسته نباشید)
🔸مثال دوم
🔅 شخص اول: «واللّه حَياتي صَعبَه».(والله زندگیم سخته)
شخص دوم: «اَللّه یِساعدَک»(خدا بهت کمک کنه)
#اصطلاحات ٢٢
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و سوم
🔅نِتوَکَّل: توکل به خدا
توضیح: از جمله اصطلاحات کاربری لهجهی عراقی عبارت «نِتوَکَّل» می باشد. این عبارت از نظر تحت اللفظی یعنی «توکل می کنیم» یا «توکل بکنیم».
اما از نظر اصطلاحی و کاربردی درجاهایی به کار می رود که شخص می خواهد عملی را شروع کند و با این عبارت بیان میکند که با توکل به خدا این کار را شروع می کنیم.
این اصطلاح در صیغه های مختلف متکلم مع الغیر(نِتوَکَّل) یا متکلم وحده(اَتوَکَّل) یا مخاطب(تِتوَکَّل) به کار می رود.
گاه از این عبارت برای پرسش از شروع کار هم استفاده می شود.و نیز از صیغه امر این عبارت یعنی «اِتوَکَّل» برای تشویق به شروع کاری استفاده می گردد.
🔹 مثال اول
🔅ان شاء الله اَشوف شِنو الأوضاع وَتوَکَّل.
ان شاء الله ببینم اوضاع چطوره و توکل به خدا شروع می کنم.
🔸مثال دوم
🔅شنو رایَک اِبهاذَ الشُّغُل؟ نِتوَکَّل؟
نظرت درباره این شغل چیه؟ توکل به خدا شروع کنیم؟
🔹مثال سوم
🔅واللّه خوش شَغلَه. یاللّه گُوم وَتوَکَّل.
به خدا کار خوبیه. یالا پاشو و توکل به خدا شروع کن.
#اصطلاحات ٢۳
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و چهارم
🔅مِن وَکِت: زود
توضیح:یکی از اصطلاحات کاربری لهجهی عراقی عبارت «مِن وَکِت» می باشد. این عبارت از نظر تحت اللفظی یعنی «از وقت».
اما از نظر اصطلاحی مترادف واژه «مُبَکِّراً» در عربی فصیح است و به معنای «زود» می باشد و در جمله به عنوان قید به کار می رود.
در همه مواردی که می خواهیم کلمه «زود» را برای زمان به کار ببریم از این کلمه استفاده می کنیم.مثلا می گوییم: «گِعَدِت مِن وَکِت»:زود بیدار شدم.
در واقع این واژه متضاد واژه «فایِت وَکِت» به معنای «دیر» است.در کاربرد این واژه مثلا می گوییم:«لِحَگِت بِالمَدرَسَه فایِت وَکِت»:دیر به مدرسه رسیدم.
🌷 نکته: باید دقت کرد که این عبارت برای زود و سریع در موارد حرکت به کار نمی رود. مثلا وقتی می خواهیم بگوییم:«سریع و زود راه برو» غلط است گفته شود:«اِمشي مِن وَکِت»!
در موارد زود و سریع در حرکت باید از عبارت «بِسُرعَه» استفاده کنیم و می گوییم:«اِمشِي بِسُرعَه»:زود راه برو.
🔹 مثال اول
🔅تَعال اِهنا صُبُح مِن وَکِت.
صبح زود اینجا بیا.
🔸مثال دوم
🔅آنِي اَطلَع لِلدَّوام مِن وَکِت.
من برای کار زود بیرون میرم.
🔹مثال سوم
🔅آني اَترَیَّگ مِن وَکِت.
من زود صبحونه میخورم.
🔸 مثال چهارم
🔅 لِیِش مَتنام بِاللِّیل مِن وَکِت؟
چرا شب زود نمی خوابی؟
#اصطلاحات ٢۴
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و پنجم
🔅فِدوَه اَرُوح لَک: قربونت برم
توضیح:از اصطلاحات کاربری لهجهی عراقی عبارت «فِدوَه اَرُوح لَک» می باشد. این عبارت از سه واژه تشکیل شده است. واژه «فِدوَه» به معنای فدا یا قربان است. واژه «اَرُوح» یعنی بروم و واژه «لَک» یعنی برای تو.
ترجمه تحت اللفظی این عبارت یعنی برای تو فدا شوم ولی ترجمه روان آن یعنی: «قربونت برم».
موارد استفاده از این عبارت مانند فارسی است و در موارد اظهار محبت بین اعضای خانواده یا همسر به کار می رود.
گاه از جهت ترتیب این عبارت گفته می شود: «اَرُوح لَک فِدوَه» یا گفته می شود: «اَرُوح فِدوَه لَک» و همه از نظر معنا یکسان هستند.
🌷 نکته: گاه عراقی ها عبارت «فِدوَه» را به تنهایی به کار می برند. در اینجا این عبارت به معنای «فدای سرت» هست.
مثلا فرض کنید کودکی ظرف شیشه ای را می شکند در این حالت می گویند: «فِدوَه» یعنی فدای سرت.
🔹 مثال اول
🔅تَعال یَمّي. مُشتاگ لَک. فِدَوه اَرُوح لَک.
بیا پیشم. دلتنگتم. قربونت برم.
🔸مثال دوم
🔅شخص اول:«بُویَه کِسرَتِ الگِلاص»
بابا! لیوان رو شکوندم.
شخص دوم: فِدوَه.
فدای سرت.
#اصطلاحات ٢۵
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃
🌀 اصطلاحات
درس بیست و ششم
🔅عَل وَکِت: سروقت
یکی از اصطلاحات کاربردی در لهجهی عراقی اصطلاح «عَل وَکِت» می باشد.
کلمه «عَل» مخفف «علی» در عربی فصیح است و واژه «وَکِت» تغییر یافته کلمه «وَقت» می باشد.
این اصطلاح به معنای سروقت است. در جایی که می خواهیم معنای سروقت را بیان کنيم از این اصطلاح استفاده می کنیم.
🔹 مثال اول
🔅 تَعال عَل وَکِت.
سروقت بیا.
🔹مثال دوم
🔅اِمشي ابسُرعَه نِلحَگ عَل وَکِت.
زود بیا سروقت برسیم.
🔹 مثال سوم
🔅ليش ما تِجي للدَّوام عَل وَکِت؟
چرا سروقت سرکار نمیای؟
#اصطلاحات ۲۶
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃
#اصطلاحات
🌺بِسم الله الرَّحمن الرَّحیم🌺
🔴دیر بالک(مذکر)=مواظب باش، حواست باشه
🔴دیري بالچ(مؤنث)=خانم مواظب باش
🔴دیرو بالکم(جمع)=مراقب باشید
🔴دیر بالک علی نفسک=مراقب خودت باش
🔴دیر بالک عَ الجنط=مواظب کیف ها باش
🔴دیرو بالکم علی جنطکم و اشیاءالثمینة= مراقب کیف ها و اشیاء قیمتی باشید.
🔴دیرو بالکم عل سیارة= مواظب ماشین باشید
دیربالک ابنک لیضیع=مواظب باش پسرت گم نشه
🔴دیري بالچ عل أکل=حواست به غذا باشه
🔴حطیت کتری علی الطباخ، دیربالک لاینشف=کتری رو گذاشتم روی اجاق، مواظب باش خشک نشه
🔴وین بالک/ بالچ=حواست کجاست
🔴وین بالکم=حواستون کجاست
🔴أدیر بالی=حواسم هست
🔴أدیر بالی علیه=حواسم هست بهش
🔴بالک مرتاح=خیالت راحت
🔴بالی مرتاح=خیالم راحته
🔴بالی یمک=حواسم پیشته
🔴بالک یمه=حواست پیش اوست
🔴لازم ندیر بالنه=باید حواسمون باشه
🔴لازم تدیرون بالکم= باید حواستون باشه
🔴إذا یصیر دیر بالک علیه حتی آنی ارجع=
اگه میشه حواست بهش باشه تا من برگردم
🔴لیش ما تدیرون بالکم علیه؟=چرا حواستون بهش نیست؟
🔴لیش ما یدیرون بالهم علیک؟=چراحواسشون بهت نیست؟
#منوعات
#مفردات
«الرَّاقِیَةُ فِي اللَّهجَةِ العِراقِیَّة»
🇮🇶انتشار با حذف لینک ممنوع🇮🇶
@alraghiyah
🌸🍃🌼🍃🌸🍃🌼🍃🌸🍃