#من_کنت_مولاه...
نگاهی به سخن:
#ابن_فارس
در بارهٔ معنای:
#و_ل_ی
أحمد بن فارس بن زكرياء القزويني الرازي، أبو الحسين (متوفى: ۳۹۵هـ) در کتاب معجم مقائیس اللغة (ج ۶، ص ۱۴۱ و ۱۴۲.) در مورد موضوع له و_ل_ی معتقد است که قدر مشترک بین همهٔ موارد استعمال این ماده ، « قرب» است:
«(وَلَيَ) الْوَاوُ وَاللَّامُ وَالْيَاءُ: أَصْلٌ صَحِيحٌ يَدُلُّ عَلَى قُرْبٍ. مِنْ ذَلِكَ الْوَلْيُ: الْقُرْبُ. يُقَالُ: تَبَاعَدَ بَعْدَ وَلْيٍ، أَيْ قُرْبٍ. وَجَلَسَ مِمَّا يَلِينِي، أَيْ يُقَارِبُنِي. وَالْوَلِيُّ: الْمَطَرُ يَجِيءُ بَعْدَ الْوَسْمِيِّ، سُمِّيَ بِذَلِكَ لِأَنَّهُ يَلِي الْوَسْمِيَّ
وَمِنَ الْبَابِ الْمَوْلَى: الْمُعْتِقُ وَالْمُعْتَقُ، وَالصَّاحِبُ، وَالْحَلِيفُ، وَابْنُ الْعَمِّ، وَالنَّاصِرُ، وَالْجَارُ ; كُلُّ هَؤُلَاءِ مِنَ الْوَلْيِ وَهُوَ الْقُرْبُ. وَكُلُّ مَنْ وَلِيَ أَمْرَ آخَرَ فَهُوَ وَلِيُّهُ. وَفُلَانٌ أَوْلَى بِكَذَا، [أَيْ أَحْرَى بِهِ وَأَجْدَرُ. فَأَمَّا قَوْلُهُمْ فِي الشَّتْمِ: أَوْلَى لَكَ فَحَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ عُمَرَ قَالَ: سَمِعْتُ ثَعْلَبًا] يَقُولُ: أَوْلَى تَهَدُّدٌ وَوَعِيدٌ. وَأَنْشَدَ:
فَأَوْلَى ثُمَّ أَوْلَى ثُمَّ أَوْلَى ... وَهَلْ لِلدَّرِّ يُحْلَبُ مِنْ مَرَدِّ
وَقَالَ الْأَصْمَعِيُّ: مَعْنَاهُ قَارَبَهُ مَا يُهْلِكُهُ، أَيْ نَزَلَ بِهِ. وَأَنْشَدَ:
فَعَادَى بَيْنَ هَادِيَتَيْنِ مِنْهَا ... وَأَوْلَى أَنْ يَزِيدَ عَلَى الثَّلَاثِ أَيْ قَارَبَ أَنْ يَزِيدَ. قَالَ ثَعْلَبٌ: وَلَمْ يَقُلْ أَحَدٌ [أَحْسَنَ] مِمَّا قَالَهُ الْأَصْمَعِيُّ فِي أَوْلَى. وَقَالَ غَيْرُهُ: أَوْلَى تَحْسِيرٌ لَهُ عَلَى مَا فَاتَهُ. وَالْوَلَاءُ: الْمُوَالُونَ. يُقَالُ هَؤُلَاءِ وَلَاءُ فُلَانٍ. وَالْوَلَاءُ أَيْضًا: وَلَاءُ الْمُعْتَقِ، وَهُوَ أَنْ يَكُونَ وَلَاؤُهُ لِمُعْتِقِهِ، كَأَنَّهُ يَكُونُ أَوْلَى بِهِ فِي الْإِرْثِ مِنْ غَيْرِهِ إِذَا لَمْ يَكُنْ لِلْمُعْتِقِ وَارِثُ نَسَبٍ. وَهُوَ الَّذِي جَاءَفِي الْحَدِيثِ: «نَهَى عَنْ بَيْعِ الْوَلَاءِ وَهِبَتِهِ» . وَوَالَيْتُ بَيْنَ الشَّيْئَيْنِ، إِذَا عَادَيْتَ بَيْنَهُمَا وِلَاءً. وَافْعَلْ هَذَا عَلَى الْوِلَاءِ أَيْ مُرَتِّبًا. وَالْبَابُ كُلُّهُ رَاجِعٌ إِلَى الْقُرْبِ.»
پرسش:
آیا می توان به جای واژهٔ ولی و مولی از کلمهٔ «قریب» استفاده کرد؟!
اگر موضوع له و_ل_ی قرب است ،قرب در این سخن نبوی « من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه ..»چگونه قربی است؟
🆔@andalibhamedani|گروه نظرات
#من_کنت_مولاه...
نگاهی به سخن:
#ابن_فارس
در بارهٔ معنای:
#و_ل_ی
أحمد بن فارس بن زكرياء القزويني الرازي، أبو الحسين (متوفى: ۳۹۵هـ) در کتاب معجم مقائیس اللغة ج ۶ ص ۱۴۱ و ۱۴۲ در مورد موضوع له و_ل_ی معتقد است که قدر مشترک بین همهٔ موارد استعمال این ماده ، « قرب» است
«(وَلَيَ) الْوَاوُ وَاللَّامُ وَالْيَاءُ: أَصْلٌ صَحِيحٌ يَدُلُّ عَلَى قُرْبٍ. مِنْ ذَلِكَ الْوَلْيُ: الْقُرْبُ. يُقَالُ: تَبَاعَدَ بَعْدَ وَلْيٍ، أَيْ قُرْبٍ. وَجَلَسَ مِمَّا يَلِينِي، أَيْ يُقَارِبُنِي. وَالْوَلِيُّ: الْمَطَرُ يَجِيءُ بَعْدَ الْوَسْمِيِّ، سُمِّيَ بِذَلِكَ لِأَنَّهُ يَلِي الْوَسْمِيَّ
وَمِنَ الْبَابِ الْمَوْلَى: الْمُعْتِقُ وَالْمُعْتَقُ، وَالصَّاحِبُ، وَالْحَلِيفُ، وَابْنُ الْعَمِّ، وَالنَّاصِرُ، وَالْجَارُ ; كُلُّ هَؤُلَاءِ مِنَ الْوَلْيِ وَهُوَ الْقُرْبُ. وَكُلُّ مَنْ وَلِيَ أَمْرَ آخَرَ فَهُوَ وَلِيُّهُ. وَفُلَانٌ أَوْلَى بِكَذَا، [أَيْ أَحْرَى بِهِ وَأَجْدَرُ. فَأَمَّا قَوْلُهُمْ فِي الشَّتْمِ: أَوْلَى لَكَ فَحَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ عُمَرَ قَالَ: سَمِعْتُ ثَعْلَبًا] يَقُولُ: أَوْلَى تَهَدُّدٌ وَوَعِيدٌ. وَأَنْشَدَ:
فَأَوْلَى ثُمَّ أَوْلَى ثُمَّ أَوْلَى ... وَهَلْ لِلدَّرِّ يُحْلَبُ مِنْ مَرَدِّ
وَقَالَ الْأَصْمَعِيُّ: مَعْنَاهُ قَارَبَهُ مَا يُهْلِكُهُ، أَيْ نَزَلَ بِهِ. وَأَنْشَدَ:
فَعَادَى بَيْنَ هَادِيَتَيْنِ مِنْهَا ... وَأَوْلَى أَنْ يَزِيدَ عَلَى الثَّلَاثِ أَيْ قَارَبَ أَنْ يَزِيدَ. قَالَ ثَعْلَبٌ: وَلَمْ يَقُلْ أَحَدٌ [أَحْسَنَ] مِمَّا قَالَهُ الْأَصْمَعِيُّ فِي أَوْلَى. وَقَالَ غَيْرُهُ: أَوْلَى تَحْسِيرٌ لَهُ عَلَى مَا فَاتَهُ. وَالْوَلَاءُ: الْمُوَالُونَ. يُقَالُ هَؤُلَاءِ وَلَاءُ فُلَانٍ. وَالْوَلَاءُ أَيْضًا: وَلَاءُ الْمُعْتَقِ، وَهُوَ أَنْ يَكُونَ وَلَاؤُهُ لِمُعْتِقِهِ، كَأَنَّهُ يَكُونُ أَوْلَى بِهِ فِي الْإِرْثِ مِنْ غَيْرِهِ إِذَا لَمْ يَكُنْ لِلْمُعْتِقِ وَارِثُ نَسَبٍ. وَهُوَ الَّذِي جَاءَفِي الْحَدِيثِ: «نَهَى عَنْ بَيْعِ الْوَلَاءِ وَهِبَتِهِ» . وَوَالَيْتُ بَيْنَ الشَّيْئَيْنِ، إِذَا عَادَيْتَ بَيْنَهُمَا وِلَاءً. وَافْعَلْ هَذَا عَلَى الْوِلَاءِ أَيْ مُرَتِّبًا. وَالْبَابُ كُلُّهُ رَاجِعٌ إِلَى الْقُرْبِ.»
پرسش:
آیا می توان به جای واژهٔ ولی و مولی از کلمهٔ «قریب» استفاده کرد؟!
اگر موضوع له و_ل_ی قرب است ،قرب در این سخن نبوی « من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه ..»چگونه قربی است؟
🆔@andalibhamedani
استاد عندلیب همدانی
تحلیلی از مهم ترین فراز در: #حدیث_غدیر مقصود از: #مولی بخش نخست ✅ با توجه به کلمات اهل لغت و استعم
تحلیلی از مهم ترین فراز در:
#حدیث_غدیر
مقصود از:
#مولی
بخش دوم
۱/اگرچه برخی موضوع له اصلی در مادهٔ #و_ل_ی را « قرب» دانستند ؛ ولی ظاهرا این ماده به هرگونه قرب دلالت ندارد مثلا اگر دو نفر دقیقا نزدیک به یکدیگر ولی به صورت موازی حرکت کنند نمی توان از مادهٔ #و_ل_ی استفاده کرد و یا اگر دو برادر هیچ گونه تفوق ظاهری و یا معنوی و یا به لحاظ سن بر یکدیگر نداشته باشند؛ باز نمی توان از این ماده استفاده کرد ؛ و یا اگر دو خودرو دقیقا موازی ولو دقیقا نزدیک به هم یکدیگر حرکت کنند ؛ نمی توان هیئتی برگرفته شده از مادهٔ #و_ل_ی را به کار ببریم بر خلاف آنجا که یک خودرو جلو حرکت کند و دیگری به دنبال آن باشد.
فیومی در مصباح المنیر ص ۳۴۶ چنین می نویسد :
«الوَلْيُ : مِثْلُ فَلْسِ الْقُرْبُ وَفِى الْفِعْلِ لُغَتَانِ أَكْثَرُهُمَا ( وَلِيَه ) ( يَلِيهِ ) بِكَسْرَتَيْنِ والثَّانِيَةُ مِنْ بَابِ وَعَدَ وَهِىَ قَلِيلَةُ الاسْتِعْمَالِ وجَلَسْتُ مِمَّا ( يَلِيهِ ) أىْ يُقَارِبُهُ وَقِيلَ ( الْوَلْيُ ) حُصُولُ الثَّانِى بَعْدَ الْأَوَّلِ مِنْ غَيْرِ فَصْلٍ»
با توجه به موارد استعمال این ماده و توضیحات فوق این عبارت اخیر (= قیل الولی...) صحیح تر به نظر می رسد.
پس باید نوعی #تبعیت و دنباله روی را در قرب بین #مولی و طرف مقابلش لحاظ کرد.
۲/در مورد برداشت معنای #حب از مادهٔ #و_ل_ی هم باز در هر محبتی با هر درجه ای بین دو نفر نمی توانیم مادهٔ#ول_ی را به نحو حقیقت استفاده کنیم مگر آنجا که نوعی تبعیت و اطاعت را از محب نسبت به محبوب مشاهده کنیم ؛ در اینگونه #قرب است که واژه هایی مثل #مولی و #موالات معنا پیدا می کند
۳/حال با توجه به این بررسی لغوی و با توجه به آنچه در فرستهٔ پیشین آوردیم هر مؤمنی که رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) را #مولا می نامد و او را #أولی از خود می شمرد باید:
التزام و تبعیت #عملی به این #مولویت داشته باشد و الا ادعایش حقیقت ندارد
۴/از آیات کریمه ای که در نوبت پیشین آوردیم استفاده می شود تحقق #اولویت و #مولویت مطلوب نسبت به نبی خاتم ؛ #معرفت ؛#التزام و #تسلیم_قلبی و #محبت درونی و احساس #معیت را هم نیاز دارد و پیام حدیث #غدیر این است عین همین اولویت با همین ویژگی ها باید نسبت به حضرت مولا هم تحقق یابد(سلام الله و صلواته علیهما)
۵/گسترهٔ این #مولویت و #مرجعیت هم در #هدایت و تبیین حقائق دینی و اجرای احکام الهی است و هم در #زعامت و #سیاست خلق ؛ چون با توجه به این حدیث فرقی بین مولویت و اولویت نبوی با مولویت و اولویت علوی نیست
🆔@andalibhamedani|گروه نظرات