خودنمایی غافلان را در بلا می افکند
پای خواب آلود تا ساکن بود بی آفت است
#صائب_تبریزی
#اسلوب_معادله
#مدعا_مثل
@anjoman_matla
انجمن ادبی مَطلَع
خودنمایی غافلان را در بلا می افکند پای خواب آلود تا ساکن بود بی آفت است #صائب_تبریزی #اسلوب_معادله
یکی از صنایع زیبا و رایج در شعر فارسی خصوصا در بین شاعران سبک هندی اسلوب معادله یا مدّعا مثل میباشد
اسلوب معادله این است که دو مصراع یکی شامل یک ادعا هست و مصراع بعدی مثالی هست که در حکم دلیل آن مدعایی است که در مصراع دیگر آمده
دو مصراع در ظاهر هیچ گونه ارتباطی با یکدیگر ندارد اما وقتی به دو مصراع خوب دقت کنیم در می یابیم که یک مصراع در حکم دلیلی شاعرانه یا مصداقی برای مصراع دیگر است تا جایی که می توان جای دو مصراع را عوض کرد و میان آن ها علامت مساوی گذاشت و این ارتباط معنایی نیز بر پایه ی تشبیه استوار است .
مثال ۱ :
عیب پاکان زود بر مردم هویدا می شود
موی اندر شیر خالص زود پیدا می شود
#صائب_تبریزی
مثال ۲ :
اظهار عجز پیش ستمگر ز ابلهی ست
اشک کباب موجب طغیان آتش است
#صائب_تبریزی
مثال ۳ :
کامجویی غیر ناکامی ندارد حاصلی
در کف گلچین ز گلشن خار می ماند به جا
#صائب_تبریزی
مثال ۴ :
در گشاد کار خود مشکل گشایان عاجزند
شانه نتواند گشودن طرّه شمشاد را
#صائب_تبریزی
#مدعا_مثل
#اسلوب_معادله
#صنایع
@anjoman_matla
دو مثال برای یک مطلب از دو شاعر سبک هندی
توان ز شاخِ تنزّل گلِ ترقّی چید
نفس به نِی چو فرو شد بلند میگردد
#غنی_کشمیری (متوفای ۱۰۷۹)
به پستی نیز معراجی ست گر آزاده ای بیدل
صدایِ آب شو سازِ ترقّی کن تنزّل را
#بیدل_دهلوی (متوفای ۱۱۳۳)
#سبک_هندی
#مدعا_مثل
#خیال
#تشبیه
@anjoman_matla